OVERHEIDSTiaiTTE MENSA
Studentenmaaltijden vaak
sluitpost op begroting
I
FLORIDA
Cultureel jeugdpaspoort
biedt vele mogelijkheden
Maaltijden overslaan
is gevaarlijk
I
IP
85
Chips
95 98
T
iRook-
vorst
JÉpSSSj
m
Supermargarine in
plastic kuipje
Amandel-
Koffiemelk
V
X
V.
In dit hele kleine
fis»
albert heijn
zit voor een
groot gezin
6 glazen
lekkere
gezonde
energie om de
dag goed te
beginnen
en dat voor
98
albert heii
fSSSdüïl S^rve- I
Trouwe bezoekers
Kunst kweekt gevoel voor schoonheid
Mogelijkheden
Waakzaam
albert heijn
albert heijn
Naturel
Paprika
Sappige, Gelderse
vacuum verpakt
±250 gram 88
rEMBER 1968
ALLERHANDE
Vóór de oorlog kende men het probleem niet. De
6tudenten vormden toen nog de bevoorrechte groep en
niemand vroeg zicb bezorgd af of de studenten iedere
dag wel behoorlijk aten. Natuurlijk waren er ook toen
studenten die van een zo kleine toelage moesten stu
deren dat aan bun tafel schraalhans keukenmeester
vas. De meeste studenten aten echter in sociëteiten,
hadden abonnementen bij restaurants óf zij waren op
kamers met volledig pension.
Na de oorlog veranderde de
universitaire wereld in Neder-
and echter grondig. Steeds
neer jongens en meisjes gin-
jen met steeds minder geld
geconcentreerd «diepvries
s?a'0m diepvries
Sinaasappelsap?
Jasteuriseerd. nietSe-
fc&rne"v\n gesloten
«8{L1'n,„deJraeikast ca.
'ij-IO-'c r»'1PVries!!aSt I
c. ca. 1 week
studeren. De maaltijd werd de
sluitpost op hun begroting. Zij
moesten kiezen tussen boeken
of eten, tussen een feestje of
eten, soms tussen twee glazen
bier of een maaltijd.
Hoe ernstig de toestand in
enkele jaren was geworden,
bleek tijdens een gezond
heidsonderzoek onder de
Amsterdamse studenten in het
begin van de jaren-vijftig: een
schrikbarend hoog percentage
van het aantal studenten in
Amsterdam bleek ernstig on
dervoed, wat onder meer een
groot aantal gevallen van t.b.c.
tot gevolg had.
Omstreeks die tijd greep de
overheid in. Men stichtte eetta
fels voor de studenten de
Mensa waar iedere student
dagelijks voor een vrij laag be
drag een goede warme maaltijd
kon krijgen.
Men zou menen dat de
Mensa door de studenten met
grote geestdrift werd begroet
en dat zij vanaf die tijd met
z'n allen vaste bezoekers van
de Mensa werden. Dat is niet
gebeurd. De Mensa's hebben
een vaste kring van trouwe be
zoekers, maar berekeningen to
nen aan dat slechts één op de
vijf studenten regelmatig in de
Mensa gaat eten. Het drukst
worden de Mensa's bezocht aan
het begin van het studiejaar.
De grote groep eerstejaars-stu
denten beschouwt het eten in
de Mensa als een soort status
symbool: zij mogen aanzitten
aap de Mensa die slechts voor
studenten toegankelijk is. Na
enkele maanden loopt de be
langstelling zichtbaar terug.
Men ontdekt de nadelen van de
Mensa: het eten heeft er iets
machinaals en massaals. De
Ook aan de studenteneettafels zijn de prijzen omhoog gegaan.
Enkele jaren geleden verlaagde de regering de subsidie op de
Mensa-maaltijden. Dit bracht grote boosheid bij de Amster
damse studenten die met borden „Mijdt de Mensa" voor het
Mensa-gebouw demonstreerden.
studenten ontdekken andere
mogelijkheden die zij aantrek
kelijk vinden.
