HET SYNTHETISCHE WASMIDDEL Produkt waar we niet meer buiten kunnen I Wat wilt u eten? Room boter 1« Zure Haring DAGELIJKS GEBRUIKT IN MILJOENEN GEZINNEN Turkey 88 Rolmops GROTE WASKRACHT De miljoenen van de wassende huisvrouw perst inzet van verwoede wasmiddelen-slag UITTREKSELS VIT PERSCOMMENTAREN Doktersrecept 5 verschillende grondstoffen AMERIKAANSE KALKOEN BOUTEN /0T Qft NUGGETS GOUD kART 1967 ALLERHANDE Ruim twintig jaar geleden hakten de Amerikanen v— de knoop door. Een handjevol scheikundigen vond dat er nu maar eens een eind moest komen aan dat zware waswerk voor de huis vrouw. Tyd en krachten slopend karwei: met borstel en zeep op een wasbord en dan maar boenen: daarna spoelen #n nog eens spoelen, omdat die lekkere vette zeep er haast niet uit te krijgen was en tot slot nog eens spoelen met een bleekmiddel in het water. Om van de slijtage van het wasgoed nog maar te zwijgen! Nee, dachten die Amerikanen, dat gaat zo niet langer, dat moet allemaal veel eenvoudiger en ook doeltreffender kunnen en ze sloten zich op in hun laboratorium en gingen iets heel anders maken: een poeder, dat snel oploste in water, het vuil vrijwel direct losweekte en het wasgoed bovendien een heldere kleur en een prettige frisse geur gaf. Sindsdien hebben de syn thetische wasmiddelen de he le wereld veroverd en tegen woordig staan miljoenen huis vrouwen met hun handen op i de rug tegen hun wasmachi- ne te glimlachen, die hun het zware werk helemaal uit han den heeft genomen. do nror.dstofJon don gemaakt TNTUSSEN zijn die mannen-mei-een-scheikundeknobbel niet stil blij- -I ven zitten want over de hele wereld zijn de fabrieken die deze was middelen vervaardigen als paddestoelen uit de grond gerezen en daarin hebben ze niet alleen de leiding, het toezicht en de controle, maar ze blijven in hun laboratorium experimenteren om bijvoorbeeld uit te knobbelen of ze de waskracht nog kunnen opvoeren Hoe echter komt zo'n wonder-produkt. dat uit ons dagelijks leven al niet meer weg te denken is. nu wel tot stand In plaats van met allerlei chemische formules doen" we dat liever aan de hand van een aantal foto's, want het hele proces is te ingewikkeld om dat zonder illustraties duidelijk uit de doeken te kunnen doen. ERST NEMEN WE u mee naar de afdeling, waar de grondstoffen voor het waspoeder worden wjsaf gemaakt (foto links). De fijne, geurige korreltjes uit uw pakje zijn samengesteld uit zes stoffen: een was-actieve stof. een onthardingsmiddel om het water zacht te maken, een bleekwerkende stof geen chloor), een stof om het vuil slepend te houden, een kleurstof en tot slot het parfum. In deze afdeling worden deze grondstoffen vervaar digd. behalve het parfum, dat afkomstig is van een bedrijf, dat zich daarin heeft gespecialiseerd. De silo De Tijd: He» controle-laboratorium. DIE VIJF verschillende grond stoffen worden getransporteerd naai de mengafdeling (foto hier naast), waar een volautomatische installatie zorgt voor de juiste ver houdingen. en het zorgvuldig men gen in de grote draaiende trommelr achtei de weegschalen. Er is dan een brij ontstaan, die door een krachtige drukinstallatie veertig meter hoog wordt opgepompt en gespoten in de sproeitoren (foto links onder). Wanneer er verder mets aan de hand was. zou deze brij van zelfsprekend binnen enkele secon den een val van veertig meter