De - nog jonge - geschiedenis
van chemische wasmiddelen
Nieuwe
catalogus 1969
circa 1 maart uit!
cn
CD Mie
GZH0B
1
ch
Maandag-wasdag is
nog niet eens zo
heel lang geleden
Een gebouw voor
het jaar 2020
Erwtensoep
Knakworst
Loempia
V
Met zach te zeep
De voorloper
Voor wol en vaat
Minder schuim
Wat precies
Zacht
Veilig kinderzitje
GOED
BEKEKEN
CD fijnproever
CD Pannekoekmeel
f
Een worstje gaat
er altijd in!
105
CU Cocktailworstjes
Ch Appelsap
Ch Druivensap
Cn Jusd'Orange
Cn Tomatensap
Twee primeurs
in Rotterdam
MIE-SCHOTEL
Diepvries®®
FEBRUARI 1969
ALLERHANDE A
3
De maandag had het nu een keer, door de jaren heen.
Op die maandag moest er gewassen worden en we hoe
ven helemaal niet drie generaties terug te gaan, om ons
nog even te herinneren wat er toen op zo'n dag gebeurde.
Vraag het maar aan uw moeder misschien weet u het
zelf nog? en luister naar het verhaal over wasborden,
over het stampen van de was en over soda en geraspte
zeep, waarmee de huisvrouw het water zacht maakte.
Denk er nog eens aan, wanneer u uw wasprogramma
kiest met de knop van uw wasautomaat
Dik dertig jaar geleden: het
was geen uitzondering wanneer
de was de dag tevoren in de
week werd gezet, in de soda.
En wassen met huishoudzeep.
Want pas rond 1930 kwamen
de waspoeders.
Wat een vooruitgang: zeep
en soda in poedervorm bij el
kaar. Het was de tijd, waarin
nagebleekt werd met het zakje
blauw! En wie een grasveldje
had legde daar de lakens nog
eens breeduit in de zon, want
i mens wilde een beetje
geelachtig uitziend goed in de
kast. En dat kon. ook al had
men de vuile plekken nog eens
extra aangesmeerd met zachte
(„groene") zeep en met een
borsteltje bewerkt.
Enkele jaren later kwam de
r.algende stap en dat beteken
de. dat de huisvrouw de
beschikking kreeg over de zelf
werkende wasmiddelen. In de
zeeppoeder werd een
zuurstofbleekmiddel verwerkt
en daarmee kon men de was
koken.
Ellendig zware wasketels
werden op gaspitten getild,
lange houten lepels dienden om
het wasgoed af en toe eens
„om te gooien" en de punten
die naar boven kwamen weer
1 onder water te stoppen.
Het was niet voor niets
was-dag, hetgeen in veel
huishoudens betekende: ..Van
daag een boterham, want je
moeder heeft de hele dag ge
wassen".
En ze was moe, die moeder
van toen. Want als de witte
was gekookt was. dan ging de
bonte was in hetzelfde sop
en dan moest de fijne was nog
eens apart gewassen worden.
Met de Lux-vlokken, weet u
nog?
Het bleef allemaal zo tot aan
de oorlog en toen kwam er wel
een noodsituatie. Maar vergeet
niet, dat toen ook de stoot
werd gegeven tot het zoeken
van middelen die de zeep kon
den vervangen, omdat er zo
moeilijk aan vetten en oliën te
komen was.
De belangstelling ging dus
uit naar het synthetische ver
vangingsproduct en er kwam
een waspoeder, dat een klein
beetje schuimde. Goed, goed,
een slechte voorloper voor wat
we nu gewend zijn, maar een
voorloper was het. En dat er
ook overhemden in zout en
jurken met stukjes „luchtzeep"
werden gewassen, dat vergeten
we maar even.
Direct na de oorlog probeer
den we die synthetische mid
delen zo snel mogelijk weg te
werken en we gingen terug
naar het zelfwerkende wasmid
del van vóór 1940. En eigenlijk
1 zijn we daar rustig vijf jaar
mee verder gegaan.
Want het was 1950 geworden,
voordat de (nieuwe) synthe
tische wasmiddelen goed op
gang kwamen. Vooral wol- en
vaatwasmiddelen, daar begon
het mee. Wat. volgde waren de
gezinswasmiddelen.
