in
De Josephine
Baker van
Nederland
Nieuw!
1.'
Wat dragen we erbij
HONDERD
J m
GELEDEN
1
0
Vie
IJl
PREMIE) A N-DE-
MAAND CLUB
KIES MET
VERSTAND
NA RIJP
BERAAD
SPECULAAS
Dadelsoesjes
uit Jordanië
ÏSr 58-
L
GROTE AMANDEL
MEVR. BOSCH:
Een mens moet
niet
egoïstisch zijn
DE JUISTE ACCESSOIRES VAN GROOT BELANG
DE
Toen het
drinkwater
ZUURKOOL 1
Psst..
Alswevan
Mvachttomi,
paHmm
zbü pittig
"bakkie
Op zijn pootjes
DE MEEST PROFIJTELIJKE
CLUB VAN NEDERLAND
PMC-ideeën
voor de cadeaumaanden
dubprijs
ƒ21.-
Poppen-bungalow
Mikroskoop
Gereedschap-set
Filmstrip-projector
Junior voetbal nr. 4
Driewieler
Knuffelpaard
Haardroger
Handmixer
Prismakijker 7x50
Autowasser
Ventilatorkachel
Rolschaatsen
Thermoskan
Picknick-servies
Trap-skelter
100% scheerwollen dekens
39.-
18.-
18.-
14.-
28.-
20.-
30.-
42.-
20.-
48.-
18.-
17.-
ƒ15.-
35.-
33.-
35.-
44.-
ZUURKOOL 2
ALLERHANDE
OKTOBER 196J
Superieure kwaliteit
Royaal bestrooid met amandelen
20 grote
koeken in een pak
TK GELOOF NIET", zegt me-
"A vrouw Hleke Bosch-
Visser (41) en even klinkt er
ontroering door in haar stem, „dat
er een vrouw in Nederland is die
ooit zo vorstelijk ontvangen is.
Het werd voor mij een onverge
telijke ontmoeting. Ik zal daar
mijn leven lang aan blijven den
ken. En ik weet zeker dat als zij
naar Nederland komt, ze mijn
woning niet zal overslaan."
En dan vertelt de „Nederland
se" Josephine Baker, huisvrouw
mevr. Bosch, moeder van twee
kinderen en pleegmoeder van een
gezin van elf in haar woning op
de grens van Driebergen en Doorn
over wat zy noemt de mooiste
reis van haar leven. Het doel:
een bezoek aan de vrouw wier
naam zij als een eretitel draagt,
artieste en star-vedette Jose
phine Baker.
„Wij hebben zoveel dingen ge
meen", zegt mevr. Bosch„en
toch ook zijn we zo verschil
lend. Zipis donker, ik ben blank.
De wereld kent haar, ik ben
huisvrouw als velen. Beiden zijn
we gevoelsmens, en al behoren
we tot verschillende kerken,
beiden hdndelen we wit religieu
ze motieven. Voor Josephine en
voor mij spreekt het geloof een
woordje mee.
Beiden hebben we zorgen,
Josephine omdat zij haar kas
teel Les Milandes, waar negen
pleegkinderen wonen, bedreigd
ziet, ik omdat het huis waarin
wij wonen door de eigenaar
wordt opgevorderd. Wat moeten
we dan, mijn man, mijn zoon en
dochter en ik, maar bovenal de
elf pleegkinderen."
Na de oorlog
Het begon allemaal na de oor
log. Tijdens de bezetting zat haar
man gevangen in een concentra
tiekamp, en mevr. Bosch stond
alleen voor de zorg van haar twee
kinderen. Na '45, toen haar gezin
netje weer op orde was, verlangde
ze naar gezinsuitbreiding. Maar
er kwam geen baby, vertelt ze,
en toen besloten mijn man en ik
er een te adopteren. Maar de Ne
derlandse adoptiewetgeving is de
grote handicap....
Mevr. Bosch: „Op een avond
las ik in de krant een advertentie,
waarin een pleeggezin werd ge
zocht voor een gehandicapt kind.
Ik zei: We moeten niet egoïstisch
zijn, wij moeten dat kind in huis
nemen. Het kwam er, nu acht
jaar terug, en het is er nog....
