Rijke Japanse tradities
MAXI:
de
dè mode voor
feestdagen
t a rrr nrr/r/F7\[
Sprookjes
achtige
ontvangst
door
echte
geisha's
ROND KERST
EEN HUIS
VOL BLOEMEN
„bMït«svsjï <sPFT TIFCFT S VOdR
Goede voorbereiding
is het halve werk
op de mum
Regels
Azalea
Cyclaam
Bestuiven
-£■ Les-diner
Het dekken
-fa- Bloemstukjes
-fc Lopers en linten
Bestek
Glazen
Servetjes
Klassiek of hip
Vogelkooi
Broeken
DECEMBER 1970 ALLERHANDE D 15
^TANNEER u eens een
heel opvallend drank
je wilt schenken als aperi
tief. presenteert u dan eens
kommen groene, Japanse
thee. Misschien kijken uw
gasten er een tikje vreemd
van op, vooral als ze horen
dat ze er eigenlijk bij op
de grond moeten gaan zit
ten. Maar hoe dan ook: zo
gaat het wel toe bij het
drankje-vooraf als men in
Japan is.
Neemt u nu eens een Ja
pans restaurant, waar de
meisjes die bedienen echte
geisha's zijn en waar een
officieel diner wordt gege
ven. Voordat je binnen
komt, doe je je schoenen
uit en schuifelt op kouse
voeten naar een van de
ontvangstruimten, nadat je
eerst de buigingen hebt
beantwoord van de
geisha's die bij de ingang
op de knieën zittend
de gasten verwelkomen.
TVE KAMER WAAR DE
apéritiefs de groene thee
dus worden gebruikt is be
legd met rieten matten en voor
de rest helemaal kaal. Behalve
dan de kleine kussentjes, die
keurig op een rij langs de vier
wanden op de grond liggen.
Daarop nemen de gasten
plaats, de heren in kleerma
kerszit en de vrouwen op de
knieën. De traditionele vrouwe-
zit in Japen kan door goed ge
trainde vrouwen maar -liefst
bijna drie uur worden volge
houden, dat is dan ook meestal
de tijd die een groot diner
duurt.
Kruipend op de knieën bren
gen de geisha's, in hun prach
tige kimono's, de kommen groe
ne thee rond en die kommen
hebben nog een dekseltje ook.
Er wordt tijdens dat theedrin
ken maar weinig gezegd en als
het gebeurt, dan gewoon vrij
zacht.
En dan breekt HET moment
aan: een van de geisha's ver
schijnt buigend aan de ingang
MAXI voor kerstmis. Een
ontwerp (voor de confectie)
van het Italiaanse huis Carosa.
De lange rok is gemaakt van
bruine crêpe zijde, de blouse
is van beige organdie en de
sjerp is van lila crêpe.
van de kamer en noodt alle I
gasten aan tafel.
ETEN UIT DOOSJES
jVAT betekent weer: op een
•*- dun kussentje op de grond
zitten, maar nu aan een lange,
lage tafel. Gewoon van borden
eten is er dan meestal niet bij,
de enorme variëteit aan ge
rechten wordt geserveerd in
lakkommetjes, in porceleinen
kommen, in kleine rieten
mandjes en soms zelfs uit doos
jes. Maar die doosjes, met alle
maal vakjes, worden meestal
gebruikt om er 's middags een
complete lunch in te serveren.
En als u nu dacht, dat u voor
de soep wel een lepeltje zult
krijgen, of voor de gekookte
vissemaagjes een vorkje, dan
denkt u niet echt Japans. Niets
van dat alles, alle gerechten
worden gegeten met de eet
stokjes. Soms zijn ze erg mooi,
van besneden ivoor, maar
meestal ook aan officiële di
ners in Japan van hout.
Weggooistokjes, voor de hy
giëne.
