HET SYNTHETISCHE WASMIDDEL
Produkt
waar we
niet meer
buiten
kunnen
I
Wat wilt u eten?
Room
boter
1«
Zure
Haring
DAGELIJKS GEBRUIKT IN MILJOENEN GEZINNEN
Turkey
88
Rolmops
GROTE WASKRACHT
De miljoenen van de
wassende huisvrouw
perst
inzet van verwoede
wasmiddelen-slag
UITTREKSELS VIT
PERSCOMMENTAREN
Doktersrecept
5 verschillende
grondstoffen
AMERIKAANSE
KALKOEN
BOUTEN
/0T Qft
NUGGETS
GOUD
kART 1967
ALLERHANDE
Ruim twintig jaar geleden hakten de Amerikanen v—
de knoop door. Een handjevol scheikundigen vond dat er nu maar
eens een eind moest komen aan dat zware waswerk voor de huis
vrouw. Tyd en krachten slopend karwei: met borstel en zeep op een
wasbord en dan maar boenen: daarna spoelen #n nog eens spoelen,
omdat die lekkere vette zeep er haast niet uit te krijgen was en tot
slot nog eens spoelen met een bleekmiddel in het water. Om van de
slijtage van het wasgoed nog maar te zwijgen!
Nee, dachten die Amerikanen, dat gaat zo niet langer, dat moet
allemaal veel eenvoudiger en ook doeltreffender kunnen en ze sloten
zich op in hun laboratorium en gingen iets heel anders maken: een
poeder, dat snel oploste in water, het vuil vrijwel direct losweekte
en het wasgoed bovendien een heldere kleur en een prettige frisse
geur gaf.
Sindsdien hebben de syn
thetische wasmiddelen de he
le wereld veroverd en tegen
woordig staan miljoenen huis
vrouwen met hun handen op i
de rug tegen hun wasmachi-
ne te glimlachen, die hun het
zware werk helemaal uit han
den heeft genomen.
do nror.dstofJon
don gemaakt
TNTUSSEN zijn die mannen-mei-een-scheikundeknobbel niet stil blij-
-I ven zitten want over de hele wereld zijn de fabrieken die deze was
middelen vervaardigen als paddestoelen uit de grond gerezen en daarin
hebben ze niet alleen de leiding, het toezicht en de controle, maar ze
blijven in hun laboratorium experimenteren om bijvoorbeeld uit te
knobbelen of ze de waskracht nog kunnen opvoeren
Hoe echter komt zo'n wonder-produkt. dat uit ons dagelijks leven
al niet meer weg te denken is. nu wel tot stand In plaats van met
allerlei chemische formules doen" we dat liever aan de hand van een
aantal foto's, want het hele proces is te ingewikkeld om dat zonder
illustraties duidelijk uit de doeken te kunnen doen.
ERST NEMEN WE u mee naar de afdeling, waar
de grondstoffen voor het waspoeder worden wjsaf
gemaakt (foto links). De fijne, geurige korreltjes
uit uw pakje zijn samengesteld uit zes stoffen: een
was-actieve stof. een onthardingsmiddel om het
water zacht te maken, een bleekwerkende stof
geen chloor), een stof om het vuil slepend te
houden, een kleurstof en tot slot het parfum. In
deze afdeling worden deze grondstoffen vervaar
digd. behalve het parfum, dat afkomstig is van
een bedrijf, dat zich daarin heeft gespecialiseerd.
De silo
De Tijd:
He» controle-laboratorium.
DIE VIJF verschillende grond
stoffen worden getransporteerd
naai de mengafdeling (foto hier
naast), waar een volautomatische
installatie zorgt voor de juiste ver
houdingen. en het zorgvuldig men
gen in de grote draaiende trommelr
achtei de weegschalen. Er is dan
een brij ontstaan, die door een
krachtige drukinstallatie veertig
meter hoog wordt opgepompt en
gespoten in de sproeitoren (foto
links onder).
Wanneer er verder mets aan de
hand was. zou deze brij van
zelfsprekend binnen enkele secon
den een val van veertig meter ma
ken, maar op hetzelfde moment,
dat de brij wordt ingespoten
wordt onder in de sproeitoren
lucht geperst van, 400° Celsius, die
de brij in een wip droogt en uit
elkaar doet vallen in fijne korrel
tjes.