ma ken, maar op hetzelfde moment, dat de brij wordt ingespoten wordt onder in de sproeitoren lucht geperst van, 400° Celsius, die de brij in een wip droogt en uit elkaar doet vallen in fijne korrel tjes. Dwarrelend naar beneden passe ren ze halverwege de sproeitoren een parfumnevel en komen dan geurig en flink afgekoeld (80°) be neden terecht en worden dan via een transportband naar de silo's vervoerd (foto rechts boven) waar een andere band het poeder naar de verpakkingsafdeling leidt. Zo, de pakjes en plastic zakken zijn klaar voor verzending. Maar daarmee is de kous nog niet af, want hoewel de uiterst kostbare apparatuur volautomatisch werkt, blijft de mogelijkheid bestaan dat Emmer Courant: Albert Heijn brengt goedkoop wasmiddel op de markt. De Neder landse huisvrouw kan haar was binnenkort goedkoper doen dan ooit: Kruidenier Albert Heijn komt woensdag namelijk met enkele eigen wasmiddelen op de markt, die twintig tot 25 procent goed-1 Albert Heijn. koper zijn dan de gangbare mer-1 ken in ons land. Daarmee is de felle concurren- I tiestrijd op deze markt, die vorig jaar april ontbrandde, een nieuw i stadium ingegaan De Zaanlander: De strijd om de witte was. AH met eigen (goedkoper) was- middel. Is de strijd op het benzinefront ietwat geluwd, nu bestaat er weer een kans. dat op het wasmiddelen- i front een kleine oorlog uitbreekt. I Met het schuim op de mond ont- I i vingen Nederlands wasmiddelen- I fabrikanten dezer dagen de mede- j deling, dat Albert Heijn met in gang van 1 maart met een eigen merk wasmiddel op dc markt komt. een eigen merk. dat in prijs 20 tot 40 pet, lager ligt dan de prüzen, die momenteel voor een schone was moeten worden be taald Algemeen Dagblad: Lever's Zeepmaatschappij (Uni- j lever) liet vijftien procent van zijn fabrieksprijs voor Radion (in plas tic zak) vallen en gaf de winke-1 lier als klap op de vuurpijl toestemming zelf nog iets van zijn marge te laten vallen: De prijs- i binding werd tijdelijk buiten spel gezet. Voor kruidenier Heijn was dit weer aanleiding om het Radion maar liefst dertig procent goed koper te maken, waarmee het be drijf een kwartje beneden de inkoopprijs van de winkelier kwam. van broer (nu ja, broer) Unilever. De zeepzee schuimt in ieder geval weer eens van strijdvaardig heid De lagere consumentenprijs gaat geheel ten koste van de marge van befaamdste werkstukken uit de literatuurgeschiedenis voortgeko- H,,/ Vsitlt>rlnntl men is uit de kwelling die nierste- nei 9 "oeruinu. nen betekenden voor de schrijver van het werk: Michel de Mon taigne Dit werk „Journal de voyage" reisjournaal) kwam tot stand toen de wijsgeer zijn kasteel tje bij Bordeaux had verlaten (voorjaar 1580) en zeventien maan den lang genezing voor zijn kwaal zocht in allerlei kuuroorden. Hij had al geprobeerd van zijn nierstenen af te komen in de Pyre neeën. in Eaux-Chaudes. in Preis- sac. Barbotan en Bagnères maar had daar weinig baat gevonden en was nu op weg naar de bronnen van Plombières en Lucca. Het werd een reis door Zwitserland, Zuid- Duitsland en Italië. Albert Heijn verraste markt en consument door meteen nieuw (eigen) merk zeeppoeder, dat zo wel in sterk schuimende (Albinet), als weinig schuimende (Albimatic) versie in één en drie kilopakken te koop is. Het wachten is op een tegenzet dit mechanische brein zich een keertje vergist, al