AH TEST INFORMATIE
SYSTEEM OVER
VOEDINGSWAARDE
ó2>
(52)'"
(22)Veuen (22)
y
AH pleegt nauw overleg
Voorlichtingsbureau voor
met het
de Voeding
Zeven voorbeelden van dagmenu's
i
SCHRIJF AAN POSTBUS 555 ZAANDAM
Eiwitten
Vitamines
Te veel eten
Waarom voorlichting?
Schreeuwende behoefte
Koolhydraten
Hoe de voedingswaarde-informatie gegeven wordt:
OVERZICHT DAGMENU'S
)e voedingswaarde
informatie wordt
gegeven per
1 -persoons-portie
en niet
per verpakking
Als u dit symbool op koortjes in Al-
bert Heijn winkels tegenkomt, dan weet
u dat er op die kaartjes informatie over
voedingswaarde gegeven wordt.
Door de grote keuze uit nieuwe en bestaande produkten is het
voor de huisvrouw geen eenvoudige zaak om voor haar gezin
een verantwoorde maaltijd samen te stellen.
Vooral omdat zij meestal niet kan zien wat de voedingswaar
de van al die produkten is.
Daarom gaat Albert Heijn informatie geven over voedings
waarde van de artikelen.
Er wordt begonnen met informatie over 64 artikelen, die dage
lijks gebruikt worden.
Deze eerste stap moet gezien worden als een test om te kun
nen vaststellen in hoeverre deze informatie aanslaat.
Wat zijn de belangrijkste voedingsstoffen en hoe wer
ken zij?
Eiwitten zijn nodig voor de opbouw van het lichaam.
Eiwitten komen vooral voor in: vlees, vis, eieren, peulvruchten,
melk en kaas.
Vitamines geven bescherming tegen nadelige invloeden en zorgen
voor een goed verloop van de lichaamsprocessen.
Er zijn veel vitamines, maar de belangrijkste zijn wel: A, BI, B2 en
C.
Belangrijke vitamine A-bronnen zijn: boter, margarine, lever en
groente.
Vitamine BI komt vooral voor in bruin brood, graanprodukten zoals
havermout en brinta, peulvruchten, vlees en groente. Melk, melkpro-
dukten, kaas en vlees zijn goede leveranciers van vitamine B2. Vita
mine C krijgen we van aardappelen, groente en fruit. Vooral citrus
vruchten, aardbeien, bessen, paprika, kool en spruitjes zijn rijk aan
vitamine C.
Mineralen
Ook mineralen zijn onmisbaar voor de opbouw en het functioneren
van het lichaam. De belangrijkste mineralen zijn kalk en ijzer. Kalk
is nodig voor beenderen en gebit. Het zit vooral in melk en melkpro-
dukten. IJzer hebben we nodig voor de vorming van het bloed. Lever,
mager vlees, bruin brood, groente, peulvruchten en appelstroop bevat
ten veel ijzer. Keukenzout is de belangrijkste bron van natrium. Wie
weinig zout mag gebruiken, moet óók op het natriumgehalte van de
voeding letten. Zoutarm wil zeggen per dag niet meer dan 1000 mg.
natrium.
De in deze krant aangekondigde
voorlichtingsaktie wordt in nauw
overleg gevoerd met het in Den
Haag gevestigde Voorlichtingsbu
reau voor de Voeding: Een volledig
door de overheid gesubsidieerde or
ganisatie die sinds de Tweede We
reldoorlog de bevolking ondermeer
via artsen, verpleegsters, diëtisten,
koks en het onderipijs (waaronder
huishoudscholen) laat weten wat je
moet doen om gezond en verant
woord te eten. Want voeding en ge
zondheid gaan hand in hand.
Juist in deze tijd van welvaart, ge
jaagdheid, in deze tijd waarin veel
mensen een zittend leven hebben, is
goede voorlichting over hoe en wat
wij moeten eten van enorm belang.
Want als wij niet oppassen vervetten
wij tot de dood erop volgt. Mej. ir. J.
Hammink, wetenschappelijk mede
werkster van het bureau, vindt het
een trieste zaak, dat er in Nederland
ondanks alle waarschuwingen van
artsen eigenlijk veel te veel wordt ge
geten. Een gemiddelde volwassene
heeft per dag niet meer dan zo'n 2400
kilocalorieën nodig. Haar ervaring is,
dat het merendeel van de bevolking
dagelijks tenminste drieduizend kilo
calorieën binnen krijgt.