Wat daarin zat? Synthetische
wasactieve stoffen en ook
fosfaat, om het water te ont
harden en het vuil te binden.
Intussen was het zogeheten
snelwassertje als wasmachine
zeer in trek en hier en daar
draaide nog een oude houten
wasmachien, met de drijfriem
en de motor „aan de buiten
kant".
Tien jaar later, in 1960, be
ginnen de automatische
wasmachines schoorvoetend
terrein te winnen. Negen jaar
geleden pas! Nauwelijks te ge
loven.
Dat wilde meteen zeggen, dat
men naar andere wasmiddelen
moest zoeken: wasmiddelen,
die minder schuim veroorzaak
ten. Want het is op tientallen
plaatsen voorgekomen, dat
door de geperforeerde trommel
en de op-en-neer-bewegingen
van de wasmachine de schuim
vlokken hele badkamers en
keukens bedekten.
Er werd niet alleen gezocht, j
er werd ook gevonden. De ene
stof in het waspoeder die het
schuim veroorzaakte. werd j
vervangen door drie stoffen die
minder schuim produceerden, j
zonder de waskracht van het j
product aan te tasten. En dat
i
was voorwaar geen eenvoudige
arbeid, die oneindig veel speur
werk in de laboratoria heeft
Maar de behoefte aan het
voorweken bleef bestaan en
daar sprong de fabrikant van
wasmachines op in. Hij maakte
een wasmachine die zelf voor-
weekt met een biologisch in
week- en voorwasmiddel. En
dan zijn we intussen al in 1963.
En nu. in dit pas begonnen
1969? Wel. de huisvrouw hoort
niet anders dan over wasauto
maten en ze heeft de keuze uit
zo'n ontstellend lange rij
wasmiddelen, dat het haar wel
eens duizelt. Wat, vroegen wij
dus aan een deskundige met
zesentwintig jaar ervaring in i
wasmiddelen, wat moet een
huisvrouw nu precies hebben i
voor haar wasmachine?
Het antwoord is niet in
gewikkeld en valt uiteen in
twee delen. Heeft men een
wasautomaat? Dan is men
per se aangewezen op een
laagschuimend wasmiddel, zo- j
als bijvoorbeeld Albimatic.
Heeft u een langzaamwasser?
Dan bent u vrij in de keuze i
tussen een hoog- of een
Ja, daar staat ze, de Neder
landse vrouw van 1969 en ze
moet kiezen tussen talloze
wasmiddelen. Ze is vergeten
dat haar moeder het moest
doen met „zachte zeep en so
da" en ze vraagt zich af, wat
ze nemen zal en waarom? Wij
hopen die twijfelende
huisvrouw in bijgaand artikel
een beetje wegwijs gemaakt
te hebben.
laagschuimend wasmiddel (b.v.
Albinet of Albimatic). Maar,
zegt de deskundige, in een
langzaamwasser is voorweken
(met Albitex kan dat) erg nut
tig. En er zijn nu machines
zoals de Castor 2000 die het
inweekprogramma helemaal
zelf doen.
En de was verzachte rs. vroe
gen we. „Die voegt men aan
het laatste spoelwater toe",
was het antwoord. Maar waar
om eigenlijk die wasverzach-
ter? „Omdat", aldus de deskun
dige, „dc stof pluiziger en
zachter wordt gemaakt met die
wasverzachter. Vooral voor
badhand'dhoeken en zo is het
ideaal/"
Uw speciale aandacht op de
ze plaats even voor het PMC-as-
sortiment dat met verschil
lende nieuwe artikelen uitge
breid is, terwijl enkele oude
premies zijn gewijzigd.
