KOPEREN ALLER-HANDE FEEST
ubileumaanbieding: een fraai
geïllustreerd receptenboek
Prijs: 4,95
ervoer per container
aan de spits
Twee vrouwen
met „lekkere"
hobby: koken
PMC-show in Rijswijk gesloten
11 n uu
START
PMC-
CONCERTEN
Diepvries-ketting van Florida naar Utrecht
Ten Geleide
VERVOER VAN
VORSTEN
Sneeuw en zon
Een geit ontdekte
de koffie
Krantenruzie
li ui. li.ui.limuii-iii 4,iii us ii
SAH001000140
Allerhande november 1957
>rt Heijn N.V. - Zaandam
Aller
Hamde
Zie
pagina
7
november 1967 - oplas
ïe 1.710.000
12e jaargang. -
no. 10 (139)
g||||l!llllllllllllllllllll!ll!llllllll!lllllllll!lllllll!lllllllllllllllllllll!lllllllllllllllll!llllll!ll!tllll!lllllll!llllll!^
1 I
Feest bij Albert Heijn! Aller-Hande is jarig. 12'/2 jaar is het alweer ge
leden, dat de ons allen inmiddels aan het liart gegroeide Aller-Hande het
levenslicht aanschouwde. Jaren waarin een nijvere staf van we mogen
gerust zeggen eerste-klas medewerkers die elders in ons land hun
journalistieke sporen nog dagelijks verdienen, onafgebroken en met veel
animo er het zijne toe bijdraagt ons blad te maken tot wat het langzaam
maar zeker is geworden: een plezierige, lezenswaardige krant, die naast
allerlei nieuws en nieuwtjes op elk gebied ook nuttige voorlichting geeft
aan de vrouw in het algemeen. Uit de vele brieven, die onze redactie met
de regelmaat van de klok bereiken, blijkt tot ons grote genoegen
overduidelijk dat Aller-Hande echter ook voor veel mannen een graagge-
lezen blad is.
Twee vrouwen uit hetzelfde (cu
linaire) vak: onze kookspeeialiste
mevrouw Van Pareren neemt de
drukproeven van hel Aller-Ilande-
receptenboek door met collega
mevrouw Vermeulen (links).
Een dagdroom van vele, vele vrouwen: gehuld te
innen zijn in een prachtige nertsmantel (en dan nog j|
iel zo'n beeldschone van sneeuwwittedwarsverwerk-
wellen). Wie nu eens eindelijk wat meer wil afweten
ver bont, moet maar even ombladeren naar pagina 5.
niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiil
De weerklank, die vooral de
door onze culinaire staf samen
gestelde recepten in al die ja
ren gevonden hebben, is er aan
leiding toe geweest om ter gele
genheid van dit koperen jubi
leum een speciaal receptenboek
uit te geven, waarin de meest
geslaagde recepten uit de afge
lopen 12Vi jaar, voorzien van
fraaie kleurenfoto's, werden op
getekend.
Dit boek: „12Vz Jaar Aller-
Hande-Recepten", onder redac
tie van onze janenlange mede
werkster op culinair gebied me
vrouw L. van Pareren-Bles zal
ter gelegenheid van dit jubi
leum in november in alle filia
len verkrijgbaar zijn voor een
introduiktiepri js van 4.95
Maar een waarschuwing is
hier op zijn plaats dit geldt
slechts tot 25 november!
Sinterklaasgeschenk
Voor degenen, die door
omstandigheden van deze
eerste aanbieding geen gebruik
rode blikjes geconcen-
sinaasappelsap met-
te herkennen aan de guiti-
snoet van Donald Duck
ïn een halve wereldreis ge
it, voordat ze in de diep-
es vitrines van de Sup er
ts en zelfbedieningswinkels
Albert Heijn worden uit-
dd. Desondanks neemt het
roer van de fabriek in het
zomerse Florida naar het
pvriesdepot in Utrecht niet
ger dan zeventien dagen in
ig. Dat is mogelijk, omdat
irt Heijn het transport van
•tot-deur in handen heeft
iven van de pioniers op het
ied van containervervoer:
Amerikaanse mam-
concern Sea-Land.
