Montillawijnen reeds
IIn oude Rome beroemd
Leger des Heils:
kerstgeluk
voor
ieder
een
Huismuziek door de eeuwen heen
Tips voor
kerst-trips
Bij Martini
nu originele
kristallen glazen
Eigen (exclusief) karakter
Moderne slachterij
van kippen werkt
volautomatisch"
w
Delianen,
attentie
M. Ruig Zonen:
hofleveranciers
AH'S FEESTSOEPEN:
ONUITPUTTELIJKE
VERSCHEIDENHEID
STANDAARD
...voor 'n'prix d'ami"
Late roem
Abonneren op
Aller-Hande
Vakmanschap
is
meesterschap
58c
want alle waar
is naar zijn geld
AH's belasting
adviesdienst
opgeheven
DECEMBER 1969
ALLERHANDE
ymbool van een romantische
een burcht van
andenr
Een idyllisch landschap
de bakermat voor een
verrukkelijke drank
Sinds eeuwen her heeft de
naam Montilla. een streek in
.iet hart van het Spaanse An-
daiusië, een bekende en bemin
de klank bij een ieder die een
goed glas wijn op juiste waar
de weet te schatten. Zonder
overdrijving kan worden
gesteld dat de wijncultuur
reeds eeuwenlang door de
Montillianen wordt bedreven.
Dit blijkt onder andere uit het
feit dat de schrijver en wijn
kenner Columela in zijn boek
..De Rustica". dat op bet hoog-
tepunt van het Romeinse Kei
zerrijk werd geschreven, een
aanduiding geeft van het feit
dat de Montilla-wijnen zelfs op
de keizerlijke tafels niet ont
braken.
Nu is dit niet het enige be
wijs voor de oudheid van de
wijncultuur rond Montilla. Re
cente opgravingen in de wijn
gaarden van de streek brachten
namelijk een schat van oude
amphora's en tegels in de
openbaarheid, waarop in rijke
versierselen de druivenoogsten
uit lang vervlogen eeuwen wa
ren afgebeeld. Eén van de te
gels die bij deze opgravingen
gevonden werden bleek te da
teren van voor onze jaartelling.
Hoewel de wijncultuur in de
Montilla reeds sinds onheuge
lijke tijden wordt bedreven,
heeft het lang geduurd voordat
de wijnen uit deze streek de
internationale bekendheid kre
gen die hun krachtens hun
kwaliteit rechtens toekwam. De
oorzaak hiervan is dat Montilla
vrijwel geïsoleerd lag van de
havens langs de Spaanse kust,
waardoor slechts enkelen in de
In vervolge op de pu-
blikatie over de „3 Pa
goden reizen" in Aller-
Hande van oktober 1969
delen wij mede, dat op
verzoek van een aantal
Delianen, bij voldoende
belangstelling tijdens de
eerste vlucht, die 25
maart 1970 vertrekt, een
tussenlanding gemaakt
zal worden in Kuala
Lumpur. De Delianen
vliegen dan gezamenlijk
van Kuala-Lumpur naar
Medan en terug, en gaan
niet via Djakarta. Dit be
spaart tijd en kosten. De
retourvlucht Djakarta
Medan kost nl. 490,en
de retourvlucht Kuala-
LumpurMedan 250.
Belangstellenden wordt
verzocht contact op te
nemen met Hoogstins
Passages. Prins Hendrik
kade 48. Amsterdam.
Telef. 020-67811 of 223291.
COMITÉ BIRMALIJN
gelegenheid waren de uitste
kende wijnen uit deze omge
ving te leren kennen.
Pas tegen het einde van de
achttiende eeuw werd de
streek uit zijn isolement ver-
i lost en begon men met het ex
porteren van de Montilla-wij
nen. hoofdzakelijk naar Enge
land. Nadien heeft het niet
lang meer geduurd voordat de
export wereldwijde vormen be-
gon aan te nemen.