Daarna kwamen er meer, een
vriend van haar zoon, die als al
leenstaande geen kamers kan be
talen en anders zijn studie zou
moeten opgeven, door het levens
lot getroffen, gehandicapte kinde
ren, huisgenoten van in de twin
tig. Ieder heeft zijn eigen verhaal.
Een verhaal van problemen en
verdriet vaak, maar het is mevr.
Hieke Bosch, die in hun leven
vreugde brengt.
Toen haar pleeggezin bleef
groeien, zei iemand eens: U foent
de Josephine Baker van Neder
land. En toen de grote artieste in
Nederland optrad, aarzelde mevr.
Bosch dan ook niet om haar op
te zoeken en haar van h&èr bele
venissen als pleegmoeder te ver
tellen.
Josephine zei: „Wat enig dat u
net zo doet als ik. Schept u ook
zelf de borden vol van uw kinde
ren. Ik doe dat ook, het is veel
beter vindt u niet?"
En hartelijk nodigde de arties
te de Nederlandse huisvrouw uit
voor een bezoek aan Les Milan
des.
Ontmoeting
Jarenlang kwam er niets van,
totdat een paar weken terug me
vrouw Bosch met haar zoon (hij
spreekt vloeiend Engels, hij was
onze tolk) in de auto stapte. Vier
jarige Mopje, een van de elf
pillen" mocht mee. Tegen ieder
die huize Bosch bezoekt, vertelt
ze trots: „Ik heb tante Josephine
gezien, ze heeft met me ge
speeld...."
Steun van man
De grote steun in haar werk
als moeder en pleegmoeder vindt
mevr. Bosch bij haar man. Voor
al de gehandicapten onder haar
„plegelingen" dwepen met hem
en mevr. Bosch kan ze niet bozer
maken dan door plagend quasi-
harde woorden aan zijn adres te
richten. Dan komt jong en oud
vader Bosch te hulp.
Hij timmerde slaapplaatsen
voor het hele gezin en als er eens
iets is weet hij altijd raad. „Eer
lijk we leunen allemaal tegen hem
aan, alle veertien...."
Gaat u er mee door?
Ja, zegt mevr. Bosch, natuur
lijk. Ik geloof dat ik dit moet
doen. Toen we ons zorgen maak
ten om Josephine en haar moei
lijkheden kreeg ik een brief van
haar. Geen zorgen hoor, schreef
ze. Het komt wel in orde. En ze
krijgt iedere dag gelijk.
T/OOR VIER PERSONEN re-
kent u een kilo zuurkool U
wast de zuurkool duchtig in
koud water en zet ze op in water
(koud, en de kool behoort onder
te staan). Zodra het water kookt,
de pan van het vuur nemen en
zuurkool in een vergiet laten uit
lekken.
In een „cocotte" d.ieen
goed sluitende stoof pan) smelt
u een ons reuzel, er gaat bij:
een ui, een viertal worteltjes in
plakjes gesneden, een snuifje
tijm, een laurierblad, een stuk
of tien peperkorrels, tien gene-
verbessen en een paar takjes pe
terselie. Het beste kunt u die
kruiderijen in een klein doekje
binden, dan zijn ze er gemakke
lijk uit te nemen.
Leg dan de uitgelekte zuurkool
in de pan en voeg er een kwart
liter droge witte wijn bij en een
liter bouillon of water. Leg er
een mooi stuk gerookt doorregen
spek op en zet de deksel op de
pan. Op zacht vuur laten sudde
ren (het mag ook in de oven),
gedurende minstens drie uur.
Af en toe controleren of er nog
vocht genoeg in de pan zit. Geef
er apart de veel geprezen rook
worst bij die u volgens voor
schrift heeft laten wellen gedu
rende twintig minuten.
Met gekookte aardappelen of
met puree opdienen.
JTIE kruideniers en melkboe-
LJ ren hadden in Rotterdam
deze winter een nieuw artikel.
Ze leverden drinkwater in liter
flessen.
Heel wat keren draaien we
iedere dag haast gedachte
loos de kraan open. Water
voor de afwas, voor het wassen
of zomaar omdat u dorst hebt.