„De mensen gaan door met eten, ook
als zij eigenlijk allang genoeg hebben
gehad. Zij kennen hun grenzen niet
meer. Zij kauwen hun zenuwen weg,
hun spanningen, hun stress... Of ze
kauwen door uit gewoonte."
Het Voorlichtingsbureau voor de
Voeding verzamelt in binnen- en bui
tenland wetenschappelijke informatie
over onze voeding en vertaalt dat in
voor het publiek begrijpelijke taal.
Bovendien geeft het bureau adviezen,
stelt recepten samen voor verantwoor
de menu's en test, die recepten in
eigen keukens, bekijkt welke gezonde
voedingswaren wel en welke niet in
het gemiddelde gezinsbudget passen,
verspreidt folders en brochures, houdt
lezingen...
Je vraagt je af, waarom al die voor
lichting nou eigenlijk nodig is. Eten
wij in Nederland dan werkelijk zó
verschrikkelijk ongezond?
De aan het bureau verbonden diëtis
te en voedingsvoorlichtster Bonnie
Buurke zegt, dat het in gezinnen met
kinderen doorgaans wel meevalt. „Het
probleem ligt vooral bij alleenstaan
den die zich vaak niet of nauwelijks
de moeite geven, om voor zichzelf een
verantwoorde maaltijd te koken. In
gezinnen met kinderen vormen vooral
de tussendoortjes zoals zakken patat
frites een probleem. Juist dergelijke
extraatjes zorgen ervoor, dat de men
sen veel te veel kilocalorieën naar bin
nen krijgen."
Mej. Hammink en Bonnie Buurke
zijn blij met de aktie die Albert Heijn
op stapel heeft staan, „want het pu
bliek is zich inderdaad te weinig be
wust wat het eet en hóé het eet. Wij
hebben A.H. bij deze aktie met raad
en daad terzijde gestaan, want er is
een schreeuwende behoefte aan objec
tieve informatie over voedingsmidde
len."
Tenslotte: „Als andere levensmidde-
lenbedrijven het ook zouden aandur
ven om hun. klanten met dergelijke
informatie bij een .verantwoorde voe
ding te begeleiden, dan zijn wij graag
bereid om dezelfde medewerking te
geven die Aiberb Heijn van ons heeft
gekregen."
Vetten en koolhydraten leveren de energie voor het op peil houden
van de lichaamstemperatuur en voor het verrichten van lichamelijke
arbeid Deze energie wordt uitgedrukt in kilocalorieën (deze eenheid
wordt in het dagelijks leven gewoon Calorie genoemd). Het energie
verbruik verschilt per persoon en per dag.
Iemand die lichamelijke arbeid verricht, verbruikt meer kilocalo-
rieën dan iemand die een zittend leven leidt. Voor volwassen vrouwen
varieert het dagelijks verbruik van 1800 tot 2400 kilocalorieën. Voor
volwassen mannen van 2200 tot 2800 kilocalorieën. Wie meer vetten en
koolhydraten tot zich neemt dan nodig voor het energieverbruik
wordt dikker.
Uitgegaan wordt van volwassenen die lichte tot matige arbeid ver
richten, zoals administratief personeel, winkelpersoneel, chauffeurs,
onderwijzers, journalisten en huisvrouwen. De dagelijkse behoefte
aan eiwitten, de 4 vitamines en 2 mineralen wordt voor elk van deze
stoffen gesteld op „10 punten", zie hieronder:
Een volwassene heeft gemiddeld dagelijks nodig:
EIWIT 10 punten
VITAMINE A 10 punten
VITAMINE BI 10 punten
VITAMINE B2 10 punten
VITAMINE C 10 punten
IJZER 10 punten
KALK 10 punten
Vetten
Koolhydraten
Voordeze voedingsstoffen
wordt de behoefte niet in pun
ten opgegeven omdat dit per
persoon verschilt.
Bij verschillende levensmiddelen wordt voor elk van deze zeven
stoffen het aantal punten vermeld, dat in een bepaalde hoeveelheid
(Met verliezen ten gevolge van de bereiding is rekening gehouden).