Zo is het aantal meisjesstu
denten dat aan de Mensa eet,
zeer laag. De meisjes, pas on
der moeders vleugels vandaan,
vinden het doorgaans een op
windend avontuur om zelf hun
maaltijden te verzorgen. Vele
hospita's zijn niet zo geestdrif
tig vanwege de rommel en het
gasverbruik, maar steeds meer
studenten leven in studenten
flats en daar is voldoende gele
genheid om zelf een eenvoudi
ge maaltijd te bereiden. Omdat
het natuurlijk erg leuk is, als
Maandag 12 augustus liep de Oranje-Nassau van de KNSM
de haven van Amsterdam binnen, geladen met het eerste Suri
naamse dtrusfruit bestemd voor Albert Heijn. Ter begroeting
waren aanwezig, v.l.n.r.: de heren J. van Meer (directie AH);
L. van Pelt (directie Stichting ter bevordering van investeringen
in SurinameL. Munsterman (staffunctionaris KNSM); Z. E.
Lim A Po (gevolmachtigd minister van Suriname); R. W. Ie Pole
(directie KNSM).
Het sportveld is (vooral op
zondag) een grote trekpleister,
de bioscoop lokt tallozen, maar
de concertzaal, de schouwburg,
de musea zjjn voor honderd
duizenden nog een onontdekt
gebied. „Dat is niets voor ons",
zeggen velen, hetgeen voor
namelijk voortkomt uit het sim
pele feit, dat zij nooit hebben
geleerd er interesse voor te
krijgen. Wanneer men niet van
jongsaf-aan tot waardering
voor de kunst is „opgevoed",
komt het er later zelden meer
van. Het Cultureel Jongeren
Paspoort biedt de jeugd tegen
sterk gereduceerde prijzen toe
gang tot een wereld vol onge
kende mogelijkheden, die ten
onrechte de naam heeft ex
clusief te zijn.
De Amsterdamse Jeugdraad
is in 1961 begonnen met het
idee van culturele paspoorten
te realiseren, een jaar later
gevolgd door de Kunststichting
voor de Jeugd in Den Haag.
Thans zijn er ongeveer 35
gemeenten in Nederland waar
deze methode om de jeugd
cultuur-minded te maken,
wordt toegepast.
De reducties bedragen door
gaans 50 procent.
Drie jaar geleden hebben de
paspoort-uitgevers zich vere
nigd in een landelijk overleg
orgaan, waarvan het secreta
riaat is gevestigd in Amster
dam. Tolstraat 129, tel. 020 -
761333.
Vorig jaar werd het eerste
tastbare resultaat bereikt: de
paspoorten, die er overal an
ders uitzagen, ging er in het
hele land hetzelfde uitzien.
Met ingang van september
1968 is echter een nog veel be
langrijker regeling van kracht
geworden: tot nu toe waren zij
alleen geldig in de plaats van
uitgifte, maar thans kan men
er ook in de andere steden en
dorpen waar men „c.j.p.'s"
kent, mee terecht. Verder is de
in aanmerking komende leef
tijdsgroep, die vroeger lag tus
sen de 15 en 20 jaar, uitgebreid
tot 22 jaar. V.oor studerenden
en militairen is de maximum
grens op 26 jaar vastgesteld.
De programma's worden via
eigen publikaties of door mede
delingen in de pers bekendge
maakt.
ook anderen verrukt zijn over
de kookkunst, willen de
meisjes nog wel eens vriendin
nen of vriendjes uitnodigen bij
hen te komen eten. Meisjes die
minder behoefte hebben om
zich in de keuken waar te ma
ken, eten vaak in het clubhuis
van hun vereniging. Tenslotte
is het ook heel gezellig om met
een groepje in de stad te gaan
eten, al is dat natuurlijk wel
duurder.
Hoe langer men studeert, hoe
meer mogelijkheden men ont
dekt om dagelijks de maag te
vullen. Hoewel mannelijke stu
denten minder vlug tot het zelf
koken zijn over te halen, komt
het toch nogal vrij dikwijls
voor dat zij op hun kamer iets
klaarmaken.