was het maar door een simpel ^schroefje d^t lostrilt. Voortdurende controle 'is 'dus een vereiste en weer zijn het de scheikundigen en hun assistenten (foto hierboven), die erop toezien1 dat het eindprodukt voldoet aan] dc vastgestelde eisen. Be hele dag- doen zij steekproeven cn A al is er geen vuiltje aan de lucht, toch willen ze nog een laatste test in de praktijk. Vervolgens komt de proefwas- serij in het geding (foto op voorpagina), waar dagelijks de AH-wasmiddelen op hun kwalitei ten worden beproefd in de gangba re apparaten, van ouderwetse ke gels tot hypermoderne, volautoma tische trommels. COMPUTER mengtrommel of machine te veel of te weinig wordt verwerkt, dan weet de, .computer hef onverbidde lijk te mekten r 1 Ver van het lawaai van d? t en-1 tallen machines en ver sneden de rook van de sproeitoren staat een jonge vrouw in een klein STRAKS IS HET WEER ZOVERDe dagen worden al langer en uw licht vertrek aan een smetteloze koffers worden al onrustig. Waar gaat het dit jaar heen Naar stalen computer, u weet wel zo'n de Costa Brava Naar het Gardameer, naar de Eifel Doet er niet onbegrijpelijk elektronisch biein. toe! Als u maar veel plezier hebt en fijne dagen met veel zon. En als Zij, of liever gezegd, de computer, u maar zo verstandig bent, om tevoren het nodige in te slaan. Want I heeft de eindcontrole, of alles in eten in het buitenland is dikwijls duur. Toch als u eens met z'n het hele produktieproces wel naar- allen buiten de (hotel- of tent-) deur wilt gaan eten, is het gemak- wens is gegaan, kelijk. wanneer u er iets van afweet. Maar zelfs het woordenboek |jjg Jaat u vaak in de steek als het om buitenlandse menu's gaat. Wees daarom verstandig en knip uit, wat u te pas kan komen. We hebben hieronder van zeven landen een aantal termen verzameld, waarvan u veel gemak zult hebben. Daar gaan we: Zodra er in de één of andere ITALIË franse vissoep, assiette de crudités: groenteschotel, paté de foie grasse: leverpastei, potage: soep, oeufs a la russe: Russische eieren, escalope gratinée bergère: 'in room en ma- derasaus gebakken kalfsschnitzel, huitres: oesters, filet de sole aux amandes: filet van zeetong met per pakje Carne vlees, agnello lams vlees. maiale varkensvlees, man zo rundvlees. vitello kalfsvlees, pesce vis. ver- dura groente frutta ten, formaggio kaas. capellim en amancje2en omelette aux fines spaghetti: verschillende vormen herbes: kruidenomelette. van vermicelli, polenta: maisbrij, gnocchi alia romana: griesmeel- of AVii? aardappelgerecht met tomatensaus, JvDUvjLA t wWj calzoni: een baksel van meel, ge vuld met kaas en vlees, polio alla Meso - vlees, svinjetina .var~ diavola: kip van het spit, mine- kensvlees, teletina kalfsvlees. strone con fagioli: rundvleessoep goverdina - rundvlees, riba met witte bonen, cacciucco: Livor- vis, povrce - groente, voce nische vissoep, scaloppine al mar- fruit, sir kaas. punjene papnke. i sala: schijven kalfsvlees, gebraden 1 gevulde paprikaschotel, sis vecap: i met Marsalawijn. cotoletta alla schapevlees, dat met paprika, uien milanese: Wiener schnitzel, risotto en tomaat aan het spit is geroos- alla milanese: rijst met saffraan, terd. pecena teletina. gebraden kalfsvlees, golub: gebraden en cztoaww met vruchten gevulde duif, musa- ka: schapevlees met aubergines gebakken, brodet: vissoep, pilav