Or. Lewin
voelt zich
pier thuis
Zionistische vrouwen actief
achter de schermen
ch
WAS AL EERDER IN ONS LAND
m
KAN RW TAS
NOG MEE?
WAAR
Bedbanken
Matrassen
s
aan allen
die werkten aan de
birmalijn
f58
f69
f76
108
f98
Invloeden van buiten
Kalfs-
ragoüt
f59
f52.-
Nederland vecht tégen het
ivater, Israël vecht vóór
het water, tégen de droogte'
GOED
BEKEKEN
W eerzien na twintig
eeuwen:
Ark van Noach
Zo gaat u naar het PMC-Voorlichtingscentrum
^Premie-van-de^
Maand Club
'V
r
kleuren
ISRAËLISCHE KUNSTNIJVERHEID IN AH-WINKELS
PERFECT
HANDWERK
PLAATJES
Mimi-Tafeltjes
1942
Nu 1967
Reünie
Of n nu soldaat of overste
I jBRUARI 1967
ALLERHANDE
A
3
rettig om gezicht van mijn land weer eens te kunnen laten zien
|E MAN DIE DEZE MAAND in Amsterdam (Osdorp)
de periode „Israël in Nederland" heeft geopend, heeft
lijn huis aan de Haagse Klatteweg een zeer eenvou-
ul ije werkkamer. Dr. Daniël Lewin, ambassadeur
jn Israël in ons land, heet hij. Een lange man met
jverachtig haar, die mij naar een fauteuil verwijst en
-lf op een rechte stoel gaat zitten. Een man wiens
ge wrdpunt soms boven zijn colbert uitwipt en die een
iraret presenteert niet uit een zilveren doos, maar uit
m pakje in zijn jaszak. De meest „gemakkelijke" en in
i geval informele ambassadeur die ik ooit tegenkwam.
DR. DANIËL LEWIN, DE ISRAËLISCHE AMBASSADEUR IN NEDERLAND:
„Wim Kan was moeilijk te volgen."
'IE IS HIJ? In elk geval
een oud-sportman, maar
e i ik daarover begin, wim-
T dl hij alle verdiensten weg
et een: „Dat was dertig jaar
leden, dat ben ik vergeten
enkele medaille, och
Goed, akkoord, ik ga er niet
door, maar een feit is, dat
in 1935 bij de Joodse Olym-
itpche Spelen in (toen nog) Pa-
a tweede werd op de hon-
meter horden en naar
reisde met een zilveren
c'lk.
■Z, „Naar huis", dat was toen
,f>2 Berlijn, waar dr. Lewin ad-
caat was. Dat is al weer heel
ng geleden, want kort na de
i jclamatie van de staat Israël
n ig hij zijn nieuwe vaderland
consul-generaal in Oosten-
vertegenwoordigen en ze
itien jaar geleden kwam hij
'laar Den Haag, als chargé
lires.
l,We hadden toen nog geen
pbossade in Nederland,
een legatie", zegt hij.
ambassade was wel aan
komen en ik moest
een geschikt huis zoe-
i voor de komende ambas-
Jeen haar op het hoofd van
pe excellentie Lewin heeft er
t moment aan gedacht dat
nog eens zelf als ambassa-
i in dat huis zou wonen.
door
P. W. RUSSEL
de landen zoveel mogelijk van
ons weten en omdat Albert
Heijn zijn zaken ook heeft in
gemeenten, waar men mis
schien nog niet veel kans had
iets van ons te horen, vinden
wij het bijzonder prettig ook
daar ons gezicht te kunnen la
ten zien".
„Israël bij AH is een gro
te zaak. Men concentreert
zich op Israëlische produk-
ten, die tot nog toe hier
niet verkocht werden. Ik
noem er maar een paar: op-
loskoffie, hapjes vooraf en
soepen. En natuurlijk ho
pen we dat na die tijd niet
alleen de naam Israël bij
een heleboel mensen blijft
hangen en dat men meer
van ons land weet, maar
ook dat onze produkten
hier blijvend geïmporteerd
zullen worden. En een van
de leuke dingen vind ik bij
voorbeeld de vijftiendui
zend Kibboetshoedjes die er
komen. Ik mag wel zeggen:
het enige „nationale
kostuum" van ons land",
grinnikt dr. Lewin.
