mi KAN ZAL ER BIJ ZIJN 7&wVl een dode rat I25 cd n OPEN VAN BRIEF CISKA If 25 JAAR GELEDEN We waren al blij met iverpelijke liedjes Restaurant Oud-Leusden nu Alberts Corner Appelsap V VIVADE NIEUWE (KOUSEN)MOBEKLEUR 27 mei - reünie van Birmagangers in Scheveningen Goed iekeken door P.W. RUSSEL spaar nu bij AH Instant agere Cacao f35.- X Q in handige :eoware-beker Instant cacao (in handige beker) Gebakken satés IL 1967 ALLERHANDE (Advertentie) moeilijk denken „Nou gaat nel spannen .Tralies, dikke muren de mooiste dingen voor tafel-en-keuken (vér beneden de winkelprijs) De lettercegeltje* op de achterzijde van de Knorr eoepzakjes hebben nu waarde A Vraag de nieuwe spaarfolder bij uw winkelier nderd dagen zouden ze „UIT EN THUIS" ÜJN, Wim Kan met zijn ABC-cabaret, toen men in ,ber 1939 naar (toen nog) Nederlandsch-Indië op iée ging. „De Keizer van Japan, in nauwe samen- ing met zijn gehoorzame onderdanen, maakte er 2279 van", zegt Wim Kan. „Corry en ik waren drieën- jf aar van elkaar gescheiden; zij op Java ik in rwouden van Birma en Siam, werkend aan de spoor- van de dood." moest transporteren. „Ik was ge kleed in een soort groene zak met knopen die me er als een idioot deed uitzien", aldus Wim Kan. Het was mijn eerste contact met „Jan", zoals het Knil in de wande ling genoemd werd en zo'n slecht zittend uniform heette „de jurk van Jan". Toen ik zo'n goede twee jaar later ergens diep in Birma een quiz leidde en één van mijn vragen luidde: Wat is „het groene zootje?" kwam dan ook vlot als antwoord: „Het leger van Jan"." KAN ergens in iritserland piekert hard- Gelukkig zijn wij „railroad- alles vergeten wat ons sombere dagen werd be- i wat we ons hadden voor- n." Eigenlijk is het niet ial waar wat hij zegt; er onderden gebeurtenissen uit ren die men niet vergeten n er zijn handenvol liedjes, kt in die oerwouden rond- r Birma-lijn, die Wim Kan trgetcn is. Hij zal ze laten ook, op die 27ste mei, wan- le eerste reünie van Birma- rs in Scheveningen wordt ge- Jawel, Wim Kan zal daar Contact met Jan de oorlog met Japan uit- ras hij met zijn ABC-caba Sumatra. „Onze eerste zorg m naar Bandoeng, onze mo e-bestemming, te komen, te doen gebruikelijk was al ii iteen in de war: de treinen n om onverklaarbare rede eens langzamer te rijden, de vorderden stapvoets, ïnlich- ;entra gaven verkeerde ant- maar het lukte ons tn op 10 december 1941 vei- wel Bandoeng te bereiken.' n Kan werd omroeper generale staf. Corry volgde een cursus hulp bij ongelukken Dist C o r L e m a i re bestu- hoe je gewonden van het 1 naar veiliger oorden suiker, inhoud 200 gram rme of koude melk toe gen, éven roeren, klaar!) Samen voor slechts Ekcoware-beker kunt u h gebruiken voor lunch camping. Veilig in tas en 'd. Sluit luchtdicht af. 'aart de verse smaak van me en koude dranken. albert heijn een korporaal, een man met een ontstellend gemeen gezicht, die naar geen enkele klacht wilde luisteren en altijd eindigde met: That's the war". De vriendelijkste Japanner die ik er gezien heb was een man, die mij door de tralies van het grote hek een boeket bloe men bracht. Waarom en waar voor zal een eeuwig raadsel blij ven. Hij zei er geen woord bij en maakte ook geen enkel gebaar. De bloemen heb ik 's middags meegegeven aan ons begrafenis corvee. Drie maanden na ons vertrek uit Tandjong Priok wa ren er 280 man van de 1700 ge storven. Ze werden begraven op het kerkhof van Rangoon en de Birmanen stalen de houten krui sen van de graven, want hout bracht in de stad geld op." Aan het