IblTO
VROEDVROUW EEN
HEERLIJK BOEIEND VAK
OMDAT ELKE BEVALLING
TOCH WEER ANDERS IS
BAKERPRAATJES
DE HISTORIE VAN DE WIEG
uw dieet..anno nu!
Veeleisende katten
Cat's Pride
„kZlU
Ch albert heijn
AIM fi EKE C. JENS:
Pag. 3
ALLERHANDE - KERSTNUMMER 1972
't Mag misschien een beetje sen
timenteel klinken, maar toch is het
zo: 5000 bevallingen heb ik achter
de rug, maar elke keer opnieuw
als het gebeurd is en je zo'n kind
ih de armen van de moeder ziet
liggen gaat er iets door je heen.
Ondanks je routine ontroert het je.
Daarom is het zo'n boeiend vak.
Omdat je er zo bij betrokken bent.
ik vecht ook tegen dat koele gedoe,
tegen die mensen, verpleegsters,
jonge aankomende artsen die een
moeder die moét bevallen louter
als zakelijk object zien waar je
alles mee kunt doen behalve ze met
wat vriendelijkheid en warmte
omringen. Natuurlijk, het ligt voor
de hand die zakelijkheid, die koel
heid, vooral in een ziekenhuis
Amsterdam gewerkt, daarna hier
in Leiden.
Belangrijke dingen die er vanaf
dat moment nu in de verloskunde
veranderd zijn? Ja, in technisch
opzicht is er nogal wat veranderd.
Zo ben ik nog opgeleid zonder dat
de resus-factor bekend was. Bijna
niet te geloven goed, we wis
ten wel iets bijvoorbeeld dat er
een mogelijkheid bestond om een
geel wordend kind met bloedtrans
fusie te redden. Maar dat hielp
lang niet in elk geval. Omdat we
het fijne van de oorzaak niet wis
ten. In 1947 kwam daar verande
ring in toen de Amerikanen de op
lossing voor het resus probleem
ontdekten.
In het algemeen kun je zeggen dat
pil bij een bepaalde vrouw hinder
lijke bijverschijnselen dan gaan we
na welk ander merk pil voor deze
vrouw geschikter is. En het werkt.
Dat hebben we gemerkt. De poli
kliniek met z'n voorlichting is er
nu twee jaar en dit voorjaar was
er een golf van bevallingen. Dat
waren allemaal mensen die heel
bewust gezegd hebben we gaan
voor de vakantie een baby op stapel
zetten en die wordt dan in het
voorjaar, maart-april geboren.
Ideaal natuurlijk. In de tijd dat het
er niet zo op aankomt lopen ze dan
met een dik buikje om een paar
weken na de geboorte in een vrolijk
sportief jurkje de zomer tegemoet
te kunnen.
waar bevallingen aan de lopende
band gebeuren. Maardie moeder...,
het is toch erg belangrijk dat dat
mens zich veilig voelt, want voor
haar is zo'n bevalling heel wat.
Dat stuk menselijke warmte, dat is
overal maar vooral in een zieken
huis zo verschrikkelijk nodig.
VERLOSKUNDIGE
Als je zegt dat je vroedvrouw bent
zijn er nog steeds mensen die je
vreemd aankijken. Vroedvrouw,
je hoort ze denken: een vrouw die
vroet. Als je ze dan uitlegt dat
vroed: wijs betekent begrijpen ze
het helemaal niet meer. Het komt
er dan ook steeds meer in om
„verloskundige" te zeggen. Maar
wat ze ook zeggen en vinden, als
ze aan mij vragen wat ben je, zeg
ik: vroedvrouw. Voor mij dekt het
woord de lading helemaal. Het
is een gedeeltelijk medisch vak.
Niet para-medisch zoals het ver
pleegstersvak, maar medisch. Een
verpleegster verzorgt mensen on
der leiding van een arts. Een vroed
vrouw werkt volkomen zelfstandig.
Daar ben je voor opgeleid. Drie
jaar lang, op de vroedvrouwen
school, waar je drie jaar lang voor
een belangrijk deel bezig bent met
het controleren van gezonde zwan
gere vrouwen.
Hier in het Leids Academisch
Ziekenhuis ben ik hoofd van de
verloskamer en hoofd van de poli
kliniek voor normale zwanger
schappen. Ik zorg ervoor dat beide
afdelingen goed funktioneren.