STEEDS SOEP
UN gedurende het hele di-
ner komt steeds maar soep
op tafel, tot wel vier keer toe
soms, steeds verschillende soe
pen die men gewoon tussen an- j
dere hapjes door moet genieten j
Je mag. omdat er zoveel is, van
sommige gerechten maar een
klein beetje eten, maar één
ding is zeker: de kom rijst, die
het allerlaatste wordt gebracht
door de geisha's, moet worden
leeg gegeten. Anders zou dat
een belediging voor de gastheer
betekenen en ook een beledi
ging aan het adres van het Ja
panse voedsel, waarvan de rijst
toch voor veel mensen nog het
belangrijkste onderdeel is.
SAKÉ
DN laten we de saké niet
vergeten, de Japanse rijst
wijn die warm geserveerd
wordt en die een Japanse man
'nooit zichzelf zal inschenken
als er een vrouw in de buurt is
die dat voor hem kan doen.
Maar naast de kleine porcelei
nen bekertjes voor de saké
net eierdopjes heeft de Ja
panse man altijd een glas koel
bier onder handbereik
WELKE mode zou nu beter geschikt zijn voor feest
dagen dan onze maxi mode? Het lijkt wel, of deze
langer-dan-lang mode speciaal is uitgevonden voor ge
beurtenissen als Kerstmis, Oud- en Nieuwjaar: het zit
makkelijk als het goed is het is allang niet meer zó
opvallend en het is bij uitstek zéér feestelijk.
WaarOm dus géén maxi, tij
dens de december-feestdagen?
Maar laten we nu even oplet
ten. Bent u van plan tijdens
deze dagen een aantal gasten
uit te nodigen, bent u tevens
van plan er ook wat kleding
betreft „iets van te maken", j
stel daarvan dan tevoren uw
gasten op de hoogte.
Gewoon, terwijl u hen bij- j
voorbeeld telefonisch uitnodigt.
Zo van: „Ah ja, wij dachten
dat het leuk was om... Volgt
öf een uitleg over een lange-
broeken-feest, öf een uitleg
over een feest in een beetje I
meer stijl, of u zegt: „Trek nu
gewoon aan waarin je zin
hebt".
Wanneer u zoiets zegt, bete
kent dat ook dat u als gast-
vrouwe zich zeer zeker aan
deze regels zal moeten houden.
Een goede gastvrouw immers,
geeft wel de toon aan, maar zal
zeker wat kleding betreft nooit
anderen mogen overtreffen.
Als het goed is, is een gast
vrouw altijd een tikje eenvou
diger gekleed dan haar vrou
welijke gasten, ze zal anderen
gunnen om dat ietsjepietsje bo-
Veel Japanse res
taurants hebben tuinen
en als het weer geschikt
is meestal in de zomer
maanden dan willen
de geisha's ook wel bui
ten dansen inplaats van
binnen.
Echte „gangen" zijn er bij
zo'n Japans diner vaak niet. De
geisha's schuifelen op hun
knieën steeds maar af en aan
met mandjes en kommetjes met
allemaal verschillende vlees-
en visgerechten en wanneer
men zin heeft, steekt men een
sigaretje op, op het moment dat
toevallig de lust daartoe op
komt.
ZAKEN DOEN
TIET is ook helemaal niet
gek, wanneer een aantal
mannen tijdens het diner op
staat en bij elkaar gaat zitten.
Dan, zo meestal toch wel aan
het eind van het diner, worden
er zaken gedaan.
En hoe eindigt nu zo'n Ja
pans diner? Wel, als het tijd
stip daar is en de geisha's het
diner vele malen onderbroken
hebben met hun zang en ver
fijnde dansen, dan gaat ieder
een naar de gastheer. De gas
ten vallen voor hem letterlijk
op de knieën en buigen drie
maal het hoofd tot aan de
grond. Ten teken, dat de gast
heer zeer veel lof toekomt en
dat men dankt voor het diner.
VRIENDSCHAP
"IV A zo'n vaak sprookjes-
achtig Japans diner, sta je
dan doorgaans weer gewoon
tussen flatgebouwen en druk,
modern verkeer, te wachten op
de taxi die je naar huis zal
brengen.