Kleine kinderen in de auto
vormen een probleem. Bij
krachtig remmen, plotselinge
uitwijkacties en aanrijdingen
dreigen voor hen grote gevaren
wanneer zij niet in de moeder
armen rusten of althans door
deze of gene stevig worden
vastgehouden. Trouwens, ook
dit blijkt maar al te vaak nog
onvoldoende: de ervaring heeft
uitgewezen dat zelfs in veilig
heidsriemen „gespannen" pas
sagiers bij een grote schok een
kind uit hun greep moeten la
ten ontsnappen
U kent echter allen zonder
twijfel die handige zitjes welke
tegen de rugleuning van stoel
of bank kunnen worden ge
klemd. Zij kunnen ernstig
letsel voorkomen, omdat de
kleuter er onmogelijk uit kan
worden geworpen. De PMC
biedt u zo'n exemplaar in een
stevige, fraai verzorgde uitvoe
ring: het frame is verchroomd;
zitkussens, hoofdsteun en arm-
leggers hebben een kunststof
bekleding, met daaronder een
laag schuimplastic. De kleine
wordt in bedwang gehouden
door diagonaal vast te maken
nylon riemen. Het geheel is
plat opvouwbaar en gemakke
lijk op te bergen. iHet stoeltje
kan gemakkelijk uit de auto
worden genomen en is dus erg
handig bij visite. Clubprijs ƒ40
in PMC-cheques. Bestelno.
F-171.
Speciaal voor de PMC ver
vaardigde de NV Koninklijke
Sphinx-Céramique te
Maastricht een ontbijtset van
let u op „stootsterkvuur-
vast" porselein. De theepot, de
melkkan, de suikerpot, de zes
ontbijtboidjes plus koppen en
schotels sieren de tafel met
hun fraaie vormgeving. Het
handgesch'lderd decor in ko
baltblauw is „onaantastbaar",
omdat het onder het glazuur is
aangebracht. Het reclamemate
riaal maakt melding van zulk
een uiterlijke pracht, dat ieder
die het ontbijt nuttigt, er
terstond door in een goed hu
meur wordt gebracht....
-J Clubprijs 52 in PMC-che
ques. Bestelno. C-132.
Kneden, kloppen, mixen,
groente snijden en pureren: de
huisvrouw van onze dagen doet
het niet gaarne met de hand.
Voor net langs mechanische
weg verrichten van deze taken
heeft de PMC de Progress
mixer-set. De sterke motor, die
voor een ongestoorde radio- en
tv-ontvangst geen enkele be
dreiging vormt, heeft drie snel
heden en werkt op 220 volt. De
toebehoren zijn een snijstaaf
(voor harde en ongekookte groen
ten, augurken, noten, e.d.), een
pureerstaaf, twee kneedhaken
(voor het zware deeg) en twee
garden (te verwijderen via een
handige uitwerpknop).
Voor het opbergen van mixer
en onderdelen wordt een rekje
bijgeleverd, waar altijd wel
een plaatsje voor is, omdat het
zowel staan als hangen kan.
Clubprijs 52 in PMC-che
ques. Bestelno. F-159.
Gezinnen die gaarne in stijl,
met smaak en in rust het war
me maal genieten, behoren een
réchaud op tafel te hebben; u
weet wel, zo'n „toestel" dat de
schalen warm houdt. Een ware
uitkomst is zoiets ook voor
huisvrouwen die kampen met
een man, zoon of dochter die
niet altijd op de vastgestelde
tijd aanwezig is.
Het elektrische réchaud van
de PMC komt in korte tijd op
een temperatuur van 100 gra
den. Dan gaat het controle
lampje, dat aangeeft dat het
verwarmingselement is in
geschakeld, uit, om weer aan te
floepen zodra de thermostaat
constateert dat de plaat te
koud begint te worden. Ook
wanneer het twee meter lange
snoer niet met het stopcontact
is verbonden, verloopt de af
koeling dank zij de warmte-ac-
cumulator zo traag, dat de
temperatuur na een uur nog ca.
55 graden bedraagt.
Op de bovenplaat (van geruit
aluminium) is ruim plaats voor
twee royale schalen. Handgre
pen over de volle breedte ma
ken, dat het réchaud gemakke
lijk kan worden aangepakt.
Clubprijs 39 in PMC-che
ques. Bestelno. F-157.