Containers (in gewoon Neder-
"i: laadkisten) veroveren de
htenmarkt op de transatlan-
route tussen de Verenig-
Staten en West-Europa. Ze
den een geheel nieuw tijd-
in, omdat het laden en
in van de speciaal voor dit
vervoer gebouwde (con-
:)schepen bijzonder ar-
dsbesparend is en in een mi-
um van tijd kan gebeuren,
de factoren, gepaard aan tal
andere voordelen (bescha-
ing en diefstal zijn praktisch
[esloten), leveren een rela-
laag vrachttarief op en
vaart ook de consument
bij!
Lake Wales
te fabriek waar de blikjes
idaan komen staat in de
Lake Wales, het hartje
het sinaasappeldistrict van
'da. Naam: Florida Citrus
fflers Co-operative, één van
grootste coöperatieve bedrij-
op dit gebied van Amerika,
•lijks verwerkt de fabriek
minder dan negen procent
de totale oogst. Méér zegt,
de dagelijkse produktie 150
spoorwagons vol vers fruit
et contact van Albert Heijn
het bedrijf dateert van
hl Met de opdracht, een le-
fancier te vinden, die op kor-
termijn een kwalitatief
bekend produkt kon leve-
stapte de heer C. Pieters
(o.a. belast met de inkoop
van groente-, fruit- en
visconserven) een klein half
jaar geleden de fabriek in Lake
Wales binnen. De kennisma
king was van blijvende aard,
die resulteerde in een contract
voor de levering aan Albert
,Heijn van geconcentreerd si
naasappelsap, in de Verenigde
Staten verreweg het grootste
d iep vriesprodukt.
Eigen terminal
In Amerika is het vervoer
over grote afstanden van diep
gevroren artikelen met diep
vries containers de meest voor
de hand liggende wijze van
transport. Albert Heijn koos
voor dezelfde methode en scha
kelde Sea-Land in, die in de
Rotterdamse haven over een
eigen terminal beschikt.
Het bedrijf in Lake Wales
heeft met het laden van contai
ners ruime ervaring. Het
maakt daar geen enkel
verschil, een container met
bestemming New York of een
laadkist met bestemming
Utrecht in te pakken. De laad
kist wordt in de fabriek gevuld
en verzegeld en aan het einde
van de reis in ons land in
dit geval pas weer openge
maakt.
Controle
Gedurende het gehele
transport is de temperatuur in
de container 18 graden Celsius
onder nul. De koelaggregaten,
waarmee de laadkisten zijn uit
gerust, zorgen daar voor, on
verschillig of de containers op
een trailer of op het dek van
een schip worden vervoerd. De
reis van Florida naar Utrecht
telt vele schakels, maar zij is
toch beduidend korter dan die
met een „conventioneel"
vrachtschip, dat er ongeveer
vier weken over doet.
Voor vervolg zie pagina 6
kunnen maken, moge het tot
troost zijn dat zij het recepten
boek daarna nog, zo lang de
voorraad strekt, kunnen bestel
len door middel van een giro-
Uit het eerste
nummer van
Aller-Hande
ÜEN zich explosief ontwik-
kelend .bedrijf als het on
ze heeft meer ie vertellen
dan de steeds wederkerende
(overigens zo uiterst belang
rijke) mededelingen omtrent
de prijzen van haar produk-
ten.
Immers, achter dergelijke
mededelingen ligt een wereld
waarin vakmensen op ieder
gebied dag in dag uit ijverig
werken om de lijn van dat be
drijf te bepalen.
Wat is de weg die Albert
Heijn ingeslagen heeft? Wel
ke motieven liggen ten grond
slag aan datgene wat elders
in dit land enigszins schert
send de A.H.-lijn genoemd
wordt?
Dit willen wij u vertellen.
Regelmatig, steeds als er iets
nieuws te vertellen is. U bent
nauw met. dit bedrijf verbon
den; u hebt uw vertrouwen in
kwaliteit en zuiverheid van
onze produkten in handen
gegeven van de vele werkers
in laboratoria, achter de ma
chines, in de winkels en de
kantoren. U hebt er recht op,
iets meer te horen over die
mensen, aan wie u uw ver
trouwen geschonken hebt.
