De oosterse keuken kennen we bijna allemaal van 'de Chinees', vaak met een gemengd Indonesisch-Chinese keuken. Steeds meer mensen ontdekken en waarderen de specialiteiten van het Japanse restaurant. Bij Albert Heijn zijn zoveel groenten, vruchten en kruiden verkrijgbaar, dat het steeds makkelijker wordt om ook thuis een heerlijke oosterse maaltijd klaar te maken. Zelf oosters koken is eenvoudi- ger dan u denkt. De recepten elders in deze AllerHande zijn iets aangepast aan de Nederlandse smaak. Bovendien is rekening ge- houden met de verkrijgbaarheid van de ingredienten, zodat u alle be- nodigdheden in de meeste AH-win- kels kunt kopen. De Indonesische keuken Nasi en bami goreng staan in elk Nederlands gezin wel eens op het menu. Maar er is veel meer te ont dekken. Indonesisch eten is pikant, kruidig en kleurrijk. Pikant, omdat men het eten pittig op smaak brengt met Spaanse pepertjes. Er worden veel verschillende kruiden in een gerecht gebruikt, wat avon- tuurlijke smaakjes oplevert. Rijst is de basis van het Indone sisch menu, gekookt, gebakken en aangevuld met een groot aantal an- dere ingredienten. Bekende groen ten zoals prei, witte kool, sperziebo- nen en komkommer worden veel gebruikt. Maar ook veel tauge, pin- da's, kokos, mat's en sojaprodukten, zoals tahoe en tempe. Rundvlees wordt op allerlei manieren klaarge- maakt, bijvoorbeeld langzaam gaargesudderd in een pikant-zoete ketjapsaus. Sauzen worden in de In donesische keuken nooit gebonden. Een van de basistechnieken van de Indonesische keuken (trouwens ook van de Chinese) is het 'roerbakken'. Daarvoor gebruikt men een wijde, komvormige ijzeren pan, die wad- jan heet. Door de vorm wordt de warmte gelijkmatig verdeeld, waardoor men met een kleine hoe- veelheid olie kan bakken. De hete olie moet eerst over het hele panop- pervlak worden verdeeld. Dan kun- nen al omscheppend kleine stukjes vlees en groenten in enkele minu- ten gaar 'geroerbakt' worden. Door deze snelle bereidingswijze blijven kleur, smaak en voedingswaarde van de ingredienten goed bewaard. Een eenvoudige Indonesische maaltijd is niet bewerkelijker dan ons dagelijkse Nederlandse menu en vormt een heerlijke afwisseling. Bij gekookte rijst of mie geeft men een vlees-, vis- of tahoegerecht. Bij de rijst eet men sajoer, een gekruid groentegerecht, of een salade. De maaltijd vult men dan nog aan met sambal, atjar (Indonesisch tafel- zuur), en een gebakken gerecht, zo als kroepoek. Op deze manier kan men de maaltijd nog met talloze bijgerechten uitbreiden, zodat ten- slotte een 'rijsttafel' ontstaat! Alle gerechten worden tegelijk op tafel gezet en men bedient zichzelf. Bier of koel mineraalwater smaakt er prima bij; wijn laat zich niet zo goed combineren met Indonesisch eten. De Chinese keuken In Chinese restaurants is vaak te merken dat Indonesie en China el- kaar culinair hebben be'invloed. Van gerechten zoals babi pangang of foe jong hai is moeilijk te bepa- len of ze van oorsprong Indonesisch of Chinees zijn! Toch zijn er belangrijke verschil- len. Chinees eten is veel minder scherp. Men gebruikt een beperkt aantal kruiden per gerecht, waar door de smaak vaak wat verfijnder is. De Chinese keuken gebruikt veel varkenshaas, kip en (grote) gama- len. Die worden gemarineerd, heel dun gesneden en dan gebakken, ge- roosterd of ook wel met fijngesne- den groenten 'geroerbakt'. De Chinese versie van de wadjan heet wok, maar wordt op dezelfde manier gebruikt. De subtiele, zoet- pittige sauzen worden heel licht ge bonden met wat ma'izena of aard- appelmeel. Tauge, sperziebonen, doperwten en paprika zijn veel ge- bruikte groenten. Moeilijker ver krijgbaar zijn bamboescheuten, wa- terkastanjes en verse gember, die in China ook een vast onderdeel uit- maken van het menu. Favoriete combinaties zijn vlees en verse vruchten, zoals bijvoorbeeld ananas met vlees of vis. Soms even wennen, maar dan: overheerlijk. Kruiden doet men met sojasaus (die minder zoet is dan de Indonesi sche ketjap), knoflook, gember en Chinese wijn. In plaats daarvan kunt u trouwens prima droge sherry gebruiken. Een gewone Chinese maaltijd be- staat uit een rijst- of mihoenge- recht (mihoen is een uiterst dunne rijstmie), een geurige soep en een (gebakken) vleesgerecht, al of niet gecombineerd met 'geroerbakte' groenten. Het eten is nooit doorge- kookt en er wordt veel moeite ge- daan om de gerechten zo aantrek- kelijk mogelijk te presenteren. Wist u trouwens dat het fijnsnijden van de ingredienten samenhangt met het eten met stokjes? Op die manier kan men zonder problemen kleine hapjes tussen de stokjes vastpakken. Met lepel en vork blijft het trouwens even lekker! Bier en thee zijn de aangewezen begeiei- ders van een Chinese maaltijd. Ook na de maaltijd wordt thee gedron- ken. DeJapanse keuken De Japanse keuken is bij de meeste Nederlanders nog niet zo bekend. Deze keuken is nauwelijks door an- dere eetculturen be'invloed. De hoe- veelheid ingredienten is beperkt: een groot deel van het land is rots- achtig en niet geschikt voor land- bouw. Daarom heeft de zee met al haar produkten van oudsher het ge- zicht van de Japanse keuken be- paald. Vis, schaal- en schelpdieren, maar ook verschillende soorten zeewier worden graag gegeten. Oelek Men combineert deze met rijst en verschillende soorten groenten, zo als prei, champignons, komkommer en paprika. Ook Japan heeft haar speciale groenten: lotuswortel, bamboe en zeekraal zijn in Nederland (nog) niet zo algemeen. En veel mensen denken bij Japans eten direct aan rauwe vis. Inderdaad is een schotel van gemarineerde en flinterdun ge sneden verse vissoorten een be kende Japanse specialiteit. Maar vis, vlees en groenten worden ook gebakken, geroosterd, gefrituurd en gestoomd. Men gebruikt nauwelijks vet en alle ingredienten worden net gaar gemaakt. WAT IS DE OOSTERSE KEUKEN? I 14 AllerHande

Allerhande | 1986 | | pagina 14