Ten slotte wijzen wij er nog
door
P. W. RUSSEL
DE HEER E. BOUHAN OVER HET
NIEUWE KANTOORPAND VAN AH:
„DIT wordt, gewoon een verschrikkelijk goed ge-
bouw." De woorden komen uit de mond van een
opvallend enthousiast man. Hij is middelgroot, draagt
een bril en zit achter de koffie in het motel bij Am
sterdam, dat we als ontmoetingspunt gekozen hadden.
Hij heeft papieren met gegevens om zich heen ge
spreid, hij heeft foto's bij zich, hij praat over alumi
nium en een verbrandingsoven voor het vuil; hij
spreekt over liften en schoonmaakploegen, over hon
derden telefoontoestellen en bureaustoelen op speciale
hoogte. Hij is de heer L. Bouman, het „geweten" van
AH bij de bouw van het nieuwe hoofdkantoor in
Zaandam van Albert Heijn: negentien verdiepingen
hoog, het vijfde gebouw ter wereld dat „gedrukt"
wordt. „Wij bouwen eerst de bovenste verdieping en
als die klaaar is, duwen we de hele etage naar "boven
en bouwen de tweede eronder", zegt de heer Bouman.
Het gebeurt niet veel in
Nederland, dat er gebouwen
worden neergezet waar de
dag van de opening al zeven
honderd mensen werken en
waar er na verloop van tijd
twaalfhonderd hun dagtaak
zullen verrichten. „Wat bij
ons voorop staat", aldus de
heer Bouman, „dat is dit: wij
bouwen een ding voor de
mens die daarin werken
moet en die zich daar geluk
kig moet voelen."
Geen verrassingen
Wat nieuw is in de bouw
wereld: men werkt niet „op
inschrijving". AH heeft zelf
de partners opgezocht en er
is een bouwteam gevormd. In
dat bouwteam zit dan ook de
heer Bouman, contactman
tussen de Raad van Bestuur
van AH en dat team.
„En we willen niet voor
verrassingen komen te
zover dan breng ik advies uit
aan onze Raad van Bestuur
en zegt die „ja", dan gaan we
bouwen".
Net een poliep
Gebouwen in binnen- en
buitenland heeft de heer
Bouman samen met de ar
chitect de heer F. Kleefmann
van het architectenbureau E.
F. Groosman in Rotterdam
bekeken.
„Ik heb overal de „el
lende-vraag" gesteld", vertelt
hij. „Wat zijn de dingen
waar men daar mee tobt,
want die willen wij voorko
men. We hebben geen luxe
gebouw voor ogen, maar we
zoeken naar optimaal rende
ment, door het hele gebouw
heen."
En dat moet dan allemaal
in mei 1971 te zien zijn, dat
nieuwe hoofdgebouw van Al-
bert Heijn aan het Stati-
De heer L. Bouman (links) met de maquette van het negen
tien verdiepingen tellende kantoorpand
staan", vindt de heer Bou
man. ...Daarom hebben we tot
iets besloten, dat wellicht
ook nieuw is in de bouwwe
reld: we zetten eerst een
proefkantoor neer. zeg maar
een dummy".
Dat is niet bij een plan ge
bleven. Voor het proefkan
toor zitten de palen al in de
grond, de betonvloeren zijn
gestort en het staalwerk zit
erop. Volgens de plannen
moet net 14 maart klaar zijn.
„Het kantoortje dat we
maken blijft om te beginnen
straks staan en wordt onder
deel van het hoofdgebouw",
aldus de heer Bouman.
„Waarom we het precies
bouwen? Wel, we doen in die
dummy alles in het klein na,
wat we straks in het grote
gebouw nodig hebben. Er
komt een kamer in, zoals er
straks kamers in het hoofd
gebouw komen. Er komt
dezelfde electriciteitsvoor-
ziening in, dezelfde air
conditioning in het klein,
dezelfde war.dbekleding, pla
fondafdekking, vloerbedek-
king en een zelfde gevel."
„Dan weten we dus half
maart precies waar we aan
toe zijn", zegt de heer Bou
man, nu al zeventien jaar bij
AH. „Dan hoeven de hoofd
aannemers en onderaanne
mers niet later te zeggen: We
weten nog niet wat er uit de
bus gaat komen. Ze kunnen
nu hun definitieve prijs be
rekenen en we krijgen ner
gens een dubbele bodem. Is het
op, dat de zomerpremies
o.a. de opblaasbare boot Apollo
V, de slaapzak, de Oléron-tent
(ook de voorhang) er: ie shelter
nu weer verkrijgbaar zijn.