Hoewel de wijnen van Montilla
veel overeenkomst vertonen met
I sherry, bezitten ze een geheel
eigen karakter. Ook hier de op
kathedralen lijkende Bodega's
met eindeloze rijen vaten wijn.
Alleen de „Tinaja's", enorme
aardewerkkruiken waarin de
wijnen tijdens "het gistings
proces worden opgeslagen, ziet
men in het sherry-gebied niet.
Deze zijn typerend voor het
I Montilla-gebied.
Een van de toonaangevende
j Bodega's is die van Alvear. Al
in de 17e eeuw stichtte een van
Voor fijnproevers een
smaak, welhaast
ononvertrefbaar
de voorvaderen. Don Diego de
Alvear, een Bodega in Montilla.
Dat deze zich op zo'n voorspoe
dige wijze kon ontwikkelen kan
alleen maar te danken zijn aan
een voortdurende zorg voor
handhaving van het kwalita
tieve niveau. Een traditie die
door de huidige leiders Alfaro
en Fernando Alvear op uiterst
bekwame wijze wordt voort
gezet.
(Advertentie)
VAN de gelegenheid om zich
op Aller-Hande te abon
neren hebben reeds velen
gebruik gemaakt.
Slechts een briefkaart met
duidelijke vermelding van
naam. volledig adres en
woonplaats, liefst in blok-
letters. voorzien van f 2,
aan extra postzegels voor
administratiekosten en ge
richt aan Albert Heijn N V.
Zaandam, is voldoende om
zich gedurende een jaar van
toezending te verzekeren. De
post bezorgt Aller-Hande
aan huis.
Wij verzoeken u wel in ver
band met de postvoorschrif
ten, deze f 2,aan zegels
aan de adreszijde van de
briefkaart te plakken.
Bierkenners
vragen
Men zal lang moeten
zoeken naar mensen die nog
nooit van het Leger des
Heils hebben gehoord. Vrij
wel iedereen kent de straat
evangelisatie. heeft wel
eens gehoord van het blad
..De Strijdkreet", of heeft
de Heilssoldaten ontmoet
bij de kerstpottenacties die
deze organisatie jaarlijks op
pleinen en straten van ste
den en dorpen organiseert.
Vrijwel iedereen heeft ge
hoord van de tehuizen voor
daklozen, van de kinder
tehuizen van het Leger of
van het Maatschappelijk
werk dat deze „Vredes-
armee" bedrijft onder hen
die aan de zelfkant van
Het zijn vooral de eenzame be
jaarden die door het jaarlijkse
Kerstfeest van het Leger des
Heils even uil hel isolement van
alledag worden verlost. Voordat
het echter zover is dat deze men
sen hun plaats aan de feestdis
kunnen bezetten heeft het Leger
bergen werk moeten verzetten.
onze welvaartsmaatschappij
leven.
Vele ouden van dagen ech-
ter kennen het Leger als de
organisatie die jaarlijks kerst
bijeenkomsten organiseert,
die hen even uit het isole
ment van alledag haalt en
hen in contact brengt met
mensen die onder dezelfde,
vaak moeilijke, omstandighe
den leven.
Wat een bedrijf, deze mo
derne slachterij van kippen
en ander gevogelte, met de
immense koelcellen waarin
het haarwild wordt opge
slagen en met de bijzonder
listig uitgekiende appara
tuur die dit bedrijf bijna
helemaal automatisch
maakt.
Aan de lopende band wordt het
gevogelte van A tot Z bewerkt
en klaar voor verzending ge
maakt naar tal van bedrijven
in binnen- en buitenland: Zwit
serland, Zweden (vooral wild),
de Antillen (speciaal de hotel-
bedrijven), terwijl de gebroeders
Ruig ook de leveranciers zijn
van het Koninklijk Huis waar
men zich ook bevindt.
De heer Piet Ruig is de tech
nische man van dit bedrijf, ter
wijl hij tevens inkoopt. Jacob
Ruig daarentegen gaat speciaal
over de verkoop.