Bij het samenstellen van het dagelijks menu is het van belang, om voor elk
van de 7 voedingsstoffen op gemiddeld 10 punten te komen. Heeft u de ene
das iets minder dan 10 punten opgenomen en de andere dag iets meer da
10 punten dan'is dat geen probleem. Een tekort kunt u de volgende ag
inhalen, iets te veel is niet schadelijk. Om u hierbij te helpen, vindt u op
de volgende pagina's voedingswaarde-informatie over 64 produkten, die
vetten en natrium een portie bevat en hoeveel kilocaloneen het «a
leveren. Dit wordt echter niet in punten uitgedrukt, omdat de behoe
te aan deze stoffen en het verbruik van kilocaloneen per Persoon
verschilt. Van eiwitten wordt naast het aantal punten ook het ge
wicht vermeld, omdat dit van belang kan zijn voor wie eiwitarm of
-rijk wil eten.
Eiwit
Vit. A
Vit. BI
Vit. B2
Vit. C
Kalk
Uzer
K-cal.
4 t/m
6 jaar
7 t/m
10 jaar
meisjes
11 t/m
19 jaar
jongens
11 t/m
19 jaar
be
jaar
den
7 punten
6 punten
7 punten
7 punten
10 punten
10 punten
8 punten
1600
9 punten
7 punten
9 punten
9 punten
12 punten
10 punten
10 punten
2000-
2200
10 punten
9 punten
10 punten
11 punten
15 punten
15 punten
15 punten
2200-
2400
12 punten
10 punten
12 punten
13 punten
15 punten
15 punten
15 punten
2600-
3200
10 punten
9 punten
8 punten
9 punten
10 punten
10 punten
10 punten
1600-
2000
Deze menu's zijn zoda
nig samengesteld dat u
over één week gerekend,
elke dag ongeveer 10
punteri eiwit, 10 punten
vitamine A, 10 punten
vitamine BI, 10 punten
vitamine B2, 10 punten
vitamine C, 10 punten
ijzer en 10 punten kalk
opneemt.
Als u de ene dag wat
minder neemt, kunt u
dat de volgende dag weer
inhalen.
In de menu's zijn geen
extraatjes zoals slasaus,
soep, koekjes, frisdran
ken, zoutjes e.d. opgeno
men.
Deze extraatjes leveren
alleen kilocalorieën en
nauwelijks eiwit, vitami
nes en mineralen.
De hoeveelheid kiloca
lorieën van de dagmenu's
is echter zo dat er nog
ruimte is voor wat ex
tra's.
Gebruikt u te veel ex
traatjes dan neemt u da
gelijks te veel kilocalo
rieën op en het gevolg is
dat u dikker wordt.
EERSTE DAG
Ontbijt:
2 sneden bruin brood
10 gram margarine
1 x jam, 1 x kaas 40
Vt liter melk
thee met suiker
's Morgens:
2 kopjes koffie met
suiker en koffiemelk
Lunch:
4 sneden bruin brood
20 gram margarine
1 x kaas 40+, 1 x worst
1 x appelstroop, 1 x to
maat
V* liter melk
's Middags:
1 kopje thee met suiker
Diner:
varkenslapje
20 gram margarine om te
bakken
bloemkool
aardappelen
1 appel
's Avonds:
2 kopjes koffie met suiker
en koffiemelk.
TWEEDE DAG
Ontbijt:
2 sneden bruin brood
10 gram margarine
1 x jam, 1 x pindakaas
thee met suiker
Deze tabel geeft het aantal punten per voedings
stof en het aantal kilocalorieën aan van de 7 dagme-
nu's op deze bladzijde.
Eiwit Vit.A Vit.Bl VitB2 Vit.G Kalk IJzer Kiloca-
le dag
2e dag
3e dag
4e dag
5e dag
6e dag
7e dag
TOTAAL
Een volwassene heeft
gemiddeld nodig
11
10.5
13
9.5
10.5
11
74.5
's Morgens:
2 kopjes koffie met
suiker en koffiemelk
Lunch:
uitsmijter van: 2 sneden
wittebrood
10 gram margarine
2 plakjes ham
2 eieren
10 gram margarine
's Middags:
1 kopje thee met suiker
Diner:
Macaroni:
30 gram kaas 40
Vi bakje champignons
20 gram margarine om in
te bakken
kropsla met radijs
Vt liter yoghurt (magere)
1 sinaasappel
's Avonds:
2 kopjes koffie met suiker
en koffiemelk
DERDE DAG
Ontbijt:
2 sneden geroosterd witte
brood
10 gram margarine
1 x ham
1 x jam
thee met suiker
's Morgens:
2 kopjes koffie met suiker
en koffiemelk
Lunch:
2 sneden bruinbrood
10 gram margarine
1 x snijworst, 1 x tomaat
2 stuks knackebrod met
2 plakken kaas
11
11.5
21
13
10.5
8.5-
12.5
14
14
9.5
10
12
24.5
13.5
10.5
9
12
12.5
14.5
9.5
9.5
10
6
9.5
10.5
10.5
9
7
8^5
11.5
13
29
16
13
15.5
71.5
96
101
86
77.5
7 X 10
7*10
7X10
7x10
7x10
Vi liter karnemelk
1 peer
2200
2000
2025
2240
1959
1865
2340
's Middags:
1 kopje thee met suiker
Diner:
biefstuk
10 gram margarine om te
bakken
doperwten
aardappelen, gebakken,
in 20 gram margarine
vla met aardbeien
's Avonds:
2 kopjes koffie met suiker
en koffiemelk.