Voor al!e nadere gegevens
verwijzen wij u naar de catalo
gus 1969 die omstreeks 1 maart
in de filialen zal arriveren!
onsplein te Zaandam. Een
soort wolkenkrabber dus met i
de negentien verdiepingen en
parkeerruimte voor drie 1
honderd auto's.
De heer Bouman is sinds
september 1967 met dit pro
ject bezig en ik vertel niet
teveel wanneer ik zeg, dat
hij ervan bezeten is. „Dat
nieuwe kantoor is net een
poliep", vindt hij, die al meer
dingen van de grond af op
bouwde. „Je denkt telkens
dat je iets hebt afgerond en
dan zijn er weer zijtakken."
Omhoog duwen
Eigenlijk is er een plan ge
maakt voor het jaar 2020,
peinst de heer Bouman hard
op. Er is gegoocheld met ge
tallen, er is teruggerede-
neerd, er is met de computer
gestoeid en zo kwam men tot
het huidige ontwerp, waarbij
het computercentrum cen
traal komt te liggen, bepaald
niet alleen als figuurlijk te
ken van de toekomst.
En gebouwd wordt er vol
gens een heel nieuw systeem,
in Engeland voor het eerst en
daarna in Nederland nog drie
keer toegepast. „Wij drukken
het gebouw dus omhoog",
zegt de heer Bouman. „We
beginnen met het dak. duwen
het de lucht in beter, we
vijzelen het op en dan
komt de verdieping die eron
der ligt. Als we dat twee jaar
lang doen is het gebouw
klaar en hebben we een jaar
aan bouwtijd gewonnen. En
bouwliften hebben we dus
helemaal niet meer nodig.
Alles wordt horizontaal aan
gevoerd en als een verdie
ping omhoog gaat is die
glasdicht, zit al het tegel
werk, sanitair, electra en ook
de liften erin. En als de zesde
etage klaar is, dan gaat de
airconditioning al aan".
Uniek systeem
Een prijs per kubieke me
ter die lager is dan normaal,
dat is het streven en bij de
bouw van het proefkantoor
loopt een arbeidstechnicus
mee om de arbeidstijd te
controleren.
Niets wordt aan het toeval
overgelaten, ook de stoelen
niet waarop de honderden
AH-ers straks gaan zitten.
„Elk mens is anders gebouwd
en zo'n stoel moet je kunnen
aanpassen, hoger of lager,
naar voren of achteren", legt
de heer Bouman uit
Een uniek systeem om het
hele complex schoon te hou
den gaat er in het nieuwe
kantoor van Albert Heijn
verschijnen. Dat is een cen
traal stofzuigsysteem. „Over
al aansluitingen, in alle gan-
gen, je hoeft er zomaar een
slang in te steken en je kunt
bij iemand in de kamer even
zuigen zonder dat hij ook
maar iets aan hinderlijk ge
luid hoort", vertelt de heer
L. Bouman. „Ik heb dat in
Engeland bekeken en het is
inderdaad iets geweldigs".
Dubbele ramen
Het nieuwe kantoor ritselt
van de snufjes en zeg maar:
snuffen. Er komt een ver
brandingsoven voor het vuil
en de as wordt via het cen
traal stofzuigersysteem weg
gezogen en in zakken verza
meld. Driehonderdduizend
gulden per jaar zal er nodig
zijn, alleen al om het gebouw
schoon te houden door de ei
gen schoonmaakploeg en de
technische hulpmiddelen.
Men denkt erover om over
al tapijt als vloerbedekking
te gebruiken om tot een
maximale leefbaarheid te ko
men en in het oude gebouw
worden met dat tapijt nu
proeven genomen op plek
ken, waar per week vijfdui
zend mensen passeren. „Op
die manier kun je je schoon
maakkosten berekenen", zegt
de heer Bouman.
