Texel dichterbij dan men denkt
houdt geen rekening
iet consumentenbelang
25 lange
filtersigaretten
voor f 1.50
jong meisje wil telkens
ander pasklaar
Elk
een
koppie
Warme schotels met
meer vlees in AC's
^MËBëêêB
CARAVELLIS
COSMETISCHE INDUSTRIE LACHT IN HET VUISTJE
1 AAR HET ZEEGAT VIT EX ONTDEK-
EEN ANDER STUKJE NEDERLAND
Historie
Miniatuur
Verademing
Toeristenroute
Fijn dat ze er zijn!
Voor ongeveer hetzelfde geld
1
MEI 1968
ALLERHANDE
(Advertentie)
,Het eigen land is in" is
je"vakantie-leuze van dit
seizoen. Het is een slogan
hoop geeft aan de di
verse streken van ons land
hoezeer zij ook met
rust en natuurschoon be-
aiftigd zijn, het zoet van
een grote toeristische be
langstelling nog niet moch
ten smaken. Dit geldt bij
voorbeeld voor Texel.
VVV-directeur J. Dekker
l^eft ons op de eerste werke-
Ijjfce lentedag van '3it jaar
rondgeleid over dit eiland,
ffaarvan de Amsterdammers,
Hagenaars, Utrechtenaren
schijnen te denken, dat het op
onmetelijke afstanden van hun
steden verwijderd ligt. Vanuit
Hen Haag is het echter met de
iuto maar twee uur.
Aan het einde van de tocht
voelden wij ons loom en hon
gerig door de frisse zeewind en
(je klimpartijen in de duinen.
Er is op Texel, al is het maar
luttele kilometers lang en
breed, heel wat te zien, te mij
meren en te genieten. En dat
geldt dan niet alleen voor de
liefhebbers van strand, zee en
duinen, of de geïnteresseerden
in het vogelrijk. Ook van het
polderlandschap en de dorpen
gaat een bijzondere bekoring
uit, Wie belang stelt in
I geschiedenis, treft rondzwer
vend over het eiland vele din
gen aan die erop wijzen, dat
Texel in de historie van ons
land een veel grotere rol heeft
gespeeld dan op de scholen
wordt onderwezen.
In de glorieuze dagen toen de
Nederlandse vlag nog op alle
wereldzeeën diep ontzag inboe
zemde en onze vloten de En
gelsen en Spanjaarden menig
maal beschaamd en verslagen
deden afdruipen, was Texel
druk in gebruik als bunker-
plaats. Het schijnt dat éénmaal
zelfs tweehonderd schepen te-
gelijk voor de rede hebben ge
legen.
Admiraal de Ruyter had in
de buurt van Oudeschild een
residentie en in het kerkje van
dit oude vissersdorpje vindt
men twee kroonluchters die
door Neerlands grootste zee
held en zijn collega Tromp
geschonken zijn.
Verder zijn er onder meer
enige wallen van forten uit de
Napoleontische tijd en een
Russisch kerkhof, als trieste
herinnering aan de laatste we
ken van de Tweede Wereldoor
log.
Maar genoeg nu over de
geschiedenis, want het eiland
wil de vakantieganger niet
daarvoor laten komen. Er zijn
mensen die het een „Nederland
in miniatuur" noemen, maar
„Natuurlijk", zegt hij, „er
zijn belangrijker problemen,
maar laten we vooral niet ver
geten, dat de huiselijke gezel
ligheid óók belangrijk is. We
willen strijden voor een betere
wereld, maar dan is ontspan
nen thuis ook nodig. En ons
bedrijf streeft naar meer en be
tere eetgewoonten, naar afwis
seling óók een vorm van
ontspanning".
Verpakking „praat"
Tot de inkooppolitiek van
AH behoort niet alleen een
inkopen van goederen over de
wereld, maar ook een zo
efficiënt mogelijke distributie.
Met andere woorden: de pro-
dukten zo snel en goedkoop mo
gelijk van de bron naar het be
drijf krijgen.
„De massa-productie moet
aansluiten op de massa-distri
butie „en dat vereist een
andere beleidslijn dan de
markt van vroeger", zegt de
heer Ligtenstein. „Wanneer dat
allemaal goed geregeld is,
bestaan er grote mogelijkheden
van kostenbesparing".