PANKLAAR
Het panklaar maken van wild
gebeurt zonder dat de mens er
zijn handen voor hoeft te ge
bruiken. Al deze ingenieus be
dachte machines worden door
Denemarken geleverd en net
zo'n outfit is kortgeleden ge
plaatst in een soortgelijk Zwit
sers poeliersbedrijf, waarmee de
gebroeders Ruig een soort part
nership zijn aangegaan voor het
uitwisselen van gegevens en
ervaringen.
TIJDWINST
Hel streven van Jacob Ruig, de
man van de verkoop, gaat uit
naar de levering van het half-
voorbereide artikel waardoor de
horeca-bedrijven van een aan
zienlijke tijdbesparing kunnen
profiteren, zoals het leveren van
herte-filet, haze-filet, ree-
medaillons (ree-biefstukjes) e.d.
1 De grootste export betreft de
I kant-en-klare kip- en kalkoen-
rollen die zowel koud als warm
gegeten kunnen worden en die
bijzonder smakelijk zijn. Maar
daarnaast zijn ook de paté's en
croüte (haas, fazant en wilde
eend) wereldberoemd. Geen
wonder, want een chefkok van
naam is permanent aan het be
drijf verbonden, dat al ruim
negentig jaren bestaat en waar
van het Amstel-Hotel de oudste
afnemer is.
6 KLM-EENDEN
De firma Ruig was ook de eer
ste leverancier van de thans
50-jarige K.L.M. en de eerste
bestelling die destijds door de
heer Simons geplaatst werd, be
stond uit 6. zegge en schrijve
zés wilde eenden!
Jacob Ruig kan er smakelijk
en eindeloos over vertellen en
PANORAMA DER
WERELD IN KLEUR
Natuurlijk is er de hele
groep van bijna klassieke feest-
soepen zoals de wild- en gevo-
geltesoepen van Baxter, en er
j zijn van Heinz behalve de be-
j kende heldere ossestaartsoep
ook de bisque d'homard en de
i verfijnde echte schildpadsoep.
I Daarnaast echter is er een
serie soepen van Campbell die
uitmunten door hun heerlijke
smaak en één ervan is de
j Cream of céléry, een werkellj-
ke delicatesse.
Houd u zich vooral aan de
1 aanwijzingen die op het blik
staan: laat de soep net niet
aan de kook komen en verdun
met de aangegeven hoeveel
heid half water, half melk.
Maar dan brengt AH boven
dien nog een soep onder eigen
merk en wel de Condésoep.
Een heel blik van deze uiterst
geurige, Franse bruinebonen-
crème kost slechts 1.79. En
denk nu niet: Het zijn maar
bruinebonen... want deze crème
is rijkelijk voorzien van heer
lijke brokjes varkensvlees,
kruiden, gefruite uitjes, witte
wijn, het is kortom een délica
tesse!
Een goede raad... als u geen
zin hebt om de zaterdag na de
Kerstdagen weer te gaan ko
ken, open dan één of meer blik
ken Condésoep, warm de in
houd in een pan, laat het net
niet aan de kook komen en
serveer deze soep met heerlijk
knapperig stokbrood. Met
vruchten toe zult u genieten
van een hart-verwarmende
maaltijd! Die bovendien geen
tijd en geen moeite vergt.
hij is er vooral trots op dat hij
In verband met de gerin
ge belangstelling voor de
diensten van de belasting
adviesdienst, weike Al
bert Heijn N.V. voor het
jaar 1969 bij wijze van
proef had ingesteld, is
besloten deze dienst met
ingang van januari 1970
te beëindigen. Praktisch
gezien betekent dit dus
dat Albert Heijn N.V.
geen adviezen op belas
tinggebied meer zal ver
strekken.
'lij lö UVW UUl >J
j kan zeggen: Wild en gevogel-
te geleverd door M. Ruig en
Zonen wordt geserveerd te
land, ter zee en in de lucht.
RENSTAL
En weet u wat nu zo mooi is?