einde van dat 1942, op Pak maar in! 21 december, vertrokken de zeshonderd nos* enigszins fitte mannen (van de oorspronkelijke groep van 1700) in een klein scheepje van Rangoon en bereik ten in één nacht en één morgen Moulmein. Wim Kan: „Kerstnacht vierden we in de intieme gevangenis van Moulmein. Op de ochtend van de Eerste Kerstdag vertrokken we per trein, keurig verpakt met veer tig man in kleine beestenwagens, naar Than'byuzayat. het ba sis-hospitaalkamp van de werkers aan de Birma spoorlijn. De och tend na onze aankomst werden er op het kerkhof van ons nieuwe kamp drie mannen, die een ont vluchtingspoging hadden gewaagd, in naam van de keizer doodgescho ten. De Nederlanders stonden bij de Engelsen, Australiërs en Amerika- nen fÈ Als alles goed gaat dert ie d'r door! „Ja, dia papajaplantjes" Mannen, nou gaat het spannen leen van zijn inspectie-reizen van I zijn hongerkampen informeerde hij eens naar de hygiëne. De Ne- Struik bezet? dërlandse overste die hem woord stond deelde mee dat er nogal wat besmettelijke ziekten voorkwamen. Pinksteren 1943: geallieerde bom menwerpers zien het kamp voor een belangrijk militair doel aan. Bommen. Wim Kan: „Ik zat hele maal alleen in een diepe kuil en verwonderde me erover, dat de vo gels tijdens zo'n hels kabaal toch bleven fluiten. Even later vertelde men mij, dat er gemitrailleerd was! Het waren geen vogeltjes, maar kogeltjes! Het kostte veel do- den en gewonden. Vierentwintig uur later verlieten we Thanbyu- zayat om hogerop langs de lijn on- :lsen, Australiërs en Ameruca-1 ze tenlen te gaan opslaan." Het bekend als de beste saboteurs. d kletsnat onde „De bruggen werden door hen niet met „Delftse eeuwigheidsbe grippen" maar met begrip voor het tijdelijke" gebouwd en 's avonds zong Wim Kan in het kamp: Jongens, de brug is bijna klaar.' Jongens, nog twee-drie balie- kies maar.' Mannen, nou gaat het span nen, Nog één zo'n rotbalk en de boel zakt in mekaar'. Jongens, de brug is jofel hoor.' Jongens, straks komt de Bir- maspoor werd een kletsnat onderkomen dat eens op een kamp leek, met hutten zonder daken in een regen die niet ophield en iedereen tot op de botten nat maakte. ..Tastend vind ik de weg naar een soort kreupelbosje'', aldus Kan. „Is deze struik bezet, infor meer ik bescheiden. Als je je bek houdt ken je er nog wel bij, deelt een stem mee, je kop en je lijf hieronder, maar niet bewegen an ders gaat het weer lekken." Wim Kan herinnert zich: „Zijn er ook ratten?" vroeg Na- gotomo. „Jawel", antwoordde de overste, „daar wordt steeds jacht op gemaakt." - „Goed, deelt u de mensen dan mee dat het Japanse keizerlijke leger voor elke dode rat 25 cent zal uitbetalen." Maar de Nederlandse overste, die niet bang was uitgevallen, antwoordde: ,,Ik denk niet dat u ze daar voor krijgt. De jongens koken ze en eten ze op en als ze ze al verko pen, brengen ze tenminste een roe- pi op. Het is het enige vlees dat ze hier krijgen." Begin 1944: „Ik bevind me op een historische plaats, op de grens van Birma en Siam, de Drie Pago den Pas. Iemand weet, achter de pagoden, nog een plasje waar nog een goede decimeter water staat. Als jongers van de railroad ken nen we de techniek van het ba den: voorzichtig met je etenspan water scheppen, dan drie meter van de poel af gaan staan en de inhoud van je pan over je li chaam uitschudden." NIEUW BIJ AH EEN KOP KOFFIE is heerlijk op zijn tijd. Een kopje thee ook, natuurlijk. Maar een mens wil ook wel eens iets anders. Bij-1 voorbeeld een kop chocolade met I een bros