Moderne voedingsdeskundige
v
Eet
geen
GROOTMOEDERS
IS AAN HET
antiquiteiten!"
INVLOED
TANEN
Zo deed men vroeger
aan de „lijn"!
EIKELMANNETJES
ZOEKEN MET
JEAN DULIEU
blijf
50.0
prijsbewuste
huisvrouwen
Voed
u goed
gezond
en
Wat is een goed wijnjaar?
Grootmoeder
kon het
niet weten
PERZIKENSLAATJE
Albert Heijn
Nu 1964-er Bordeaux in alle AH-zaken
HELE
SIAM RIJST
KUNSTMAAND-
ORKEST
BIJ U IN HUIS
95
'n Feestelijk voorgerecht
Abonneren op
AllerHande
Albert Heijn
Zie
pagina
7
TN DE DAGEN van onze
grootouders wist men
nog niets van het feit, dat de
mens bijv. in de verschillen
de levensfasen, die hij door
loopt, een voortdurend wisse
lende caloriebehoefte heeft:
een man van ongeveer 25
jaar die matige arbeid ver
richt, heeft dagelijks een toe
voer van 3000 calorieën no
dig, terwijl een van tussen de
45 en 64 jaar, die eenzelfde
soort werk verricht, slechts
2000 calorieën behoeft. Een
zelfde vermindering van be
hoefte aan calorieën treedt op
tijdens het ouderworden van
de vrouw.
In die dagen wist men niets
van vitaminen, van minera
len en al die andere hoogst
belangrijke voedingselemen
ten; grootmoeder in haar rui
me keuken kookte en braad
de en stoofde op de manier,
die zij van haar moeder en
grootmoeder had geleerd en
zij wist niet dat zij, op die
manier, in velerlei opzicht
de gezondheid van haar en de
haren blootstelde aan allerlei
gevaren.
Zij wist niet en niemand
wist dat dat vele ziekten
rechtstreeks een gevolg wa
ren van het feit dat zij, on
wetend dus, de verkeerde
bereidingsmethode toepaste,
tot totaal verkeerde samen
stellingen van het dagelijks
menu kwam en vaak juist
datgene uit het voedsel „wég
bereidde" dat werkelijk het
wezenlijk belangrijke onder
deel ervan was.
Dat was in de dagen van on
ze grootmoeders. Ja, maar is
het nu anders? Wie het aan
tal zieken ziet, dat ten gevol
ge van verkeerde voeding de
spreekkamers van de artsen
en specialisten bezet, die twij
felt er wel eens aan of elke
huisvrouw wel voldoende re
kening houdt met de weten
schappelijke verworvenhe
den, die haar grootmoeder
nog niet kende!
TAE SPREEKKAMERS VAN DE ARTSEN ZIJN OVER-
VOL: vetzucht met alle nasleep van dien; galaandoe-
ningen; suikerziekte; hart- en bloedsomloopaandoenin
gen; gewrichtspijnen door te hoog lichaamsgewicht en
over dit alles de donkere schaduw van het spook van de
„onverwachte" hartaanval, de hartinfarct, zijn schering
en inslag in de praktijk van de arts en de statistieken spre-
ken hier sombere taal. Vaak. heel vaak, is al liet opgesom
de (en nog veel meer!) terug te voeren tot onjuiste voe
ding en onjuiste voedingsbereiding.
WIE
KF
MODERN WIL KO
KEN en braden, wie leven
wil volgens de voorschriften van
de hedendaagse voedingsleer,
die moet de meeste oude berei
dingsmethoden uit grootmoeders
dagen overboord zetten en nieu
we methoden gaan toepassen.
Onze tijd stelt, in dit opzicht
ook, allerlei informatie ter be
schikking.
Wat de voeding aangaat kan
men zich het best richten tot het
Voorlichtingsbureau voor de
Voeding in Den Haag (Koningin-
nengracht 42; tel. 070-180024)
welk bureau een schat van Ad
viezen, op welhaast elk gebied
van de moderne voeding, ter be
schikking stelt in de vorm van
boekjes, die men voor enkele
dubbeltjes (en minder nog!) kan
verkrijgen.