Vaca rundvlees, cerdo var- Serajewo: gebraden schapevlees kensvlees, ternera kalfsvlees, j met veel paprika, razujici: geroos- pescados vis, verduras groen- tercj varkens- en kalfsvlees, cevap- te. queso kaas, calamares: in i cici. kortgehakt vlees geroosterd frituurvet gebakken inktvis, tortilla de patatos: een ronde, platte eier- koek met aardappelen, sopa de ajo: broodsoep met knoflook, gaz- pacho: koude soep voor hete da- Oxkött rundvlees, flask var- gen, gemaakt uit paprika, torna- kensvlees, kalvkött kalfsvlees, ten, olie, azijn, knoflook, uien, olla podrida: een schotel bestaan de uit vlees van gevogelte, groente, spek en worst, paella: rijst, die met saffraan geel gekleurd is, aangevuld met vis, groente of in- plaats van vis gevogelte, quisqui- las: krab als voorgerecht, gambas: garnalen met mayonaise of in olie geroosterd <a la plancha), zarzuela de mariscos: een visgerecht; de vissen worden eerst in hete olie gebakken en vervolgens gekookt in een saus van olie. wijn, knof look en uien. FRANKRIJK Poisson -- vis, porc varkens vlees, veau - kalfsvlees, boeuf rundvlees, légumes groente, fruits vruchten, fromage kaas, hors d'oeuvre: voorspijs, sandwich au jambon: brood met spek of ham, escalope de veau: kalfsschnitzel, bouillabaisse: Zuid- fisk vis. grönsaken - groente, frukt fruit, ost kaas. korv worst, korvtallrik: gemengde scho- tel van warme en koude worst, jceUi£oe Rindertilet mit Kar- arter med flask: erwten met spek. t0ffeipüree: gebraden ossehaas met Zwedens nationale gerecht, waar- aardappeipuret. Kalbsbraten mit bij warme of koude Zweedse saizkartoffeln: gebraden kaifs- punch wordt gedronken, smorgaas- vlees met gekookte aardappelen, bord: verzamelnaam voor allerlei j0hannisbeersaft: bessesap. lekkere hapjes, pytt i panna: ge- De meeste Duitse menu's zult u bakken aardappelen met verschil- zon(jer veel moeite kunnen ont- lende soorten vlees in dobbelsteen- cijleren. tjes gesneden, renstek med kron- artskocka och kantareller: rendier- rirri?T amti» vlees met artisjokken en padde-JKjillOÜjljALiliU stoelen, nystekt unggaas: gebraden met appelen gevulde gans. DUITSLAND Fleisch vlees, Schweinshachsen varkenspootjes, Kalbsnusz kalfsfrikandeau, Fisch vis, Ge- müse groente, Obst vruch ten, Kase kaas. Schwanzsuppe: ossestaartsoep, Nudelsuppe: ver- Meat vlees, meat-patty vlees pasteitje, breakfast ontbijt, fish vis, crayfish rivierkreeft, ve- i getables groente, pork-chop varkenscarbonade, rolled pork varkensrollade, beef rundvlees, russian eggs Russische eieren, fillet of beef ossehaas. Albert Heijn importeerde, speciaal voor de Paasreclame BOVENBOUTEN NORBEST leder jaar wordt er in Amerika meer kalkoen gegeten. Geen wonder. Kalkoenvlees bevat een hoog percentage eiwit, veel vitamine B en een zeer laag percentage vet. Het is lichtverleerbaar vlees. Van kalkoen wordt men niet dik! De boven- bouten vormen bovendien het vleziqste deel. Geniet van een feestelijk, vorste lijk n DEPARTMENT OF AGRICULTURE Norbest geniet een uit stekende reputatie in Verenigde Staten en staat bekend om de constante prima kwaliteit die zij levert. Het controlestempel van het Ministerie van Landbouw (hierboven af gebeeld) is een dubbele garantie voor onberispe lijke kwaliteit. „Reizen", schreef hij, „lijkt mij een nuttige bezigheid en ik ken geen betere school om het leven te leren