Daarbij hoort ook het begeleiden
van co-assistenten, artsen in op
leiding.
Ik ben begonnen in 1945, in
Amsterdam. Wat een stad, ver
rukkelijke mensen. Tot 1968 in
de zwangerschapscontrole uitge
breider en kritischer is geworden.
We weten veel meer over allerlei
zaken die in de zwangerschap ge
vaarlijk kunnen zijn. Vroeger moest
je suikerzieke vrouwen en vrouwen
met een hartafwijking domweg af
raden een kind te krijgen. Gewoon
omdat we de wetenschap misten
dit soort problemen het hoofd te
bieden. Dat is veranderd. Het is nu
heel goed mogelijk dat suikerzieke
vrouwen gezonde kinderen ter
wereld brengen.
De samenwerking tussen de ver
schillende specialiteiten in de ge
neeskunde, de verschillende disci
plines zoals ze dat met een modern
woord noemen, is enorm toege
nomen. Wat ook veranderd is dat
het aantal ongewenste zwanger
schappen sterk is afgenomen. De
ongelukjes nemen af. Begrijpelijk.
De voorlichting over de anti-con
ceptie is steeds beter aan het wor
den. Hier bij ons in de kliniek bij
voorbeeld krijgt iedereen die be
vallen is anticonceptie voorlich
ting. Een collega van mij heeft
hiervoor in Amerika een speciale
opleiding gevolgd. Voor de anti
conceptie-cursus maken we ge
bruik van een kleurenfilm, waarna
alles op tafel komt wat er ter voor
koming van de zwangerschap te
koop is. We vertellen dat er verschil
lende merken pillen zijn, pillen die
elk hun eigen typische eigen
schappen hebben. En dan hebben
we hier in het ziekenhuis een uit
gebreide controle op de vrouwen
die aan de pil gaan. Elke pilge
bruikster wordt regelmatig op
geroepen. Klachten worden ge
noteerd. Geeft een bepaald merk
THUIS BEVALLEN
Het thuis bevallen neemt af. Toch
ben ik persoonlijk voor thuis be
vallen. Tenzij het een zwanger
schap met afwijkingen is. Thuis
ben je het veiligst maar dan natuur
lijk wel met een goede medische
controle en met een goede kraam
verzorgster. Thuis kun je bevallen
zoals je wilt. In een ziekenhuis
heb je je altijd aan de huisregels
te houden. Sommige vrouwen wil
len tijdens de weeën graag lopen.
Nou, in sommige ziekenhuizen is
daar geen gelegenheid voor. Daar
is het: weeën? Gelijk plat op bed.
Dat was hier ook zo in het begin.
Gelukkig heb ik dat weten te ver
anderen. We hebben nu een zit
kamer waar de vrouwen die nog
niet zo erg bezig zijn samen met
hun man een sigaretje kunnen ro
ken.
Het is goed dat de man op de hoog
te is van wat er tijdens de zwan
gerschap aan de hand is en hoe de
bevalling verloopt. Ik heb er dan
ook altijd voor geijverd dat de
vader een keer op de controle
meekwam. Dan zei ik altijd: wat
moet je nou doen als er plotseling
iets gebeurt? Als dat kind zonder
dat de dokter er is geboren gaat
worden? Dan kreeg je van die
moeders die hun veters uit hun
schoenen haalden en riepen hier
mee de navelstreng afbinden. En
de vaders wisten het helemaal niet.
Dan leg je ze uit wat ze moeten
doen. Als de dokter of vroedvrouw
nog even wegblijven en het kind
is geboren, het kind als de navel
streng niet om het nekje zit ge
woon laten liggen. Niets afbinden.
Als het kind goed ademt houdt de
navelstreng vanzelf op te kloppen.
Er gebeurt niets zelfs niet al zou
de placenta, de nageboorte ko
men. Voor veel mensen geeft dit
stuk voorlichting geruststelling.
bevruchting mag het geen pro
bleem zijn, als het kind al een paar
maanden oud is ligt de zaak toch
volslagen anders. Op dat moment
komen er, dacht ik heel terecht een
aantal bezwaren om de hoek kijken.
Maar direct na de bevruchting
Overigens is elke zwangerschap
die men wil onderbreken een mis
lukte anti-conceptie. Daarom kan
de nadruk niet genoeg op de voor
lichting liggen.