Prof. dr. C. den Hartog
De directeur van dit Voorlich
tingsbureau, professor dr. C.
den Hartog, zegt, dat het li
chaam een groot aantal voedings
stoffen nodig heeft. Hij zegt dat
het er Zeker een vijftigtal zijn.
Dat maakt wel duidelijk, dat een
zijdigheid van voeding een gevaar
inhoudt. De huisvrouw dient dan
ook voortdurend variatie te bren
gen in haar menu's en deze nim
mer te 'zwaar te maken. Prof. Den
Hartog zegt (in zijn boek „Voed u
goed en blijf gezond"):
„Men kent de invloed van de
voeding op gehele volken. Er zijn
krachtige volken en minder krach
tige als een gevolg van chronische
voedseltekorten of voortdurend on
doelmatige voeding. Zeer goed laat
zich dit demonstreren met volks
stammen in India, Pakistan
Afrika. De stammen die uitslui
tend van plantaardig voedsel leven
zijn minder krachtig dan degenen
die aan veehouderij doen (en dus
vlees eten).
Men heeft de voeding van deze
stammen aan jonge, groeiende rat
ten gegeven en zag daarbij hetzelf
de verschijnsel. Wanneer men de
ratten, na een bepaalde periode,
woog waren de ratten, die het
voedsel van de kleinste en slechtst
gevoede stammen kregen, ook het
kleinst gebleven."
Langere kinderen
Met betrekking tot het feit, dat
kleine voedselveranderingen vaak
al grote verbeteringen blijken,
merkt hij op:
„Vergeleken met een halve
eeuw terug is de jeugd sneller
volwassen geworden. Er is een
toeneming van de lengtegroei
In een kortere tijdsperiode. De
ze lengtetoeneming Is het
sterkst gebleken bij lagere in
komensgroepen.
De voeding is In deze groe
pen de laatste halve eeuw het
sterkst verbeterd. Een kind
van twaalf jaar ls nu ongeveer
8'/£ cm groter dan een kind
van dezelfde leeftijd van 70
jaar geleden."
Toen grootmoeder dus nog de
pollepel zwaaide! We hebben ech
ter gezien, dat dit nog niet wil
zeggen dat alles ln onze tijd
koek-en-ei is: het gebit toont wel
aan, dat er ook nu veel mis is met
onze voeding. „Gave gebitten ko
men zelden voor", zegt professor
Den Hartog, „meer dan 90 percent
van de mensen uit de zg. beschaaf-
i de gebieden heeft aangetaste gebit-
ten."
Overvoeding
„Beslist onrustbarend is verder
de overvoeding, die allerwegen
heerst; de levenskans van de te
zware mens is geringer dan die
van de mens met normaal ge
wicht." En om dan nog even terug
te keren naar grootmoeder, die zo
graag lekker vet eten op tafel
bracht: Professor Den Hartog zegt
dat een volwassen man met een
zittend leven per dag voldoende
heeft aan 75 gram vet en de
vrouw aan 60 gram. Is men ouder
dan 60 jaar dan moet men liefst
niet meer dan 60 gram vet gebrui
ken. En hierbij is ook bedoeld het
vet dat in de voedingsmiddelen
zelf voorkomt. De bevolking eet
veel meer dan bovenstaande, ge
wenste hoeveelheden.
Met andere woorden: matiging
van bepaalde bestanddelen én
moderne snelle bereiding van de
gerechten! En géén antiquitei
ten eten!
Tientallen boekjes
Er zijn tientallen boekjes uitge
geven door het Bureau van prof.
