Vraaggesprek met AJTsJ. va
CONSUMENT RECHT OP VRIJE KEUS
Begeleidende
informatie
onontbeerlijk
Bami
Goreng
blokje?
TROONSO VERDRA CHT
S
Een kleine kroniek over de opvolging
van Sinterklaas door Leo Thuring
het betere Franse wijngebeuren J
Kritisch
vermogen t
Heerlijk, heerlijk
van Verstegen
vers bier
Vakmanschap is
Meesterschap
NOVEMBER
ALLERHANDE
5
(Van onze speciale verslaggever)
ZAANDAM Albert Heijn beoordeelt de aktivi-
teiten van de Amerikaanse consumenten-voorvechter
Ralph Nader in principe positief, maar staat wat hui
verig tegenover de harde methoden, die hij gebruikt om
zijn doel te bereiken. Bovendien hecht Albert Heijn
(méér dan Ralph Nader) grote waarde aan het recht
van de consument zelf te beoordelen wat hij deukt
nodig te hebben.
Dat het bedrijfsleven
(zowel de fabrikant als de
handel) de taak heeft hem
of haar daarbij zoveel mo
gelijk behulpzaam te zijn
vooral door gedegen en
eerlijke informatie is
een vanzelfsprekendheid,
die AH al sinds jaar en
dag in zijn vaandel schrijft.
Ziehier de belangrijkste con
clusies, die getrokken mogen
worden uit een vraaggesprek
dat wij hadden met de heer J.
van Meer, president-direkteur
van Albert Heijn Supermart nv
en lid van de Raad van Bestuur
van Albert Heijn nv. over en
kele denkbeelden van Ralph
Nader, die onlangs in Laren
(NH) een lezing hield voor een
geselecteerd gezelschap belang
stellenden.
9 BEWEGING
Ralph Nader is een 38-jarige
jurist, die in 1965 in de VS gro
te bekendheid kreeg door een
boek („Onveilig bij elke snel
heid"), waarin hjj de Ameri
kaanse automobielindustrie
aansprakelijk stelde voor de
vele verkeersongelukken, en
vooral door een daaruit voort
vloeiend proces met General
Motors, dat hem een schade
loosstelling van ongeveer één
miljoen gulden opleverde.
Dat bedrag gebruikte de zeer
sober levende Nader voor nieu
we onderzoekingen om allerlei
(z.i. voor de consument nade
lige) misstanden aan de kaak te
stellen.
Uit al die aktiviteiten is een
omvangrijke beweging tevoor
schijn gekomen, een beweging
van wat we zouden kunnen
noemen: de kritische consu
ment. Samen met zijn staf van
merendeels idealistische, niet of
laag gehonoreerde studenten
(in de volksmond „Naders Rai
ders", Naders overvallers, ge
noemd) stelde Ralph Nader een
serie kritische rapporten samen,
o.m. over diverse merken
auto's, geneesmiddelen, baby
voeding, het bankwezen, de
vleeskeuring, kleurentelevisie
apparaten en reklame-aktivi-
teiteri,
In diverse steden zijn (of
worden) bureaus voor de be
handeling van consumentenza
ken opgericht, zoals bijvoor
beeld (en dat is dan wel de al
lergrootste) de New York City's
Consumer Affairs, die werkt
met 350 mensen in vaste dienst
en een budget van 3.5 miljoen
dollar.
Intussen heeft Ralph Nader
zijn aktiviteiten in het vlak
van de direkte consumentenbe
langen ook verlegd naar het
vlak van, wat hij zelf noemt,
het indirekte consumentenbe
lang, namelijk het Congres en
de regering, waarop economi
sche belangengroeperingen z.i.
tè veel invloed hebben.
RECHTEN
Veel ondernemers, ook in Ne
derland, zyn min of meer be
vreesd voor de Nader-bewe-
ging. Hoe denkt Albert Hejjn cr
over?