AMSTERDAM
Amsterdam, ja dat was een ge
weldige tijd. De mensen zijn daar
anders. Het zijn meer levenskunste
naars. Hier in Leiden tref je zoveel
geslagen mensen aan. Als je hier
een moeder uitlegt hoe zo'n beval
ling nou gaat is het „Oh, wat eng",
niet van de lucht, terwijl in Am
sterdam je de mensen dat zonder
problemen allemaal kunt vertellen.
Amsterdam Ik heb ooit nog
eens in de warme buurt gewerkt.
Bij de vrouw van een bekende
souteneur heb ik vier kinderen ge
haald. Bij de laatste zitten we na
de bevalling een kop koffie te
drinken. Zegt meneer: „meid wat
krijg je voor de behandeling?"
Ik zeg: 55 gulden. Gaat ie breed
uit voor me zitten. Zegt ie: „meid
waar heb jij je verstand zitten?
Zo'n pront wijf als jij kan toch veel
meer verdienen. Je ziet er be
hoorlijk uit, je bent niet op je mond
je gevallen, je zal je talen ook wel
spreken en dan verdoe je je tijd
met die barende vrouwen. Ik weet
wat beters. Daar, in dat bordeel
van me begin ik een speelhol. Dat
kan jij leiden. Animeren en zo.
Zorgen dat ze drinken en een gok-
kie wagen. Meer niet. Verdien je
een bom duiten."
Schertsenderwijs zei ik tegen hem
dat ik me zeer vereerd voelde. En
ook dat hij een ding blijkbaar hele
maal niet snapte. Als die tent van
jou over een paar maanden is op
gerold sta ik op straat. Begrijp je
waarom ik jouw voorstel niet zo
aardig vind? Hij moest om me
lachen. Een maand later krijg ik
een briefkaart van hem. Uit Veen-
huizen. Meid, schreef hij, je hebt
gelijk gehad. Ze hebben me opge
rold.
Fabels rond de zwangerschap? Die
zijn er. Een hele hardnekkige is
deze: wie naar een brand kijkt tij
dens de zwangerschap krijgt kin
deren met rode vlekken in hun ge
zicht. En van die muizevlekken:
Wie tijdens zijn zwangerschap
schrikt van een muis krijgt kinde
ren met muizevlekken op hun ar
men. Dat geloof in dit soort dingen
bestond dertig jaar geleden en het
bestaat nog. Als er iets is met een
kind, dan wil men zo'n afwijking
altijd terugbrengen op iets dat
buiten hun schuld ligt. Een bekend
argument is altijd die van groot
vader die altijd zoveel gedronken
heeft. Dan zijn er vrouwen die
tijdens hun zwangerschap alles
zoveel mogelijk op een makkelijk
bereikbare hoogte zetten. Hun
moeder heeft dan gezegd dat rek
ken tijdens de zwangerschap fout
is. De navelstreng zou erdoor om
het nekje van het kind kunnen
raken. Klinkklare onzin natuurlijk.
Net zo goed als dat je niet met je
benen over elkaar zou mogen zitten,
het kind zou dan dwars gaan liggen.
Verhalen over merkwaardige beval
lingen doen het ook altijd goed.
Heeft er een verhaal in de krant
gestaan over een bevalling in
een taxi, dan krijg je prompt vrou
wen die niet meer in een taxi wil
len zitten, of vrouwen die wel in
een taxi willen, omdat dat zo mak
kelijk schijnt te bevallen. Op dit
gebied is alles mogelijk. Komt voor
een belangrijk deel omdat vooral
zwangere vrouwen alles op hun
zelf betrekken.
ken. Maar maak er in vredesnaam
geen evangelie van. Het is zinvol
om Spock te lezen. Maar je moet
er niet mee gaan leven. Krijg je van
die dingen die aankomende artsen
nogal eens overkomen, dat ze elke
ziekte die ze leren bij zichzelf ont
dekken. Dat brengt een berg angst
in je leven, daar heb je geen weet
van.
En dan piekeren dat is ook zo
verkeerd voor zwangere vrouwen.