kaneelbeschuitje. Wat een uitkomst betekent daar om het nieuwste snufje van Al- bert Heijn: de I.M.C. Oftewel: del Instant Magere Cacao (van 27 J april af in de filialen verkrijg-1 baar). Heerlijke cacaopoeder, ver mengd met suiker, zo fijn, dat uj het naar wens met koude of war- me melk alleen maar hoeft aan tc roeren en uw drank is klaar. Ook weer eens iets anders voor de kin deren in plaats van al die frisdran ken. Rat: één roepi Over de zogenaamde derde bran che-kampen van de Birmalijn heerste de kclonel Nagotomo. Op Wim Kan soldaat-omroeper was eroij toen op zaterdag maart 1942 dat laatste commu niqué per radio kwam: de toestand is ernstig doch niet hope loos. Een dag later kwam de mede deling dat het Knil als eenheid had opgehouden te bestaan. „Die zondag hadden Corry en ik toen een beetje dom naar elkaar zitten kijken. Op het kantoor van onze omroep was niets meer te doen. Aan ontvluchten van Java viel niet meer te denken. De val was dicht. We zaten gevangen." Op vrijdag 13 maart 1942 kwam het bericht: melden. Wim Kan ver trok, per fiets. „Als het niks is, kom je dan gauw weer thuis", riep Corry Vonk hem na Maar het was wél wat, deze keer, en het duurde precies tot 16 augustus 1945. Eerst werd ik met vele landge noten opgesloten in het Landsop- voedingsgesticht. Tralies, dikke muren. „Samen met mijn vriend Niek Rayer. een uitstekend accor deonist en begeleider, begon ik een cabaret-tournée door onze ge vangenis; we trokken „van zaal tot zaal". Na zes weken was het verhuizen en we kwamen terecht in een kamp in Tjimahi." Tot begin oktober 1942 bleef men daar. Toen, midden in een naeht, klonk een bel en dat bete kende: afvoer. „En afvoer beteken de: schip, onderzeeboot, railroad Birma-Thailand, cholera, honger en dood, maar dat wisten we toen nog niet. In de donkere nacht ging ik op reis en zachtjes zongen we net lied: Pak maar in! Pak de hele boel maar in.' t Heeft geen zin, maar pak toch de boel maar in! Elk verhuist hier na een poos. 't Is precies van Gend en Loos.' Pak maar in.' Pak de hele boel maar in.' EEN BEELD, vooral de meeste automo bilisten goed bekend: het gezellige restaurant Oud-Leusden vlak bij de Amersfoortse weg, werd op 3 april jl. overgenomen door het Restaurantbedrijf van Albert Heijn en draagt nu Alberts Corner. Een fijner plekje voor de rustzoekende rijder om even snel een hartig hapje of een sfeervol diner te genieten, is haast nauwelijks denkbaar. En parkeergelegenheid in overvloed. Ruim 100 graden De ochtend in oktober 1942 was snikheet op de kade van Tandjong Priok en daar lag het schip Tako- ma Maru. „Eens was ik aan die zelfde kade aangekomen met de Sibajak". aldus Wim Kan. „Journa listen en fotografen waren aan boord geklauterd om ons ABC-ca baret te beschrijven en te fotogra feren' Dat was december '39. En nog geen drie jaar later ligt daar een ander schip. Met stokken ge wapende Japanners. die 1700 krijgsgevangenen de ruimen ranselen Een Japanse fotograaf ziet op de kade lachend toe. Een stinkend ruim, diep in het schip. Het is er zo vol dat niemand kan geloven dat dit een verre reis zal worden. Een temperatuur van over de honderd graden, voortdu rend vallen mensen flauw. Langzamerhand vindt iedereen een houding uit waarin hij enigszins zal kunnen liggen; „Als jij je hoofd op mijn knie legt. dan trek ik m'n arm naar links en dan kan Jaap met z'n rug tegen jouw j linkerbil leunen, mits hij niet plat maar op z'n zij gaat liggen Als één gloeiende oven komt de iTakoma Maru in Rangoon aan. meer dan driehonderd opvarenden i hebben dysenterie. Het' werd de j plaatselijke gevangenis Moeilijk denken En nog een extra tip: probeert deze instant cacao eens op de boterham of door de slagroom (of yoghurt) gemengd. Een traktatie! Handig bekeken Wat een extra verrassing is, is de verpakking: de Instant magere cacao koopt u bij AH in een han dige beker van Ekcoware, een beker met een inhoud van 200 gram voor slechts 1,25. De beker, die op zichzelf al een winkelwaarde heeft van 70 cent(!