En je weet, dat het diner
weer goede vriendschappen
heeft opgeleverd, wanneer
je uit andermans eierdopje
de saké hebt gedronken.
Want als een Japanner zijn
eigen saké kommetje ge
vuld en wel aanbiedt aan
een ander, dan betekent
dat: „Ik bied u mijn vriend
schap aan".
Hebben de Nederlanders goede tafelmanieren'?
„Neen", stelde eens liet vakblad ,.Horecaf", en ver
telde er achteraan, dat de Nederlander daarvoor bij
voorbeeld een zekere drempelvrees beeft voor restau
rants waar het nog allemaal volgens de regels toegaat.
KERSTTIJD bloemen-
tijd. Heerlijk, als binnens
huis de hyacintenbollen
hun bloemenneus uit de
bol steken, wanneer net de
kerstboom wordt opge
tuigd. Geweldig, als de aza
lea van vorig jaar net weer
in de bloei staat, nadat hij
afgelopen zomer in de tuin
volle grond dus weer
lekker op krachten is geko
men.
Maar ter zake. Hoe krijgt
men tijdens de feestdagen het
huis een beetje vol bloemen,
zonder daar al te veel geld aan
uit te gevai? Wel, de hyacin
ten zijn ideaal. Koop voorge
trokken bollen die in het licht
verder tot rijpheid komen en
dat duurt doorgaans twee tot
twee en een halve week. In
ieder geval zijn hyacinten
bloemen om een tijdlang ple
zier van te hebben.
Rond de kerstdagen zal er
ook weer een eerste aanbod
van tulpen zijn. En van anemo
nen, en narcissen. Verwacht
wordt, dat de prijzen niet zo
erg laag zullen zijn. En verder
zijn er de bekende „kerststuk
jes".
Een aantal potplanten die
rond de kerstdagen kunnen
bloeien. Allereerst de azalea.
Deze plant moet regelmatig
water krijgen liever een paar
keer weinig, dan één keer heel
veel en moet ook éénmaal
per dag besproeid worden, op
de blaadjes dus.
Dit laatste is vooral erg nut
tig, wanneer de azalea staat in
een huis met centrale verwar
ming. De azalea ook liefst niet
vlak bij die verwarming zetten,
maar op een beetje neutrale
plaats.
Erg gezien in deze tijd zijn
ook de cyclamen. Ze moeten in
het licht staan, maar liefst niet
op de vensterbank als daaron
der de radiator van de centrale
verwarming staat. Nu is er een
theorie, dat de cyclamen lauw
water moeten krijgen, niet bo
venop, maar op het schoteltje
of in de sierpot gegoten. Som
mige deskundigen komen hier
op nu terug, omdat het water
veelal niet zo best meer is en
er onder in de aarde van de pot
een te grote zoutconcentratie
zou komen.
Geadviseerd wordt nu veelal,
om zo'n cyclaam iedere dag
zich even te laten volzuigen in
een teiltje lauw water, of ge
woon in de volle gootsteen.
Daarna goed laten uitdruipen
op het aanrecht zodat er
geen water meer aan de voet
kan staan en de zaak is
weer gepiept.
Tot slot: rozen blijven het
beste, wanneer men èn blaadjes
èn bloemen iedere dag even be
stuift met water.
Nog een tip, over chry
santen. Let goed op, dat het
water nog vers is, ververs
het zo nodig zo vaak als u
goed lijkt. En snijd of
breek een stukje van de
bloemstelen af, dat geeft
het beste resultaat. Bij
snijbloemen'geldt trouwens
toch: het water kan niet
vers genoeg zijn.
Maar hebben wij dan
echt zo weinig tafelmanie
ren? Och, het valt vaak
nogal mee, vertelt in Roer
mond de heer J. Heynen,
eigenaar van restaurant
„De Pappelhof". Hij zegt
„Als de Nederlander zich
aan tafel een beetje onwen
nig voelt, dan komt dat
vooral door een bepaalde
onwetendheid".