Gewoon doen. Niet te veel gaan
rusten. Ben je gewend dagelijks een
stuk te wandelen, blijven wande
len. Wil je fietsen, omdat je altijd
gefietst hebt, gewoon doorgaan
met fietsen. Er zijn natuurlijk dingen
die je beter niet kunt doen. Hockey
en daar zou ik mee stoppen, roei-
wedstrijden wedstrijden in het
algemeen op sportgebied, paard
rijden zou ik niet meer doen. Maar
voor de restNiet in een glazen
huisje leven.
Medicijnen niet voor elk wis
sewasje naar de apotheker gaan.
Harde ontlasting? Gewoon wat
pruimen nemen. Helpt uitstekend.
Tegen de misselijkheid wil een
droog biscuitje geweldig helpen.
Melk tegen maagzuur. Voor de
rest zorgen voor een goede voe
ding en wat extra dingen als melk,
vers fruit. Zorgen dat je niet te
zwaar wordt. Zoutarm kan geen
kwaad.
De toekomst. Over een aantal jaren
zullen er overal speciale zwanger
schapsklinieken zijn. Dat zijn dan
geen ziekenhuizen, maar gezonde
huizen, speciaal ingericht voor be
vallingen en de voor- en nazorg.
Dergelijke klinieken kunnen dan,
omdat ze gespecialiseerd zijn, on
getwijfeld goedkoper werken. Het
toenemende gebrek aan kraam
verpleegsters zal deze ontwikke
ling in de hand werken. Bovendien
vinden steeds meer huisartsen het
bezwaarlijk om bevallingen te doen.
Je kunt nooit precies weten wan
neer een kind geboren wordt. De
kans is groot dat het te laat ge
boren wordt, weken later. Dan
ben je als arts toch gedurende die
hele periode aan handen en voe
ten gebonden. Destemeer als ze
meer patiënten hebben die op het
punt van bevallen staan. Natuurlijk
nemen vroedvrouwen een steeds
groter stuk'van het bevallingswerk
over, maar ook de toevloed van
vroedvrouwen is nog steeds niet
voldoende. Maar het wordt beter.
Steeds meer jonge vrouwen ont
dekken het vroedvrouwenschap
als een boeiend beroép. En dat is
het. Sleur is er niet bij. Het is steeds
anders, omdat de mensen die je
helpt anders zijn.
Ver voordat de baby zijn rozige
intrede doet, wordt met behulp
van fabelachtige fabeltjes verteld
wat het worden zal. Een jongen of
een meisje. Vooral tantes, buur
vrouwen, vriendinnen en aspirant
oma's blijken bijster sterk in het
voorspellen van het geslacht van de
komende baby. Die voorspellingen
zijn stuk voor stuk geënt op baker
praatjes, maar aangezien er altijd
vijftig procent kans is het goed te
hebben komen ze vaak uit. En dat
is waarschijnlijk de reden dat die
erg onzinnige praat wel zal blijven
bestaan.
De geslachtelijke waarzeggerij ge
beurt nog net niet via een glazen-
bol; er wordt afgegaan op ver
schijnselen bij de aanstaande moe
der, de aanstaande vader en op
zaken van horen-zeggen. Alleen
al van de buik van de zwangere
DE TEKENAARS
De tekening op de voorpagina
is het creatieve werk van de
Amsterdamse illustrators Wibo
en Opland.
Wibo, zoals het pseudoniem
W.L.J. Boost (54) luidt, tekent
reeds sinds 1951 dagelijks voor
de Volkskrant. Zijn werk was
in het verleden ook te zien op
exposities in Amsterdam, Rot
terdam en Arnhem.
Opland, of eigenlijk Robert
Wout (44), mag, zoals hij zelf
zegt, graag het tekenstiftje
vasthouden. Deze politieke te
kenaar levert regelmatig bij
dragen aan o.a. de Groene
Amsterdammer en, evenals Wi
bo, aan de Volkskrant.
vrouw is tussen de vijf a zeven
maanden bar veel af te lezen; draagt
de vrouw erg van voren dan wordt
het een jongen draagt ze erg rond
dan wordt het een meisje, heeft ze
een erg zware dracht dan wordt
het een jongen. Volgens de baker-
praatgelovigen tenminste.
Niet alleen de buik blijkt een bron
van veel voorspellingen, ook het
gezicht van de aanstaande moeder
kan vertellen wat ze bij zich draagt.