Dwarrelend naar beneden passe
ren ze halverwege de sproeitoren
een parfumnevel en komen dan
geurig en flink afgekoeld (80°) be
neden terecht en worden dan via
een transportband naar de silo's
vervoerd (foto rechts boven) waar
een andere band het poeder naar
de verpakkingsafdeling leidt.
Zo, de pakjes en plastic zakken
zijn klaar voor verzending. Maar
daarmee is de kous nog niet af,
want hoewel de uiterst kostbare
apparatuur volautomatisch werkt,
blijft de mogelijkheid bestaan dat
Emmer Courant:
Albert Heijn brengt goedkoop
wasmiddel op de markt. De Neder
landse huisvrouw kan haar was
binnenkort goedkoper doen dan
ooit: Kruidenier Albert Heijn komt
woensdag namelijk met enkele
eigen wasmiddelen op de markt,
die twintig tot 25 procent goed-1 Albert Heijn.
koper zijn dan de gangbare mer-1
ken in ons land.
Daarmee is de felle concurren-
I tiestrijd op deze markt, die vorig
jaar april ontbrandde, een nieuw i
stadium ingegaan
De Zaanlander:
De strijd om de witte was.
AH met eigen (goedkoper) was-
middel.
Is de strijd op het benzinefront
ietwat geluwd, nu bestaat er weer
een kans. dat op het wasmiddelen-
i front een kleine oorlog uitbreekt.
I Met het schuim op de mond ont- I
i vingen Nederlands wasmiddelen- I
fabrikanten dezer dagen de mede- j
deling, dat Albert Heijn met in
gang van 1 maart met een eigen
merk wasmiddel op dc markt
komt. een eigen merk. dat in prijs
20 tot 40 pet, lager ligt dan de
prüzen, die momenteel voor een
schone was moeten worden be
taald
Algemeen Dagblad:
Lever's Zeepmaatschappij (Uni- j
lever) liet vijftien procent van zijn
fabrieksprijs voor Radion (in plas
tic zak) vallen en gaf de winke-1
lier als klap op de vuurpijl
toestemming zelf nog iets van zijn
marge te laten vallen: De prijs-
i binding werd tijdelijk buiten spel
gezet. Voor kruidenier Heijn was
dit weer aanleiding om het Radion
maar liefst dertig procent goed
koper te maken, waarmee het be
drijf een kwartje beneden de
inkoopprijs van de winkelier
kwam.
van broer (nu ja, broer) Unilever.
De zeepzee schuimt in ieder geval
weer eens van strijdvaardig
heid
De lagere consumentenprijs gaat
geheel ten koste van de marge van
befaamdste werkstukken uit de
literatuurgeschiedenis voortgeko- H,,/ Vsitlt>rlnntl
men is uit de kwelling die nierste- nei 9 "oeruinu.
nen betekenden voor de schrijver
van het werk: Michel de Mon
taigne Dit werk „Journal de
voyage" reisjournaal) kwam tot
stand toen de wijsgeer zijn kasteel
tje bij Bordeaux had verlaten
(voorjaar 1580) en zeventien maan
den lang genezing voor zijn kwaal
zocht in allerlei kuuroorden.
Hij had al geprobeerd van zijn
nierstenen af te komen in de Pyre
neeën. in Eaux-Chaudes. in Preis-
sac. Barbotan en Bagnères maar
had daar weinig baat gevonden en
was nu op weg naar de bronnen
van Plombières en Lucca. Het werd
een reis door Zwitserland, Zuid-
Duitsland en Italië.
Albert Heijn verraste markt en
consument door meteen nieuw
(eigen) merk zeeppoeder, dat zo
wel in sterk schuimende (Albinet),
als weinig schuimende (Albimatic)
versie in één en drie kilopakken
te koop is.
Het wachten is op een tegenzet
dit mechanische brein zich een
keertje vergist, al was het maar
door een simpel ^schroefje d^t
lostrilt.