De heren Ruig hebben naast dit
reusachtige poeliersbedrijf nog
een fantastisch fijne stal.
Ze houden niet alleen paarden,
maar ze fokken ook zelf en heb
ben veelbelovende paarden in
training bij de beroemde heer
Wagenaar, die op tal van drave
rijen voor zijn sulky zo'n prach
tig paard van de gebroeders
Ruig heeft lopen; wat zeg ik.
lopen? draven!
PRIJZEN
De beroemde naam Quicksilver
S zegt de liefhebbers van de
paardensport alles en zo zijn er
nu drie jonge Quicksilver's
naast drie andere paarden die
in training bij de heer Wage
naar zijn. Diana Hair, de Derby
winster. 7 jaar oud, is gefokt
door de heren Ruig en zij heeft
al zo'n 90.000 guldens aan prij
zen verzameld!
Helaas wordt de ruimte die er
nodig is om paarden te fokken
ook in Oostzaan minder en min
der, er waren 16 paarden, er
zijn er na verkoop nu nog maar
10 over. De heren Ruig gaan
eigenlijk nooit naar de coursen
behalve wanneer er een van
hun eigen paarden draaft.
VEULENVREUGDE
Dat het verkopen van een paard
als je er van houdt iets af
schuwelijks is, staat wel vast.
Een bijzonder geliefd paard.
Queen Mary, dat nu 20 jaren
oud is, zal echter altijd een
stukje land en een warme stal
behouden. Ze staat nu, drach
tig, in die stal en bjj de gebroe
ders heerst een blqde nieuws
gierigheid naar het veulen dat
verwacht wordt!
(Vervolg van pagina 1)
Het krackeel sloot intussen ge
zelligheid niet uit. Het menu,
na het oefenen te nuttigen, loog
er tenminste niet om: twee
saladen, een schenck, een stuk
gerookt of gesprengt vleys. met
een paar schaepen, hoenders en
nog veel meer.
Concertwezens
De huismuziek, als door de Col
legia Musica gepropageerd, een
vorm die zich tot ver in de acht-
tiende eeuw voortzette, is van
grote invloed op het muziek
leven geweest. Steeds meer
familieleden kwamen luisteren
op de oefenmiddagen, met het
gevolg dat in 1765 de Utrechtse
Collegianten de overheid vroeg-
gen „of hun een convenabeler
plaats tot het houden van het
concert mogt worden geaccor-
deert".
Hiermee was niet alleen de eer
ste stap tot het concertwezen
gezet, ook de scheiding tussen
het aristocratisme de Collegia
en het naïeve realisme dat
aan de behoeften van de brede
massa tegemoet kwam was
een feit geworden.
19de eeuw
De negentiende eeuw bracht
j grote veranderingen op het ge
bied van de huismuziek. Bij
velen verminderde de animo om
binnen de gezelligheidssfeer zelf
de luit, de blokfluit of de citer
te roeren. De cafémuziek was in
opkomst. De Straussen maakten
allerwege furore en verder was
er de modedans van die dagen,
de wals, die de huiselijke dans
wijzen als sarabande en gavotte
verdrong.
Piano
De huismuziek vond nieuwe
beoefenaren in de pianospelen
de dochter des huizes die. te
zamen met overige familieleden,
klassieke trio's voor piano, viool
en violoncel ging uitvoeren.
Verder deed het „salonstuk"
zijn intrede. In 1856 schreef de
achttienjarige Poolse Thekla
Baranowska „Das Gebet elner
Zo speelde men orgel in de
vroege. middeleeuwen. Er
kwam heel wat trapwerk aan
te pas; hel was een spel met
lucht en pijpen. Rechts ziet
men de man die, met voetbe
wegingen de luchttoevoer ver
zorgde door middel van een
balg.
Jungfraueen pianostukje dat,
welwillend beluisterd door de
ooms en tantes, zich gedurende
meerdere generaties zou hand
haven in de huiselijke kring.
Hiermee was het hek van de
dam.