Het glas van de dubbele
ramen met daar tussen
het ventilatiesysteem en de
zonnewering wordt zo
„neergezet", dat men overal
zittend of staand naar buiten
kan kijken. De gevel wordt
behangen met alumini
um platen, waarachter echter
een luchtcirculatie mogelijk
is, zodat de warmte uit het
gebouw wordt gehouden, ter
wijl tegelijk het onderhoud
van die gevel tot een mini
mum wordt teruggebracht.
Vijfhonderd telefoons
„Nou ja, noem maar op",
zegt de heer Bouman. „Er
komen geventileerde spouw
muren, er komt een buizen
post door het hele gebouw,
zodat de telexberichten in
een wip alle afdelingen kun
nen bereiken. Er komen zes
liften voor 21 personen elk.
We krijgen vijfhonderd tele
foontoestellen die, door een
speciale schakeling, voor de
vaste relaties rechtstreeks
bereikbaar zijn, dus zonder
tussenkomst van onze telefo
niste. We gaan een groot
restaurant bouwen met war
me maaltijden voor het
personeel en er komt een
proefkeuken, waar de recep
tuur die op de verpakkingen
staat geprobeerd kan worden
en waar ook proeven voor de
AH-restaurants genomen
kunnen worden".
Een centraal antennesys
teem en „piepertjes" in de
binnenzakken van veertig
personeelsleden die voor de
brandweer zijn ingeschakeld
en die bij de eerste rook
ontwikkeling via een centrale
post gewaarschuwd kunnen
worden, zodat paniek-uitbre
ken voorkomen wordt. Kort
om, een ultra-modem gebouw,
dat wordt neergezet voor de
mensen die erin gaan wer
ken, met een uiterste aan ef
ficiency en aan „werkgenot"
voor de AH-ers.
En het proefkantoor wordt
voor de Grote Broer straks
de directiekeet en tegelijk
voorlichtingscentrum. Er is
tenminste één man die nu al
zo trots als een pauw rontd-
loopt als hij aan dat nieuwe
hoofdgebouw denkt. En in
Zaandam weten ze dan pre
cies wie bedoeld wordt: de
heer L. Bouman.
metworsten varkensvlees
blik 0.82 liter
Heerlijke erwtensoep vol
gens de regelen der kunst
bereid. Alsof u ze zelf heeft
klaargemaakt, zo lekker.
Een ideetjepannekoekjes
toe!
pak 400 gram 95
verser bij
albert heijn
Makkelijk om in huis te
hebben
blik 10 stuks
200 gram)
blik ±19 stuks
(±112 gram) 89
blik 38 stuks
200 gram) 1,39
verser bij
Verrukkelijke
vruchtensappen
verrassend
voordelig!
fles 1 liter 85
rood of wit «19
fles 0.68 liter
fles 0.68 liter
fles 0.72 liter 95
A
Vorige maand heeft A1-
bert Heyn aan de Strek
singel een nieuwe Super-
Mart geopend, waarbij
twee primeurs een rol heb
ben gespeeld. Ten eerste is
er voor de fijnproevers
goed nieuws. Bij de bedie
ningscounter vers vlees
treft men namelijk het
nieuwe, zeer uitgebreide
vleesassortiment aan met
artikelen als Mix-grill of
Saté variant, Gordon Bleu,
Tournedos, gevulde kalfs
borst en meer van deze
zaken.
Verder heeft Albert Heijn
naast deze SuperMart
zijn eerste Alberto slijterij
in Nederland geopend. In
deze zaak worden zo'n
driehonderd dranken ge
heel volgens het zelfbedie
ningssysteem verkocht.
Hieronder zijn vrijwel alle
grote merken vertegen
woordigd, alsook speciaal
voor Albert Heijn gebot
telde jenever.
vereer bij
Een niet alledaagse
menutip
dubbelpak Aft
500 gram VM
Weer een idee om eens iets
anders dan anders te eten.
U maaktzo'n mieschotel, met
de bekende groenten zoals
gesneden kool en taugé, nog
eens zo lekker met spiegel
eieren en varkerispoulet.
Om het helemaal volmaakt
te maken geef dan vooraf
per stuk 75
(in de meeste AH winkels)
T
verser bijl