Aan de mensen, die zorgen
dat produkten van hoge kwa
liteit tegen ee\i geringe prijs
onder het bereik van zovelen
kunnen komen.
Vandaar dit blad „Aller
Hande" waarin, naast vele
lezenswaardige algemene ar
tikelen, het verhaal van ons
bedrijf, de A.H.-lijn dus.
steeds opnieuw aan u verteld
zal worden, opdat wij elkaar
leren kennen als goede vrien
den en weten dat wij ons ver
trouwen niet op los zand ge
baseerd hebben.
G. HEIJN
overschrijving van ƒ6,75 op
postrekening 416905 t.n.v. Al-
bert Heijn N.V. Boekenservice,
onder vermelding van „1 exem
plaar Aller-Hande-Recepten".
ZOALS BEKEND bevinden zich
In vele Europese landen trein-1
stellen die speciaal bestemd zijn I
voor het vervoer van vorstelijke
personen. Bij ons wordt er nog
zelden (of nooit?) gebruik van ge
maakt; maar als ze rijden dan be
tekent dat voor de spoorwegdirec
ties een hele zorg en voorbereiding.
Napoleon IH (1808—1873) brak
met zijn trein snelheidsrecords en
in Rusland stonden, op elke hon
derd meter, wachtposten langs de
lijn. De spoorwegmaatschappijen
blijken altijd de schenkers van
zo'n treinstel te zijn, dat natuurlijk
aan allerlei eisen dient te voldoen.
In 1890 boden de Nederlandse
maatschappijen (er waren er toen
twee, nl. Hollandsche Uzeren
Spoorweg Maatschappij en Staats
spoor) Koningin Wilhelmina een
map met waterverftekeningen aan
van de trein die zij haar toe
dachten.
Eerst bezochten echter functio
narissen (er is niets veranderd in
dat opzicht) de verschillende bui
tenlandse spoorwegbedrijven om
daar allerlei koninklijke, keizerlijke
of koninklijk-keizerlijke treinstel
len te bezichtigen. Hier blijken ze
te sober, daar te luxueus; de heren
besluiten een eigen vaderlands
ontwerp uit te voeren. Het karak
ter, aldus is de mening, moet dege
lijk en voornaam zijn.
In 1903 (dertien jaar nadat ze
beloofd waren dus) komen de rij
tuigen gereed; het zijn er vier.
Een bagagerijtuig, waarin kamers
voor de kamervrouwen; een keu
kenrijtuig annex dag- en nacht
verblijf voor mannelijke dienaren;
een rijtuig met een ontvangstsalon;
een in Empire-stijl lichtblauw en
geel uitgevoerde slaapkamer, een
(ook vlak over
de grens)
Wiens hart gaat niet open
bij het zien van dit vrolijke
drietal temidden van sneeuw
en bergenf hun jonge smoeltjes
beschenen door een stralende
winterzon?
Wie er naar hunkert enkele
dagen (of weken) in soort
gelijke omstandigheden door te
brengen kan er meer over aan
de weet komen op pagina 9.
toiletkamer voor de Koningin en
twee coupé's voor hofdames.
Ten slotte een rijtuig met een
Lodewijk XVI-eetzaal; voor Prins
Hendrik een Oudhollandse rookka
mer („om de Prins, een Duitser
van geboorte, zich hier geheel en
aangenaam in Nederland te doen
gevoelen"), een slaapvertrek voor
de prins en een coupé voor de he
ren van het gevolg.
Voor degene, die nog niet in het bezit is van de
Najaarscatalogus 1967 van de PREMIE-van-de-MAAND-
CLUB of het bericht op de laatste pagina rechts onder
aan in deze catalogus over het hoofd heeft gezien nog
even dit: wegens ruimtegebrek hebben we helaas de
PMC-showroom in Rijswijk moeten opheffen. PMC-
premies kunnen nu dus uitsluitend nog bezichtigd
worden in de volgende plaatsen:
AMSTERDAM: PMC Voorlichtingscentrum, Osdorp-
plein (ingang achter AH-SuperMart bij parkeerplaats).