De markt werd overstroomd
met muzikale idylles, een genre
dat mét het fluwelen familie
album en de lavendelgeuren
wonderwel paste in de saaie
braafheid van de negentiende
eeuw.
Sprookje uit
In 1914 was het gedaan. Het i
mooie sprookje van de laat
romantiek was uit en het in tere
pasteltinten gehouden salonstuk
ging zijn ondergang tegemoet, i
Nieuwe ritmen dienden zich j
aan. Sterk beïnvloed door de
luide stem van Broadway ging
de huismuziek, evenals de hele
lichte sector, trekken vertonen
van de Amerikaanse, commer
ciële muziek.
Want het was al gauw zo, dat j
zelfs de meest serieuze muziek- i
beoefenaar in weerwil van i
het vermanende vingertje van
de piano-lerares zich ging
bezig houden met one- en two-
step.
Meer en meer vonden, tussen
het oefenmateriaal van de heren
Henri Herz en Carl Czemy, de
dansalbums van Feldman en de
Duitse „Tee und Tanz" boekjes
hun weg. Maar wat er ook ge
speeld mocht worden, er was in
ieder geval nog de vreugde van
het zelf musiceren.
Radio
Dat ging goed tot de mechani
sering roet in het eten kwam
gooien. De radio was plotseling
gekomen. In 1919. Idzerda in
Den Haag en later een klein
station in Pittsburg, waren met
uitzendingen begonnen en het
duurde niet lang meer of in
gezinnen waar een piano aan
wezig was, werd de intimiteit
verstoord door de luidspreker.
Het klavier bleef gesloten en de
avondjes gedurende welke de
zoon of dochter de nieuwste
songs ten beste gaf, werden
voor de radio gereserveerd. De
nieuwste schlagers kwamen im
mers, zonder vingeroefeningen,
zonder haperingen ook, zo maar
de huiskamer binnen.
Verder was er de ontmoediging
die de serieuze dilettant beving
wanneer kunstenaars van naam
via de luidspreker lieten horen
„hoe het eigenlijk moest".
Jazz
Het spreekt vanzelf dat ook de
jazz niet bevorderlijk was voor
de huismuziek. Wel was er tus
sen de jaren twintig en dertig
onder de jeugd een rage voor
het bespelen van de saxofoon,
de trompet of de druminstal
latie, maar dit was nu niet
direct een huiselijke aange
legenheid.
Intussen bleef de muziek
beoefening van de consciën
tieuze en zo stilaan zeldzaam
geworden dilettant onder in
vloed staan van het concert
podium. Fout, wordt thans door
velen beweerd.
De dilettant behoort andere
maatstaven aan te leggen. Het
heeft er veel van dat deze rede
nering steek houdt. Er is de
laatste jaren bij een deel der
jonge generatie een voorkeur
waar te nemen voor het be
spelen van de oude, in onbruik
geraakte instrumenten: de viola
da gamba de knieviool de
lui\, het spinet en in zeer
sterke mate de blokfluit. In
strumenten bij uitstek geschikt
voor huismuziek in de ware zin
i van het woord.
Vereniging
Het streven van muziekliefheb
bers om, als tegenhanger van
de mechanisering, weer zelf tot
muziekmaken te komen, culmi
neerde in 1951 in de oprichting
van de Vereniging voor Huis
muziek. Niet het concertpodium
als voorbeeld, zo redeneerden
de oprichters-pioniers, maar een
teruggrijpen naar de tijd toen
de huismuziek nog floreerde,
naar de oude instrumenten en
Aantrekkelijke arrange
menten voor fijnproevers en
lekkerbekken worden rond
de Kerst door tal van hotels
op touw gezet. Dat gebeurt
onder meer op de Zuid-Velu-
wezoom en in Breda. De
VVV's (08370 2370 en
01600 (Breda) 32150) geven
de verdere inlichtingen.
Musea
Tal van musea zijn op de
Tweede Kerstdag open. De
plaatselijke VW's helpen u
verder op weg.