Verschillen
In 1950 tot '52 was hij in ons
land en nu weer, dr. Lewin
moet de Nederlanders dus wel
een beetje kennen. Ziet hij gro
te verschillen tussen ons en de
Israëli?
„O jawel", aldus de ambassa
deur, die om beurten Engels en
Duits spreekt. „Om te beginnen
zitten de Nederlanders al hon
derden en honderden jaren in
hun land en wij zijn pas in
deze twintigste eeuw begonnen.
Onze mensen zijn wel allemaal
Joden en hebben dezelfde reli
gie, maar ze komen uit alle
windstreken en er zal een gene
ratie voorbijgaan voor ze alle
maal „hetzelfde" zijn.
Hier in Nederland wonen de
mensen soms in hetzelfde huis
dat hun grootvader of over
grootvader al bewoonde, bij
ons natuurlijk met. Wij moeten
van zand bebouwbaar land ma
ken, wij zetten industrieën
neer waar eerst niets was. U
heeft hier hele oude bedrijven,
bij ons zijn de oudste dertig,
hooguit veertig jaar".
„In Nederland", zegt ambas
sadeur Lewin, „blijven de
mensen toch doorgaans in hun
eigen beroep, een leven Snug
In Israël wisselt men en het is
bij ons geen opvallend iets
wanneer een boer bankdirec
teur wordt. Dat zegt natuur
lijk wel iets".
Water
En helemaal menselijk
gesproken, ziet de heer Lewin
nog meer verschillen?
„Bij ons in Israël voel je min
der het onderscheid", begint
hij. „In Israël is men minder
formeel. Je ziet er zelden een
man met een stropdas om, om
eens iets te noemen. Het gevoel
voor hiërarchie is er veel min
der sterk.
Maar er zjjn ook punten die
ik punten van overeenstem
ming zou willen noemen, hoe
wel de zaken precies de andere
kant uitgaan. Ik bedoel dit",
vertelt de ambassadeur. „Neder
land vocht en vecht tégen het
water, Israël vecht juist vóór
het water en tégen de droogte.
Ik heb zo'n idee dat we elkaar
daar toch helemaal gevonden
hebben".
Him Kan
linds november vorig jaar is
isassadeur Lewin weer in
n Haag. „Ik voel het of ik
rer thuis gekomen ben" zegt
en het klinkt niet als een
sprokeri beleefdheid, maar
een tevreden constatering,
srstaat hij onze taal een
itje? „Drie a vierhonderd
den ken ik", zegt hii. „Ge-
om uw kranten te kunnen
n en radio en televisie te
[en. Maar met Wim Kan is
moeilijk, dat heb ik op ou-
lar gemerkt. Ik was bij
inden uitgenodigd. Ik heb
1 met ze maegelachen,
ir als ik eerlijk moet zijn
zeg ik dat ik lang niet al
begrepen heb", aldus de am-
ideur met een glimlach.
Ubboetshoed jes -
die „Israël-periode" van
februari tot 4 maart bij
ert Heijn? „Een hoogst inte-
sante en voor ons belangrijke
k". vindt de ambassadeur,
ij willen graag dat bevrien-
DE GROOTSTE 'blikvanger',
die ooit in een SuperMart is
opgebouwd, komt ter gelegenheid
van de Israël-weken in de AH-Su-
perMart in het winkelcentrum van
Amsterdam (Osdorp): de ark van
Noach.
De grootste Israëlische rederij
ZIM heeft de ark degelijk laten
nabouwen. Het is een gevaarte ge
worden van acht meter lengte en
twee meter breedte, met een ton
aan gewicht.
De ark van de ZIM-vloot heeft,
hoewel hij verre van zeewaardig
is, al heel wat rondgezworven. In
vele landen heeft het bouwsel met
de haast niet van echt te on
derscheiden dieren de aandacht ge
trokken van het tentoonstellingspu-
bliek
Voordat de ark in Amsterdam
werd neergezet, was hij te zien
geweest in Stockholm, op een ten
toonstelling die geheel aan Israël
was gewijd.
zonder laden
Bestelnummer C 114
Vergelijkbare winkelwaarde 195.-
Afroteak
Moderne uitvoering, zeer
stabiele constructie.