Het klassieke spiegelei van
vreeger wordt steeds meer ver
vangen door blikjes die soms
een hele maaltijd bevatten en
die alleen maar in een panne
tje water verwarmd behoeven
te worden. Veel moeders van
studenten Stoppen, als hun stu
derende zoon op bezoek is, een
stapeltje blikjes in zijn week
endtas.
In de steden met universitei
ten en hogescholen vindt men
doorgaans een groot aantal eet
huisjes. Het voordeel van een
eethuisje boven de Mensa is
dat men in een eethuisje niet
met een bord in de rij behoeft
te staan en dat men uit een
aantal menu's kan kiezen. Na
1950 zijn in Nederland de Chi
nese eethuisjes erg populair
geworden en al zijn ook daar
de prijzen in de loop van de
jaren opgelopen, men kan er
nog altijd vrij voordelig een
redelijk goede maaltijd krijgen.
Het blijft echter een feit dat
de studenten nergens zo goed-
Het ontgroenen is sinds
eind augustus weer in volle
gang. De jongens met de
kale hoofden-van-nu zijn
onze advocaten, ingenieurs
en artsen van straks. Zij, de
eerstejaarsstudenten, komen
meer aan de eettafels dan
hun oudere studiegenoten,
maar onderzoekingen heb
ben uitgewezen dat bijna
negentig procent van alle
studenten in Nederland het
ontbijt overslaat. Een „ge
woonte", waarvan alle
voedseldeskundigen eenparig
roepen: Fout, niet doen!
koop een zo goede maaltijd
kunnen krijgen als aan de
Mensa. Niet alleen worden de
maaltijden daar streng gecon
troleerd op voedingswaarde,
variatie en hygiëne, maar te
vens werkt een Mensa zonder
winst sterker nog: iedere
Mensa-maaltijd wordt door de
overheid met dertig cent
gesubsidieerd. Voor een prijs
die varieert tussen de 1.60 en
1.85 krijgen de studenten aan
de Mensa een maaltijd met
soep vooraf of een toetje toe,
elke dag vlees of vis en dik
wijls een keuze uit verschil
lende soorten aardappelen en
groenten.
De meeste Mensa-commissies
zijn redelijk tevreden over de
belangstelling, al menen zij dat
er meer studenten aan de
Mensa zouden moeten eten dan
tot nu toe gebeurt.
De Mensa's zouden echter
voor onoverkomelijke moeilijk
heden komen als het aantal
studenten aan de Mensa's
drastisch zou stijgen. Nu al
zijn er Mensa's die duizend
maaltijden per dag serveren en
maar plaats hebben voor 350
VERLOF A
Hij is verstandig in die zin, dat hij zijn bromfiets afsluit
en elke politieman zal hem een pluim geven: Hij vraagt de
potentiële dief niet om dief te worden. Dan gaat hij naar
zijn sociëteit. Met ..Verlof', dat wel. Binnenkort zullen een
hoop sociëteiten ook broodjes-vlees verkopen, in plaats van
alleen maar koeken waar niets in zit", zoals de voedsel
deskundigen zeggen. Misschien dat dan wat minder studenten
de maaltijd 's middags overslaan, want nu is dat nog tien
procent. „Slecht voor het concentratievermogen en de studie",
zeggen de artsen.
studenten, zodat in enkele uren
iedere plaats drie keer wordt
bezet.
Studentenartsen zijn er ech
ter van overtuigd dat men zeer
waakzaam zal moeten blijven
op het gebied van voeding.
Studenten zijn nu eenmaal ge-
neigli vooral de warme maal
tijd te verwaarlozen. Dat lijkt
niet zo heel erg voor jonge
mensen, maar dikwijls zijn en
kele jaren onvoldoende of
slechte voeding voldoende om
in het latere leven veel ellende
te veroorzaken.