De heer Van Meer (deelne
mer óan de panel-discussie met
Ralph Nader, die volgde op
diens lezing in Laren): „Ik vind
hem typisch een produlct van
deze tijd. De verpersoonlijking
van het groeiende aantal mon
dige en kritische consumenten,
die allerlei vragen gaan stellen,
die zich bewust worden van
hun rechten, zoals: het recht op
informatie, het recht van vrije
keuze, het recht om een pro-
dukt al dan niet te kopen (of
bij teleurstelling terug te bren
gen), het recht op zekerheid,
het recht'om te verwachten dat
het produkt veilig is, dat de
prijs in overeenstemming is met
de kwaliteit, dat het produkt dè
verkoper vertegenwoordigt, als
ook het recht om gehoord te
worden.
Wel, in dit bewustwordings
proces heeft Ralph Nader een
geweldige stoot in de goede
richting gegeven en dat moet
positief worden beoordeeld.
Bij zijn aktiviteiten op zich
zelf moet natuurlijk wel in aan
merking worden genomen, dat
zijn methoden typisch Ameri
kaans zijn. Daar is ongezouten
kritiek, waarbij het „slacht
offer" in geen enkel opzicht
wordt gespaard, de gewoonste
zaak van de wereld. Daaraan
zijn echter ook gevaren verbon
den".
i
X »Ik ben ervan overtuigd
dat men het kritisch ver-
mogen van de consument
onderschat. Men koopt echt
wel waar men zin in heeft
X en niet méér dan dat. De t
reklame schept geen nieu-
we behoeften. De consu- t
ment volgt niet de reklame,
de reklame volgt de con-
sument".
x
Aldus de secretaris-gene- J
raai van economische za- X
ken, drs. G. Brouwers, on- t
langs bij de opening van
het nieuwe gebouw van de
Nederlandse Reclame Stich-
t ting.
Welke gevaren bijvoorbeeld?
„Wel, ik vind het onjuist, un
fair zelfs, om uit de hele scala
van mogelijkheden één mis
stand of veronderstelde mis
stand te halen en daarop alle
aandacht en kritiek te richten
in zo'n omvang dat er geen
correctie van de misstand meer
mogelijk is.
Elk mens, of hij nou fabri
kant is, detailhandelaar of con
sument, maakt wel eens een
fout. Op zo'n fout mag wel de
gelijk gewezen worden, maar
het is fair en in een samenle
ving ook noodzakelijk dat men
degene, die het betreft, in de
gelegenheid stelt die fout te
herstellen".
Vr.: „Ralph Nader is van me
ning dat de consument in het
algemeen machteloos is (en
zich ook machteloos voelt) te
genover de omvangrijke stroom
van produkten, waarmee produ
centen en handelaren hem te
gemoet treden.
Bovendien vindt hij dat de
consument onvoldoende in staat
is (vooral ook: onvoldoende in
staat wordt gesteld) daarin zijn
(Advertentie)
Ja, van Verstegen
Erg gemakkelijk. Met zo'n blokje
maakt U in een wip Bami Goreng.
Vróag ernaar! Ook blokjes voor
Nassi Goreng, Macaroni enz.
weg te vinden en een juiste,
verantwoorde keuze te doen. Hij
spreekt bijvoorbeeld van ver
warring op de voedselmarkt en
noemt een supermart een jungle
van levensmiddelen".
De heer Van Meer: „De con
sument is helemaal niet mach
teloos. Hij heeft de voortduren
de macht om telkens weer te
beslissen of hij een bepaald
produkt zal kopen of niet. In
dit opzicht is de consument
in de relatie tussen die twee
in wezen veel machtiger dan de
handelaar.
Deze kan een klant hoogstens
één of twee maal 'belazeren',
maar dat gelukt hem een vol
gende maal niet. (Een garantie
daartegen behoort overigens te
zijn het recht om een produkt
tegen terugbetaling weer terug
te brengen, zoals o.m. hij Albert
Heiin altijd kan).
Voor het overige kan de con
sument telkens opnieuw „nee"
zeggen, zowel tegen een of meer
bepaalde produkten als tegen
een bepaalde winkel. Het is de
consument, die bepaalt of een
onderneming recht van (voort-)
bestaan heeft.
9 OMZET
En wat die 'jungle' betreft,
daarin heeft Ralph Nader tot
óp zekere hoogte gelijk. Het is,
vinden wij bij AH, van belang
voor de consument alles zo
overzichtelijk mogelijk op te
stellen, hoewel er ook mensen
zijn die meer van wat 'romme
lige winkels' houden. Maar Na
der bedoelt natuurlijk in de
eerste plaats de grote hoevéél-
heid produkten, die de consu
ment in een supermart wordt
aangeprezen.
