NIEUW
Bandovens in nek-aan-nek-race
met de stijgende omzetten
mm
matic
SCHICK
Opaalglazen Mini-schaaltjes tjjdeljjk geheel gratis
bü Maggi Soepen
NIEUWE AANWINST BRENGT
WELKOME VERUCHTINC
(ar*bij 1 draagkarton
Deze 15 kappers bewezen: 1 Schick Stainless Steel mesje
scheert minstens 15 keer achtereen onberispelijk glad!
'Ik kan het bevestigen/ zegt kapper v. Stippen.
'Ik was de 15e...
Nu kunt u die proef zelf ook nemen... GRATIS.
15 kappers schoren zich onberispelijk glad metl mesje
Tikketikketik
ALLERHANDE
Nu met elk zakje Maggi Soep twee maal sparen. Maggi's dubbel spaarsysteem brengt
deze handige opaalglazen Mini-schaaltjes op twee manieren bij u thuis!
Tijdelijk geheel gratis (tot 1 juni 1966)
Knip de naam van de soep uit de voorzijde van het
zakje, b.v, groente. Voor 40 van deze namen (waarvan
minstens zes verschillende) krijgt u een leuke set
van drie fraai gedecoreerde opaalglazen Mini-schaal
tjes geheel gratis thuisgestuurd.
Met bijbetaling
Knip het strookje MAGGI EZX9 uit de achterzijde van
het zakje. U krijgt al drie handige Mini-schaaltjes
voor zes van deze strookjes met bijbetaling van f 4.45.
I Voor f 7.50 en 10 strookjes hebt u er zelfs zes
U spaart toch ook al voor de grote„kook-
dekschalen" van ovenvast opaalglas?
Vraag uw winkelier om een bestelkaart
waarop u alle gegevens kunt vinden. Het
is makkelijk sparen met geurig-verse,
kruidig-fijne Maggi Soepen. Er is boven
dien keus naar ieders smaak: Groentesoer
Tomatensoep, Kalfsbouillonsoep, Goud-
erwtensoep, Zwitserse Groentesoep, Cham
pignonsoep, Aspergesoep, Kippesoep, Os-
sestaartsoep, Groente-Tomatensoep.
TTET BLIJKT DAT HET KOPERSPUBLIEK meer en meer de
voorkeur geeft aan grote (re) verpakkingen; de ontbijtkoeken
groeien met de dag (en de omzetten ervan eveneens)de hoe
veelheden Zaanse koeken en koffiekoeken, om maar enkele soor
ten te noemen, die gevraagd worden zijn bijna niet aan te
maken en de biscuitvraag stijgt eveneens met de dag. Het is te
begrijpen dat het grootbedrijf deze vraag wil opvangen en dat
op zo doeltreffend mogelijke wijze.
"DIJ ALBERT HEIJN doet
J-* men dat nu in een kleine 200
meter bakovens; zes machtige
ovens staan bijna onafgebroken
gloeiend van inspanning te vol
doen aan de steeds grotere vraag
naar koeken en biscuits. Op een
„machine" die trouwens ook oven
is bakt men dagelijks, in een nim
mer stokkende stroom, honderddui
zenden biscuits (Zaanse molentjes
dus) en een sluw inpak-apparaat
grijpt telkens met stalen klauwtjes
de juiste hoeveelheid biscuits, ver
pakt ze liefdevol en doodvoorzich
tig, waarna een heel nieuw appa
raat twee van dergelijke rollen in
het huwelijk sluit door middel van
een kleurige cellofanen strip: het
worden dus pakken van telkens
twee rollen die moeten voorzien in
de steeds stijgende vraag.
Nieuwe machines zijn voorwaar
de in een grootbedrijf als AH en
wie een nieuwe „machine" wil
zien die kan wel een heel bijzonde
re ontmoeten op de koekbakkerij
van de fabrieken van AH in Zaan
dam. Het is een bijna volmaakte
bandoven die met behulp van ther
mostaten slaagt in de produktie
van een constant, kwalitatief zo
hoogstaand mogelijk produkt.
„Eindelijk", zegt bakker
Er worden nu, onafgebroken,
koffiekoeken gebakken; de geur
vervult de heldere grote ruimte
van de bakkerij die uitzicht heeft
op de Zaan waar, op dit ogenblik,
het ijs wordt gebroken door de
kleine overzetpont voor voetgan
gers die de beide oevers verbindt.
De enorme bakkerij (een van
meerdere) wordt beheerst door
een grote oven; het is een bouw
werk dat in totaal zo ongeveer
veertig meter lang is en alleen
te vergelijken is met een scheeps
machine van een zeer groot passa
giersschip. Alleen is deze oven ge
heel gesloten: de wanden veroorlo
ven alleen een blik in het inner
lijk, door kleine vensters.