GELEEN: Rijksweg 2, (maandagmorgen gesloten).
HARENKerkstraat 32, (woensdagmiddag gesloten)
Voor telefonische inlichtingen: uitsluitend PMC
Zaandam, tel. 02980-27000.
Iedereen groot of klein kijkt
graag naar een leuk plaatje of een
foto. Wat dacht u hoe de reactie
van uw kleuters zal zijn als u
eens zo'n pak AH-chocoladevlokken
op tafel zet, nu in een geheel nieu
we verpakking, voorzien van leuke
kleurige tekeningen? Zelfs de meest
trage eters zullen nu ongemerkt het
ene stukje brood na het andere naar
binnen schuiven, terwijl ze de vrolij
ke vlokkendoos om en om draaien.
IN HET JAAR 850 schijnt de
koffie ontdekt te zijn door een
kudde geiten. Aldus de koffiedes-
kundige Andrés Urobe uit
Columbia. Eens ontdekte een Ara
bische herder, dat zijn geiten na]
de bessen te hebben gegeten van
een struikje, zeer opgewext en
springerig werden; het was het be- j
kende struikje Kaffia. Ook her
der Kaldi (zoals hij heette) at wat
van de bessen en hij ervoer even
eens een zekere opgewektheid.
De Iman van een nabijgelegen
klooster kwam later op die dag
langs en werd getroffen door het
merkwaardige gedrag van herder
en geiten. Toen hij de oorzaak
leerde, nam hij de bessen mee.
droogde ze, kookte ze en dronk
zelf het brouwsel; ook hij werd
monter.
De bes van de Kaffia ofwel de
koffie was ontdekt; pas in 1600 be
reikte de boon onze streken en in
1652 begon in Londen de periode
van de grote koffierage. Eerder ai
was Wenen hierin voorgegaan.
In het begin denk ik: Hoe moet dat nu als man-op-
m'n-eentje tegen twee vrouwen die er alles van af
weten? Dan zeg ik ineens: „Ik vind die sla, die je overal
in Nederland krijgt met al die lagen slasaus, helemaal
niet zo geweldig." Zomaar, het was er ineens uit.
„Nou ja, helemaal ons idee", vallen de twee dames me
bij en ik kijk wat verwonderd. „Je kunt zoveel doen",
zegt mevrouw Van Pareren; „sla met een uitje, met
olie, azijn, citroen, ga maar door. En het is zaak om er
voortdurend op te blijven wijzen. Gewoon, zoals de
uitdrukking luidt: frappez toujours."
We zitten in een Amster
damse kamer: mevrouw Lily
van Pareren en mevrouw
Neeltje Jacoba („Ik ben erg
trots op dat Neeltje") Ver
meulen aan de ene kant, uw
dienaar in de andere hoek.
Twee culinaire schrijfsters,
die bekend zijn van de
Waddenzee tot in het Geul
dal. Waarom ik deze twee
„super-kooksters" opzoek?
Dat is snel vertéld.
DRIEHONDERD
Twaalf en een half jaar
verschijnen er in Aller-
Hande recepten; enkele van
de hand van mevrouw Ver
meulen, maar de laatste
10 jaar ontelbare van me
vrouw Van ,Pareren. Twaalf
en een half jaar. dat is een
achtste eeuw en het beste uit
dat tijdperk wordt nu gebun
deld.
Kort en goed gezegd: een
nieuw kookboek, in novem
ber, en ik bevind me tegen
over de schrijfsters, van wie
mevrouw Van Pareren al
met de drukproeven in de
hand zit, zodat ik de titel zie:
Aller-Hande-Recepten.
Hoeveel, vraag ik snel.
„Driehonderd", zegt me
vrouw Lily van Pareren, be
kend om haar voorliefde
peper zelf in een molen te
malen en haar culinaire
scheppingen zo af en toe met
wijn te besprenkelen.
„Maar het is niet alleen
een kookboek", vertelt ze.