Dat betekent, dat de student
in Nederland daar kan kiezen
tussen twee menu's bestaande
uit vlees, aardappelen, groente
en jus en daarvoor een bedrag
moet neertellen dat varieert
tussen de 1,55 en 1,85. En
wil hij er soep of een nage
recht bij hebben, dan moet hij
iets bijbetalen dat neerkomt op
een dubbeltje of een kwartje.
Desondanks maakt slechts 25
tot dertig procent van de stu
denten van die eettafels ge
bruik, waarbij Delft dan een
gunstige uitzondering is (het
zelfde Delft dat, evenals
Amsterdam, ook een Joodse
eettafel heeft).
„De studenten vinden het te
duur", weten de voedsel
deskundigen in Den Haag. „Ze
zijn zeer kritisch en vinden het
eten zelden lekker. Dat er in
tussen een aantal studenten is,
dat het budget op wonderlijke
manier verdeelt en gewoon te
weinig eet, dat is buiten kijf".
Overslaan
Nergens, zo hebben de
diëtisten vastgesteld, is het
eten voor de studenten „oneet
baar". Wel mankeert het links
en rechts aan hygiëne, maar
de deskundigen houden het er
op, dat dit een zaak van de
studenten zelf is.
Eerstejaars komen meer naar
de eettafels dan derdejaars,
maar ook daar is een verkla
ring voor: „Derdejaars hebben
doorgaans een vriendinnetje
dat voor hen kookt".
Maar al die vriendinnetjes
koken nu ook weer niet zo erg
uitgebreid, want prof. Den
Haan stelt vast: „Door een
kwart van de meisjesstudenten
en een tiende van de jongens
studenten wordt meer dan
tweemaal per week een warme
maaltijd overgeslagen".
Niet lachen
„Verbindingstrap"
de curatoren, het ministerie
van Onderwijs en Wetenschap
pen en de studenten is, op het
gebied van de voeding, al tien
jaar mejuffrouw P. J. A. Bak
ker, diëtiste in Den Haag. Haar
dringende raad is, en is altijd
aan de studerenden geweest:
ontbijt en eet een keer per
dag warm.
Het is in deze dagen dat de
meisjes-eerstejaars haar overal
in het land vragen om lezingen
te komen houden en te praten
over eten en goede voeding. De
■meeste jongens grinneken in
het begin er een beetje om; als
ze wat langer kamerbewoner
zijn, profiteren ze niet zelden
van de „eetwetenschap" van
een meisje.
Zonder enige terughoudend
heid kan gesteld worden, dat
•goede voeding in staat stelt
voldoende en zelfs betere
prestaties te leveren, voldoende
weerbaar te worden en veer
kracht op te brengen. Goede
voeding heeft invloed op de
geest, dat is onderzocht en be
wezen. Slechte eters, studeren
den die ontbijten overslaan, die
Binnenkort een nieuwigheid in de zuivelafdelingen van
onze filialen: in plastic kuipjes verpakte Super-Queen
margarine, onder het merk Albert Heijn. Het geheel is be
stemd om zo op tafel te zetten. Het botervlootje kan in de
kast blijven en u blijft verschoond van de opgave de papier
wikkel schoon te schrapen. Bovendien betreft het hier een
topkwaliteit margarine, die door zijn excellente smeerbaar
heid niet in een wikkel maar alleen in een kuipje kan
worden gebracht.
Duur? Voor de somma van.... 0.53 neemt men zo'n
kuipje gevuld met 250 gram Super-margarine (dus evenveel
als een pakje) mee naar huis.
warme maaltijden uit mis
plaatste zuinigheid negeren
zijn niet zelden degenen ge
weest, die de meeste moeilijk
heden hadden met hun studie.
En precies datzelfde geldt voor
de middelbare scholieren.