Het „Mam, mag ik een beetje
water?" is in alle gezinnen een
veelgehoorde nachtelijke kreet.
Waarschijnlijk bent u zelfs in
het bezit van een gasgeiser of
boiler met mengkraan, zodat u
de temperatuur van het water
ook nog kunt regelen.
We hebben dan ook allemaal
medelijden met de inwoners van
die steden, waar geen drinkbaar
water meer uit de kraan komt.
De huisvrouw van nu kan zich
dan ook haast niet meer inden
ken, hoe men het honderd jaar
geleden moest doen zonder alle
voordelen van onze „waterbe
schaving".
In Bef jes tijd
Honderd jaar geleden was dat
anders. ,J)ienstbode" Bet je
boft wanneer zich in het grotè
herenhuis, waarin zij dient een
pomp in de bijkeuken bevindt.
In de huizen van de minderbe
deelden is dit niet het geval.
Men verzamelt het regenwa
ter, dat echter gevaarlijk is
door de loodafzetting van de go
ten. Aan het schoonhouden van
de daken wordt trouwens even
min veel zorg besteed. Ook
haalt men water uit putten, die
zich dikwijls in een nogal ver
ontreinigde bodem bevinden.
Voor huishoudelijk gebruik
schept men water uit de stads
grachten, die tevens als riool
dienst doen. Nee, daar moet de
zindelijke Betje niets van heb
ben.
Waterschepen
Om het tekort aan zuiver
drinkwater in de grote steden
aan te vullen, varen watersche
pen aan, die het water ophalen
in gebieden, waar het nog niet
verontreinigd wordt. Maar ook
hiermee past Betje op.
Nee, met drinkwater is Betje
heel voorzichtig. Zij keurt het
door een halve liter in een por
seleinen schaaltje te laten ver
dampen. >;Kwalijkriekend" wa
ter gebruikt zij nietdaar dit
rottende plantaardige of dierlij
ke stoffen of gassen bevat.
Betje heeft dit allemaal ge
leerd vdn haar meneer. Meneer
heeft haar ook verteld, dat er
veel ziekten veroorzaakt wor
den door de slechte watervoor
ziening in de stad. Toen hij op
reis in Engeland was, hééft hij
daar de moderne waterleiding
iri werking gezien,, waarbij het
over grote afstanden kan wor
den vervoerd.
Enkele vooruitstrevende heren
zouden dit systeem ook graag in
Holland toegepast willen zien.
Nicolaas Beets
De beroemde dichter en do
minee, Nicolaas Beets, wijdde
zelfs een gedicht aan dit onder
werp:
Voert water aan, voert water
aan,
In frisse heldre stromen,
Zoals de hoge God het geeft,
Voor nog de mens 't bedorven
heeft;
Voert water aan, voert water
aan,
Laat, laat de godsgaaf komen.
Voert water aan, voert water
aan,
Uit zilvren waterwellen!
Geen drab, waar ziekte en
dood uit gist,
Maar zuivre bron, die 't bloed
verfrist
Voert water aan, voert water
aan,
Dat kranken doqt herstellen.'
Voert water aan, voert water
aan,
Voor armen en voor rijken!
Voor 's rijken goud, door
kunst en kracht
Den armsten broeder toege
bracht;
Voert water aan, voert water
aan,
Waar liefde en trouw uit blij
ken!
Een burger kroon, een liefde-
krans
Die nimmer moet verflensen,
Waarin zich doom noch distel
mengt,
Voor 't hoofd dat deze wel
daad brengt,
En water schenkt, goed water
schenkt,
Aan zestig duizend mensen'.
Dit „Voert water aan, voert
water aan" klinkt zo sugges
tief, dat het meer doet denken
aan iemand, die op het punt
staat in de woestijn van dorst
om te komen, dan aan een def
tige Utrechtse dominee.
Durfde niet!
Dit gedicht schreef Nicolaas
Beets in 1873. Als in 1883 in
Utrecht een waterleiding in be
drijf gesteld wordt, blijkt zijn
dichtershart groter te zijn dan
zijn normale hart. Hij dutft nog
geen waterleiding in zijn huis
aan te laten leggen.
