chocolade
bonbons
DAGEN
Een nieuwe manier van wonen in Doorn.
Vrij. Zonder betutteling.
En toch met alles bij de hand.
korst mix
soezen-mix
twee geweldige
bakprodukten
onder één goeie
naam: v.i.F
□prhJ l_i
Mosselen om
van te smullen!
BORRELKAAS
1 f77o
20 blokjes
in schaaltje
met prikkers
geroosterd brood
Heerlijke
natuurkaas
van 1.56
tijdelijk 1.33
Verzorgd
Wmen n.v
j"jik-heb-belangstelIing-Bon"
ALLERHANDE - KERSTNUMMER 1972
Pag. 14
ZANDVRIJ
mmm
"iet prikkers
voor het fijnste zelf te maken bladerdeeggebak.
in 2 minuten kant-klaar beslag
voor verrukkellijke soezen.
V.I.F. LEVENSMID DE LENFABRIEK N.V. HEEZE (N.B.)
voor n feestelijk ontbijt en heerlijke hartige hapjes. 1
KRAAMVROUWENKOORTS
EN DE VERDIENSTE VAN DE
WEENSE ARTS SEMMELWEISS
Wij kunnen ons tegenwoordig
nauwelijks meer voorstellen,
dat er een tijd is geweest waarin
men niets wist van het bestaan
van microscopisch kleine, le
vende ziekteverwekkers: bacte
riën. Toch is deze ons zo ver
trouwde kennis pas ongeveer
honderd jaar oud.
Het was de geneesheren uit het
zeer verre verleden wel al op
gevallen, dat ziekten in epide
mieën kunnen optreden en dat
er dus zoiets moet bestaan als
„besmetting" en „besmettelijk
heid"; hoe dat dan tot stand
kwam, wist men echter niet.
Zo was het ook met de kraam
vrouwenkoorts, een uiterst ge
vaarlijke, vaak dodelijke ziekte
van jonge moeders.
De jonge moeder, enkele dagen
tevoren nog dolgelukkig met
haar baby, door allen gelukge
wenst en met geschenken over
laden - die jonge vrouw wordt
op een der gelukkigste momen
ten van haar bestaan, binnen
één of twee etmalen uit het
leven weggerukt.
Over die afschuwelijke ziekte,
de kraamvrouwenkoorts, is des
tijds veel theoretische onzin
gedebiteerd. Het was ook toen
al zo, dat veel z.g. „geleerden"
meer interesse hadden voor
eigen hersenspinsels dan voor
exacte waarnemingen. De op
lossing van het probleem kon
echter uitsluitend door nauw
gezette waarnemingen worden
gevonden. En wat leerden deze
waarnemingen?
De ziekte sloeg vooral toe in
ziekenhuizen en kraaminrich
tingen. Na een bevalling „thuis"
trad bijna nooit kraamvrouwen
koorts op. Naarmate er meer
bevallingen in inrichtingen gin
gen plaatsvinden - die trend
zat er toen ook al in - zag men
meer gevallen van kraamvrou
wenkoorts. Er moest dus een
oorzakelijke factor zijn, die
thuis niet bestond, maar in de
klinieken wél aanwezig was.
Bij de lijkopening (sectie) van
aan kraamvrouwenkoorts over
leden vrouwen bleken de ver
schijnselen precies te lijken op
die, welke gevonden werden
bij mensen, die aan een wond-
infectie waren overleden.
Zou dus de kraamvrouwen
koorts een wondinfectie kun
nen zijn? Een (grote) wond is
er zeker wel na de bevalling.
Het is nu de verdienste van de
Weense arts Semmelweiss ge
weest, dat hij de beide boven
genoemde waarnemingen heeft
gecombineerd. Hij heeft de
manier, waarop die „geboorte-
wond" wordt besmet, opgehel
derd. Het klinkt ongelooflijk,
maar handenwassen was in die
tijd (1847) ongebruikelijk. Men
wist immers niets af van het be
staan van bacteriën, dus waar
om zou men handenwassen?
In de kliniek gingen dus de art
sen van de ene patiënt naar de
andere zonder tussendoor de
handen te wassen. Ook woon
den zij wel secties bij en gingen
daarna regelrecht weer naar
hun patiënten om deze te on
derzoeken.