Het verhaal wil dat als zij zich ge
durende de zwangerschap erg op
maakt, zij gegarandeerd een meisje
krijgt, als ze-erg veel vlekken in het
gezicht heeft komt er ook een
meisje en als ze langdurig misse
lijk is eveneens. Een ander schoon
fabeltje wil dat als de trouwring
(geen gewone ring, nee, het moet
echt wel de trouwring zijn) aan
een draad boven de buik van de
aanstaande moeder wordt gehou
den zo te zien is wat het worden zal.
De baby hoeft er niets voor te
doen, zelfs niet te schoppen, de
ring doet het werk. Draait die aan
dat draadje hangend naar links
dan wordt het een jongen, naar
rechts wordt het een meisje. Een
leuk spelletje voor een regenachti
ge avond dat wel. Het resultaat
kan mogelijk getoetst worden aan
en gecombineerd worden met tal
van andere symptomen, die elk
apart verhalen van het geslacht
van de nieuwe wereldburger.
Is namelijk, zo wil de overlevering,
de man tijdens het verwekken
vermoeid geweest doordat hij bij
voorbeeld een zware dagtaak
heeft gehad, net verhuisd is of
juist een voetbalwedstrijd heeft
gespeeld dan zal het kind zeker
een zoon worden. Het bewijs?
Een vader van al vier dochters wil
de graag een zoon, hoorde van de
noodzaak eerst vermoeid te wor
den, leende daarom op een be
paalde avond een trainingspak,
rende gedurende anderhalf uur in
de omgeving rond, kwam doodop
thuis en deed samen met zijn
vrouw datgene wat nodig is om
een kind te krijgen. En warempel,
na negen maanden kwam er een
zoon. Ergo: de man die een dochter
wil diene zijn daad tijdens een
rustige vakantie te plegen.
De man met vier dochters en de
van vermoeidheid gekomen zoon
heeft achteraf overigens wel ver
nomen dat zijn intelligentie min
der groot was dan aanvankelijk
was gedacht. Niet zozeer omdat
hij, doorgaans uitsluitend passief
sportman, op die ene avond tot
verbijstering van alle buren en zijn
vrouw als een dwaas had rond
gehold, maar omdat intelligente
mannen volgens allerlei praatjes
meer kans maken op dochters dan
op zonen. Jammer voor alle man
nen op de wereld die denken wijs
te zijn, het werkelijk zijn, maar des
ondanks in het bezit zijn van een
zoon of meerdere stamhouders.
Misschien is zo'n tegenstelling
verklaarbaar door een ander mop
pig relaas. Want echtparen die erg
graag een kind willen, maken meer
kans op een zoon (zeggen ze);
echtparen die veel gemeenschap
hebben ook (zeggen ze) en als de
vrouw pas op latere leeftijd haar
eerste kind krijgt dan zal dat (zeg
gen ze) zeker een zoon worden.
Het meest opmerkelijke van al die
opmerkelijke praatjes is dat zij
elkaar doorkruisen, vaak in tegen
spraak zijn met elkaar. Maar daar
heet het dan ook onzin voor.
Larie eveneens is dat het de schuld
van de vrouw zou zijn als zij öf
uitsluitend zonen baart of uitslui
tend dochters. Het wil nog wel eens
voorkomen dat de man verongelijkt
ja zelfs beschuldigend naar zijn
vrouw kijkt als zij de vijfde zoon
of de zesde dochter ter wereld
brengt, terwijl een kind van juist het
andere geslacht ontbrak. Jammer
voor zo'n man, de schuld ligt niet
bij zijn vrouw. Zij produceert alleen
maar eitjes, hij twee soorten zaad
cellen, maar er zijn mannen met
maar één soort cellen en die man
nen worden voorzien van of alleen
dochters of alleen zonen. Geen
baarlijke onzin dit, maar wetenschap
en daarom niet passend in deze
bakerpraatkraam. Maar het moest
er wel even uit, bij wijze van recht-
doening aan alle vrouwen.
Het is een oerdegelijk Westers
gebruik om, wanneer er een baby
onderweg is, al weken te voren
„alles" klaar te hebben. En daarbij
hoort natuurlijk ook de wieg. Het
mag er een zijn, waar al een ouder
zusje of broertje in sliep, het mag er
een zijn, waar oma nog als baby
in lag, maar de wieg staat op tijd
klaar, al of niet nieuw bekleed.