Deze bandoven is de nieuwste
aanwinst van Albert Heijn's bakke
rijen; het is weer een nieuwe, gro
te oven die moet voorzien in de
voortdurend stijgende vraag naar
allerlei soorten koeken. De koffie
koeken die nu gebakken worden,
glijden zo bleek als prinsessen,
voorzien van ieder één amandel,
rustig, in gelederen van twaalf
stuks de oven binnen om er, na
het bakken (dat dus plaats vindt
in de ..oventunnel" waar het ge
bak verschillende temperatuurfa-
sen doorloopt) als zongebruinde
heerlijkheden weer uit te komen.
Ze draaien dan heel kunstig, door
een bocht (waarbij een slimme
waaiervormige apparatuur ze als
circuspaarden in het gelid houdt)
en tuimelen dan in gelid naar de
paktafels. Het gaat alles geheel
automatisch.
Nieuwste wondertjes
Dat wil zeggen dat niet alleen
het „kneden" tot vormpjes en de
rest van de behandeling ge
schiedt, door ingenieuze appara
ten, maar dat ook het regelen
van de temperatuur in de ver
schillende oven-secties waar de
vormen doorheen glijden op de
lopende banden, volkomen auto
matisch geschiedt. Hier heeft
men (eindelijk!, zegt de bakker)
gebruik gemaakt van de slimme
thermostaten, die nieuwste won
dertjes.
Dat „eindelijk" dat de bakker
verzucht heeft betrekking op de
oude methode die trouwens nog
bijna overal wordt toegepast en
waarbij men voortdurend aan de
hand van thermometers moet blij
ven controleren of de temperatuur
in de verschillende ovengedeelten
wel de juiste was. De oude metho
de hield een bijzonder kwetsbaar
element in: de niet feilloos constan
te ovenwarmte en het risico van
falen bleef, ondanks fijne feeling,
intuïtie en vakmanschap, bestaan.
Voor een massa-produktie van b.v.
koek of biscuits etc. is het abso
luut noodzakelijk dat men ervan
op aan kan dat het produkt con
stant goed uit de ovens komt en
„constant goed" is het beste te be
reiken met ovens die constant de
gewenste temperatuur geven.
Zelf reageren
De enorme 40 meter lange oven
machine is, om het schematisch uit
te leggen, gebaseerd op het princi
pe van een centrale gasverwar-
ming. Vanuit deze centrale vuur
haard (die ook al geschikt is voor
het gebruik van aardgas) wordt
nu de verhitte lucht door middel
van ventilators naar de ovens ge
stuwd en thermostaten, zelf-reagc-
rende regelaars dus, houden oe
temperatuur daar voortdurend op
de gewenste hoogte.
De juiste hoogte wordt voortdu
rend vastgesteld op een centraal
schakelbord: een aantal meters wij
zen nauwkeurig aan hoe de warm
te moet zijn en de oven zelf houdt
zich daar getrouw aan. Koelt een
ovengedeelte af, dan wordt onmid
dellijk automatisch nieuwe warm
te toegevoegd en zo wordt de hitte
constant gehouden.
Een baksel doorloopt in de oven
meestal een drie- tot viertal tempe
raturen. Moest vroeger de ouder
wetse bakker die temperaturen
nog achtereen over zijn stilstaande
baksel zien te brengen met kolen
vuur, houtvuur en zelfs turfvuur,
nu gebeurt dat in de verschillende
ovengedeelten die het baksel op de
lopende band door reist.
Miljoenen biscuits
Wie de ouderwetse ovens verge
lijkt met deze supernieuwe ther
mostaat-ovens, die ziet onmiddel
lijk het verschil: tientallen (mis
schien zelfs meer dan honderd)
-kleine gaskraantjes aan de zijkant
van de lange tunnel zijn bij het
oude systeem nodig om de zaak
binnenin onafgebroken bij te rege
len.
Als na de schaft het werk
opnieuw begint, dan moeten eerst
al die tientallen kraantjes openge
zet worden en moet gewacht wor
den tot de warmte toereikend is;
het is wel duidelijk dat dit tijd en
mankracht kost. De nieuwe oven
houdt zonder dat extra inspanning
of extra oplettendheid wordt ge
vraagd de zaak feilloos warm en
bakt daarom een altijd feilloos pro
dukt.
Wil dat nu zeggen dat de biscuit
jes die vroeger bij miljoenen van
de band kwamen bij AH (en de
andere fabrieken in ons land) niet
altijd feilloos goed waren? Welnee!
Want hoe goed de machine ook is;
de mens is toch altijd nog een
buitengewoon bekwaam wezen en
zeker als het een bakker-vakman
is die gewoon „voelt" of de zaak
goed zit of dat er gevaar dreigt.