„Het gaat ook volop over
dranken. Om maar iets te
zeggen: van warm bier tot
long-drinks uit selderij."
DOOPCEEL
Wie zijn ze precies, die
twee dames? Laat me
trdthten in een notedop hun
doopceel te lichten.
Mevrouw Lily van Pareren:
culinair-journaliste sinds
vele jaren. Schrijfster van
talloze publikaties voor de
wereld van de slijters. Pre
sentatrice van modeshows,
zoals bij Max Heymans. Of
het niet genoeg was reist
ze het hele land door en
is, mag ik zonder overdrijven
zeggen, vier van de zeven da
gen die een week telt ergens
in een deel van ons land om
er lezingen te houden. Haar
kamer wemelt van de boeken
en alleen wat de kook
boeken betreft moet ze er
honderden (in alle talen)
gelezen hebben.
En mevrouw Vermeulen?
Wijn- en culinair-journaliste.
Ook zij heeft boekjes op het
„alcoholische vlak" op haar
naam staan, schrijft elke
week in damesbladen en
heeft net als mevrouw
Van Pareren veel voor
radio en televisie gewerkt.
HUTSPOT
Ik weet dat de journaliste
Neeltje Jacoba Vermeulen
vooral bekend is vanwege
haar streekrecepten. Hoe
komt dat?
„Mijn ouders kwamen uit
de Krimpenerwaard", ver
telt ze. „Ik heb het van mijn
moeder meegekregen.
Voorbeelden? Hutspot, dat is
een streekgerecht, uit Leiden.
Balkenbrij, uit Drenthe en
Limburg en zure zult, ook
uit het zuiden."
Waarom zijn die twee
vrouwen zo weg van koken!
„Het is gewoon een kwestie
van zin in hebben", ant
woordt mevrouw Van Pa
reren direct. „Je moet het
prettig vinden, zoals bor
duren of schilderen."
En mevrouw Vermeulen:
„Visite betekent voor mij:
lekker iets klaar gaan maken.
Een heleboel mensen denken
aan thee zetten, maar ik denk
direct Waar houden ze van?"
Je kunt recepten schrijven
en zeggen: neem dit en neem
dat, maar dat is het niet
voor mevrouw Van Pareren.
ZONDER VINGERTJE
„Ga nu eens een fondue be
schrijven", zegt ze. „Daar
moet je zo over babbelen, dat
de mensen het proeven. En
dan nog iets: Werumeus
Buning was zowel op culi
nair als op literair gebied een
geweldenaar. Maar op een
gegeven moment zeggen de
nuchtere mensen: Dat wordt
me nu toch te ingewikkeld.
Je moet het niet overtrekken
en ook niet met het wijzende
vingertje klaar staan, zo
van: Pas op als u het zo niet
doet. De mensen hebben toch
ook nog hun eigen fantasie?"
METEEN AL de eerste krant
die ons land bezat (een der eerste
goede in de hele wereld trou
wens) de Haerlemse Cou
rant, werd verwikkeld in copy-
rightnarigheden, waartegen toen
nog geen wettelijk kruid gewas
sen was. Het tweemaal wekelijks
verschijnende bulletin dat een
grote reputatie had van betrouw
baarheid en voornamelijk groot
wereldnieuws verspreidde (met
uiteraard ook landelijke en stede
lijke nieuwtjes) was, door Abra
ham Casteleyn, in 1656 ge
creëerd; hij was drukker in Haar
lem.
Maar slimme lieden, allen familie
leden van de drukker, gapten vro
lijk het nieuws, dat hij met kosten
en moeite verzamelde, van hem en
drukten het rustig na. Dat noopte
Abraham toen de naam van zijn
krantje uit te breiden met het
woord O p r e c ht e hetgeen be
tekent „de énige echte" in
tegenstelling dus met de geko
pieerde exemplaren van zijn broers
en neef.
In 1664 echter kreeg Abraham
het recht alleen zijn krant uit te...,
geven. Zo verwierf hij zich c■m
krantenmonopolie en was tev^;'
oorzaak van een bezinnen or
auteursrechten.