Halve li ter
Niet voor niets gaat het Voor
lichtingsbureau voor de Voe
ding in Nederland binnenkort
onder de studenten weer een
folder verspreiden, die duide
lijk vermeldt:: „Gebruik drie
hoofdmaaltijden per dag en het
ontbijt is ook een maaltijd en
een belangrijke; sla de warme
maaltijd niet over. Iedere dag:
een halve liter melk, karne
melk of yoghurt, honderd gram
fruit, driehonderd gram groen
te, driehonderd gram aardap
pelen of minder, ongeveer hon
derd grato vlees en vleeswaren
of vis of twee eieren, twintig
gram kaas (één plak), 50 tot 75
gram margarine, vierhonderd
gram brood, liefst de donkere
broodsoorten".
Geen fruit-eters
Prat. Den Haan constateert:
„Vijf en veertig procent van
alle studenten gebruikt minder
dan drie aardappelen (200
gram) per dag, waardoor het
vitamine C-gehalte van de
warme maaltijd gering lijkt.
Dit wordt waarschijnlijk niet
gecompenseerd door fruit
consumptie. Meer dan de helft
van jongens- en een vijfde van
de meisjeskamerbewoners ge
bruikt niet regelmatig fruit".
En dan nog als klein detail
lets over de nieuwelingen:
„Eerstejaarsstudenten gebrui
ken meer alcohol dan vierde
jaarsstudenten". Twee dingen
vinden de deskundigen van
groot belang. Punt één is het op
tijd eten. Niet dat verzetten
„tot straks", want op die ma
nier schieten bij duizenden
studerenden dagelijks een van
de maaltijden er bij in.
En dan: Het ziet er wel eens
naar uit, dat het eten niet meer
bepaald wordt door de wensen
van de maag, maar door de
wensen van de geest. Laat „die
maag" maar terugkomen, is het
oordeel. En die maag meldt
zich echt wel, drie keer per
dag.
Men vindt in Den Haag, dat
geen enkele student mag ver
wachten voor de prijs van
ruim anderhalve gulden ergens
niertjes in madeirasaus te krij
gen voorgezet. Min ctf meer zal
men in de „lapjessfeer" blijven
en bij de koolsoorten. Maar de
student, die niet van kool zegt
te houden en naar de Chinees
rent, vergeet, dat hij ook daar
volgestopt wordt met diezelfde
kool.
Niets te „lijnen"
En alles bij elkaar komt het
hier op neer. Duizenden mid
delbare scholieren slaan hun
ontbijt over de meisjes soms
onder het mom van „m'n lijn"
en het zijn de voedsel
deskundigen die de ouders aan
raden radicaal tegen deze gang
van zaken in te gaan. Mèt een
goed ontbijt de deur uit, niet
anders.
Ontelbare studenten zien hun
voeding als sluitpost van hun
maandelijks budget en vinden
eten slechts een maagvulling.
Het is meer zeggen de deskun
digen: „Eten houdt u fit en
energiek, verbetert uw hu
meur, verhoogt uw prestaties
en activeert uw brein."
Tegen deze opsomming zal
geen Nederlands student be
zwaar kunnen maken.
Cfi-FIJN PROEVER
met 10% amandelen
dubbelpak
500 gram
Dit is pas amandelspecu
laas, zoals de kenner ze het
liefste heeft, vol knapperige
amandelen en heerlijk krui
dig! Een heel bijzonder spe
culaasje en tochvoor
nog geen 36 ct. per 100
gram!
vereer bij
n li-
>/2 LITER
(534 gram)
Heerlijk-romige koffiemelk
die aan uw verse kopje
Albert Heijn koffie precies
dat extra aromatoevoegtvoor
een volmaakte genieting!
zak 200 gram
Fijne krokante chips, licht
bruin gebakken, licht gezou
ten, zoals de Ideale chips
behoren te zijn. Als u wee!
dat u bovendien nog kunt
kiezen uit naturel en paprika
en voor een bijzonder lage
prijs een zak van maar liefst
200 gram krijgtProbeert
u ze maar!
verser bij
Blijft vers dankzij de lucht
dichte' vacuumverpakking.
Zo vers alsof ze een half uur
Seleden uit de rokerij kwam.
i kunt zo'n rookworst thuis
in voorraad nemen. U kent
die momenten wel,waarop u
blij bent er een in de kast te
hebben liggen.
m
vereer bijl