kennen dan het onophoudelijk af te wegen tegen de verscheidenheid van andere levens die men ontmoet." Hij reisde te paard, vergezeld van vier edellieden, onder wie zijn jongere broer, die elk vijf of zes dienaren bij zich hadden; met hun paarden en ezels vormde1 de groep een klein legertje. Onderweg dic teerde 'de patiënt (aan zijn page secretaris die ook meereed) zijn beroemde indrukken, daarbij, aldus verklaren vrienden, de wegen „bezaaiend met zijn stenen en zijn gruis"; hij dronk daarbij de wa teren van Plombières, van Baden, van Padua en van Lucca. Zijn kwaal belette hem overigens niet al de ontberingen van het rei zen in die tijd te verdragen: hij bleef er zelfs vrolijk en goedgehu meurd bij. Maar hij was dan ook de man die van reizen genoot en daarom schreef: „Reizen geeft mij hetzelfde gevoel als diegenen ervaren die een bijzonder leuk verhaal lezen en nu bang zijn dat het gauw uit zal zijn." Zijn terugkomst in 1581 werd versneld door het feit dat hij tot I burgemeester van Bordeaux was benoemd. Orchidee! mmm: lekker! In het „Landbouwkundig Tijdschrift" lazen wij: „Orchi deeën worden meestal beschouwd als mysterieuze, zelfs wel gevaar lijke planten, Het eerste is waar: het geheimzinnige stamt uit hun leefwijze die gebaseerd is op be paalde schimmels en insekten; voorts zijn ze vaak moeilijk vind baar. Maar gevaarlijk zijn ze niet! Er komen wat minder gezonde stoffen voor in sommige soorten, maar ze schijnen, over het alge meen goed eetbaar; dat bewijst het voortbestaan van een aantal kleuters die ervan gesnoept heb ben". Pot inhoud 5 7 filets (Glas gratie, geen statiegeld) Let wel: dit zijn geen ge wone haringen in het zuur. Het zijn de fijnste haringen, nauwlettend schoongemaakt en ge fileerd, in speciale krui- denazijn ingemaakt. 4 stuks VO (Glas gratis, geen statiegeld) OOMM1GE goudaders (meestal voorkomend in de buurt van granietlagen) zijn, in de loop van de miljoenen eeuwen dat de aarde aan het afkoelen is en ten gevolge daarvan voortdurend aan het krim pen en bewegen is. naar het opper- vlak van de aarde gestuwd en hebben zich daar vermengd met de bovenlagen zand en steen. Daar dan ook vindt de oude goudzoeker uit Wildwest-films bijvoorbeeld, zijn kleine „nuggets", goudbrokjes of goudnootjes, meestal maar heel klein, maar soms ook groter. Dat goud blijkt altijd heel zuiver te zijn en dus een hoog soortelijk ge wicht te hebben en' dan ook veel op te brengen. Er werd. in 1860, een wel heel zware nugget gevonden in Zuid Afrika; het ding woog liefst 70 kilo. Het was de zg. „Welkom, vreem deling" van Ballarat. Ook in Zuid-Afrika werd" de Pauwen-nugget gevonden: vijf kilo! Vondst van 15 kg. Onlangs vernamen wij de vondst van een brok goud van de Ru.ssi- sche velden langs de rivier de Lena, van 15 kilo. Niet alle goud komt dus uit diepe mijnen; dat verklaart waarom de mens, al sinds mensenheugenis, goud heeft gevonden. Toen men het metaal eenmaal ontdekte en het goud daarbij, is men het, zonder er veel mee te kunnen uitrichten daar het te zacht was voor gebruiksvoorwer pen, toch steeds gretiger gaan zoe ken (of liever rapen) en daarmee is de totale goudvoorraad ver klaard die aan het eind van de achtste eeuw wan onze jaartelling in de oude wereld bestond: 120.000 kilo (een schatting uiteraard). k Uit het Algemeen Dagblad

Allerhande | 1967 | | pagina 3