Wel, dat beschouwen wij nu
juist als een onvermijdelijke
noodzaak om de consument op
timaal te kunnen (be)dienen. De
huisvrouw geeft namelijk dui
delijk de voorkeur aan een gro
te, gevarieerde keuzemogelijk
heid. niet alleen in de totaliteit
van de levensmiddelen, maar
ook per produktensoort.
Dat zou eigenlijk precies in
de filosofie van Nader moeten
passen: hij wil immers dat de
consument niet 'overgeleverd'
wordt aan wat een fabrikant
of handelaar hem „opdringt". Bij
de presentatie van een zeer be
perkt assortiment is de kans
daarop veel groter. Bovendien
kan door een grotere totaal om
zet de kostprijs per produkt re
latief worden gedrukt en ook
dat, is in het voordeel van de
consument".
TNFOFMATHE
En Naders opvatting, dat de
consument onvoldoende door
fabrikant en handel wordt be
geleid, integendeel maar min
of meer aan z'n lot wordt over
gelaten om tot een verantwoor
de keuze te komen?
De heer Van Meer: „Hier ko
men we op het zeer belangrij
ke punt van de informatie.
Daaraan mankeert in het alge
meen inderdaad nog heel veel.
Ik ben het volkomen met Ralüh
Nader eens, dat hier een uiterst
belangrijke taak ligt voor fa
brikant en detailhandel.
Op elke verpakking behoort,
waar nódig, een duidelijke op
gave te staan van alle gegevens
die voor de consument van be
lang zijn, zoals over de inhoud
(niet alleen het totaal-produkt,
maar ook in duidelijke bewoor
dingen de daarin verwerkte in
grediënten en toevoegingen), het
exacte gewicht, de receptuur,
de prijs (zo mogelijk ook per
eenheid gewicht, zoals AH bij
voorbeeld op vleeswaren en
kaas vermeldt), enzovoorts".
DUIDELIJK
Vr.: „Geldt dat ook voor de
voedingswaarde en eventuele
schadelijkheid voor de gezond
heid, zoals Nader wil?"
De heer Van Meer: ,-Dat is
natuurlijk een heel moeilijke
zaak, want wat voor de een
gezond is, kan voor de ander
schadelijk zijn. Het gaat om
duidelijke informatie, die rele
vant is voor wat de consument
wil en moet weten.
Daaraan wordt door ons voort
durend gewerkt, ook bij onze
leveranciers-fabrikanten. Ik
constateer dat er op dit punt
een mentaliteitsverandering
gaande is, waar zeker ook de
fabrikanten niet onwelwillend
tegenover staan".
Vr.: „De heer Nader verzet
zich met name ook tegen onvol
ledig informeren en het in de
reklame toepassen van over
drijvingen, onjuistheden en
vaagheden, waardoor een pro
dukt mooier en beter wordt
voorgesteld dan het in werke
lijkheid, is.
Hij noemde als voorbeeld eens,
dat tijdens het produktieproces
van witbrood meer dan twintig
voedingsstoffen aan het brood
werden ontnomen, maar dat iri
de reklame van „verrijkt brood"
werd gesproken, omdat er daar
na weer enkele andere voe
dingsstoffen aan waren toege
voegd.
Met andere woorden: een pro
dukt dat in werkelijkheid „ver
armd" was, werd als „verrijkt"
aangeprezen. Een ander voor
beeld van Nader is een adver
tentie voor banden, die de auto
25 procent sneller doen afrem
men. Hij wil dat de consument
zich veel kritischer opstelt en
zich afvraagt „25 procent snel
ler dan wat", maar hij ziet hier
toch in de eerste plaats een taak
voor fabrikant, handelaar en re-
klamemaker".
ALLERHANDE
De heer Van Meer: „Zeer te
recht. De consument heeft het
volste recht op eerlijke, juiste
en zo \-olledig mogelijke infor
matie. Ik vind dat hij de ver
koper daarop moet kunnen aan
spreken. In het AH-beleid heeft
die informatie een zeer 'hoge
prioriteit.
Wij prijzen onze produkten
niet slechts aan, we proberen
al jarenlang ook rondom en
over onze produkten voorlich
ting te geven.