Ook Betje heeft uitdrukkelijk
aan haar mevrouw verklaard,
dat zij beslist geen kraan in
haar keuken wil hebben. Stel je
voor hoe gevaarlijk! Er wordt
dan ook maar begonnen met
een kraantje buiten tegen de ge
vel.
JUISTE KEUZE van het
passende accessoire is heel
belangrijk wanneer men het pre-
dicaat „goed gekleed" uil ver
overen.
De mode, algemeen gesproken,
houdt zich hoe langer hoe meer
met de jeugdigen en zéér jeug
digen bezig, vandaar dus een
keur van leuke, vrolijke bijkom
stigheden waarmee de kleding
aangevuld kan worden. Wij za
gen bijv. de nieuwe maillots.
Vroeger waren maillots effen en
liefst niet te opvallend, ten slotte
was het eerste doel ervan: zor
gen voor de nodige warmte.
Toen werd de kleur bijzonder
fel, we herinneren ons het har
de groen, het vurige rood. Nu,
dit jaar verschijnt de maillot
met fraaie ingeweven patroontjes
in vele kleuren. ƒ9.
Voor de winter
Bovendien spelen oprechte
sportkousen een rol bij de
huidige mode. Voor jonge, spor
tieve meisjes staan ze echt wel
grappig wanneer ze bij mantel
pakjes of rokken met slobber-
truien worden gedragen.
De wat meer geposeerde vrouw
zal ze toch echt niet dragen. Zij
zal, mocht de winter echt
koud worden, hoogstens proberen
een paar fraaie, dunne wollen
kousen op de kop te tikken en
die aanvullen met een paar ge
makkelijk zittende laarsjes.
De hoge en zeer uitzonderlijke
laarzen die tot de knie en daar
boven reiken, worden niet alleen
van leer vervaardigd maar ze
worden ook van de materialen
van de kleding gemaakt om daar
dus een geheel mee te kunnen
vormen. Dan wordt het dus maat-,
werk en dat is alleen weggelegd
voor haar die over een ruime
beurs beschikt.
Handschoenen
In handschoenen is dit
seizoen een enorme variatie te
zien. Ook het lange model, rei
kend tot de elleboog, mag zich
weer in de belangstelling ver
heugen. Gebreid of gehaakt, al
dan niet met leer gecombineerd,
van nylon, nappa (dikwijls met
een heerlijk warme voering) of
van het prachtige glacé ge
maakt, kqn iedereen die hand
schoen vinden die passend bij de
kleding is en bovendien doelma
tig.
Sieraden
Bij de sieraden ligt het accent
dit seizoen in hoofdzaak op de
halskettingen en arm
banden, terwijl af en toe ook
de sierspeld weer gedragen
wordt. Deze laatste is dan door
gaans enorm van afmetingen en
meest van vele schitterende ste
nen gemaakt. Wie zo'n speld op
japon of pakje draagt behoeft dan
ook niet anders meer om zich
te sieren.
Oorknoppen, zo men ze al
draagt, zijn bijzonder bescheiden
van formaat, een simpel parel
knopje is al voldoende. Maar de
kettingen zijn kolossaal en in ve
le gevallen geïnspireerd op de
sieraden die eens Cleopatra droeg.
In een groot warenhuis zagen
wij zo'n collier dat bestond uit
vele rijen gulden muntjes en dat
maar liefst 75.— kostte!
Naast al het verguldsel, in
meterslange snoeren, waarmee
men zo gezellig spelen kan, zijn
er de parelcolliers. Ze be
staan in glanzend en mat en ze
doen het meestal voortreffelijk.
Men ziet ze het meest in het
wit en daardoor laten ze zich zo
gemakkelijk met alles combine
ren.
Armbanden
En u bent helemaal in de
mode wanneer u veel a r m-
banden tegelijk draagt, liefst
goudkleurig en rinkelend!
Maar.... er valt een toenemen
de belangstelling te constate
ren voor het antieke sieraad,
dat met naarstig zoeken nog
wel eens voor een zacht prijs
je te koop is. Het is „echt"
en bovendien veel persoonlijker.