>, kunt u heel handig gebruiken om allerlei lek kers in te bewaren in de koelkast of als u van de zomer eens een dagje naar buiten gaat. Het deksel dat zult u alras merken is ook een handige onderzetter of druppel vanger. I.aag vetgehalte Een dan last but not least: deze! 'nstant cacao van AH heeft een bijzonder laag vetgehalte (geen 22. maar 15 pet.) wat dus een i pluspunt betekent voor degenen, die bezorgd zijn voor de slanke taille. PMC-Werphengel met molen Clubprijs waarvan slecht? ƒ10.- in PMC cheques. Verger- Jijkhare winkel waarde 65.-, Bestelnummer 1-880. Dc ideale hengel voorvaders (cn hun zonen) die op vrije dagen pretentieloos een hen geltje willen uitwerpen. Maar ook de verbazend goede werphengel voor dc kriti sche sportvisser die markan te resultaten van zijn uitrus ting verlangt. De „Olympic" werphengel is ruim 2.10 m lang cn heeft een vverpgewïcht van 10 tot 20 gram. De vverpmolen' weegt 312 gram, inhaalsnel- heid 50 cm per slingerslag. Compleet met 2 spoelen, op- berghoes en instructieboekje. „Als nu uit dat geheimzinnige donkere bosje mijn moeder eens te voorschijn kwam, zo uit haar huis in Scheveningen, hoe zou ik haar dan die voor mij zo heel gewone dingen moeten zeggen Ja moeder, dat trompetten, dat zijn olifanten, die ons bij het werk helpen en wij zijn hier aan het baden met ons etenspan- netje in het laatste poeltje van een verdroogde Birmavallei en loop even met ons mee naar die drie kleine pagoden, die je daar in de verte in de zon ziet schitte ren. Marco Polo heeft ze vijfhon derd jaar geleden ook al gezien. Je kunt blijven lunchen, moeder. i We eten rijst met blaren en rat. Maar na de lunch moet ik weer het bos in, om stenen te hakken i met een bijl... Ik hoop dat de rat i gaar is. U houdt toch van rat? Da's moeilijk denken." Het eerste „plaatje" Edison's eerste opname gebeurde met behulp van een cilinder, waarop een laagje bladtin was ge legd en waarover een naald gleed die de trillingen weergaf. Toen Edison zijn eerste proefneming deed, zei hij een Engels kinder versje op „Mary had a little lamb/Its fleece was white a,s snow/And everywhere that Mary went/The lamb was sure to go". Het lukte! Toen men de rol terug draaide met de naald opnieuw erin hoorde men het versje van „Mary's lammetje dat zo wit was als sneeuw en overal meeliep waar Mary ging." Slotzin Albert Heijn Bloemen ,fie hoogste Japanse autoriteit die ik ooit tussen de muren van de gevangenis heb gezien, was APELDOORN ZWOLLE UTRgCHTAMSTERDAM ZONDER MOEITE QRIE SATÉSTOKJES, beprikt Augustus 1945 en de groep Ne- I derlanders onder wie ook Wim Kan zit in het kamp Nakhon Pathom. niet ver van Bangkok lOp de avond van de 16de au gustus begint Kan met de repeti-, tie van een door hem geschreven AANBIDDERS. I toneelstuk dat twee dagen later, als de Japanners hun toestemming geven, zal worden opgevoerd. De PMC-Voorjaarscatalo- gus is uit! Een kleurrijk boek je vol prachtige PMC-pre- mies. Als u een volgend keer naar de AH-winkel gaat, neem er een mee! 't Is gratis! 