Dat gebeurt bijvoorbeeld re
gelmatig in het bijna in heel
Nederland huis-aan-huis ver
spreide orgaan AllerHande.
Goede voorbeelden zijn ook
kookboeken en de in de winkel
aanwezige receptuurinformatie.
Zo staat op het ogenblik ons
„Volkomen Groenteboek" volop
in de belangstelling.
m TAAK
Vr.: „Bent u het met Ralph
Nader eens, dat fabrikanten en
handel een taak hebben in bet
helpen en begeleiden van de
consument bij het samenstellen
van een zo evenwichtig en ge
zond mogelijk voedselpakket?"
De heer Van Meer: „Ik ge
loof wel degelijk dat fabrikan
ten en handel hierbij een taak
hebben. Deze dient zich echter
niet zo ver uit te strekken, dat
wij ons zouden moeten verdie
pen in de persoonlijke omstan
digheden en gezondheidstoe
standen van al onze klanten in
dividueel.
We hadden het zojuist over
brood. Wie zal bepalen hoeveel
calorieën brood zou mogen be
vatten? In het algemeen krij
gen we te vèèl calorieën binnen,
zodat bij een onderzoek best
eens zou kunnen blijken dat
calorieën-vrij brood in het ka
der van ons totale gemiddelde
voedselpakket wel eens heel ge
zond zou kunnen zijn Maar
dat moet je dan ook eerlijk zeg
gen, daar heeft de consument
recht op.
Ik vind dat de handel hier
maar een zeer beperkte taak
heeft. De beoordeling van wat
men werkelijk nodig heeft (of
niet nodig heeft, of wat in be
paalde persoonlijke omstandig
heden zelfs schadelijk kan zijn),
moet worden overgelaten aan
de mensen zelf.
KWALITEIT
Natuurlijk heeft de handel er
wel degelijk voor te waken dat
geen produkten op de markt ge
bracht worden die in het al
geméén schadelijk voor de ge
zondheid kunnen zijn. Albert
Heijn heeft zijn eigen laborato
ria, waar regelmatig produkten
op kwaliteit worden getest, voor
al ook nieuwe produkten.
Het komt regelmatig voor dat
op grond van de resultaten
daarvan een produkt niet ge
accepteerd wordt. En dat hoeft",
aldus de president-direkteur
van AH Supermart nv. „niet
eens altijd in het produkt zelf
te zitten. Zo hebben we bijvoor
beeld eens een voordelige en
kwalitatief hoogwaardige aan
bieding uit het buitenland van
vleeswaren in blik geweigerd,
omdat de blikjes aan de bin
nenzijde niet van een bescher
mende coating waren voorzien.
Alleen om te voorkomen dat
er bij lang bewaren heel mis
schien eens iets mee zou kun
nen gebeuren. Overigens hebben
we natuurlijk talrijke wette
lijke voorschriften en bepalin
gen en een keuringsdienst van
waren".
WIE BESLIST
Eén van de theorieën van
Raluh Nader ïs ook, dat niet de
producent, maar de consument
behoort te bepalen welke pro
dukten en in welke kwaliteit
die op de markt komen. Met
andere woorden: hij gaat ervan
uit dat dit thans niet of in te
geringe mate het geval is.
Ook dat bestrijdt de heer Van
Meer. In theorie 1 ij k t het mis
schien wel alsof de producent
dat bepaalt, maar in werkelijk
heid is zulks niet het geval.
Vrijwel altijd namelijk gaat aan
het lanceren van een nieuw
produkt een intensief markton
derzoek vooraf, waarbij met
name de behoefte wordt ge-
peil d.
Geen enkele fabrikant kan
zich de weelde veroorloven gro
te investeringen te doen voor
het op de markt brengen van
een nieuw produkt als hij niet
een bepaalde mate van zeker
heid heeft dat er ook behoefte
aan bestaat. Maar ook al zóu hij
het proberen dan nog beslist de
consument of hij het een keer
(en daarna regelmatig, zo nu en
dan of nooit meer) zal kopen.
