y
Uniek werk thans binnen het bereik van Nederlands publiek
16-DELIGE ENCYCLOPEDIE IN KLEUR
AH-Waardebon voor feestmaand
Bron van nuttige kennis
Gouden Horizon opent
zich voor jonge mensen
en hen die jong denken
over de Encyclopedie
Zij hadden supervisie
In Meimoriam de heer J. Heijn
„SHASLICKS"
Ten
geleide
Zuurkool is 9n
moderne99 groente
Wat de dokter ervan zegt
7 rs /O
■lllllllllllll
B0TERSTAAF
Boomschors
Met „zonne-
vitamine" C
Albert Heijn N.V. - Zaandam
Aller
Een specialiteit
Zie
ALBERT HEIJN
Qpgina
4
HOFLKVKRANCtKR
NOVEMBER 1964
9e jaargang no. 11 (106)
vermeld
JAAP
JOPPE
COMS WEET MEN NIET, wat men geven moet. Misschien doet
men nog 't meeste plezier met een tas vol gezellige bood
schappen. Maar is dat wel taktisch
In een ander geval wil men iemand met een goede fles bedenken
met een edel vocht, maar men is er niet zeker van dat de gemaakte
keuze de juiste is.
In dat soort gevallen maar ook in andere kan de AH-
Waardebon een uitkomst betekenen. Ze zijn er, in alle winkels,
ter waarde van 5,per stuk. Ze zijn, eveneens in alle winkels,
in te wisselen tot eind januari, dus ook voor de meest besluiteloze
is de bon veel waard.
Men kan er ook een spaarpotje van maken: nu elke week een
Waardebon betekent met Kerstmis een dikke huishoudportemon-
naie. Enfin, welk gebruik men er ook van maakt, de waardebon
tal overal welkom zijn.
VOOR „SHASLICKS" heeft u de
zg. saté-pennen nodig en die
kunt u vinden in iedere zaak voor
huishoudelijke artikelen. Aan die
pennen rijgt u kleine blokjes vlees;
varkens-, lams-, kalfs- of rund
vlees, als het maar malse stukjes
lijn.
Tussen de blokjes vlees komen
kleine blokjes doorregen spek, een
champignon-hoedje, een stukje ui,
en als u zo'n pennetje klaar heeft
dan penseelt u het helemaal met
Wat olie.
U roostert zo'n shaslick als het
kan boven een open houtskoolvuur
(en dan heet het „barbecue"),
maar als dat niet kan, dan draait u
de pennen om en om in een fijne
gietijzeren koekepan, die u ook
van een weinig olie heeft voorzien.
Het hangt van de gebruikte in
grediënten af hoe lang het duurt
voor de vleesjes smakelijk gaar
zijn en het is begrijpelijk dat u i
wel even oefenen moet om dit
moderne culinaire spelletje mees
ter te worden.
Overigens, mannen hebben er
een goede aanleg voor en zijn in
dit opzicht heel vindingrijk.
/~)P 5 OKTOBER is na een
kortstondige ziekte in het
Wilhelmina Gasthuis in Am
sterdam op 66-jarige leeftijd
overleden de heer J. Heijn, in
leven commissaris van Albert
Heijn N.V..
De heer J. Heijn vertegen
woordigde samen met zijn
broer de heer G. Heijn de
tweede generatie van de fa
milie Heijn in het Albert
Heijnbedrijf; hij heeft gedu
rende 45 jaar als zodanig deel
uitgemaakt van de leiding.
In 1962 traden de beide
broers af als leden van de
Raad van Bestuur en aan
vaardden een funktie als
commissaris van de Naamloze
Vennootschap.
De heer J. Heijn was de
vader van de heren A. en G.
J. Heijn, die thans deel uit
maken van de Raad van Be
stuur.
Onder zeer grote belangstel
ling vond op 8 oktober de
bijzetting plaats in het fami
liegraf op de Algemene Be
graafplaats te Zaandam.
In zijn toespraak maakte de
heer G. Heijn, broer van de
overledene, gewag van een
harmonische samenwerking
gedurende 40 jaar. Spreker
schetste de overledene als fa
brikant en als architect, als
een bescheiden man die veel
van zijn mensen vroeg, maar
ook zo veel van zichzelf.
Daarbij was hij strikt eerlijk
en rechtvaardig.
