KOFFIE: SONS GOEDKOOP. SONS DUUR
Rabat is een pittige, eenvoudige,
eerlijke melange van koffiebonen
uit Kameroen, Ivoorkust en Togo,
aangevuld met Braziliaanse koffie.'
De drie genoemde huismelanges
zijn in verschillende vormen te
koop. Bonenkoffie, gemalen koffie
en oploskoffie. Wie coffeine minder
goed verdraagt, kan bij AH kiezen
uit coffe'inevrije Perla Mild en
Mokka. Bovendien is er coffe'ine
vrije Perla Mild oploskoffie.
Verder bevat het AH koffie-assorti-
ment nog o.a. Cafe> Filtre, handig
als je maar een kopje wilt zetten of
op vakantie bent, en Espresso (dub-
bel gebrand, ofwel 'doppio tostato').
Honderd kopjes per dag
Een computergestuurde branderij
je zou bijna denken dat koffie ma-
ken vanzelf gaat, dat de ruwe bo-
nen er automatisch als de ver-
trouwde pakken AH-koffie uitrol-
len. Dat lijkt maar zo. Het machine-
park is slechts de uitvoerder van
wat de melangeur wil. Wat hij wil,
stelt hij vast in een klein kamertje,
een heiligdom dat je een proeflo-
kaal zou kunnen noemen. Op draai-
tafels staat permanent een rij kof-
fiepotjes. Aan de tafels zitten spoel-
bakjes vast, van die kleine ronde
die je bij de tandarts ziet. Want
Geb IJskes drinkt die 100 kopjes
per dag natuurlijk niet op. Dat zou
te veel van het goede zijn. 'Proeven
gaat zo. Je neemt een lepel koffie,
je zuigt de koffie naar binnen, zo-
dat-ie in aanraking komt met alle
smaakpapillen en dan spuug je die
slok weer uit. Het is een heel ge-
slurp en gespuug. Het klinkt wat on-
smakelijk, maar zo doe je dat nu
eenmaal.'
Er gaat geen dag voorbij zonder
proeverij. AH koopt bijna dagelijks
koffie. Tien miljoen kilo per jaar.
Dat zijn ongeveer 200.000 balen.
Elke partij wordt meer dan eens
geproefd. Maar ook als de voorraad
op peil is, de silo's gevuld en de
computer precies weet hoeveel er
van elke component naar de me-
leersilo moet, dan nog gaat het
proeven door. Van elk uur dat er
gebrand wordt, komen twee pakken
bij IJskes terecht. Want er kan al-
tijd een valse boon in de prachtpar-
tij zitten. Een 'stinker'. Kortom, het
hele proces wordt streng door men-
sen bewaakt, want een computer
kan nog zo verfijnd en vemuftig
zijn, proeven kan zo'n apparaat na
tuurlijk niet.
De lekkerste koffie
Hoe zet je nu goede koffie van
goede koffie? Voor melangeur IJs
kes wordt de lekkerste koffie nog
op de ouderwetse manier gezet: 'Je
begint met bonen, want de boon is
de beste bewaarplaats voor het aro
ma. De bonen maal je met een
handmolen, tussen de knieen. Dan
zet je daar koffie van in een stenen
pot met een rondfilter. Beetje ko-
kend water erop, paar minuten
wachten, nog eens opschenken etc.
Die koffie drink ik het liefst met
een beetje gekookte melk. Nog
maar weinig mensen doen het zo,
maar daarmee wil ik absoluut niet
zeggen dat andere manieren min
der goed zijn. Ik heb het over m'n
persoonlijke voorkeur.'
Volgens Geb IJskes zijn Nederlan-
ders goede koffiezetters. 'Door de
opkomst van de elektrische appara-
ten wordt in bijna negentig procent
van alle huishoudens gemalen kof
fie gebruikt. Dat malen vraagt
grote zorg. Wij gebruiken een wal-
senmolen met waterkoeling. Want
de koffie mag niet te heet worden.
Dan wordt de koffie snel vacuum
verpakt. Dubbel. Binnenpak, buiten-
pak. Met daarop: tenminste houd-
baar tot. En uiteraard het bekende
stempel: Albert Heijn, koffiebran-
ders, sinds 1895.'
N s*? *V
K-!'v
en na het branden
De kwaliteit van de AH-
huismelanges is zeer sta-
biel. Maar hoe komt het
toch dat de prijs van koffie
regelmatig zo sterk schom-
melt?
De belangrijkste oorzaak is
de schommelende koers
van de dollar, waarin koffie
hoofdzakelijk wordt verhan-
deld. Die koers verandert
van minuut tot minuut.
Daarom zijn inkoper IJskes
en zijn collega Sijpkes via
een computer rechtstreeks
verbonden met de termijn-
markten van New York en
Londen. Zo kunnen ze de
prijs van de koffie scherp in
de gaten houden.
'Wij kopen bijna elke dag
koffie,' zegt IJskes. 'En dan
is het heel spannend of je
het juiste moment kiest.
Zitten we goed of hadden
we beter vijf minuten kun
nen wachten?
Het gaat om grote bedra-
gen en een kleine prijsve-
randering, een minuten-
kwestie, kan dus aardig op-
lopen, of meevallen, want
dat gebeurt ook.
Als ik nog denk aan 1975,
dat was echt een rampjaar.
Ineennachtvroren in Bra-
zilie miljoenen koffiestrui-
ken dood. De schaarste (en
de hoge prijzen) heeft nog
lang doorgewerkt. Derge-
lijke rampen zijn niette
voorkomen. Maarzeheb-
ben wel gevolgen voor de
prijs die de consument
moet betalen. Ook al doen
we nog zo ons best de prij
zen laag te houden. Zonder
rampen lukt dat heel goed:
uitstekende koffie voor een
redelijke prijs. Elke dag
weer;
'•v'
J-'v m
if/ WkT
■St h
Van boven naar bene-
den: Koffiebloesems
groeien in trossen.
Groene, halfrijpe en
rijpe rode bessen op een
tak. De oogst is binnen.
AllerHande 23