Voortdurende controle 'is 'dus
een vereiste en weer zijn het de
scheikundigen en hun assistenten
(foto hierboven), die erop toezien1
dat het eindprodukt voldoet aan]
dc vastgestelde eisen. Be hele dag-
doen zij steekproeven cn A al is
er geen vuiltje aan de lucht, toch
willen ze nog een laatste test in
de praktijk.
Vervolgens komt de proefwas-
serij in het geding (foto op
voorpagina), waar dagelijks de
AH-wasmiddelen op hun kwalitei
ten worden beproefd in de gangba
re apparaten, van ouderwetse ke
gels tot hypermoderne, volautoma
tische trommels.
COMPUTER
mengtrommel of machine te veel
of te weinig wordt verwerkt, dan
weet de, .computer hef onverbidde
lijk te mekten r 1
Ver van het lawaai van d? t en-1
tallen machines en ver sneden
de rook van de sproeitoren staat
een jonge vrouw in een klein
STRAKS IS HET WEER ZOVERDe dagen worden al langer en uw licht vertrek aan een smetteloze
koffers worden al onrustig. Waar gaat het dit jaar heen Naar stalen computer, u weet wel zo'n
de Costa Brava Naar het Gardameer, naar de Eifel Doet er niet onbegrijpelijk elektronisch biein.
toe! Als u maar veel plezier hebt en fijne dagen met veel zon. En als Zij, of liever gezegd, de computer,
u maar zo verstandig bent, om tevoren het nodige in te slaan. Want I heeft de eindcontrole, of alles in
eten in het buitenland is dikwijls duur. Toch als u eens met z'n het hele produktieproces wel naar-
allen buiten de (hotel- of tent-) deur wilt gaan eten, is het gemak- wens is gegaan,
kelijk. wanneer u er iets van afweet. Maar zelfs het woordenboek |jjg
Jaat u vaak in de steek als het om buitenlandse menu's gaat. Wees
daarom verstandig en knip uit, wat u te pas kan komen. We hebben
hieronder van zeven landen een aantal termen verzameld, waarvan
u veel gemak zult hebben. Daar gaan we:
Zodra er in de één of andere
ITALIË
franse vissoep, assiette de crudités:
groenteschotel, paté de foie grasse:
leverpastei, potage: soep, oeufs a
la russe: Russische eieren, escalope
gratinée bergère: 'in room en ma-
derasaus gebakken kalfsschnitzel,
huitres: oesters, filet de sole aux
amandes: filet van zeetong met
per
pakje
Carne vlees, agnello lams
vlees. maiale varkensvlees, man
zo rundvlees. vitello
kalfsvlees, pesce vis. ver-
dura groente frutta
ten, formaggio kaas. capellim en amancje2en omelette aux fines
spaghetti: verschillende vormen herbes: kruidenomelette.
van vermicelli, polenta: maisbrij,
gnocchi alia romana: griesmeel- of AVii?
aardappelgerecht met tomatensaus, JvDUvjLA t wWj
calzoni: een baksel van meel, ge
vuld met kaas en vlees, polio alla Meso - vlees, svinjetina .var~
diavola: kip van het spit, mine- kensvlees, teletina kalfsvlees.
strone con fagioli: rundvleessoep goverdina - rundvlees, riba
met witte bonen, cacciucco: Livor- vis, povrce - groente, voce
nische vissoep, scaloppine al mar- fruit, sir kaas. punjene papnke.