President-commissaris prof.
dr. G. M. Verrijn Stuart ka
rakteriseerde de overledene
als iemand die niet uitbundig
was, doch een rustige, toege
wijde werker. „Hij wist heel
goed wat hij wilde, al bracht
hij dat niet altijd onder
woorden", aldus spreker.
Een zoon van de overlede
ne, president-directeur A.
Heijn, zei dat zijn vader, on
danks zijn bescheidenheid,
toch van zelfbewustheid in
zijn handelen getuigde. „Niet
door woorden, maar door zijn
voorbeeld."
W/AT HEBBEN DE BOE-
W KENKOPERS het ge
makkelijk in de tweede helft
van de 20^ eeuw vergeleken
met hun voorouders! Neem
alleen het uiterlijk van de
boeken maar. Vroeger zagen
ze er saai en streng uit. De
banden waren dof en weinig
kleurrijk. Binnen in de boe
ken zat veel tekst, dikwijls
klein gezet en weinig of geen
platen. Als er platen in zaten,
waren ze nooit in kleuren.
En kijk nu deze boeken
eens! Ook als men helemaal
niet wil lezen, kan men er
zijn ogen nauwelijks van af
houden, kan men er in bla
deren en prentjes kijken. En
wat is het gevolg? Dat men
tóch begint te lezen en nog
dóórleest ook.
En kijk eens naar de prijs!
Vroeger was een boek iets
voor de welgestelden, voor de
mensen met geld en vrije tijd.
Tegenwoordig kan men voor
een paar kwartjes een uitste
kend leesbaar boek en voor
een paar gulden een boek
met rijk gekleurde illustraties
kopen. En gaat het peil van
de boeken zelf daardoor ach
teruit? Iedereen die een klein
beetje van de huidige boeken
markt op de hoogte is, weet
dat het tegendeel het geval
is.
En danhet kopen van
boeken! Vroeger moest men
de plaatsen waar boeken
werden aangeboden, opzoe
ken. Nu worden ze de grage
koper op allerlei plaatsen, op
de stations, in de warenhui
zen, in de kiosken en ook in
de supermarkets onder het
oog gebracht, ja zelfs ze wor-
*den hem aan huis bezorgd.
Dit zijn allemaal verheu
gende verschijnselen. Het
boek kan nooit genoeg ver
spreid worden, wanneer het
een goed boek is. Men spreekt
dikwijls over „de democrati
sering van de cultuur" en
veelal is dit niet meer dan
een hol woord. Maar de ver
spreiding van een eenvoudige
encyclopedie met zoveel ken
nis en met zoveel illustraties,
voor zo'n prijs en zo gemak
kelijk verkrijgbaar... dat is
nu democratisering van de
cultuur in de praktijk.
Hierbij wordt tevens de
grondslag gelegd voor de
democratisering van onze Eu
ropese samenleving in het
algemeen. Hoe dikwijls ziet
de moderne staatsburger zich
omringd door ingewikkelde
vraagstukken, waar hij me
nigmaal kop noch staart aan
vinden kan. Ik denk hier met
name aan mijn eigen vakge
bied: de eenwording van Eu
ropa. Wat al problemen! Wat
een complicaties! En toch
zullen wij gezamenlijk hier
van iets moeten maken, iets
wat mede ons werk is en onze
verantwoordelijkheid.
Prof. Dr. H. BRUGMANS
Rector van het Europa-
College te Brugge
Oud-voorzitter van het
Instituut voor
Arbeidersontwikkeling.
DEZE NEDERLANDSE uitgava is een be
werking van de Amerikaanse editie.
In Amerika hebben velen tot deze zes-
tiendelige uitgave een steentje bijgedra
gen. Naast de vaste medewerkers op
het bureau van de Golden Press staan
dertig namen in het Amerikaanse boek
van wetenschapsmensen en des
kundigen. Zeer bekende namen staan er
bij, zoals de grote tekenaar en dieren-
kenner Walt Disney, de beroemds
raketdeskundigen Wernher von
B r a u n, W i 11 y ley en de ook in
Nederland veel gelezen schrijver Nor
man Vincent Peale.
Maar boven al deze medewerkers
steekt er één uit, een vrouw, een lerares:
Dr. Bertha Morris Parker. Veer
tig jaar lang heeft ze les gegeven in
natuurwetenschappen en biologie aan
een Amerikaans College. Elke les op
nieuw was voor haar leerlingen een
verbluffende openbaring van de wonde
ren der nafuur. Miljoenen lezers heeft zij
verteld over alles wat de natuur aan
schoonheid biedt. Vierentachtig boeken
heeft zij zelf geschreven en een twaalf
tal heeft zij samengesteld uit de ge
schriften van anderen.