Gaatjesboard voor extra
gezond slapen.
vaarde f 95.-
met laden 70
Bestelnummer C-154 w
Vergelijkbare winkelwaarde f 125.-
Polyether
Met 'vullende veerkracht'!
Damasttijk met prachtig
medaillon dessin.
1PERSOONS
80 x 190 cm.
Bestelnummer C-151
Vergelijkbare winkelw. 1115.-
90 x 190 cm.
Bestelnummer C-
Vergelijkbare winkelw. 1125.-
1115.-
2 PERSOONS
120 x 190 cm
Bestelnummer C-152
Vergelijkbare winkelw. 1160.-
1160.-
130 x 90 cm
Bestelnummer C-2l_.
Vergelijkbare winkelw. 1175.-
Clubprijs f52.- in PMC-cheques,
de rest contant. Vraag uitge
breide folder in de winkel.
albert heijn
wis nuiUH i
1
ComLeiyio
c, -«3
JJET voorlichtingscentrum van
de Premie-van-de-Maand
Club, waar alle PMC-premies te
bezichtigen zullen zijn, heeft op
het Osdorpplein in Amsterdam
zijn poorten geopend. Waar het
Osdorpplein precies is, zal bij
gaand plattegrondje u wel dui
delijk maken.
De ingang is achter de Super-
Mart. Vanaf het royale parkeer
terrein kunt u zó binnenstappen.
Vanaf het Centraal Station be
reikt u het Osdorpplein met
tramlijn 17. U kunt er alle dagen
terecht van 's morgens 9 tot
's avonds 6 uur.
T\E WETENSCHAP van het
-L' woord, de etymologie (de leer
van het werkelijk-ware, woorde
lijk) die dus in de weer is de
wezenlijke betekenis van elk
woord te onderzoeken, heeft pas
echt houvast gekregen toen het
Sanskrit werd ontdekt in het 'be
gin van de 19e eeuw. De hoge
ouderdom van deze heilige taal
der Indiërs liet de woorden in
zulk een onafgesleten toestand
zien dat men aan kon nemen hier
werkelijk met de oervormen van
het menselijke uiten te maken te
hebben. Van daaruit werkend kon
men toen een gehele wetenschap
opbouwen en alle bestaande taal
vormen vastleggen in een systeem.
Onderdeel van de studie is de
groep der Germaanse talen, waar
van ook de onze deel uitmaakt.
Vele cultuurinvloeden hebben on
ze taal beïnvloed; het Latijn, h^t
Frans, het Duits enz. hebben hun
stempel erop gedrukt. Woorden als
peer, pruim, kers, kool (de groente
dan) en alles wat met bouwen met
stenen heeft te maken, komen uit
het Latijn. En dan is er verder de
invloed van de christelijke kerk;
deze ook bracht een reeks begrip
pen in onze taal (kerk, koster, pre
ken, vasten, kastijden, kruisigen).
In de Middeleeuwen was Franse
invloed merkbaar vooral op het
gebied van het ridderwezen, de
kleding en de voeding; uit het
Duits kwamen toen allerlei abstrac
te begrippen. Uit het Russisch
komt het woord knoet (knut
zweep); uit het Spaans het woord
hangmat (hamaca, een uit het Cari-
bisch overgenomen woord); tolk
NIEUW!
met champignons
blik
425 gram
Zó smaakt het...
Warme kalfsragoüt is een
delicatesse vóór en bij de
maaltijd: als pasteivul
ling, bij de boterham, op
toostjes, gegarneerd met
wat gesnipperde peter
selie, als vleesgerecht bij
fijst, macaroni of spag
hetti of met groente en
aardappelen, met een
warm broodje moge
lijkheden genoeg!
albert heijn
T TAV TAS ka» ia zoverre loog!
mee als h^j zacht en vloeiend
van lijn is. Dat betreft dos de z Qr
m e r m o d e. Naast tie klassiek^!
ferme tas va» fraai leden- dat of
wel van exotische komaf is of een
reptiel tot vader heeft gehad, zul
len in hevige mate de tassen óp-^
dringen die vloeiend van
lijn zijn; men spreekt hier over
de „soft line".