Tassen
De tassen blijven vrij groot
behalve voor de avond want dan
zien wij weer hele dunne, piep
kleine, envelopjes van goudleer,
brocaat, lamé en satijn.
En voor de jeugd is er een
schooltasse n-m ode die
bijzonder gezellig is. Vrolijke gro
te ruiten maken van een school
tas, die in verschillende model
len verkrijgbaar is, nu eens een
leuk object.
De petjes voor de jonge
meisjes blijven nog wat, voor de
modieuze vrouw zijn er de b o n t-
hoeden. Ongelooflijk hoe
fraai de techniek is waarmee
men bont tot flatteuze hoofddek
sels weet te verwerken. En hoge
losse bontcols maken dat u
het beslist niet koud zult heb
ben van de winter.
Omdat het bont zo in de mode
is, kunt u in verschillende za
ken, bontranden, kragen e.d. los
kopen en op deze manier kunt
u kleren van het vorige seizoen
het mode-accent geven waar zij
om vragen.
Maar wat u ook doet, kies met
verstand en na rijp beraad en
wees eerder te voorzichtig dan te
overmoedig. Pas dan zult u wer
kelijk goed gekleed gaan.
DE LANDEN van het Midden-
Oosten hebben een keuken die
veel op elkaar lijkt. Rijst is er het
belangrijkste voedsel op velerlei
wijzen klaar te maken en daarbij
spelen noten dan een grote rol.
Dan is er het geroosterde vlees
hier „Kebabs" geheten, ook dus
weer op stokjes geprikt en met
verschillende kruiden en groenten
geroosterd. Naast de behoorlijk pi
kante gerechten, het zoete waar
bij dus zowel de noten als honing
een belangrijke rol spelen.
TyjAAK DEEG op de volgende
wijze: 400 gram bloem kne
den met twee ons boter, een
snippertje water en een paar
druppels „oranje- bloesem-wa
ter". (Dit zeer geparfumeerde
vocht kunt u in Frankrijk bij de
meeste delicatessenzaken ge
woon kopen). Het deeg behoort
vast te zijn, want u moet er bal
letjes van vormen ter grootte
van een ei.
U hakt met elkaar wat amande
len, dadels (pitten uithalen!), ha
zelnoten. U hakt ze zeer fijn en
vermengt ze met anderhalf ons
poedersuiker, kaneel en een ons
boter. Neem ieder deegballetje,
maakt er een holte in, vul die
met iets van het gehakte mengsel,
sluit zorgvuldig weer af. Neem een
duchtig beboterd bakblik, leg er
de gevulde balletjes op en laat ze
in een warme oven in ongeveer
een half uur gaar en bruin worden.
CISKA VERHEUL
De kat. aldus heeft de camera
ook duidelijk aangetoond, slaagt
erin wanneer hij valt, dusdanig
(in de lucht) te draaien dat zijn
poten onder komen en hij dus
(vaak: lang niet altijd!) goed te
recht komt. Hoe hoog kan hij val
len zonder iets te breken of zon
der dood te vallen? Men neemt
aan ongeveer 4 etages; in de tijd
van die val kan hij zich omdraai
en zodat zijn poten de val op
vangen en de snelheid van de val
is dan precies zo groot dat er
geen scheuren van geraamte, spie
ren etc. optreden en hij ongedeerd
blijft
HET LIDMAATSCHAP van
de Premie-van-de-Maand
Club staat open voor allen die
sparen volgens het vrijwillige
AH-spaarsysteem. By elke gul
den boodschappen kan men,
wanneer men daar prys op stelt,
een AH-spaarzegel van tien
cent kopen. Deze zegels kan men
plakken in een PMC-spaar-
boekje (gratis verkrijgbaar in
alle AH-winkels en AH-Super-
Marts). Als het spaarboekje vol
is met 490 zegels dat is dus
49.sparen kan men er
52.in contanten voor krij
gen of een chequeboekje met
52.aan PMC-cheques. En
die PMC-cheques zijn nodig om
aan die prachtige PMC-premies
te komen. Op veler verzoek zijn
een maand geleden ook 26.—
chequeboekjes ingesteld, om
sneller PMC-premies te kunnen
bestellen. Nu kan men ook „hal
verwege" (bij 255 PMC-zegels)
zijn spaarboekje inwisselen voor
ƒ26.aan PMC-cheques.