EET NU SOEP!
JUIST OMDAT het in novem-
ber meestal kil, somber,
miezerig weer is, kunnen we zo
bijzonder genieten van zo'n ple
zierige soep, die ons weer moed
en kracht geeft. Serveer eens
een flinke kop ervan bij de kof
fietafel. Maar ook de kinderen
die kleumig uit school komen,
zullen dit iets heerlijks vinden..
Bovendien wanneer u ze dan
soep geeft, loopt hun eetlust
geen gevaar.
EEN UNIEK ENCYCLOPEDISCH WERK komt thans binnen het bereik van een
groot Nederlands publiek nu Albert Heijn bet initiatief heeft genomen zijn ver
koopapparaat achter de Nederlandse bewerking van een beroemde Amerikaanse ency
clopedie te plaatsen.
De zestien delen tellende Gouden Horizon Encyclopedie, waarvan in Amerika reeds
vijftig miljoen exemplaren zijn verkocht, waarvan in vele Europese landen als Enge
land, Frankrijk en Italië honderdduizenden exemplaren van de persen zijn gekomen,
heeft thans een Nederlandse versie gekregen. Deze encyclopedie is afgestemd op de
belangstelling van de gemiddelde lezer, en geeft kennis over 1700 onderwerpen voor
jong en oud.
De hoge kosten die gewoonlijk verbonden zijn aan de aanschaf van een encyclopedie
in ons land zijn drastisch gedrukt, doordat voor een deel gebruik werd gemaakt van
opzet, tekst en afbeeldingen uit de Amerikaanse versie en door een grote efficiency op
distributie- en verkoopgebied. Hier kan per 14 dagen voor de ongekend lage prijs van*
2,95 één deel worden aangeboden, zodat wie thans start, begin mei over de volledige
serie beschikt. De eerste drie delen kan men namelijk om een goed begin te ma
ken meteen kopen voor de prijs van twee.
J^U via tv, radio en krant dagelijks een zo grote stroom nieuws
en beschouwingen over alle mogelijke onderwerpen uit alle
delen van de wereld ieders huis binnendringt, wordt de behoefte
aan een naslagwerk, waaruit men de basisgegevens voor een be
paald probleem eens kan opzoeken, steeds groter.
De voorheen in het Nederlands verschenen encyclopedische
werken zijn altijd van een zodanige kostbaarheid geweest, dat de
verspreiding ervan relatief gering is gebleven en dat in menig huis
zo'n boekenrij niet aanwezig kon zijn.
De Gouden Horizon Encyclopedie echter brengt zowel qua prijs
als qua opzet veel van die kennis onder het bereik van dat zeer
grote publiek, dat er voorheer. niet aan toe kwam.
De Nederlandse samenstellers hebben
eerst gekeken, welke trefwoorden zij
wilden overnemen en welke niet- Een
Nederlandse uitgave kon immers lang
niet dezelfde zijn als de Amerikaanse.
Er moesten woorden uit en er moesten
woorden bij.
De Amerikaanse tekst werd vertaald
en eangevuld door de Amsterdamse
journalist Jac G. Constant. Met een
grote vaardigheid heeft hij de Neder
landse editie verzorgd. Hij heeft het
goede midden gevonden tussen een
plezierige, opgewekte schrijftrant en een
beschaafde, verzorgde stijl. Vervolgens
was het gewenst de Nederlandse ver
taling te laten lezen en zo nodig corri
geren door deskundigen, zowel op het
gebied van de taal als op het gebied
van de verschillende vakken.