Ofschoon Semmelweiss niets
wist van het bestaan van bac
teriën, levende ziekteverwek
kers die je van de ene op de
andere patiënt kunt overbren
gen, nam hij toch aan, dat een
veronderstelde „smetstof" via
de handen der onderzoekende
artsen van de ene op de andere
patiënt werd overgebracht. Hij
dacht daarbij vooral aan het z.g.
lijkengif, dat uit de sectiekamer
op de kraamvrouwen zou wor
den overgebracht. Inmiddels
weten wij, dat het legendari
sche lijkengif niet bestaat, dat
het gaat om „doodgewone"
bacteriën die niet alleen van
lijken, maar ook van levende
mensen kunnen worden over
gebracht via de onderzoekende
handen van de dokter.
Ofschoon dus Semmelweiss
deze theoretische achtergrond
niet kende en ook niet kon we
ten, trok hij wel een praktische
conclusie uit zijn waarnemin
gen. Hij voerde in zijn kliniek
het handenwassen in. Na ieder
onderzoek van een patiënt
moest de arts zijn handen was
sen (ontsmetten) vóór hij naar
de volgende patiënt ging. Het
resultaat van deze eenvoudige
maatregel was verbluffend. De
sterfte aan kraamvrouwen
koorts daalde op slag van 15%
tot ongeveer 1
Pas in 1879 is het aan Pasteur
gelukt de bacteriën, die voor
de kraamvrouwenkoorts ver
antwoordelijk zijn, te isoleren.
Sindsdien weten wij, dat de
ziekte ontstaat wanneer etter
bacteriën, vooral streptococcen
en staphylococcen, in de wond
van de baarmoeder binnen
dringen en een ernstige locale
infectie veroorzaken. Deze in
fectiekan in het bloed doorbre
ken, er ontstaat dan een algeme
ne bloedvergiftiging (sepsis) en
dit is dan de vaak dodelijke vorm
van de kraamvrouwenkoorts.
Ofschoon we tegenwoordig
weten, dat de gevreesde infec
tie niet altijd door de handen
van arts of vroedvrouw wordt
overgebracht - er zijn ook an
dere mechanismen bekend ge
worden - hebben de artsen van
Semmelweiss twee dingen ge
leerd, die ze steeds in hoge ere
zullen houden:
1Vaak handen wassen.
2. Weinig handen schudden.
Neem het uw dokter dus nooit
kwalijk, wanneer hij u bij een
begroeting geen hand geeft!
Zeelands' Roem mosselen
geconserveerd volgens een
Zeeuws recept. Rijk aan
vitaminen, boordevol pure
gezondheid en u wordt
er niet dik van Verhoog
de gezelligheideet
ze bij de borrel (zo uit
de pot) of op toast
met een pikant sausje
Haal direkt zo'n pot
bij uw vishandelaar of
kruidenier.
Let wel op het originele
Zeeland's Roem etiket.
FA. DE LEEUW GELUK YERSEKE tel.
GEGARANDEERD
01131-1467 b.g.g. 1793.
met
Het hele jaar door. Maar in het bijzonder met de feest
dagen. FRI-KI, voor een onvergetelijke feestmaaltijd!
Fr-iKi
kip lekker!
FRI-KI KUIKENROLLADE
een meesterstukje op smaak-
gebied. En vlug bereid.
Gewicht: 700 en 1000 gram.
FRI-KI
KALKOENROLLADE
Kant-en-klaar gekruid. Van
mals, sappig borstvlees.
Gewicht: 700 en 1000 gram.
FRI-KI KALKOENDIJ
Een rijkelijke bout voor een
tongstrelend feestmaal!
Door uw eigen voordeur komt u in een modem en ruim
appartement, met een groot aantal comfortabele extra's.
In het Woonpark Boswijk, aan de
weg Doorn-Driebergen, is de bouw
begonnen van een uniek apparte
menten-gebouw. Het is ontworpen
voor mensen die zelfstandig
willen wonen, maar die vanaf het
moment dat ze dat zelf nodig achten,
verzorgd willen zijn. Dat zijn dus
veelal ouderen. Maar ook
echtparen zonder inwonende
kinderen en werkende vrijgezellen.
Wat is er zo uniek aan deze flat?
Dat is in de eerste plaats de
facultatieve (niet verplichte) service.
Elke bewoner kan gebruik maken
van een of meer diensten uit een
servicepakket, dat uitgebreider is dan
dat van een doorsnee-verzorgings
appartement. Maar niets hoeft.