„Die keuze- en beslissings
vrijheid is één van de grootste
voorrechten van de consument
Advertentie
ambachtelijk gebrouwen,
met een eigen karakter en
een bijzondere smaak en.
frisheid, bereikt door een
volkomen natuurlijk brouw
en rijpingsproces, dat bijna
vier maanden duurt.
beugelfles 65 cent,
pijpje 49 cent,
want alle waar
is naar zijn geld.
in onze vrije markteconomie.
Niemand kan hem dicteren wat
hij moet kopen. Dat kan eigen
lijk alleen via monopolievor
ming, maar die moet dan ook
worden voorkomen. Ook vrije
concurrentie is voor de consu
ment een essentieel belang", al
dus de heer Van Meer, die vindt
dat het kwaliteitsprobleem in
dezelfde sfeer ligt.
In bijna alle soorten van le
vensmiddelen zjjn zoveel kwali
teitsvariaties voorhanden, dat
de consument de kwaliteit en
smaak kan zoeken, die hij wenst.
Ook in dit opzicht beslist de
consument en niet de producent!
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllim
!!!!l!l!!!l!!l!!i!ll!!!!!!l
!!!!l!!lllllllllllllllll!llllll!l!lllllllllllllllllll>llllll!!!illllll!llllllllllllllllllllllllllllllllllll!lllllllll!lll'!llllllllll"lllllll!llll''l!ll"'lll"l'll""""""""""""
Waarschijnlijk
heeft u die ad
vertentie in de
vooraanstaande dag
bladen over de gehele
wereld niet gezien. Hij
heeft er toch twee keer
ingestaandaags voor
Allerheiligen en nog.
één keer op veertien
november.
Ik zag hem in de „Times",
die ik regelmatig lees om mijn
onregelmatige Engelse werk
woorden bij te houden. In de
advertentie stond, dat de bis
schop van Myra, voor zijn
vrienden Klaas, een waardige
opvolger vroeg wegens het
veertienmaal bereiken van de
pensioengerechtigde leeftijd.
Middelbare schoolopleiding
was vereist, kennis van steno
en typen strekte tot aanbeve
ling. Bril noodzakelijk. Geur
van heiligheid, welke op ere
woord retour, diende opge
stuurd te worden onder cou
vert naar postbus 23 in Neuro-
pula.
De advertentie besloot „zij,
die ambitie voor het vak heb
ben, kunnen zich een positie
voor het leven verwerven".
Helaas heeft u de advertentie
niet gezien, want anders had ik
u wel op die gedenkwaardige
dag op het perron van Neuro-
pula moeten treffen. U was er
echter niet. Héél jammer.
uur het statión van Neu-
ropula aan de opgezwollen
voet van een bergmassief ont
waarde, greep ik mijn koffer
uit het net en zocht naar het
retourbiljet. Op dat moment
grepen vijftien mensen naar
hun koffer en zochten vijftien
handen een retourbiljet.
De grauwe locomotief gilde
opgewonden, alsof hij ons wilde
laten delen in zijn vreugde, dat
hij het ook deze keer weer ge
haald had. Het was een zeer
bejaarde locomotief. Er dreven
witte wolken boven de nauwe
pijp en uit het gereutel, dat door
de ketelwand klonk, kon men
opmaken, dat een boosaardige
kwaal het aamborstig lijf al
grotendeels had verwoest.
Toen de magere sleep einde
lijk naast het perron stil stond,
kwam er uit een deuropening,
waarboven een duidelijk bord
met „HEREN" hing, een opge
wonden heer aanlopen met twee
vuurrode bretellen over de
schouders geslagen. Hij droeg
een wijnrode pet om vooral
duidelijk te maken, dat hij hier
niet voor zijn lol was, doch op
een bescheiden jaarwedde trei
nen moest beletten om langer
dan vier minuten in Neuropula
stil te staan.
„Neuropula", riep hij, zonder
veel werfkracht, want vrijwel
niemand had tot dit moment in
zijn chefschap bij het treinwe-
zen het verlangen te kennen
gegeven om in Neuropula de
trein te verlaten. Hij keek dan
ook hoogst verbaasd, toen er
zestien reizigers op het perron
achterbleven.
Zichtbaar verlegen, zich en
kele seconden nadenkend op de
borst krabbend kwam hij lang
zaam op ons af. Hij boog ver
ontschuldigend en mompelde:
,Dit is Neuropula hoor. Barce
lona ligt verderop". De zestien
heren lachten en gaven hem de
helft van hun plaatsbewijs.