De geometrische stijlen hebben
afgedaan, zeggen de deskundigen
en zij doelen dan op modellen die
wat extravagant de eourrègelijn
wilden vertolken. Want, als ge
zegd, de fraaie, stijlvolle klassieke
tas blijft geheel mode.
Wie evenwel iets grappigs wil
bezitten voor een blij seizoen en
wie de vrolijkheid van het zo
merse seizoen wil beklemtonen,
die neme zulk een nieuwertje.
'SOFT LINE'
Die „soft liné", is gebaseerd op
de onverwachtse terugkeer van de
zg. Jugendstil of Art nou
veau van rond het begin van on
ze eeuw; het was een nogal krulle
rige en trekkerige stijl die snel
verzonk, maar overal zijn sporen
heeft nagelaten in bouwkunst, en
meubelkunst en wat verder al
niet.
MINI-BAG
Voor de kleine vrouw een mooi
bericht: de lage, zeer brede tas of
wel m 1 n i b a g verschijnt: de tas
is uiterlijk nogal klein maar wel
vrij breed en past daarmee goed
bij het silhouet van de jonge
vrouw.
Naast de beugeltas en de vleugel-
tassen komen ook de overslagtas-
sen weer terug (enveloppemodel-
Aen dus).
Voorts: vele tassen zullen k o f -
ferhandvatjes in plaats van
hengsels hebben.
De kleuren zijn vrolijk. Knal
rood, groen, fel-oranje, hardgeel
(forsythia), violet, paars en vaak
combinaties van twee kleuren. Ver
der ook rustig-gebroken wit en bei
ge.
En dan die nieuwe tint: het
d u i f g r i js een zilverachtig-bei-
ge tint alsmede het d o r a d o-b e i-
g eofwel nootkleurige-blank-
beige. Veel lak wordt gebruikt voor
de helkleurige tassen. Ook suède
doet het goed.
EXOTISCH
Tja, en dan zijn daar de dure
exotische! Krokodil, slang, cobra
(óok slang dus) hagedis etc., met
klassieke lijnen zullen veel aange
boden (en gekocht) worden. Lich
te tinten doen deze zomer opgang
te zamen met goud en zilver;
beide vaak gecombineerd met el
kaar of met dieprood of paars.
TN EEST AANTAAL PLAATSEN in Nederland zuUen in de
AH-winkels» waar Israëlische produkten worden verkocht,
extra verkoopsters aanwezig zijn. Geen gewone verkoopsters,
maar Joodse dames, die u meer kunnen vertellen over de Israë
lische artikelen. Ze zijn allen lid van de W i z o dat is de Inter
nationale Zionistische vrouwen beweging, die de band tussen de
Joden, die over de hele wereld verspreid wonen, en Israël
willen verstevigen.
DE WIZO werkt voornamelijk
op sociaal en cultureel ter
rein. Bazars, bridge-avondjes, mo
deshows en andere activiteiten
worden geregeld gehouden en de
opbrengsten ervan worden besteed
om allerlei sociaal-cultureel werk
in Israël te steunen. De Neder
landse afdeling heeft bijvoorbeeld
een kindertehuis in Naharia ten
Noorden van Haifa geadopteerd
het Ina Kisch Houthakker Huis.
In een jong land als Israël met
zijn vele problemen hebben een
heleboel vrouwen het echt niet
makkelijk. Velen van hen zijn bij
voorbeeld niet in staat om bui
tenshuis te werken en voor die
groep wordt de huisvlijt gestimu
leerd. Vooral de Jemenieten
zijn vermaard om hun edelsmeed-
kunct en het is verbazingwekkend
te zien tot welke perfectie zij hun
handwerk weten op te voeren. In
de hele wereld is de vraag naar
deze sieraden en magnifieke ge
bruiksvoorwerpen met het jaar toe
genomen en het ligt voor de hand
dat men in Israël deze mogelijk
heid om de schaarse deviezenpot
wat te spekken niet over het
hoofd heeft gezien.