Zoals in de afgelopen tientallen
jaren wel gebleken is (wij eten
immers de laatste eeuw steeds
meer biscuits i'n allerlei vorm)
geeft de ouderwetse machine even
eens een prachtig produkt. Maar
het kost meer moeite en vergt
meer menselijke aandacht en con
centratie en beiden kosten tijd en
dus geld. Wie concurrerend wil
werken en een zo goed en con
stant mogelijk produkt wil bren
gen die dient met de factoren man
kracht, tijd en geld rekening te
houden: de klant plukt er de voor
delen van en dat is. uiteindelijk,
het uitgangspunt. Vandaar aa;
men het automatisme ook bij de
ovens zo ver mogelijk doorvoer;.
Worden nu de koffiekoeken nog
met de hand in doosjes gedaan,
over niet al te lange tijd zal ook
dit niet meer gebeuren; dan doen
mechanische handen ook dat
werk!
Twee-in-één
Bij de biscuitoven is dat al het
geval. De bleke rondjes weden
kunstig uit het op speciale wijze
geplette deeg gesneden (dat deeg
lijkt wel een dik wit laken) waar
na ze nog even, met een zachte
borstel voorzien worden van een
dun vochtlaagje melk en vervol
gens met een straaltje stoom even
worden aangeblazen teneinde een
fraaie glans te waarborgen om,
daarna, telkens slim losgemaakt
van de band waarop ze liggen (om
vastplakken te voorkomen) in de
oven te verdwijnen, waar ze hun
baktijd lang stil voortglijden om
bros en zachtgoud van kleur aan
de andere kant tevoorschijn te rol
len, waar een machine ze verpakt,
en een laatste machine de pakken
twee bij twee in één wikkel
draait. En alleen die laatste fase
al, dat in één wikkel pakken van
twee rollen biscuit, dat alleen is al
een wondertje van technisch ver
nuft, Het is uitgewerkt aan de
hand van een ontwerp van een
kleine machinefabriek in Wierin-
gerwerf door de technici van die
fabriek (vader en zoons) en de
mensen van bakkerij en techni
sche dienst van AH. Het is een
uniek machientje. En het voldoet
aan de behoefte naar meer en
meer biscuits. Meer en meer!
FEBRUARI I
'7777nv
Varkensvlees
in eigen jus
Slaton
Steel
TV
MM
(zegt de kapper, die het weten kan)
Morgen meteen zo'n luxe dispenser met
5 SCHICK Stainless Steel mesjes voor
slechts f 1.95 halen. Er zit nu een 6e mesje
apart bij. Gratis. Om zelf eerst de proef te
nemen met dit gerieflijkste, langst scherpe
scheermesje dat ooit een baard te lijf ging.
Niet tevreden? De ongebruikte dispenser
terug - u uw geld terug.
Nu bent u ook toe
aan 'n echt goed
scheerapparaat.
SCHICK!
Precisie tot in de
perfektie. Nu 2.95
npENZIJ ZIJ INMIDDELS over-
J- troffen is, kan de Amerikaanse
Margaret Owen nog steeds gelden
als de snelste typiste ter wereld;
zij behaalde 170 woorden in 1 mi
nuut; dat was al in oktober 1918.
Opmerkelijk is ook het record dat
de snelheid per uur betrof: het
werd behaald door een man. Albert
Tangora (V.S.) die erin slaagde,
met een gemiddelde van 147 woor
den per minuut, het uurrecord te
behalen. Dat was in 1923.
Ook de Chinezen hebben schrijf
machines: hun moeilijkheid echter
is dat zij. in plaats van ons be
perkte alfabetje dat zo gemakke
lijk op het toetsenbord een plaats
vindt, zeker 5700 karaktertekens
nodig hebben om een beetje uit de
voeten te kunnen. Het toetsenbord
van zulk een machine is dan ook
60 cm breed en plm. 43 cm hoog.
Het tikken op zo'n machine is
lang niet gemakkelijk; zelfs de
beste Chinese typiste haalt niet
meer dan drie of vier woorden per
minuut. Dat is begrijpelijk: men
moet eerst uitzoeken uit de zee
kriebeltjes wat men precies nodig
heeft. Ook op de wat minder uit
gebreide machine die „maar" 1500
karaktertekens bevat, kan men ni
veel meer halen per minuut di
drie tot vier woorden.
Een zekere Kay Price tikte, to
zij achttien jaar oud was een dun
record bij elkaar: zij slaagde er
(in Adelaide in Zuid-Australië) o
53 uur achtereen te typen; zij li
de moede vingers pas rusten op
juni 1962. Zij was wellicht e
weinig getikt toen.