VIERDE DAG
Ontbijt:
1 snee geroosterd witte
brood
1 snee volkorenbrood
10 gram margarine
1 x jam, 1 x 20 kaas
thee met suiker
's Morgens:
2 kopjes koffie met suiker
en koffiemelk
Lunch:
2 sneden wittebrood
1 snee volkorenbrood
1 x 20+kaas, 2 x snijworst
15 gram margarine
Vi liter melk
's Middags:
1 kopje thee met suiker
Diner:
Vi grapefruit
Vi kip (gegrild)
appelmoes
aardappelen
Vi bakje champignons
25 gram margarine om
champ, en aard. in te bak
ken
vla
's Avonds:
2 kopjes koffie met suiker
en koffiemelk.
VIJFDE DAG
Ontbijt:
2 stuks knackebrod
1 plakje 40+ kaas
1 gekookt ei
10 gram margarine
thee met suiker
's Morgens:
2 kopjes koffie met
suiker en koffiemelk^
Lunch:
3 sneden bruin brood
15 gram margarine
1 plakje 40+ kaas
1 x pindakaas
1 radijs
114 dl. melk
's Middags:
1 kopje thee met suiker
Diner:
gehakt
20 gram margarine om in
te bakken
andijvie
aardappelpuree (dl. melk
- 5 gr. marg.)
banaan
's Avonds:
2 kopjes koffie met suiker
en koffiemelk.
Dit is gedaan om het
u gemakkelijker te ma
ken. Want u. kunt nu di-
rekt per portie de voe
dingswaarde zien. Wan
neer deze informatie zou
worden gegeven in hoe
veelheden per verpak
king, bijvoorbeeld voor
een heel blik doperwten
zeerfijn, dan zou u de
gegevens weer om moe
ten rekenen tot porties
voor uw gezinsleden.
ZESDE DAG
Ontbijt:
2 sneden bruin brood
10 gram margarine
1 x appelstroop
1 x 20+kaas
thee met suiker
's Morgens:
2 kopjes koffie met suiker
en koffiemelk
Lunch:
2 sneden bruin brood
2 sneden volkoren brood
20 gram margarine
2 x snijworst
2 x pindakaas
V4 liter magere yoghurt
Hebt u vragen of opmerkingen over dit nieuwe Albert
Heijn initiatief, stuur dan een briefkaartje aan AH-Klan-
tenservice, postbus 555 te Zaandam.
Wij zijn benieuwd naar uw reacties. Mocht u nog een of
meerdere exemplaren van dit artikel over voedings
waarde willen ontvangen, dan is een kaartje aan post
bus 555 vbldoende.
's Middags:
1 kopje thee met suiker
Diner,:
gestoofde kabeljauw
(Vi citroen)
10 gram margarine om
te stoven
worteltjes
10 gram margarine
aardappelen
liter magere yoghurt
Vi peer
*s Avonds:
2 kopjes koffie met suiker
en koffiemelk
ZEVENDE DAG
Ontbijt:
2 sneden bruin brood
10 gram margarine
1 x kaas 40
1 x appelstroop
thee met suiker
's Morgens:
2 kopjes koffie met suiker
en koffiemelk
Lunch:
4 sneden bruinbrood
20 gram margarine
1 x kaas 40+
2 x boterhamworst
1 x pindakaas
Vi liter karnemelk
's Middags:
1 kopje thee met suiker
Diner:
blokjes varkenslever met
Vi ui, Vi paprika.
1 tomaat
20 gram margarine om in
te bakken
portie rijst
komkommer
yoghurtvla
(Vi vla - Vi yoghurt)
's Avonds:
2 kopjes koffie met suiker
en koffiemelk.