MELANGEU
GEEN DAG HETZELFDE
Proeven, ruiken, mengen en keuren.
Met de grootste zorg en vakkennis
stelt de theemelangeur uw favoriete
theemelange samen. Soms uit wel
tientaUen verschillende soorten, die
eerst met elkaar moeten 'huwen'. Pas
na zo'n bruiloft van een dag of tien
heeft uw thee namelijk de evenwich-
tige geur en smaak die u van een be-
paald merk thee verwacht.
Theeplukken is handwerk, dat voor-
namelijk door vrouwen wordt ge-
daan. Machinaal oogsten is onmoge-
lijk. Daarom worden de struiken op
een hoogte van ongeveer 120 cm ge-
snoeid. Zonder ladder plukt het nu
eenmaal wat gemakkelijker. Maar
dan nog komt er veel handigheid en
zorg bij kijken. Soms moeten alleen
de bladknop aan de top en twee
blaadjes daaronder worden geplukt,
een andere keer drie of hoogstens
vier blaadjes. Die groeien overigens
wel weer vrij snel aan. In de Indiase
provincie Assam elke week. Langs de
hellingen van de Himalaya (waar o.a.
Darjeeling-thee vandaan komt) duurt
dat iets langer. Door het koelere kli-
maat daar wordt de groei weliswaar
geremd, maar neemt de kwaliteit toe.
De theestruik groeit alleen in de
(sub)tropen. De bekendste theelan-
den zijn India en Sri Lanka (het vroe-
gere Ceylon). Andere belangrijke
theelanden zijn China, Indonesie en
Rusland.
Van blad tot thee
Van elke vijf kilo geplukte thee-
blaadjes blijft uiteindelijk maar
een kilo echte thee over. Dat
komt door de verschillende bewerkin-
gen die de thee in de fabriek onder-
gaat. Eerst moeten de blaadjes ver-
welken en de helft van hun vocht
kwijtraken. Daama worden de blade-
ren gerold, zodat er sappen vrijko-
men die op elkaar kunnen inwerkea
Dat is het begin van de belangrijkste
bewerking: het fermenteren. Dat is
een soort broeiproces, waarbij
smaak, geur en karakter van de thee
ontstaaa
De vochtige, bronskleurige thee gaat
vervolgens een droogmachine ia
Door het drogen worden de eigen-
schappen vastgehouden, die tijdens
het fermenteren zo zorgvuldig aan de
thee zijn meegegevea Tot slot wordt
de zwarte thee met schudzeven ge-
sorteerd op bladthee en gebroken
thee. Bekende soorten zijn Orange
pekoe, Pekoe, Souchon, gebroken
Orange pekoe en speciaal voor thee-
zakjes fannings en dust (zeer fijn).
Verpakt in houten kisten wordt de
thee verscheept naar alle delen van
de wereld.
Proeven en rekenen
Thee die zo van de plantage komt
zou u waarschijnlijk helemaal
niet lekker vinden. De ver-
trouwde geur en smaak waaraan u zo
gewend bent, worden verkregen door
verschillende soorten te mengen. Dat
is vakwerk dat je niet een, twee, drie
leert, maar waarin je in de loop van
vele jaren moet groeien. Dat kan
maar op een manier: proeven, proe
ven en nog eens proeven.
De theeproevers van Albert Heijn in
het proeflokaal te Zaandam bijvoor-
beeld moeten elke week zo'n driehon-
derd monsters uit alle delen van de
wereld keurea Bovendien moeten zij
goed kunnen vergelijkea De ene par-
tij thee kan veel duurder zijn dan de
andere, terwijl de kwaliteit toch de-
.zelfdeis.
Wanneer een monster aan alle eisen
ivan kwaliteit en prijs voldoet, dan
wordt geprobeerd de partij te kopen
op de veiling in Calcutta, Djakarta,
Colombo of Mombasa. Na aankomst
in Zaandam worden er weer mon
sters getrokken om te controleren of
de kwaliteit niet is achteruitgegaaa
Pas daama begint het 'echte thee-
vak'.
Constante kwaliteit
Het samenstellen van melanges is
eigenlijk het belangrijkste en
moeilijkste werk om thee 'op
smaak' te brengen. Thee en thee is
twee. Niet een zending is gelijk. Elke
pluk, zelfs op dezelfde plantage, is
weer anders. U merkt daar niets van.
Als u een nieuw pakje thee open-
maakt, zijn geur en smaak precies
dezelfde als van het vorige pakje. Dat
is te danken aan het uiterst ontwik-
kelde smaakvermogen van theeproe
vers en melangeurs. Zij beoordelen
monsters op uiterlijk, aroma, smaak
en afschenk. Werk dat met veel ge-
slurp en gespuug gepaard gaat.
In een melange kunnen tientallen
verschillende plantagesoorten zijn
verwerkt. De melanges worden in
grote silo's opgeslagen, zodat de soor
ten op elkaar kunnen inwerken. Men
noemt dat-het 'huwen' van de thee,
een bruiloft die ongeveer
tien dagen duurt. Daama
gaat de thee verpakt naar de
winkel.
Van thee knap je op
Thee is geurig, lekker en
verkwikkend. En niet te
vergeten goedkoop. Dat
laatste was vroeger wel anders.
Omstreeks 1600 werd voor het
eerst een scheepslading thee in
Nederland gelost. Alleen de zeer
welgestelden konden de toenma-
lige prijs van f 600,- per kilo op-
brengea Men waardeerde thee
niet alleen vanwege de geur en
smaak, maar-men kende er ook bij-
zondere heilzame krachten aan toe.
Sommigen gingen zelfs zo ver te den-
ken dat men langer zou leven door
veel thee te drinken. Vooral de arts
14