Den Hartog en deze hebben be
trekking op de voeding van de
sportman, de kleuter, het school
gaande kind, alleenwonende ka.
merbewoners, aanstaande en jon
ge moeders, zieken, kampeerders;
ze houden zich bezig met voedsel-
adviezen voor de huishoudelijke
feestjes, voor de decembermaand,
voor de paasdagen en behandelen
vlees, eieren, groenten, vis, haring,
garnalen en mosselen met dezelfde
duidelijkheid als ze informeren
over de zuigeling, de ouder wor
dende mens en adviseren over
„niet duur en toch goed eten",
over soepen, voorjaarsgroenten,
tuinkruiden, zomergroenten, voor-
en nagerechten en kaas. Voorts
geven zij raad voor wie
zoutarm moet eten en dat smake
lijk wil doen; voor aanstaande
moeders die zoutarm moeten eten,
voor goede en zuinige voeding en
zo nog veel meer. Onlangs ver
scheen in het reeksje boekjes, dat
het juiste gewicht tot onderwerp
heeft, het nieuwe boekje „Wie
veel weegt, veel waagt".
Veel wegen, veel wagen
„Wie te veel weegt", aldus ver
klaart het Voorlichtingsbureau
voor de voeding, „waagt veel."
Hij waagt zijn gezondheid,
schoonheid, kracht, gemak van
beweging, zijn arbeidsvreugde
gaat achteruit en allerlei ziekten
bedreigen zijn gezondheid. De
oorzaak hiervan is overvoeding.
Overvoeding ontstaat door lang
durig te veel gebruik van voed
sel."
Ieder komt wel mensen tegen
die veel te zwaar zijn en dan ver
klaren „de hele dag zo goed als
niets te eten". Dat is onzin! De
dokter zegt hierop heel kil: „Elk
pondje komt door het mondje."
Geen mens wordt dik van lucht.
Wèl alleen van eten. En als het
dan al niet komt van een teveel
aan „ertussendoor" eten of snoe
pen of drinken, dan komt het om
dat men nog steeds eet volgens de
aloude antieke methode van groot
moeder.
In zo'n geval moet grootmoeder
verbannen worden. Het Voorlich
tingsbureau geeft in dit verband
ook een boekje uit voor jonge
vrouwen. Het heet „Meisje, houd
je lijn aan 't lijntje". Dat echter
T\ E VERSCHIJNING
VAN HET GLOED
NIEUWE BOEK „Paulus
en de Eikelmannetjes" is
aanleiding geworden voor
een nieuwe kleurenplaat
(met wedstrijd voor de
jeugd), gratis verkrijg
baar in alle AH-winkels,
bij de koffie.
Jean Dulieu, de schepper
van Paulus de Boskabouter,
is behalve schrijver en radio-
strip-verteller, vooral teke
naar. De kleurenplaat die hij
nu vervaardigd heeft, is een
lust voor het oog. En geeft
de kinderen de gelegenheid
eikelmannetjes en eikel-
paardjes te zoeken. Tellen
moeten ze al die figuurtjes,
waarmee Paulus is omgeven.
De oplossing kunnen ze in
sturen en de prijzen bestaan
uit honderd exemplaren van
dat prachtige boek „Paulus
en de Eikelmannetjes", uit
gave Ploegsma Amsterdam,
winkelprijs 18,90. Bovendien
zijn er nog 1000 troostprijzen.
Na het eikels zoeken ls het
dus nu eikelmannetjes zoeken
op de tekening van Jean Du
lieu. Na het zoeken ls de
plaat een plezierige wand
versiering in de kinder
kamer.