i sala: schijven kalfsvlees, gebraden 1 gevulde paprikaschotel, sis vecap:
i met Marsalawijn. cotoletta alla schapevlees, dat met paprika, uien
milanese: Wiener schnitzel, risotto en tomaat aan het spit is geroos-
alla milanese: rijst met saffraan, terd. pecena teletina. gebraden
kalfsvlees, golub: gebraden en
cztoaww met vruchten gevulde duif, musa-
ka: schapevlees met aubergines
gebakken, brodet: vissoep, pilav
Vaca rundvlees, cerdo var- Serajewo: gebraden schapevlees
kensvlees, ternera kalfsvlees, j met veel paprika, razujici: geroos-
pescados vis, verduras groen- tercj varkens- en kalfsvlees, cevap-
te. queso kaas, calamares: in i cici. kortgehakt vlees geroosterd
frituurvet gebakken inktvis, tortilla
de patatos: een ronde, platte eier-
koek met aardappelen, sopa de
ajo: broodsoep met knoflook, gaz-
pacho: koude soep voor hete da- Oxkött rundvlees, flask var-
gen, gemaakt uit paprika, torna- kensvlees, kalvkött kalfsvlees,
ten, olie, azijn, knoflook, uien,
olla podrida: een schotel bestaan
de uit vlees van gevogelte, groente,
spek en worst, paella: rijst, die
met saffraan geel gekleurd is,
aangevuld met vis, groente of in-
plaats van vis gevogelte, quisqui-
las: krab als voorgerecht, gambas:
garnalen met mayonaise of in olie
geroosterd <a la plancha), zarzuela
de mariscos: een visgerecht; de
vissen worden eerst in hete olie
gebakken en vervolgens gekookt
in een saus van olie. wijn, knof
look en uien.
FRANKRIJK
Poisson -- vis, porc varkens
vlees, veau - kalfsvlees, boeuf
rundvlees, légumes groente,
fruits vruchten, fromage
kaas, hors d'oeuvre: voorspijs,
sandwich au jambon: brood met
spek of ham, escalope de veau:
kalfsschnitzel, bouillabaisse: Zuid-
fisk vis. grönsaken - groente,
frukt fruit, ost kaas. korv
worst, korvtallrik: gemengde scho-
tel van warme en koude worst, jceUi£oe Rindertilet mit Kar-
arter med flask: erwten met spek. t0ffeipüree: gebraden ossehaas met
Zwedens nationale gerecht, waar- aardappeipuret. Kalbsbraten mit
bij warme of koude Zweedse saizkartoffeln: gebraden kaifs-
punch wordt gedronken, smorgaas- vlees met gekookte aardappelen,
bord: verzamelnaam voor allerlei j0hannisbeersaft: bessesap.
lekkere hapjes, pytt i panna: ge- De meeste Duitse menu's zult u
bakken aardappelen met verschil- zon(jer veel moeite kunnen ont-
lende soorten vlees in dobbelsteen- cijleren.
tjes gesneden, renstek med kron-
artskocka och kantareller: rendier- rirri?T amti»
vlees met artisjokken en padde-JKjillOÜjljALiliU
stoelen, nystekt unggaas: gebraden
met appelen gevulde gans.
DUITSLAND
Fleisch vlees, Schweinshachsen
varkenspootjes, Kalbsnusz
kalfsfrikandeau, Fisch vis, Ge-
müse groente, Obst vruch
ten, Kase kaas. Schwanzsuppe:
ossestaartsoep, Nudelsuppe: ver-
Meat vlees, meat-patty vlees
pasteitje, breakfast ontbijt, fish
vis, crayfish rivierkreeft, ve- i
getables groente, pork-chop
varkenscarbonade, rolled pork
varkensrollade, beef rundvlees,
russian eggs Russische eieren,
fillet of beef ossehaas.
Albert Heijn
importeerde, speciaal
voor de Paasreclame
BOVENBOUTEN
NORBEST
leder jaar wordt er in
Amerika meer kalkoen
gegeten. Geen wonder.
Kalkoenvlees bevat een
hoog percentage eiwit,
veel vitamine B en een
zeer laag percentage vet.
Het is lichtverleerbaar
vlees. Van kalkoen wordt
men niet dik! De boven-
bouten vormen bovendien
het vleziqste deel. Geniet
van een feestelijk, vorste
lijk n
DEPARTMENT OF
AGRICULTURE
Norbest geniet een uit
stekende reputatie in
Verenigde Staten en staat
bekend om de constante
prima kwaliteit die zij
levert. Het controlestempel
van het Ministerie van
Landbouw (hierboven af
gebeeld) is een dubbele
garantie voor onberispe
lijke kwaliteit.
„Reizen", schreef hij, „lijkt
mij een nuttige bezigheid en ik
ken geen betere school om het
leven te leren kennen dan het
onophoudelijk af te wegen tegen
de verscheidenheid van andere
levens die men ontmoet."