Echt leesboek
De samenstellers hebben er met
nadruk naar gestreefd een leesbare
rij boeken samen te stellen, zo
zelfs, dat men de zestien delen
gewoon als leesboek kan beschou
wen. Niet weinig jongelui zullen
dan ook iedere veertien dagen
naar het nieuwe deel gaan uitkij
ken, om hun dorst naar kennis te
lessen. Voor schoolbibliotheken is
deze encyclopedie natuurlijk ook
een uitkomst, want voor zo weinig
Nederlands karakter
De Amerikaanse lerares die de
basis legde voor deze zestiendelige
encyclopedie heeft er borg voor
gestaan, dat de betoogtrant bevat
telijk is voor iedereen, zowel voor
de leergierige scholier voor wie de
wereld open gaat .op tien-, twaalf
jarige leeftijd, als voor de volwas
sene die snel even deskundig
geïnformeerd wil zijn. Hoezeer de
Nederlandse samenstellers deze en
cyclopedie een Nederlands karak
ter hebben gegeven moge blijken
uit bijvoorbeeld het hoofdstuk
geld vindt men maar zelden zoveel
wetenschap aantrekkelijk en bevat
telijk gebundeld. Voor illustrators
tekenaars en reclame-ontwerpers
bevatten deze zestien delen een
schat aan illustratieve voorbeelden,
die tot inspiratie kunnen dienen.
Het lijkt bovendien met de ko
mende sinterklaas-festiviteiten een
dankbaar sinterklaasgeschenk te
worden. In dit nummer vindt men
allerlei aanvullende gegevens over
dit unieke boekwerk verzameld.
De eerste serie van drie stuks (van
A tot en met Cv) zal de lezer
volledig overtuigen.
over „aardgas", waarover u in het
Dr. Fop. I. Brouwer
Plantkunde. Directeur van de
Middelbare Landbouwschool te
Groningen. Bekend radiospre
ker.
Prof. Dr. H. Brugmans
Geschiedenis. Hoogleraar in de
Franse letterkunde. Voorvech
ter van Europese Eenheid
thans rector van het Europa-
College te Brugge.
Dr. Okke Jager
Godsdienst. Predikant. Bekend
van de tv.
Jaap Joppe
Chef-binnenland aan het Rot
terdams Nieuwsblad, gezag
hebbend aiLto-journalist.
SPORTIEF en elegant, dat
zijn twee belangrijke
eigenschappen van de nieuwe
Airstillstof. De zwarte, aan
sluitende bontgarnering ver
hoogt het charmante boom
schors-effect van dit practi-
sche stretchjasje, dat door een
behandeling met Scot:hgard
regen-, vet- en vuilafstotend
is gemaakt. Een ontwerp van
het bekende Italiaanse mode
huis Germana Marucelli.
Amerikaanse origineel een heel
ander verhaal aantreft.
De Nederlandse uitgever van
der Hout Co en de drukkers
kunnen er met recht op bogen,
dat de Nederlandse versie nog
fraaier is geworden dan de Ame
rikaanse. Dat heeft allerlei tech
nische oorzaken, en het resul
teert in een zeer aantrekkelijke
serie boekwerken, in vierkleu
rendruk, met 6000 foto's, platen
en tekeningen.
Wouter Paap
Muziek. Bekend van boeken,
radio en tv.
Prof. Dr. J. Pen
Economie. Hoogleraar aan de
Rijks-Universiteit te Gronin
gen.
H. M. van Randwijk
Geografie. Vooraanstaand jour
nalist.
Drs. H. P. Rensenbrink
Dierkunde. Als specialist op
het gebied van dierenpsycholo-
gie verbonden aan Natura Ar-
tis Magistra, producer van t.v.
rubriek „Dier in 't Vizier".
Dr. C. van Rijsinge
Fysica, chemie, geologie. Di
recteur van het Museum voor
het Onderwijs in Den Haag.
Drs. H. W. J. Schaap
Letterkunde.
Eelco J. W. Schuller
Luchtvaart. Nederlands lste
helikoptervlieger. Directeur
van N.V. Luchtvaartadviesbu
reau „Aviation-Consultants".
Radio- en t.v.-medewerker
voor luchtvaart en ruimte
vaart.
Bob Spaak
Sport. Bekend sportjournalist
voor krant, radio en tv.
Lt.-Kol. Drs. F. C. Spits
Medewerker aan radio en tele
visie op het gebied van de
krijgswetenschap.
Dr. A. C. van Swol
Geneeskunde. Specialist in re
validatie en fys. therapie,
hoofd van de gemeentelijke
Ziekenhuis-revalidatie-af delin
gen van Wilhelmina- en Bin
nengasthuis te Amsterdam.