Nu alweer een tijd geleden is
de heer Heynen daar iets aan
gaan doen, Hij nodigde bijvoor
beeld een hele klas van een la
gere school in Roermond uit,
om bij hem in het restaurant
een volledig diner mee te ma
ken.
Een diner, waarbij ook les
zou worden gegeven in tafel
manieren. Waarbij de kinderen
zouden leren dat er vlees, maar
ook vismessen bestaan, dat er
volgens bepaalde regels gedekt
moet worden, dat de obers
links serveren en rechts afne
men, dat ook de wijnglazen in
bepaalde volgorde moeten
staan.
Die unieke schoolles in Roer
mond is een geweldig succes
geworden. „Je kunt," zegt de
heer Heynen, „het die kinderen
natuurlijk niet helemaal kwa
lijk nemen dat ze dingen niet
weten. Wat wil je, met al dat
patat frites eten uit zakjes, dat
heeft maar weinig met de echte
eet-cultuur te maken, niet-
Zomaar nog even een geheu
gensteuntje, nu de feestdagen
naderen en het prettig is, als
tijdens die feesten de tafels
goed gedekt zijn.
Het dekken van een tafel is,
tussen haakjes, al een klein
feestje op zichzelf. Dan moet u
er natuurlijk wel even de tijd
voor nemen en niet vlak
voor men aan tafel moet gaan
roepen: „Jeetje, nog even snel
de tafel dekken".
Allereerst even de kleuren
combinaties. Het meest klas
sieke is nog steeds het witte
damasten tafellaken, waarbij
letterlijk alle kleurencombina
ties serviesgoed, kaarsen,
kandelaars, bloemstukjes
kunnen passen.
Gebruikt u een gekleurd ta
fellaken kan heel goed bij
intieme familiediners let er
dan wel op, dat de kleur van
het laken past bij de kleur of
het decor van het servies.
Zachtgeel of zachtrose staat
bijvoorbeeld heel goed bij een
servies met blauw decor. Kaar
sen en bloemdecoraties moet u
dan wel bij die kleuren aan
passen.
Over bloemdecoraties gespro
ken: die tafelstukjes moeten
natuurlijk nooit erg hoog zijn,
ze belemmeren dan het uitzicht
en dat kan heel storend wer
ken. Hebt u een kleine tafel,
zet dan een laag bloemstukje in
het midden met aan weerszij
den een kandelaar. Bij een lan
gere tafel kunt u rustig twee of
drie van die middenmootjes
maken.
We hebben nog niet over
kerstlopers gesproken: gebruik
ze gezellig op een wit of effen
gekleurd tafellaken. Lopers zijn
er niet alleen maar van papier,
ze zijn de laatste tijd ook van
linnen of ander textiel en kun
nen dus rustig in de wasmachi
ne en worden bewaard tot veie
volgende jaren.
Heel goed kunnen bij een
kerstdiner ook rode linten wor
den gebruikt als tafelversie
ring. U spant ze strak over ta
fel, met hier en daar een takje
hulst of dennegroen.
Voor het neerzetten en leg
gen van borden, bestek en glas
werk zijn de regels heel wat
eenvoudiger dan ze soms aan
doen. Het bestek wordt zo
neergelegd, dat er van buiten
naar binnen, dus naar het bord
toe, kan worden gewerkt.
Links komen de vorken,
Het is leuk, als de
tafel tijdens de feestdagen
echt goed gedekt is. Het
neerzetten van borden en
het leggen van bestek
volgens de regels, is heel
wat eenvoudiger dan men
soms wel denkt.
rechts de messen het scherpe
kantje naar het bord gekeerd
en de soeplepel.
Het komt er dus op neer, dat
u het bestek zo neerlegt, dat de
disgenoten het bestek dat ze het
eerst nodig hebben aan de bui
tenkanten vinden, en almaar zo
door.
Er wcydt tegenwoordig mees
tal „open" gedekt, dat betekent,
dat. lepels en vorken met de
holle kant naar boven liggen.