Importrice voor Nederland is
mevrouw II. Engelsman-
W ij 1 e r. De Lairessestraat 123 in
Amsterdam, een even charmante
als kordate vrouw, die al tien jaar
lang dagelijks in de weer is de verkoop te stimuleren. Gesteund
door actieve depothoudsters in
Rotterdam, Den Haag, Utrecht,
Bussum, Deventer en Enschede
vinden duizenden Israëlische sie
raden en kunstnjjverheidsvoor-
werpen jaarlijks hun weg naar
evenzovele gegadigden.
„Het is erg jammer, dat tijdens
I de Israël-weken bij Albert Heijn
onze sieraden niet geëtaleerd
kunnen worden ik geloof dat de
een of andere wet dat niet toestaat
maar wel kunnen de mensen
IN DE volgende Albert Heijn
SuperMarts zullen WIZO-
stands staan opgesteld, waar
men allerlei kunstnijverheid-
artikelen en gebruiksvoor
werpen uit Israël zal kunnen
kopen:
Amsterdam: Helmholtzstraat 63.
Amsterdam: Osdorpplein 33.
Arnhem: Hanzestraat 145.
Apeldoorn: Deventerstraat 110.
R'dam-Hoogvliet: Binnenban 265.
Utrecht: v. Starkenborghhof 132.
Rijswijk: In den Bogaard.
Laren: Zevenend 2.
Heerlen: Homerusplein 9.
Zilverkleurige speld
een indruk krijgen van allerlei ge
bruiksvoorwerpen.
Voornaam handwerk
„Wacht, ik zal u een paar laten
zien", en mevrouw Engelsman
stapt op een grote deur in de zitka
mer toe, waarna een hele wereld
van het allerschoonste handwerk
voor ons opengaat: broches, han
gers, armbanden, oorhangers in al
le grootten, kleuren en sferen, rag
fijn, schitterend van vorm en lijn,
nooit schreeuwerig maar altijd
zeer voornaam, vaak zelfs stil en
verdroomd, uit een andere wereld
Daartussen staan tientallen klei
ne gebruiksvoorwerpen, ook alle
maal handwerk: sierlijke, met de
hand gesneden houten ballpoints,
magnifieke speelkaarten met de
oud-testamentische konir»:nnen
en koningen, doorschijnende sier-
kurken met gedroogde bloemetjes
erin, asbakjes, dovertjes waarbij
je koning Saul bij voorbeeld in
je hand hebt, enfin, werkelijk te
veel om op te noemen!
Presentatie
Gelukkig zijn deze gebruiksvoor
werpen, behalve de speelkaarten
komt, via het Nederduits, uit het
Litouws (tulkas); het woord grens
neemt dezelfde weg uit het Pools
(granica; grenicze). En dan is er
de invloed van het Joods en tegen
woordig natuurlijk van het Engels.
Dat Joods bracht smeris, gesjoch
ten, dalles, snaaien, mazzel en zo
De best verkochte plaat ter we
reld is die van Israel Baline uit
Tyumen in Rusland, die onder
de naam Irving Berlin beroemd
werd: het is het sentimentele
maar aardige „white Christmas'
er zijn een kleine vijftig miljoen
platen in allerlei vorm van ver
kocht. Bing Crosby heeft er ze
ker twee en twintig miljoen van
op zijn naam staan hij maak
te het liedje vooral beroemd in
de jaren dat vele Amerikaanse
militairen dienst deden in tro
pische gebieden en heimwee had
den naar sneeuw.
Overigens in juni 1960 werd
aan deze Crosby, nu 63 jaar oud,
een platina plaat uitgereikt in
verband met zijn 200 miljoenste
plaat.
Het ging daarbij om het zin
gen of wel croonen van liefst 2600
liedjes. In 1964 nog haalde hij de
250 miljoen platen. Alstublieft.
Wie dacht dat Elvis Presley zo'n
geduchte platenmiljonair was
vergist zich: hij heeft „maar'
120 miljoen platen verkocht.
En dan zijn er natuurlijk de
Beatles. Zij hebben verschillende
records geslagen. Zo verkochten
zij, in een jaar tijd, 35 miljoen
platen (van augustus 1963 tot au
gustus 1964).