DE POORT
De baby, ter wereld gekomen in het
bed, verhuist meteen naar „de
kleinzoon" van dat meubel, de
wieg. Niet voor niks noemde de
schrijver Guy de Maupassant het
bed al „de poort van het leven",
hoewel hij erbij zei: „Maar ook de
deur die achter alles gesloten
wordt".
Denk niet dat overal in de wereld
op dit moment de pas geboren
babies in wiegen te slapen worden
gelegd. Er zijn in Centraal Afrika
nog tientallen stammen, waar men
de baby op de grond laat slapen,
in houtas of op een dierenvel.
WIEGEN
Zoekers naar de oorsprong van de
wieg zijn er van overtuigd, dat de
eerste wieg veel overeenkomst
toonde met de eerste kano's: een
stuk uitgeholde boomstam. En zij
ontdekten in elk geval, dat die
boomstammen nog tot in de mid
deleeuwen in West Europa als
wieg werden gebruikt.
Dat was van de ontwerpers natuur
lijk wel handig bekeken, want ba-
bies hebben altijd gehuild en je
hoefde in die tijd maar naast de
boomstam te gaan zitten en met
een voet de „wieg" aan het
schommelen te brengen om het
gehuil te laten verdwijnen.
„Met het op en neer rollen van de
boomstamwieg verdwenen ook de
boze geesten, die het kleine kind
anders wel eens zouden kunnen
beïnvloeden", melden oude ver
halen.
LUI
De opvoiger van die boomstam is
zeer waarschijnlijk een soort van
hangmat, tussen twee houten
staanders opgehangen. Het ligt
voor de hand dat het een uitvinding
is van „een luie moeder", zegt de
historie, want ze kon nu één keer
een flinke zet tegen de „wieg"
geven en die bleef dan zeker tien
minuten op en neer wiebelen.
De wieg die vervolgens zijn intrede
deed is er een, die niet meer kan
schommelen. Men wiegde lang
zamerhand het kind in de armen
(na het eten en 't bekende boertje)
en de angst voor de boze geesten
was men kwijt.
En sindsdien kennen we wiegen
op wieltjes en pootjes, wiegen die
toch weer kunnen schommelen (u
ziet het: niets nieuws onder de zon,
denk aan de boomstam) en wie
gen met hemeltjes. Ze worden ge
maakt van hout en van riet, van ijzer
en van plastics.
En net zoals de wiegjes van de
jonge koningskinderen en de graaf
jes en gravinnetjes in de middel
eeuwen, worden de wiegen tegen
woordig dikwijls weer „rijk" en
uitvoerig bekleed met franjes en
roesjes.
Het is eigenlijk wel plezierig te
merken dat de vroedvrouw steeds
meer gewaardeerd gaat worden.
Haar aanzien stijgt. Terecht toch?
Ze heeft een goede opleiding ach
ter de rug. De opleiding tot vroed
vrouw is dan ook een hogere be
roepsopleiding.
Het aanzien stijgt, maar helemaal
100% is de waardering nog steeds
niet. Financieel bijvoorbeeld. We
worden nog steeds niet helemaal
betaald naar onze verantwoorde
lijkheid. Maar het wordt beter.
Over abortus? Ik vind dat een
vrouw dat zelf moet kunnen be
slissen. Het is natuurlijk wel zo dat
er een paar regels in acht geno
men moeten worden. Direct na de
En dan die boeken Er zijn een
heleboel goede voorlichtingsboe-
Dat hardnekkige verhaal dat ka
tholieke artsen als het er om gaat,
de moeder opofferen aan het kind.
Dat is inderdaad ook zoiets. Be
staat natuurlijk allang niet meer.
Het gaat nooit meer of om de moe
der of om het kind. Zou het er wel
om gaan dan zal geen arts het in
zijn hoofd halen de moeder op te
offeren. Ik heb het meegemaakt
in m'n eigen praktijk, in Amster
dam, dat ze me kwamen vragen of
ik rooms was. Dan zei ik: nee, maar
ik wil u wel het adres geven van
een collega die wel rooms-katho-
liek is. Nee, nee, ze wilden juist geen
katholieke vroedvrouw, nou de
rest van het verhaal ken je
en hun niet minder
veeleisende
eigenaars geven de
voorkeur aan
De ideale kattenbakvulling, die
vocht en kwalijke lucht direct
en volkomen absorbeert.