De massa-distributie met
name in de Super Marts heeft
het gesprek met de man achter
de toonbank overgenomen. Het
is de verpakking, die nu alle
informatie moet geven: inhoud,
gewicht, kwaliteit en natuur
lijk de prijs.
De heer Ligtenstein: ,,Dat
kan in vele gevallen efficiënter
bij de fabrikant gebeuren dan
ln de winkel en dit is bijvoor
beeld wel degelijk een facet dat
bij het verwerven van het arti
kel behoort. Dat kan, om eens
iets te noemen, mensen bespa
ren p—s dus extra lonen voorko
men oftewel de prijs druk
ken in het belang van de
klant".
Scherpe prijzen
Zes Inkopers zijn veel op stap
alleen al in de kruideniers
waren-sector om voor AH
buiten de vaderlandse grenzen
goederen te verwerven. Ook de
heer Ligtenstein is samen met
twee inkopers de wereld in ge
trokken.
„Dat gezamenlijk gaan is be
langrijk", zegt hij. „Want als je
d» koopdaad doet, dan beschik
ik niet altijd over de details die
inkoper zo uit zijn mouw schudt.
We hebben nu zaken gedaan die
niet mogelijk waren geweest,
wanneer één van ons drieën op
stap was gegaan". Waar de heer
Ligtenstein wel de nadruk op
wil leggen, is dit: „Wij stellen
duidelijk in ons inkoopbeleid,
erg gelukkig is deze benaming
niet, omdat er van de dorpjes
en het landschap iets afstraalt
dat typisch „Texels" is. Dat
geldt voor de poppenhuisach
tige plaatsjes, vol fraaie gevel
tjes, nauwe straatjes en intie
me terrassen, voor het lage
polderland, dat anders dan
waar ook in Nederland door
aarden walletjes in plaats van
sloten in stukken is verdeeld,
en voor de duinen, die onge
kende panorama's bieden, zoals
bij de Slufter ten noorden van
de Koog, waar een wijde vlak
te vanuit zee diep in hun gele
deren doordringt. Nergens in
ons land ziet men ook zoveel
schapen en zoveel vogels.
Maar verreweg de meeste
gasten komen voor het strand
en de zee. En voor de rust na
tuurlijk, die in de mondaine
badplaatsen langs onze Noord
zeekust minder te vinden is.
Behalve duinen, strand en
zee vindt de vakantieganger
ook rustgevende hossen om
te wandelen.
Dit is ook iets, wat u veel op
Texel tegenkomt: schapen,
oneindig veel schapen.'
Over het gehele eiland hangt
een landelijkheid, die de opge
jaagde stadsmens als een ware
verademing ervaart. Zelfs in
het seizoen wordt daaraan
maar weinig afbreuk gedaan.
Weliswaar neemt het aantal
toeristen ieder jaar toe, maar
echt vol is het er nooit.
Meteorologen hebben uitge
rekend, dat Texel het grootste
aantal zonne-uren van ons land
heeft, wat aan de nogal uitzon
derlijke ligging te danken moet
zijn. Vooral in de maanden mei
en juni komt het dikwijls voor,
dat de eilandbewoners met
verbazing kennisnemen van de
weerstoestanden in overig Ne
derland, waar almaar grauwe
wolken overtrekken die vaak
nog iets laten vallen ook. Eén
van de vele bijnamen van
Texel luidt: „Het goude bolle
tje" en dat zegt toch wel iets.
Dit betekent evenwel niet,
dat het geen schaduw heeft te
bieden. Niet ver van de Koog
ligt een prachtig dennenbos,
waardoorheen wandel- en rij
wielpaden lopen. En dit geeft
ons dan meteen de gelegenheid
op te merken, dat op dit eiland,
met zijn geringe oppervlakte,
de fiets het ideale vervoermid
del is. In het zadel krijgen de
weldadige invloeden van de
natuur veel gemakkelijker vat
op U dan in de auto, die bo
vendien nog ongezonde uitlaat
gassen verspreidt. Mocht U de
reis toch met de wagen maken,
dan is het een goed idee de
opvouwbare fietsen in de baga
geruimte mee te n$men.