Een ander Beatle record was
dat drie van hun platen al bin
nen de week van uitkomen aan
de top van de Engelse hitlijst
kwamen. U kent ze allen:
„I want to hold your hand",
„Can't buy me love" en „A hard
day's night".
nog veel meer. Wel dit: doodgewo
ne woorden als das, jas, pet kun
nen (nog) niet worden na
gespoord. Men weet niet waar ze
vandaan komen. Dat geldt ook wel
voor de uit het bargoens voortge
komen termen: spieën, pegels, maf
jes etc. De taal is een geweldig
ingewikkeld geheel; de studie er
van opent geheel nieuwe werel
den. Wie zich ervoor interesseert
moet eens de pocket in de Aula
reeks „Etymologisch woorden
boek" inkijken; dr J. de Vries
stelde het samen. Het bespreekt
ook de herkomst van woorden en
plaatsnamen.
Set van drie tafeltjes, die
In elkaar geschoven de
ruimte van één tafeltje
innemen. Bladen afge
werkt met teak. Frame
van massief metaal, zwart
gelakt. Poten met plastic
antislip-doppen. Bladma-
ten resp; 49 x 28, 44 x 28,
39 x 28 cm. Hoogte resp.
46; 41 eh 35 cm.' Ffaar
garantie.
PMC-
Clubprijs
(in PMC-cheques)
albert heijn
Zilverkleurige hanger met
kleurige zeldzame stenen
de komende weken wel present
in een aantal AH-winkels en v
begrijpt wel dat we vurig hopen
dat ze gretig gekocht zullen wor
den, de prijzen hebben we zc
laag mogelijk gehouden want
voor ons is het zaak de afzet te
vergroten, terwijl de winst opti
maal is, omdat wij, van de Wizo,
er natuurlijks niets aan verdie
nen!"
Er staat idealisme in de grote
donkere ogen van mevrouw En
gelsman te lezen; maar tevens de
zekerheid dat haar sociale
boodschap effect zal hebben.
Tussen twee haakjes: mocht u
interesse hebben in deze sieraden
en andere gebruiksvoorwerpen,
dan geven de Wizo-dames in de
AH-winkels u graag de adressen
waar u terecht kunt.
Goudkleurige armband
Mevr, H. Engelsman—Wijier
idealisme
In mei is het precies 25 jaar geleden, dat de eersten
van uw Nederlandse lotgenoten naar Birma verscheept
werden16.000 zouden er volgen.
Slechts enkele goede vrienden houden geregeld contact.
Voor al die duizenden anderen zijn hun kampgenoten
nog maar een herinnering. Want een echte reünie
is nooit georganiseerd.
Zaterdag 27 mei is die reünie er wel.Er kunnen dan
1.000 ex-Birma en Thailand gangers aanzitten aan een
nasi-goreng tafel in het Scheveningse Kurhaus.
Onder de gasten hopen wij ook u aan te treffen.
Tafelpresident
is Dr. P. J. Koets. Ook oud-commandant kolonel
Platte en brigadier Toosey zullen waarschijnlijk
aanwezig zijn. Wim Kan laat zijn kampconference nog
eenmaal herleven en Engelse lotgenoten voeren een
kampsketch op.
vernieler of stadswaebter was, wij hopen dat u bij deze
maaltijd aanwezig zult zijn. Om vrienden-van-toen te
begroeten en oude herinneringen op te halen.
Zaterdag 27 mei
Wanneer u op 27 mei onze gast wilt zijn, stuur dan
vóór 31 maart een briefkaart aan: Comité Birmalijn
Westzijde 26, Zaandam. Gaarne met de volgende gegevens:
naam, adres, kamp waar u de langste tijd hebt doorgebracht.
Tegelijk met het verzenden van de briefkaart verzoeken
wij u f5.- over te maken op postgiro 20792 van de
Amro Bank N.V., Zaandam ten name van Comité
Birmalijn. Dit bespreekgeld wordt t.z.t. overgemaakt
aan de „Oorlogsgravenstichting"
Mogen wij u op m| 27 mei begroeten
Een initiatief van
Albert Heijn
ter gelegenheid van
zijn 80-jarig jubileum.