Wel, en dan worden de bor
den niet te dicht bij elkaar ge
plaatst, en ook niet pal aan de
tafelrand. De kleine bordjes
voor brood of toost, zo nodig
vingerkommetjes of compöte-
schaaltjes, die staan links boven
de borden. Rechtsboven is de
kant die is gereserveerd voor de
glazen.
Ook bij het schikken van de
glazen geldt weer het regeltje
dat men van buiten naar bin
nen moet kunnen werken. Het
glas dat men 't eerst gaat
gebruiken staat dus het meest
rechts.
En dan nog even: men be
dient ter linkerzijde, de kant
v/aar ook de schone borden
worden aangegeven, en rechts
wordt alles afgenomen.
Iets heel anders: misschien
gaat u zo helemaal geen tafel
dekken, maar houdt u het met
de feestdagen op een lopend
buffet. Ook dan is het leuk om
de tafel met kaarsen, linten of
lopers en bloemstukjes te ver
sieren, maar echt dekken hoeft
dan natuurlijk niet.
U geeft bij de bordjes een
compleet bestek, dat in een pa
pieren servetje is gewikkeld.
Het leukste is, om die servetjes
weer aan te passen aan de kleur
waarmee u het meeste werkt
voor die gelegenheid.
Servetjes zijn er tegenwoor
dig in de leukste en charmant
ste uitvoeringen, van effen ge
kleurd, heel zacht papier, tot
bedrukt met een klassiek of
heel hip patroon. Vooral.de ser
vetten uit Denemarken hipr
veel verkrijgbaar zijn be
roemd.
Heel leuk zijn ook pakketten
servetten, waarbij u kaarsen
kunt krijgen, die precies met
hetzelfde patroon zijn inge
werkt.
Draait u de rollen maar even
om: u komt ergens, de gast
vrouw is opvallender of meer
in „gala" gekleed dan u. dan
zult u dat als gast niet zo leuk
vinden. In de trant van „Had
ik dat nu maar geweten,
dan..."
Overigens, over mode gespro
ken: op de Italiaanse shows
van confectïekleding die on
langs zijn gehouden, bleek dat
midi „in" zal blijven voor over
dag en maxi voor de avondu
ren.
Verder: veel gauchobroeken
en andersoort broeken die zo'n
vijftien centimeter over de knie
vallen. Die broeken zijn er,
tussen haakjes, ook in zeer
feestelijke uitvoeringen. Ge
woon, om zó kerstmis in te vie
ren.
Nog zomaar een paar
tipjes, die de etentjes en
de hele rest tijdens de feest
dagen gezellig kunnen ma
ken. Rijg alle gekregen
kerst- en nieuwjaarskaar
ten aan een rood lint en
hang dat lekker bunge
lend op in de huiskamer.
Versier de vogelkooi met
een tak groen en rood lint,
hang een sliert kerstballen
op de spiegel naast de voor
deur, maak een advent
krans voor óp die voor
deur en vooral neem een
beetje tijd voor de voor
bereidingen. Dan is tijdens
de feestdagen zélf al het
halve werk gedaan.
bladeren (dus niet de bloembla- f J S J I I jl Tl JU J L 7 f V/ \/lt
deren) onder de bloem; de
eigenlijke bloem heeft vrijwel I
prettige planten die het mte- f Zi tl #"f f f S ff f\ fl I
rieur prachtig kunnen opsieren, j J_ _JL J J m -r J JL M- JL JL. J JL f
ven haar uit te mogen steken,
wat die kleding betreft.
Tegen Kerstmis ver
schijnt, ook in de wereld
van de planten, de Kerst
ster weer; het is die plant
met de grote, helderrode
schutbladen die gerang
schikt staan om een aantal
onbeduidende bloempjes.
De Kerstster is lid van het
geslacht Euphorbia, dat een
aantal zeer dankbare ka-
merplanten telt, en is dat j
zelf ook.
DE HEER J. HEYNEN,
hoteleigenaar in Roer
mond:
„Wanneer Nederlanders
zich aan tafel wat onwen
nig voelen, komt dat voor
al door een bepaalde on
wetendheid."