Voor hen die „iets willen
zien" heeft de VVV een toe
ristenroute uitgezet, die leidt
langs pittoreske dorpjes, ty
pische boerderijen. natuur
reservaten, bloembollenvelden,
polders en dijken.
Bepaalde problemen brengt
een vakantie op het eiland niet
met zich mee. De boten uit Den
Helder zijn groot en modern,
en kunnen per keer zeventig
auto's vervoeren. Een lijst met
vele adressen van hotels,
pensions, bungalowparken en
campings ligt voor U klaar bij
de VVV.
Eén ding zal U aan de bewo
ners nog opvallen: zij hebben
er lak aan dat de oude Romei
nen hun eiland Insula Texla
hebben genoemd, en dat de
meeste kaarten ide schrijfwijze
met een x in ere houden: zij
spreken van Tessel. Zoals in
hun grappige dialect een deksel
een desscl heet. Vaar het zee
gat uit en ontdek een ander
stukje Nederland!
dat wij relaties willen hebben op
lange termijn. Onze inkopers
zoeken niet naar een
machtspositie. Dan zou
waarschijnlijk de leverancier
verdwijnen, domweg omdat hij
uitgemergeld wordt. De relaties
moeten ons net zo nodig heb
ben als AH die leveranciers.
En zo kunnen wij tot scherpe
prijzen komen voor de consu
ment".
Eén voorbeeld
Textiel, huishoudelijke en
drogisterij-artikelen, ze zijn bij
AH te vinden. „Dat is logisch
gegaan", vindt de heer Lig
tenstein. „Wij willen de klant
zoveel mogelijk bieden onder
één dak en waarom dan stoppen
bij vlees of groente? Het gaat
om de dagelijkse behoefte".
Ook voor die produkten, die
niet onder de levensmiddelen
vallen, wordt al veel gereisd
over heel de wereld. „Wij zoe
ken naar alles wat binnen het
budget van de consument ligt",
zegt de heer Ligtenstein. „Dat
maakt het hele winkelen leven
diger".
Daarom dus óók zoeken ver
buiten Nederland. Daarom ei
genlijk ook de verwondering,
dat er tegelijk in New Delhi is
gesproken op een wereldhan
delsconferentie om de ontwik
kelingslanden te helpen door
hun producten af te nemen en
tegelijk die protectie binnen de
EEG. Een voorbeeld? De heer
Ligtenstein heeft er zo een bij
de hand.
„Er is vraag naar witte asper
ges in Europa", vertelt hij.
„Vroeger kwamen die vooral
uit Californië, maar daar is
sinds men er de Mexicanen
weerde bijna niemand meer
te vinden om dit bewerkelijke
produkt te oogsten. Net op dat
moment komt de asperge-cul
tuur op Formosa op gang en
kan voorzien in de behoefte.
Maar de E.E.G. waar zelf veel
duurdere produktie plaats vindt,
maakt nu al weer plannen die
invoer te belemmeren."
Gewoon leuk
Dertig jaar werkt de heer P.
Ligtenstein bij Albert Heijn en
hij weet waarachtig waar hij
over praat, want hij heeft zijn
hele leven bij „inkoop" geze
ten.
Hij zegt tot slot dit: „Na
tuurlijk, de mensen zouden ook
alleen maar zuurkool en split-
erwten kunnen eten, dan gaan
ze niet dood, maar het is wel
vreselijk saai. Het is gewoon
leuk als een 'winkel telkens
nieuwe produkten biedt. Kijk,
als ze de consument niet beval
len zal zij (of hij) ze niet ko
pen".
extra
EXPORT 25
Groot nieuws, dat indruist te
gen de wetten van de econo
mie, voor ieder die houdt van
eten buiten de deur: Albert
Heijn heeft besloten de warme
schotels in de Albert's Corners
van grotere hoeveelheden vlees
te gaan voorzien. In sommige
gevallen is zelfs sprake van
een verdubbeling, terwijl de
prijzen.... een lichte schomme
ling vertonen, soms wat naar
boven soms echter ook omlaag.
Wanneer men nu in een
AC zit, de nieuwe kaart ter
hand neemt om te kijken in
hoeverre „het tarief' overeen
komt met wat men zich van
vroeger herinnert, moet men
weten dat:
de Duitse biefstukken zijn
gegroeid van 125 tot 200 gram;
de Hollandse biefstukken van
100 tot 200 gram; de Wiener
Schnitzels van 100 tot 200
gram; en de varkenskoteletten
van 150 tot 250 gram.