(Zie verder pag. 2)
70 ONGEVEER een eeuw ge- bijzonder om zo'n menu eens te le-
lPden dacht men toch echt zen. Vooral omdat enige eeuwen
daarvoor de menulijst nog einde
leden dacht men toch echt
wel aan dé „lijn" en hoe zo'n
menu, het zogenaamde conven
tionele menu, er dan uitzag
kunt u hier gewaar worden. Ja
onze voorouders wisten van
eten, zelfs als zij aan de lijn
deden
Conventioneel menu
Schildpadsoep
Croquetten
Varte zalm met petertelietau*
Ottehaai met madelrataus
Ham met spinazie
Bredase kapoenen (gemeste hanen)
met champignons
Aspic (gelei) van dunne schijfjes eend
met mayonaise
Punch la Romaine
Kalfszwezerik met doperwtjes
Kalkoen met truffels opgemaakt
Asperges met Hollandaisesaus
Houtsnippen nature
Diplomatenpudding
Sinaasappelgelei
IJs
Petit-fours
Dat speelt niemand van ons he
den nog klaar, maar het is wel
A LS LICHT VOORGE-
RECHT voor een feestelij
ke maaltijd moet u eens een
perzikensïaatje maken, 't Is
klaar in een wip en het ziet
er weelderig uit, dank zij die
glanzende clingpeache s,
die Californische perziken uit
blik, die er de hoofdrol in
vervullen.
Wat u nodig hebt is: 1 blik
halve perziken, (merk Queen
1/1 blik f 1,49), oude kaas,
dikke plakken ham, een paar
mooie stukken gekookte kip
of ander gevogelte, een krop
sla en een gekookte biet.
Bedekt de schotel met sla
bladeren. Leg in het rond de
halve perziken. Snij de kaas,
de ham en de kip in repen en
vul daar het midden van de
schotel mee, garneer de per
ziken wanneer u er tijd
voor heeft met uit biet ge
sneden hartjes of rondjes.
Een kostelijk voorgerecht
dank zij het smakelijke sa
menspel van de hartige reep
jes met het zoete perziken
vlees.
VAN de gelegenheid om zich op
AllerHande te abonneren heb
ben reeds velen gebruik gemaakt.
Slechts een briefkaart met dui
delijke vermelding van naam, vol
ledig adres en woonplaats, liefst in
biokletters. voorzien van 1,aan
extra postzegels voor administratie
kosten en gericht aan Albert He(jn
N.V. Zaandam, is voldoende om
zich gedurende een jaar van toe
zending te verzekeren. De post
bezorgt AllerHande aan huls.
ffjj verzoeken u wel ln verband
met de postvoorschriften, deze
f 1,aan zegels aan de adreBzljde
Van de briefkaart te plakken.
Frisse, iets zoete
Moezelwijn
Een ideale wijn btf vis
gerechten, maar ook voor
gezellige avondjes. Koel
serveren!
ALLEEN BIJ
De eerste 1964-er Bordeaux ls, na
gedurende een jaar in de kelders
van het huis J. Calvet Cie met
ille zorgen omringd te zijn ge
weest, nu op fles gebracht. Dit ls
een vermeldenswaardig feit indien
u weet, dat 1964 in vakkringen
reeds een begrip vormt. Om deze
reden willen wij gaarne wat die
per ingaan op de betekenis van de
„millésime" (jaargang) van een
wijn.
Wat betekent die jaargang dan
voor die liefhebber, zult u zeggen.
Dit: aan het jaar kent hij of
meent hij de kwaliteit van de
wijn te kennen. Behalve de
soort dus het betreft hier een
Bordeaux-wijn, echte tafelwijn
dus, van het Chéteau Gardus
is het jaar belangrijk. Deze
Bordeaux is van 1964 het staat
er met grote letters op en wijn
kenners kunnen u vertellen, dat
1964 een goed jaar was.
Hoe weten ze dat, vraagt u zich
af. Dat hebben ze gehoord van
weer andere wijnkenners. Maar u
kunt voortaan zelf uitzoeken welke
jaren goede wijnjaren zijn en welke
minder goede. Want wij geven u
hieronder een staatje met jaar
tallen en gegevens, waaruit u uw N-B. De Jaren 1929 en 1934 waren zeer goede wijnjaren. Zoveel
eigen kennis kunt putten. te vroeger,de oogst begint, zoveel te beter de kwaliteit Regen
«n zon maken de volste druiven.