Langdurig bekeek hij ze, dan
zei hij„Nou, dan moet u het
zelf maar weten".
Het stationsplein lag er die
middag erbarmelijk nat bij. Ik
ging een café binnen, zag de an
deren in drie rijtuigen wegrij
den en bestelde een bier.
Ik bestelde mijn tweede bier,
m'n derde en op dat moment
sloeg de klok.
Haastig rekende ik af. Een
oude man wees me de weg
naar het bisschoppelijk paleis.
Hij noemde zestien straten op.
Ik wist niet. of ik ze alle zes
tien nodig had of een keus
mocht maken.
Na een dik kwartier bereikte
ik bet huis van de bisschop.
Op mijn bellen verscheen een
gebogen knecht, die mij zeer
scheel van opzij opnam. „U
bent waarschijnlijk Thuring",
sprak hij misprijzend, „u bent
een kwartier te laat. Een goed
begin is het halve werk, zullen
we maar denken".
In een kleine zijkamer kreeg
ik de gelegenheid om mij om
te kleden. In m'n bijzondere
mooie tabberd, door mijn moe
der zorgzaam met gouddraad
doorgestikt. Ook mijn staf was
een nijver stukje handwerk,
waar mijn oudste broer drie
zaterdagen aan gewerkt had.
1/1JF minuten later bereikte
ik de grote gehoorzaal,
waarin vijftien prelaten en de
oude kindervriend een koude
lunch gebruikten. Ik schoof bij
aan het einde van de tafel om
zo onopgemerkt te blijven.
Maar dit bleek een illusie te
zijn geweest. „Thuring", riep
Sinterklaas, „mijn waarde, je
bent te laat".
Ik knikte en wierp me met
grote ijver op een haringsalade.
Onder het eten had ik tijd
om mijn tafelgenoten op te
nemen. Het waren ongetwijfeld
gelovige borsten uit alle delen
van de wereld, maar mijn he
mel, ze droegen zonder uitzon
dering hun baard als een
flodderig appendix. Men kon
ook duidelijk zien, dat elastiek
en velpon tenslotte in de bres
waren gesprongen. Nee, deze
gezichten vroegen niet logisch
om een plak zilverwitte wat
ten. Ze hadden met even veel
succes een schoon servet onder
de kin kunnen knopen.
Ik kreeg prompt meer ver
trouwen in mijzelf en streelde
mijn baard, die ik sinds de pas
siespelen in Tegelen heb laten
staan.
Trouwens, de mijters droegen
ook weinig bij tot de verhoging
Na tafel begaf ik mij onmid
dellijk te ruste, omdat de vol
gende dag voor ons zeer zwaar
zou worden. De volgende mor
gen trof ik het bijzonder on
gelukkig. Wij kregen de eer
st® test: -.baard eten en waar
dig schrijden". Wij werden na
elkaar aan een tafel gezet, die
omzoomd werd door zestien
hinderen, die het geloof nog
ongerept in het hart droegen.
De opdracht was om binnen
tien minuten vier nierbroodies
benevens drie koppen koffie
met smaak naar binnen te wer-
- - ken. Naast mij zat een sluikse
van het decorum. Bij velen -jongen, die mij bij elke hap
leek het, of zij een hoge hoed nauwiettend gadesloeg1.
droegen, die een gezellige avond
met bal na nauwelijks overleefd
had. Anderen droegen de mijter
als een g®vechtspet, scheef op
één oor getrokken. Mijn mijter
daarentegen mocht er wezen. Ik
had hem zelf uitgezaagd en met,
bolletjes zijde afgezet. Hij
stond af.
T\AN smakten er zeker zes
bisschoppen onder het eten.
Eén had zijn mijter afgezet,
terwijl zijn tabberd over de
leuning van zijn stoel hing. Hij
sloeg de haringen met zulk een
behendigheid naar binnen, dat
zijn vader ongetwijfeld eens
zijn boterham op zee moet heb
ben verdiend.
Ik zag de oude Heiligman
aan het hoofd bijziend turen
door zijn ijzeren bril, ongetwij
feld taxeerde hij nu ieder van
ons onbarmhartig en in het
heilige weten, dat slechts de
beste zou worden uitverkoren.