Ook de filets van gebakken
kabeljauw nemen aanzienlijker
vormen aan: de portie van 150
gram wordt verdubbeld. De
verwachting dat de halve kip
van vroeger nu tot een hele
zou zijn uitgedijd, wordt nau
welijks beschaamd. Het blijft
een halve, maar dan een uit
zonderlijk geproportioneerd
exemplaar.
De Nasi Goreng wordt niet
langer met één gebakken spie
gelei, maar met twee dübbelge-
bakken spiegeleieren bedekt.
Daarbij komen: een stuk kip,
een gebakken banaan en ana
nas.
De warme schotels van de
menu's zijn vanzelfsprekend
aan deze opzienbare ontwikke
ling aangepast. Voor de „uitge
breide eters" geldt dus even
eens: veel meer voor ongeveer
hetzelfde geld.
Aangenaam en sluw
Een waar Ei van de oude
zeevaarder Columbus is wel
dit ei van Rexona; het is een
deodorant waarin de slimme
fabrikanten talkpoeder heb
ben vermengd. Indien men nu
de straal richt op de te deodo-
reren plekken van het corpus,
dan wordt aldaar niet alleen
de geurdodende bacteriën-ver
nietigende vloeistof opgespo
ten, maar ook de heilzame,
verzachtende absorberende
talkpoeder, die immers
ontsmettend is en aangenaam
riekt. Rexona heeft hiermee
iets Moois gedaan voor Ons
Allen.
De jeugd heeft machtige invloed op de economie. Jon
geren hebben geld beschikbaar en zij geven het gretig
uit aan grammofoonplaten, kleding en cosmetica. Het
is daarom niet zo verwonderlijk dat de industrie
jonge mensen in dienst neemt om adviezen te geven
voor de grote groep jongeren die een rijke markt vor
men. De jeugd heeft andere bedoelingen met kleren
dan de ouderen. De jeugd ook maakt een ander ge
bruik van cosmetica. Over dit merkwaardige verschijn
sel een beschouwend artikel.
On veruiachts-modieus
Er beweegt heel wat in de
wereld van de jeugd. Dat er
varen de confectiefabrikanten
op harde wijze. De neiging
van de jeügd in de winkels
telkens weer om onverwachte
nieuwigheden te vragen die
ineens in de mode zijn geko
men, heeft fabrikanten van
allerlei zaken, zoals kleren,
tassen, mutsen, petten, dassen
en wat verder al niet, tot ner
veuze mensen gemaakt. Zij
houden zich het hart vast als
zij de telefoon horen gaan en
dan vrezen dat een of ander
warenhuis zo vlug mogelijk
een grote partij, onver
wachts modieus geworden ar
tikelen wenst waarnaar, vaak
plaatselijk, zonder aanwijsba
re oorzaak, enorme vraag
blijkt te zijn.
Want het, in allerijl, produ
ceren van dingen waarnaar
eerst geen vraag leek te
bestaan, is een heksentoer
voor de fabrikanten. Zij moe
ten immers er de voorraden
grondstoffen voor hebben lig
gen (of de toeleveringsbe
drijven moeten dat) en dienen
dan bovendien ook nog, zo
vlug als maar mogelijk, de
produktie te. organiseren. En
dat voor een rage die wellicht
over enkele weken uitgewoed
zal zijn.,
Moeilijkheden
Het is begrijpelijk dat me
nige confectiefabrlkant (soms
betreft het een hele landelijke
confectie-industrie) de onver
hoedse aanvallen op zijn pro-
..het volgende: een vamp
coiffure en make-up uit de ja
ren dertig
Stendhal
percent van die miljarden
wordt door de jeugd tussen 16
en 26 uitgegeven! En daar
zien we dan weer een geheel
nieuw verschijnsel.
Was vroeger de make-up
een middel om, vooral het ge
zicht, wat op te fleuren met
een extra kleurtje en een
middeltje of wat om kleine
onregelmatigheden weg te
werken, nu wordt dat, bij de
jeugd, anders. De jeugd ge
bruikt de vele dingen die de
cosmetische industrie ter
beschikking stelt, om er iets
lolligs mee uit te halen. De
make up is nu gewoon een
soort grimeergrap geworden.