Waardoor wordt een goed wijn
jaar namelijk gekenmerkt Door
het aantal zonne-uren, door de
vochtigheidsgraad, door de tempe- digheden. U kunt het ook aflezen i door nauwkeurig de cijfers te be-
ratuur er. door de regen die er ls1 uit de datum waarop de druiven- kijken, komt u al een heel eind.
gevallen in dat jaar. En door nog oogst begon. Enfin, zonder alles En hier zijn dan die cijfers. Zij zijn
andere, soms onmeetbare omstan-1 van wijn te weten, maar slechts1 gemeten in Bordeaux.
Aantal
Gemiddel
Aantal
uren
de tem
dagen
met
Hoogte
Begin wijnoogst
peraturen
warmer
neerslag
neerslag
sept.
okt.
april-sept.
dan 30° C
april-sept.
april-sept.
1928
36
1929
3267
35
1386
225
1934
3317
25
1943
3308
1944
1945
8361
25
1444
253
1946
259
1947
3479
42
1948
1949
3458
43
1508
286
1950
1951
1952
14
1953
27
1954
8
1955
13
1956
3
1957
29
1958
5
1959
14
3309
21
1293
1960
20
1961
19
3295
27
1302
231
1962
30
1489
247
1963
1
1964
21
3329
31
1435
319
Gemiddelde 40 jaar
3165
20
1252
358
loos groter was. De Franse Lode-
wijken zagen kans om van meer
dan honderd gangen te genieten.
en dat bekwam ze dan ook maar
al te dikwijls, zeer slecht! Wanneer
men dan echter ook nog bedenkt
dat ten tijde van het hier vermel
de menu, de dames toch wel fors
ingeregen waren, dan vraagt men
zich af, hoe ze het klaar speelden
om dit alles naar binnen te wer
ken.
„Hygiënisch" meng
Een „hygiënisch menu" uit die
tijd, rag er zo uit:
Coniommt (helder* bouillon)
Klein* louffli's van Icalftiweserik
Viitongan met patarialiaiaui
Oliehaal la Jardiniir*
(mat verichillend* groenten)
Kalfsgalantin* met Sauce tartara
Gebraden kippen
Appeimoei
Almavivapudding (grieimeelpudding met
citroen en amandelen)
Vanllletaus
Beichuiten met kaai
Gember
U ziet het is al een stuk minder,
maar de meesten van ons zouden
toch ook daar tegen zuchten.
„Feest "-menu
Een hedendaags „feest"-menu
zal er o.a. zo kunnen uitzien.
Koud gerecht in de vorm van
aen kleine lelad*
Kopje soep
Visgerecht
Vlees- of gevogelte-gerecht
met toebehoren
Dessert
Stukje kaas of fruit
Koffie
En dat is dan al heel uitgebreid!
Het vermageringsmenu is wel
heel anders, want uw caloriënto-
taal per dag moet dan tot een
uiterste gereduceerd worden en
dan nog
Werkelijk vermageren vereist
een ijzeren wil
Het mooiste grapje dat we de
laatste tijd op dit gebied zagen
was bij de Barbie-poppen. Daar is
er één bij die blijkbaar verontrust
is over de gevolgen van het vele
snoepen, dat meisjes dikwijls ple
gen te doen. Zij heeft dus een
boekje in de hand en dat heet (het
boekje is popperig klein!): „How
to slim" of te wel „Hoe kan ik
afvallen?". Nu is het geen echt
boekje, maar een dubbel gevouwen
papier en aan de andere kant van
het „boekje" staat dan ook het
antwoord: „Don 't eatü", met an
dere woorden „Niet eten".
(Zie verder pag. 2)
DROOGKOKENDE
Een prachtige, rulle Siam-
rijst, grof van korrel, spe
ciaal aan te bevelen voor
Nasi Goreng.