MET EXPERIMENTEER-KIST
EN CHEMICALIËN HANDLEIDING
Vergelijkbare
winkelwaarde 60,-
Bestel nummer 540
MET EXPERIMEN'
EN CHEMICALIËN
IN ETUI: 12-DELIGE
MET 2 GRATIS FILMPJES
ECHT CHROOMLEDER
SOLIDE
MET SIERZADEL
IDEALE
ZWITSERSE
DUBBEL-GECOATE LENZEN
Vergelijkbare
winkelwaarde 35.
Bestelnummer 930
Vergelijkbare
winkelwaarde 25,-
Bestelnummer 920
Vergelijkbare
winkelwaarde 27,—
Bestelnummer 520
Vergelijkbare
winkelwaarde 22,50
Bestelnummer 970
Vergelijkbare
Tinkelwaarde 39.—
Bestelnummer 530
Vergelijkbare
winkelwaarde 3<
Bestelnummer 9'
Bestelnummer 645
10,in PMC-cheques.
de rest in contanten. Totaal
Bestelnummer 690
10,in PMC-cheques,
de rest in contanten. Totaal
Vergelijkbare
winkelwaarde
Bestelnummer
Levering le kwartaal 1964
ROTERENDE
met paardenharenborstel
CENTRIFUG AAL-SYSTEEM
BESTUURBARE
Vergelijkbare
winkelwaarde ƒ35,-
Bestelnummer 550
Vergelijkbare
Winkelwaarde 89,—
Bestelnummer 635
Vergelijkbare
winkelwaarde 34.50
Bestelnummer 660
'N KWALITEITS-UURWERK
Vergelijkbare
K OHC/Onlf Inlf winkelwaarde 32,
IXGlmGlIfllUIV Bestelnummer 900
MET HERMETISCHE SCHROEFSLUITING
Vergelijkbare
Vergelijkbare
winkelwaarde 50.—
Bestelnummer 910
Vergelijkbare
winkelwaarde 49,—
Bestelnummer 960
14-DELIG
SNEL EN SOLIDE
DOUBLE FACE
1 PERSOONS 150 x 220
Vergelijkbare winkelwaarde 49.
Bestelnr. Zuidzeeblauw 521. Korengeel 531.
2 PERSOONS 190 x 230
Vergelijkbare winkelwaarde 60,
Bestelnr. Zuidzeeblauw 522. Korengeel 532.
KEUZE UIT
3 MODELLEN
PMC-KOELKASTEN
Tafelmodel - 142 liter Clubprijc 252.-
Wandmodel - 102 liter Clubprijs 252.-
Gezinsmodel - 215 liter Clubprijs 395.-
(Vraag speciale koelkast-folder)
In de AH-winkel ligt een gratis spaarboekje voor u klaar.
BRAAD WAT BLOKJES var
kensvlees (lapjes in grote ku
bussen gesneden) in een grote
braadpan mooi bruin en zorg
daarbij voor vrij veel jus. Bedek
het vlees met een laag zuurkool
die u van tevoren een paar maal
heeft uitgespoeld en waar u het
water goed uit heeft verwijderd.
Leg op de zuurkool een flinke
laag zorgvuldig afgeplukte selde
rijbladeren en wat blokjes knol
selderij. Daarop komt een laag
aardappelen in blokjes gesneden,
daarop weer een laag zuurkool
weer een laagje van het selderij-
toebehoren en eindigen met ee
laagje aardappelblokjes. Op de
zuurkool wordt steeds wat peper
gestrooid en op de aardappelet
steeds een weinig zout. Als her
geheel kookt, zet u de pan op eer.
sudderpit en laat de zaak genoe-
gelijk een uur of vier a vijf smo
ren. Als u de indruk krijgt dat
het gerecht te droog wordt, g'e!
u er voorzichtig een weinig wa
ter bij (liefst warm).
Even vóór het opdoen de lage-1
voorzichtig door elkaar roeren
proeven of alles pikant genoeg is-
Zuurkool anders dan andera!