'n Ité per K1,M is verrassend voordelig AAN ALLE ONBEKENDE Nu in LITER- fles Zuiver sap. gezond, fris, ver kwikkend, vitaminenrijk. Koel geserveerd, altijd welkom! albert heijn met saté babi van .iet fijnste vlees, zitten kant en klaar bi aer- lijk in een plastic vacuumverpak- king. U zorgt voor een pan met ko kend water, u deponeert et de gesloten zakjes saté in, laat ze daar een minuut in (ik deed het een ietsje langer) en dat is alles U knipt het zakje open en ser veert de ratés met het pindas::u?je dat u var tevoren klaar hebt ge maakt. Ze zijn meer dan heerlijk en op die manier hoeft u zelf niet meer ie roosteren en u vermijdt alle luchtjes in huis (een groot I voordeel!). I Buiten de koelkast zijn nge- veer een week houdbaar, in de koelkast kunt u ze bijna drie we ken goed houden. Let dus bij het kopen van de satés op de datum I van aanschaf. Ze worden in alle AH-SuperMarts verkocht en u zult er met de I uwen echt van genieten! i „Toen we een half uur aan de 'gang waren, werd onze hoofd rolspeler. tevens hutcommandant, 1 samen met alle andere hutcom- Imandanten op het Japanse hoofd- 1 kantoor geroepen... De oorlog was geëindigd!" „We waren niet gemitrailleerd, er waren geen parachutisten bo ven ons kamp afgeworpen en ze hadden ons ook niet in prauwen de zee opgesleept. Het was doodge woon zomaar ineens uit. En de Japanse kampcommandant. die I zich zestien maanden lang zelden I of nooit om ons lot had bekom merd, of het moest zijn om dood zieke mensen de jungle in te laten transporteren om koeliediensten te laten verrichten, deze zelfde man hield een toespraak en zei: „Er is wapenstilstand De oorlog is op al le fronten geëindigd. U bent geen krijgsgevangenen meer. U zult ech ter nog wel enige tijd in dit kamp i moeten verblijven voor er gealli- eerde troepen komen Zorg goed voor uzelf en voor de papajaplant- 'jes (dat waren tropische meloe nen)". Wim Kan: „En zo eindigde dan een wereldoorlog met: „Zorg goed voor uzelf en voor de .japajaplant- jes." Drie jaar, vijf maanden en drie dagen had ik achter prik keldraad gezeten. Twaalfhonderd envijftig dagen had ik de tijd te over gehad om na te denken over het mogelijke einde. Wat een ge luk dat ik het niet deed! Want hoe zou een redelijk mens ooit zo'n slotzin van een werelddrama hebben kunnen verzinnen?" AT AG ik om te beginnen u allen mijn excuses aanbieden voor het feit, dat ik langs deze, wat minder intieme, maar wel efficiënte weg antwoord op de vele hartelijke brieven, die met de regelmaat van de klok onze redactie binnen dwarrelen? Vanzelfsprekend is deze brief van mij niet bestemd voor degenen, die mij vragen om een bepaald recept of een heel specifiek borduurpatroon. Of; des noods zoals onlangs nog de Klok van Arnemuiden. Allemaal verzoekjes, waar ik met liefde persoonlijk aan voldoe. Maarer komen ook andere epistels! Brieven met regelrechte liefdesverklaringen, in de trant van: „Ciska, ik vind je geweldig! Ik ken je wel niet, maar je lijkt me een leuke, vlotte jonge meid en ik zou het mieters vinden om je persoon lijk eens te ontmoeten." Of ook zoals vorige week een brief met het volgende: „Ciska, ik ben een goed-geconserveerde vrijgezel van 46 jaar. Ik lees altijd je recepten (zou-ie ze ook lekker klaarmaken?) en jc Allerhandig- heidjes en ik zou bést eens een avondje met je uit willen. Ten minste als je zélf nog vrij bent" En dit laatste, lieve schrijver uit U„ is nu juist met u aller Ciska niet het geval! Zal ik mezelf dan vandaag maar eens eindelijk „uit- de-doeken" doen, wèl