Jonge meisjes en vrouwen
kopen zich tegenwoordig hele
cosmetische collecties, om met
elk dezer, telkens een nieuw,
ander pasklaar koppie te kun
nen creëren. Zo kan het ge
beuren dat zij er 's morgens
uitziet als een schuldloze en
gel met een (vals) krullebolle-
tje, 's middags als een koele,
sportieve schoonheid met jon
genskop en teder-roze-bruine
tinten en 's avonds als een
betoverende vamp, een actri
ce, een mode-voorbeeld.
...of een aanvallig school
meisje met kinderlijke vlecht
jes
(Hubbard Ayer)
Zolderpret
het ene ogenblik een kort-
harig jongenskopje met straat-
jongens-coiffure
(Hubbard Ayer)
duktieschema's (en die zijner
toeleverings-relaties) niet kan
opvangen en in moeilijkheden
geraakt. Aan de andere kant
zijn er fabrikanten die er zich
geheel op instellen en zij
dat is duidelijk zitten goed.
Vooral als de bestellingen ko
men van grootwinkelbedrij
ven die ferme hoeveelheden
bestellen én omzetten en die
„goed zijn voor hun geld". Zo
is de jeugd een moeilijke fac
tor geworden in de economie.
En men moet er rekening mee
houden! Want: ten eerste is er
zoveel jeugd, en ten tweede,
geven zij flink wat geld uit.
In de V.S. bijvoorbeeld heeft
men berekend dat de 31 mil
joen jonge mensen die er zijn
tussen de zestien en de zes en
twintig, ieder tussen de 600 en
800 dollaj^per jaar uitgeven
aan zichz®.
Zoals dat bij de grammo
foonplatenindustrie al jaren
lang een voor-de-hand-liggen-
de regeling werd, nam men
jonge mensen uit de bewuste
leeftijdsgroep in dienst om
advies te laten geven over die
rare, onduidelijke massa
jeugd die zoveel centjes ter
beschikking blijkt te hebben.
Make-up
Van die vele miljoenen die
jaarlijks worden besteed door
de jeugd gaan er ook heel wat
naar de cosmetische industrie.
In de V.S. b.v. wordt jaarlijks
3 miljard dollar uitgegeven
aan schoonheidsmiddelen; 18
gebruikmaking van
en totaal-wisselende
Door
pruiken
De jeugd gebruikt behalve
make-up middelen, veel
shampoos en voorts anti
puistjes-zalven. Verder (ook
bij de jongens) ziet men een
toenemend gebruik van
haar-spray-middelen die het
haar moeten verstevigen, van
anti-roos-middelen en verder
zijn natuurlijk de deodoran-
ten (anti-transpiratiemidde-
len) een groot artikel.
Carnavalspret
"1V/TAAR dat de mogelij k-
heid bestaat om het hele
jaar door carnaval te spelen
in de vorm van talloze Imita
ties van beroemdheden en an
derszins in de aandacht zijnde
figuren, is een feit geworden.
De jeugd maakt graag ge
bruik van deze mogelijkheid
en al gebeurt zulk verkleden
(want dat is het) meestal niet
meermalen daags maar toch
wel enkele malen in de week,
toch blijft het „in" tot men
zich bewust wordt van de
eigen persoonlijkheid en tot
men wérkelijk volwassen
geworden.
en dan u eer een sportief
type met slordig haar
Orlane
kleren (van leer tot de dunste
en tederste voiles toe!) kun
nen de jonge meisjes het alou
de spel van de oude kleer
kasten op grootmoeders zol
der, de kleerkisten op oude
vlieringen van statige behui
zingen, doorspelen: de hele
dag kunnen zij voorstellen
wat zij willen.
Dan komt de dag dat zij er
beu van wordt natuurlijk en
eindelijk zo rijp is dat zij de
eigen persoonlijkheid (min of
meer) ontdekt en idan die per
soonlijkheid, met behulp van
de cosmetica, alleen maar be
nadrukt.
...en „psychedelisch" kan
óók nog heel goed, met hek-
senhaar en brandogen en
al..,
Gatineau