dene citrussoorten al 4000 jaar in
cultuur zijn.
Pas in de derde eeuw voor het be
gin van onze jaartelling werd in
Europa, rond het Middellandse Zee-
gebied, aarzelend begonnen met de
eerste citroenculturen. En nog dui-
zend jaar later verschenen er de
eerste sinaasappelpiantages. Het
ging toen allemaal nog om de 'bitte-
re' of zure soort. De zoete (hand)si-
naasappels zijn pas in de zestiende
eeuw door Vasco da Gama uit India
naar Europa verscheept.
Zaaien is taboe
Sinaasappels kweken is een vak.
Weliswaar kun je thuis in de
vensterbank een oranjeboompje
kweken door wat sinaasappelpitten
in een bakje aarde te zaaien. Maar
uit die pitten groeit een wilde vorm,
die niet of pas na een jaar of acht
zal gaan bloeien.
De echte kwekers telen hun sinaas-
appelbomen door een knop van een
goede moederboom in de bast van
een onderstam aan te brengen.
Oculeren heet die methode. Alleen
goede onderstammen, zoals van de
zure sinaasappel, kunnen boompjes
leveren met vruchten van behoor-
lijke kwaliteit.
Ook na dat oculeren duurt het nog
ettelijke jaren voordat een sinaas-
appelboompje een redelijke op-
brengst gaat geven. Dat betekent
dat een nieuwe plantage minstens
zes jaar intensieve verzorging no-
dig heeft, voordat een redelijke
oogst mag worden verwacht. De
grootste opbrengst heeft een boom
vanaf het zestiende jaar, als hij is
volgroeid.
Een citrusplantage telt 200 tot 400
bomen per hectare. Op de beste on-
dememingen kan de produktie van
een hectare jaarlijks zo'n zestig ton
zijn. Naarmate de bomen weer
ouder worden gaat die opbrengst
dalen.
Hoewel een citrusboom honderd
jaar kan worden, moet een aan-
plant na 30 tot 40 jaar echt wel wor
den afgeschreven. Dan moet alles
worden gerooid. Er verstrijkt een
jaar of zes voordat weer een pro
duktie van enige betekenis wordt
gehaald.
Onze grootste citrusleverancier,
Spanje, heeft in de gebieden langs
de Middellandse Zee - vooral rond
Valencia en Castellon - al meer dan
150.000 hectaren in cultuur die uit-
sluitend voor de sinaasappel- en ci-
troenteelt zijn bestemd.
De grootte van de meeste planta-
ges, in terrasbouw tegen de hellin-
gen gelegen, varieert van een halve
hectare tot twintig hectaren. En al
lemaal hebben ze hun eigen minikli-
maatje, waardoor kwaliteit en op
brengst onverwachte verschillen
kunnen opleveren.
De inkopers moeten een flinke do-
sis vakmanschap meebrengen om
tijdens de groei en zelfs al bij de
bloei in april en mei, de diverse op-
brengsten en de kwaliteit te schat-
ten. Dan ook worden de eerste af-
spraken met de telers gemaakt.
Daarbij wordt nog heel traditioneel
gerekend in arroba's, manden waar
12,8 kilo citrusfruit in gaat. Het fruit
wordt 'op stam' gekocht. De han-
delsbedrijven maken daarbij in elk
gebied gebruik van de diensten van
een comprador, die via zijn eigen
tipgevers nauwkeurig op de
hoogte is van de stand
van zaken op vele plan-
tages.
Wanneer welke sinaasappels of mandarijnen?
Perssinaasappels
december/februari
februari/mei
juni/november
Handsinaasappels
november/mei
mei/juni
januari/mei
mei/november
Mandarijnen zonder pit
oktober/november
november/februari
land/merk
Spanje (Chico)
Cuba
Brazilie
Spanje (Chico)
Spanje (Chico)
Israel (Jaffa)
Cuba
Argentinie
Australie
Amerika (Sunkist)
Spanje (Chico)
Spanje (Chico)
ras
Salustianas
Valencia Late
Valencia Late
Navels
Valencia
Shamouti en
Valencia Late
Valencia Late
Navels en
Valencia Late
Navels en
Valencia Late
Valencia Late
Satsumas
Clementines