wetende, dat ik daarmee voor velen misschien van een (volkomen onverdiend) jATUTJRLIJK WILT O ALS ECHTE VROUW DE nieuwste mode toch altijd wel zoveel moge lijk op de voet volgen. En dus ook met de voet, d.w.z. wat de kou senmode betreft. Wel, als u „in" wilt zijn. kies dan vooral eens de nieuwe kleur viva, die u natuur lijk ook bij AH in de filialen aan treft. Het is een vrij lichte, zon- j nige kleur, die zijn naam te dan ken heeft aan de Viva Mexico-ten- dens in de nieuwe mode (denk maar aan de Viva Maria-film van Brigitte Bardot en Jeanne Moreau). Deze nieuwe charmante kleur treft u ook aan bij de Gulden-Ny lons van 20 denier zonder naad en bij de Jolie Madame Nylons 20 denier zonder naad 1.50. Wie van een iets gedekter tintje houdt, vindt vast wel in de kleur Sunstar iets naar haar gading. Krinliplbuoril Wat ook heerlijke kousen zijn dat zijn de Jolie Madame met de zogenaamde krinkelboord (ook weer 20 en 30 denier, zonder naad) ook in kleuren Viva en Sun star, maar dan voor ƒ1.95. U weet nog niet, wat „krinKel- boord" betekent" Foei. wat bent u dan achter! Krinkelboord boven aan de kousen betekent: een band van verrukkelijk elastisch krinkel- garen, dat niet knelt, lang »iie» zo gauw „breekt" en dus ook niet zo makkelijk laddert. Een kous. die zich mooi aanpast aan het been Wat wilt u nog meer? Kousen dus met krinkelboord voortaan! En dat allemaal voor slechts eén gulden vijfennegentig! Wist u dat alle Jolie Madame nylons per maat verkrijgbaar zijn in ten minste twee lengtes? hoog voetstuk val? Wel, daar gaan we dan. Wég alle mystieke sluiers rondom mijn persoontje, met een forse duik het „meer der waarheid" in: een „leuke, vlotte jonge meid", beste heer ter S. uit E„ ben ik reeds ettelijke jaartjes niet meer Ik ben nét de vermaarde vier kruisjes gepasseerd, maar voel me desendanks nog precies als 20 jaar geleden. Verder ben ik één-meter zevenenzestig van lengte en heb confectiemaat 38 (het enige, dat sinds mijn 18e jaar hetzelfde ge bleven is). O nee, mijn schoenmaat is ook nog steeds 36. Behalve dat ik heel wat uurtjes per dag achter mijn schrijfmachine doorbreng, ben ik daarnaast ook nog liefhebbende echtgenote, huis vrouw en moeder van vier wel geschapen kinderen, waarvan de oudste pas getrouwd is en de jongste deze maand drie jaar wordt. U ziet dus, beste lezers, geen zee uit u aller Ciska te hoog ook niet wat haar per soonlijk leven betreft. Met deze ontboezemingen heb ik naar ik vrees wel heel wat illusies van mijn lezersechare wreed in stukken gereten. Wil mij hiervoor vergiffenis schenken; ten slotte moest de waarheid toch ook eens aan het licht komen. Ook voor de briefschrijver, die mij vroeg eens heel eerlijk op te biechten of er zich achter mijn naam niet in werkelijkheid eenmans persoon verbergt, „zoals in zo veel damesbladen het geval blijkt te zijn". Aldus onze trouwe lezer P. C. de W in U., wiens leven dank zij deze schriftelijke onthullingen omtrent mijn persoontje mogelijk ook een illusie armer (of rijker?) geworden zal zijn. Maar in alle ernst, lieve mensen: wees ervan verzekerd, dat u mij heel blij gemaakt hebt met al die brieven En ook gevleid! Want is hel niet een heerlijk, verwarmend gevoel om ook op een met meer zo piep-jonge leeftijd van tijd tot tijd nog eens een aardig compliment te krijgen. En dan nog wel van andere mannen? En zo waren uw brieven tenslotte toch bedoeld, niet waar? Heel hartelijk dank dus, maals! En tot wederschrijfs! Zoals steeds u aller Ciska.

Allerhande | 1967 | | pagina 3