Ik at met veel smaak.
Dit wond mij zo op. dat ik
na enkele seconden mijn oriën
tatievermogen volledig kwijt
was en de stukken van de
broodjes naast de baard prik
te. Dit tot grote vreugde der
kleinen, van wie er zelfs één
mompelde, dat ik sterkere gla
zen in mijn bril moest plaat
sen. Ontdaan stond ik na deze
maaltijd op. De Sint noteerde
een cijfer. Ik zag duidelijk een
vier op het papier komen.
Na de kantine-tijd moesten
wij in ploegen van drie dak
sprinsen en schoorsteen-luiste
ren. Er stonden drie daken op
het programma met vier
schoorstenen en het gehele par
cours moest binnen tien minu
ten worden afgelegd.
"VTA ruim twee uur kwam ik
terug. Alles was goed ge
gaan, totdat ik de laatste
schoorsteen bereikte, waar ik
een jongen stotterend zijn lief
de hoorde bekennen tegenover
een teruggetrokken meisje. Ik
besloot het einde daarvan af te
wachten. Het duurde ruim an
derhalf uur. Ik zag de Sint een
cijfer noteren. En ik moet me
sterk vergissen als het geen
vier was.
Ik voelde me zeer ontmoe
digd. Om drie uur werd ik bij
de Goedheiligman geroepen
voor een test: "ongebreidelde
fantasie". Ik vertelde hem en
kele ware belevenissen uit
mijn diensttijd. Ik zag de Sint
daarop een cijfer noteren. Het
was een negen. Enkele uren
later kregen we een avond
oefening. "schnabbelen bij
nacht en ontij".
Wij werden in huurkoetsen
door de straten van Neuropula
gereden, moesten op de even
huisnummers de goedzak uit
hangen en een kleine dronk
uitbrengen op de gastheer. Te
gen tien uur waren mijn ver
manende woorden zeer geestig
geworden, maar de Sint no
teerde een cijfer, En mijn mij
ter eraf als het geen vier was.
De volgende test was: „hui
chelen of het gedrukt staat".
Wij werden buiten Neuropula
ingescheept en stoomden even
later op een vissersboot de ha
ven binnen met een stalen ge
zicht, alsof wij van een reis
van maanden terugkeerden.
Er speelde een harmonie op
de kade en de burgemeester
stelde allerlei vragen, die door
een geluidsversterker duizend
voudig over het plein schalden.
Hij vroeg mij hartelijk, of de
reis vermoeiend was geweest.
Ik mompelde, dat ik een goe
de twintig minuten geleden
even buiten de stadsgrens aan
boord was gestapt. Als die luid
sprekers er niet geweest wa
ren, had alles nog goed kunnen
komen. Nu schreef de Sint een
cijfer op. En mijn hoofd er af
aïs het geen vier was.
De laatste dag kwam. Wij
stonden in de grote gehoorzaal
en keken naar de Goedheilig
man. die achterin op een hou
ten troon zat.
Onder doodse stilte maakte hij
de naam van zijn opvolger be
kend. Het was één van de bis
schoppen, die onder het eten
gesmakt had.
T ATER heb ik begrepen,
waarom hij niet mij heeft
gekozen. Er is verschil tussen
een goedwillende amateur-mis
sionaris en een kindervriend.
En niet iedereen is in de wieg
gelegd om elk etmaal een
Goedheiligman te zijn.
Ik herinner me weer, dat ik
de thans gekozen Sinterklaas
op een avond in Neuropula van
zijn laatste zakcenten een blik-
tram had zien kopen voor een
kleine jongen, die de gehele
avond ademloos voor de ruit
van een speelgoedwinkel had
gestaan.
En bij ons vertrek uit Neuro
pula stonden er tientallen kin
deren om hem heen. die stra
lend naar zijn baard keken. Hij
had zijn zakken vol snoepgoed,
dat hij op het perron strooide,
totdat de trein begon te rij
den. Toen gooide hij het res
tant in de lucht.
Wat geeft het dan eigenlijk,
als men weet, dat hij tijdens
een test van het dak is geval
len en dat zijn baard op niets
leek.
Ik zal hem straks mijn eigen
kinderen met vreugde toever
trouwen.
Advertentie