Hij reisde te paard, vergezeld van
vier edellieden, onder wie zijn
jongere broer, die elk vijf of zes
dienaren bij zich hadden; met hun
paarden en ezels vormde1 de groep
een klein legertje. Onderweg dic
teerde 'de patiënt (aan zijn page
secretaris die ook meereed) zijn
beroemde indrukken, daarbij, aldus
verklaren vrienden, de wegen
„bezaaiend met zijn stenen en zijn
gruis"; hij dronk daarbij de wa
teren van Plombières, van Baden,
van Padua en van Lucca.
Zijn kwaal belette hem overigens
niet al de ontberingen van het rei
zen in die tijd te verdragen: hij
bleef er zelfs vrolijk en goedgehu
meurd bij. Maar hij was dan ook
de man die van reizen genoot en
daarom schreef:
„Reizen geeft mij hetzelfde
gevoel als diegenen ervaren die
een bijzonder leuk verhaal lezen
en nu bang zijn dat het gauw uit
zal zijn."
Zijn terugkomst in 1581 werd
versneld door het feit dat hij tot
I burgemeester van Bordeaux was
benoemd.
Orchidee! mmm: lekker!
In het „Landbouwkundig
Tijdschrift" lazen wij: „Orchi
deeën worden meestal beschouwd
als mysterieuze, zelfs wel gevaar
lijke planten, Het eerste is waar:
het geheimzinnige stamt uit hun
leefwijze die gebaseerd is op be
paalde schimmels en insekten;
voorts zijn ze vaak moeilijk vind
baar. Maar gevaarlijk zijn ze niet!
Er komen wat minder gezonde
stoffen voor in sommige soorten,
maar ze schijnen, over het alge
meen goed eetbaar; dat bewijst
het voortbestaan van een aantal
kleuters die ervan gesnoept heb
ben".
Pot inhoud
5 7 filets
(Glas gratie, geen statiegeld)
Let wel: dit zijn geen ge
wone haringen in het
zuur. Het zijn de fijnste
haringen, nauwlettend
schoongemaakt en ge
fileerd, in speciale krui-
denazijn ingemaakt.
4 stuks VO
(Glas gratis, geen statiegeld)
OOMM1GE goudaders (meestal
voorkomend in de buurt van
granietlagen) zijn, in de loop van
de miljoenen eeuwen dat de aarde
aan het afkoelen is en ten gevolge
daarvan voortdurend aan het krim
pen en bewegen is. naar het opper-
vlak van de aarde gestuwd en
hebben zich daar vermengd met
de bovenlagen zand en steen. Daar
dan ook vindt de oude goudzoeker
uit Wildwest-films bijvoorbeeld,
zijn kleine „nuggets", goudbrokjes
of goudnootjes, meestal maar heel
klein, maar soms ook groter. Dat
goud blijkt altijd heel zuiver te
zijn en dus een hoog soortelijk ge
wicht te hebben en' dan ook veel
op te brengen.
Er werd. in 1860, een wel heel
zware nugget gevonden in Zuid
Afrika; het ding woog liefst 70 kilo.
Het was de zg. „Welkom, vreem
deling" van Ballarat.
Ook in Zuid-Afrika werd" de
Pauwen-nugget gevonden: vijf kilo!
Vondst van 15 kg.
Onlangs vernamen wij de vondst
van een brok goud van de Ru.ssi-
sche velden langs de rivier de
Lena, van 15 kilo. Niet alle goud
komt dus uit diepe mijnen; dat
verklaart waarom de mens, al
sinds mensenheugenis, goud heeft
gevonden.
Toen men het metaal eenmaal
ontdekte en het goud daarbij, is
men het, zonder er veel mee te
kunnen uitrichten daar het te
zacht was voor gebruiksvoorwer
pen, toch steeds gretiger gaan zoe
ken (of liever rapen) en daarmee
is de totale goudvoorraad ver
klaard die aan het eind van de
achtste eeuw wan onze jaartelling
in de oude wereld bestond: 120.000
kilo (een schatting uiteraard).
k
Uit het Algemeen Dagblad