Consulent Revalidatie Goois
Kinderziekenhuis en Hfiemofi-
liekliniek Prof. Van Creveld te
Bussum. Producer van de tv-
TAE MENING OVER de gezondheidswaarde van zuurkool
balanceert tussen twee uitersten. Sommigen zien er het won-
dervoedsel in dat 's winters tegen alle kwalen beschermt en
kracht geeft; wat de roemruchte spinazie doet voor Popeye, de
zeeman, doet zuurkool voor ons! Zwartkijkers daarentegen me
nen, dat zuurkool te vergelijken is met de ouderwetse ingezoüten
groenten en geen enkele voedingswaarde bezit.
Over één aspect zijn echter allen het eens: zuurkool is een
buitengewoon smakelijk gerecht, vooral ook omdat het op talloze
geraffineerde manieren te combineren is. Zuurkool leent zich
voor het bliksemsnel bereiden van een stevige „hap" voor hon
gerige, stoere werkers, maar men kan cr ook een verfijnde
maaltijd mee bereiden wanneer men een hooggeplaatste lekker
bek (die óók wel een harde werker kan zijn) te eten ontvangt.
IAIT SMAKELIJKHEIDS ASPECT
Lf is natuurlijk een belang
rijk ding, maar wjj willen hier
enkele opmerkingen maken over
de gezondheidswaarde van zuur
kool. Al heel lang is bekend, dat
men groenten kan verduurzamen
door toevoeging van keukenzout in
de hoge concentratie van 15 pet.
Het Is (of eigenlijk was) een ma
nier, om de gehele winter groente
ter beschikking te hebben, maar
vóór de consumptie moet het zout
worden weggespoeld waardoor te
vens de waardevolle vitaminen en
mineralen van de desbetreffende
groente grotendeels verloren gaan.
Het was dan ook een grote ont
dekking, dat toevoeging van
een kleine hoeveelheid (12 pet.)
zout voldoende is om bepaalde
groenten tijdelijk te verduurzamen.
Door menging met een weinig zout
komt spontaan de melkzuurgisting
op gang. die voor de verduurza
ming zorgt, en tevens voor de
aangename zacht-zure smaak van
onze zuurkool.
Wetenschappelijke onderzoekin
gen hebben aangetoond dat
deze biologische verzuring uniekei
effecten heeft. Het vitamine C-ge-
halte van het verse produkt wordt
nauwelijk aangetast, waardoor men
in de zuurkool gedurende de gehe
le winter een groente tot zijn be
schikking heeft die het onmisbare
„zomervitamine" C bevat.
In de tweede plaats leidt de
melkzuurgisting tot een soort
„voorvertering" van de rauwe
kool. Zuurkool is hierdoor licht-
verteerbaar en wordt ook door
personen met een gevoelige maag
goed verdragen. Tevens brengt de
ze „voorvertering" met zich mee
dat zuurkool aanzienlijk minder ca
lorieën levert dan alle andere
koolsoorten. Zuurkool is daarom
een veilig voedsel voor personen,
die te zwaar zijn en daarom calo-
rieënrijke voedingsmiddelen moe
ten mijden.
Behalve vitamine C bevat zuur
kool een ruime hoeveelheid
calcium, nogal wat ijzer "„staal")
en vitamen van het B-complex.
Dit zijn uiterst aantrekkelijke
gezondheidsaspecten en zij
weerleggen volkomen de negatieve
mening, dat zuurkool een „ouder
wetse" groente zou zijn. te verge
lijken met de ingezouten conserven
van weleer.
De namen van deze Nederland»# dei-
kundigen vindt men op deze pagina ver
meld. Velen van hen zijn bekend van de
radio en tv, uit andere boeken of publi-
katiei. Zij hebben zich bereid verklaard
toezicht te houden op de tekst.
Mogelijkheid tot
abonneren
PROF. DR.
H. BRUGMANS
I rubriek „Ziek zijn, beter wor
den".
Pater Leopold Verhagen OSA
j Godsdienst. Bekend tv-spreker.
Jac. G. Constant
j Vertaling en bewerking.
VN de gelegenheid om zich op
AllerHande te abonneren heb
ben reeds velen gebruik gemaakt.
Slechts een briefkaart met dui
delijke vermelding van naam. vol
ledig adres en woonplaats, liefst in
blokletters, voorzien van 1.aan
extra postzegels voor administratie
kosten en gericht aan Albert Hejjn
N'.V. Zaandam, is voldoende om
zich gedurende een jaar van toe
zending te verzekeren. De post
bezorgt AllerHande aan huis.
Wij verzoeken u wel in verband
met de postvoorschriften, deze
1/1,aan zegels aan de adresz(jde
van de briefkaart te plakken.