Arrestee
Tochten per arreslee kun
nen bij een witte Kerst wor
den gemaakt in het Friese
Balk (familie De Winter
05140 2589) en in het
Drentse Borger: manege De
Hondsrug, 05998 4220.
Duinwandelingen
In samenwerking met het
Instituut voor Natuurbescher
mingseducatie in Amsterdam
en de Nederlandse Spoorwe
gen organiseert de ANWB op
26, 27 en 28 december kerst
wandelingen in het Noord-
hollands Duinreservaat
Afstanden 5' t, 14 en 18 kilo
meter. Beginpunt: bij het
mobiele ANWB-kantoor
naast het station in Castri-
cum. Het kantoor is op de
drie dagen geopend van 9 tot
14.30 uur.
Snert wandelingen
ANWB en NS tekenen
verder voor drie zogenaamde
„snertwandelingen" (7. 131'*
en 19 km) in de staatsbossen
bij Austerlltz. Ook in- dit ge
val is het beginpunt te vin
den bij een mobiel kantoor
van de ANWB: op het
dorpsplein van Austerlitz. U
kunt zich hier opgeven tus
sen 9 en 14.30 uur. Elke deel
nemer krijgt een consumptie
bon: voor een groot bord on
vervalste snert. De ANWB-
kantoren en de N.S. geven de
verdere inlichtingen.
Orgelconcert
In Groningen tenslotte
zullen bekende organisten op
27 december zich achter de
orgels zetten van de kerken
in Loppersum. Zeerijp, 't
Zandt en Godlinze. Iedereen
mag komen luisteren en wie
dat wil kan vóór of na één
van de concerten vragen stel
len aan de organisten.
Vierkerkentoclit
De (Groningse) koek
daarmee zeker nog niet op.
Het bezoek aan de vier ker
ken vormt een onderdeel van
een kerstpakket, waartoe ook
een wandeling behoort die
dezelfde dag in en om Mid-
delstum wordt gehouden en
waarvan de start (tussen
10.30 en 16 uur) bij het Vere
nigingsgebouw „Vita Nova'
ligt. Duur van de tocht: zo'r
anderhalf uur. Wandelaars
zullen op de maat worden
oegeleid door af en toe opklin
kende carillonmuziek. Ze
kunnen desgewenst een be
zoek brengen aan de authen
tieke. zeer eerbiedwaardige,
en weer geheel gerestaureer
de bakkerij „Mendels" en
aan de resten van de borg
(een versterkt huis)
Ewsum. Wie geen eigen ver-
voer heeft kan per speciale
bus Middelstumwaarts wor
den vervoerd, maar wordt
dan wel verzocht zich voor
20 december even op te ge
ven bij de VVV in Gronin
gen. Automobilisten kunnen
zich tot en met 27 december
bij de startplaats van de
wandeling melden. De pro
vinciale VVV. Markt la ir
Groningen. 050 21541
geeft de verdere inlichtingen.
de daarvoor geschreven werkjes
van de zeventiende-eeuwse
Hendrik Anders en Dirk Schol 1.
Terug naar de eenvoudige lie
deren uit het „Livre Septième"
uit 1644.
Propaganda
Het her en der opgraven van
authentiek huismuziekreper
toire resulteerde in een koste
lijke verzameling oude muziek,
geschikt om in allerlei combi
naties te worden gespeeld.
De Vereniging voor Huismuziek
organiseert cursussen voor kin
deren, eventueel voor ouders,
belegt van tijd tot tijd een mu-
ziekweek en maakt verder op
allerlei wijze propaganda. Voor
degenen die hier meer van wil
len weten, het adres van de
redaktie en administratie is:
Schoutenkampweg 90 in Soest.
ALEXANDER CORET
De „klassieke" Martini glazen uit deze
advertentie, zuiver kristal met goudstempel,
kunt u tijdelijk per set van 6 bestellen voor
ff 9,75 bij aankoop van 'n fles Martini Rosso,
Bianco of Extra Dry (lees de label aan fles).