ALLEEN BIJ
YY/IE REGELMATIG de adver
tenties van Albert Heijn volgt,
zal in het begin van dit jaar een
serie hebben gezien, waarin ge
vraagd werd om 50.000 nieuwe
klanten. Dat aantal was nodig, zo
hadden de economen berekend, om
de lage prijzen van AH te kunnen
handhaven, in weerwil van de ru
moerige of geluidloze golven van
prijsverhogingen, die zich overal
dit jaar hebben voorgedaan. De
gedachte die erachter lag was dui
delijk: slechts een vergrote omzet
kon de stijgende kosten, die AH
zelf heeft op allerlei gebied, goed
maken en prijsverhogingen voor
komen. Het aloude principe van
de stichter van het bedrijf: hoge
omzet, lage winst en dus lage
prijzen, blijkt een ijzersterke
richtlijn te zijn, want nu, 100
jaar na zijn geboorte, is de waar
heid ervan nog even onaantast
baar.
TT ET WORDT die huisvrouw, die
AJ- regelmatig advertenties leest
en welke goede huisvrouw die
zich bewust is van haar belangrijke
taak als schatbewaarster en hoofd
inkoopster van het gezin, doet dit
niet het wordt die huisvrouw
overigens niet gemakkelijk ge
maakt. Want hoe kan zij door al
die kortingen- en gratis-zegeltjes
bomen het bos met werkelijke prij
zen nog zien? Welke huisvrouw
kan doorzien, dat elke als „werke
lijk" aangekondigde korting of
voordeel, of „gratis spaarzegel-
tjes". altijd weer door haarzelf
betaald wordt, hoe men het ook
wendt of keert. Daar kan niemand
wat aan doen, maar er wordt heus
echt nergens iets voor niets gege
ven. Dat kan gewoonweg niet, hoe
graag we het ook allemaal zouden
willen geloven.
TXAAROM en daarom alleen
blijft AH, ondanks alle concur
rentiestrijd in de levensmiddelen
sector, vasthouden aan dat simpele
netto-prij zen-systeem, waarbij men
geen korting en geen gratis ze
geltjes krijgt. Alleen kan men
zo men dat tenminste wil
bij Aankoop van elke gulden
een zegeltje van een dubbeltje ko
pen. Met die zegeltjes vult men
boekjes, .die men weer inwisselt
tegen PMC-cheques en met die
cheques betaalt men (geheel of ge
deeltelijk) de premies, die altijd
belangrijk goedkoper in de PMC
tijn dan elders. Om de eenvoudige
reden dat AH die premie-artikelen
ondanks de uitstekende kwaliteit,
want AH heeft een kwaliteitsnaam
op te houden, om van de kwali
teitsgarantie nog maar niet te spre
ken zeer voordelig heeft kun
nen inkopen, er geen apart ver
koopapparaat voor nodig heeft en
er geen winst op behoeft te ma
ken. Daarom alleen zijn die
PMC-premies zo goedkoop en daar
om is het zo lonend om AH-spaar-
zegeltjes te kopen. Niet omdat
men zich anders een korting aan
de neus voorbij laat gaan, want
aan kortingen doet men niet bij
AH.
Zaan-
gezien, dat
die 50.000 nieuwe klanten erbij
zijn gekomen. Het gezonde ver
stand van de huisvrouw heeft dus
weer gezegevierd en men is dus
prijsbewust genoeg geweest om de
voordelen van dit netto-prijzen
systeem van AH in te zien.
TNIE 50.000STE nieuwe klant
U kan natuurlijk niet aangewe
zen en gefêteerd worden. Boven
dien zou het erg onheus zijn tegen
al die andere trouwe klanten, om
juist zo'n 50.000ste nieuweling in
eens in het zonnetje te zetten. Daar
om heeft men het uitgetrokken
bedrag toegekend aan het Goois
Kinderziekenhuis in Bussum. De
kinderen krijgen dezer dagen een
heerlijke feestmiddag en de medi
sche staf heeft om een TV-toestel
en meubilair gevraagd. En die wor
den daar ook dezer dagen bezorgd.
Allemaal om die 50.000ste nieuwe
klant van AH, die mischien ner
gens beter dan daar kon worden
gevierd.
TNTUSSEN heeft men in
dam aan de omzet gezie;
(Foto Kodak)
en toen miste Moulijn die strafschop ook nog