De bewoner is vrij in zijn keuze.
En de kosten variëren dan ook naar
de aard en de mate van het service-
gebruik.
Ook de appartementen zelf zijn
trouwens uniek. De woonkamer is
groot. Er is een ruime slaapkamer,
een keuken met kookapparatuur en
koelkast, een badkamer met zitbad,
douche en wastafel, een apart toilet
en een loggia, tuin of dakterras.
Elk appartement heeft bovendien:
centrale verwarming (individueel te
regelen), een eigen boiler,aansluiting
op de centrale antenne, rijkstelefoon
aansluiting huistelefoon).
De woonkamerramen zijn van
isolerend dubbel glas voorzien.
En er is nog meer. De bewoners
beschikken bijvoorbeeld over een
prachtig park van bijna 6 ha.
Over tuinen, een restaurant,
een biljartzaal, een foyer.
Let wel, dit alles is in de prijzen
inbegrepen. Daarnaast is er dan nog
de facultatieve service, waarvan u
naar keuze gebruik maakt, in de
mate die u zelf verkiest.
Zo künt u uw warme maaltijden
laten verzorgen en van een
huishoudelijke hulp gebruik maken.
Tot uw beschikking staan
bovendienverpleeghulp, diëtiste,
fysiotherapeut, pedicure en een
ziekenafdeling (onder leiding van
een arts). Er komt in het complex:
een restaurant en een hobby
ruimte; in het parkeen volière, een
plantenpension en een dierenpension.
Bovendien zijn er logeerkamers voor
uw gasten.
De centrale antenne is zo
gemaakt, dat u overdag (op uw eigen
toestel) het t.v.-programma kunt
zien, dat u de vorige avond hebt
moeten missen. Er is in het gebouw
een storingsdienst voor kleine
reparaties. En een wasserette,
kapsalon, supermarkt, tijdschriften-
kiosk, bloemist, bank, postkantoor.
Nogmaals: niets hoeft. Maar als u
wilt bent u compleet verzorgd.
Dat is ons project Woonpark
Boswijk te Doorn. Een goed project,
dachten wij. Vooral ook omdat de
kosten die aan een en ander
verbonden zijn bepaald meevallen.
De huurprijzen van een
appartement (twee personen) in het
Woonpark Boswijk variëren van
f 648,- tot f 1.080,- per maand.
Dit, afhankelijk van het type
appartement dat u kiest, de ligging
en de grootte. De kosten van basis
service, warme maaltijden en
huishoudelijke hulp zijn begroot
op f350,- (1 persoon) en
f440,- (2 personen) per maand.
Door verstrekking van een
lening van ix de jaarhuurwaarde,
welk bedrag weer tot uw beschikking
komt na beëindiging van de
bewoning (en waarvoor u 6% rente
per jaar vergoed krijgt), zal de huur
gedurende 10 jaar niet worden
verhoogd. Bent u 65 of ouder dan zal
er ook na die 10 jaar géén verhoging
van huur meer plaatsvinden, zolang
u in Boswijk woont.
Als u de vrijheid liefhebt en u
wilt toch - voor de zekerheid - alles
bij de hand hebben, dan moest
u eigenlijk onderstaande bon eens
invullen en opsturen. Let wel: dit
verplicht u tot niets. Het is voor ons
alleen maar een teken, dat u wat
meer wilt weten.
FRI-KI BABY-KALKOEN
voor de ware liefhebber van
een malse .kalkoen aan één
stuk. Prettig gewicht:
1500 - 2000 gram.
Plantage Middenlaan 34, Amsterdam.
Telf. (020) - 943003.
In open envelop, zonder postzegel,
I opsturen aan N.V. Verzorgd Wonen,
Antwoordnummer 7065, Amsterdam-
1004.
Ik wil meer weten over „Woonpark
Boswijk" te Doorn.
Naam
Bovendien künt u - naar vrije keuze en alleen op eigen
verzoek - gebruik maken van een uitgebreide service.
II betaalt dan slechts voorde verzorging die u kiest.
Adres
Plaats
Telefoon:
Leeftijd
U woont volstTekt zelfstandig. U hebt metniemand wat
te maken, tenzii u dat zelf wilt.
In de huur is inbegrepen: Sb het gebruik van veleriei
recreatie- mogelijkheden, waaronder een luisterrijk park.
