Attie Westerhof uit Sneek
Caissière van het jaar
Goed
Bekeken
Drijvend pension in
het Noordzeekanaal:
I
/i/
de beste, snelste, accuraatste
MOHAMMEDAAN OLLONG
IN FRIESE WYLDEMERK
Eet ook
met
Kerstmis
rijst
Heel Nederland
geniet
met de feestdagen
die lekkere
vacuumverse koffie S
van Albert Heijn I
Albert Heijn
SAL AM AT MAK AN" (smakelijk eten)
TEHUIS VOOR ITALIANEN
EN SPANJAARDEN
Kalkoen hoort bij een
Italiaans kerstfeest
WIJN ÉN
KAAS
7
door P. W. BUSSEL
Hospita „Hoogovens"
zorgt goed
ȃk
DECEMBER 1962
O
ALLERHANDE
55U
1/AN KINDSAF aan hebben ze me geïntrigeerd: die
juffrouwen die altijd zoveel guldens en tientjes hadden
en daar zomaar mee mochten omgaan. Al jaren wilde ik
weten hoe nu zo'n juffrouw-van-al-dat-geld wel zou zijn.
Niet zomaarde eerste de beste, neen, neen, de allerbeste.
En nu, nu weet ïk het. Sterker, ik heb haar gesproken en
ik was getuige van het moment waarop voor een stamp
volle zaal in het Amsterdamse Béllevue werd gezegd: "De
caissière van het jaar, van 1962, dat is mejuffrouw A.
Westerhof uit Snee k".
TTET IS jammer dat u het
n niet gezien heeft, maar als
er ooit iemand ongelovig heeft
gekeken toen AH's president
directeur, de heer Albert
H e i j n, haar naam afriep,
dan was het wel Attie Wester
hof, nog steeds uit datzelfde
Friese Sneek. Ze bloosde, ze
knipperde met de ogen, ze trok
de schouders op toen collega's
haar naar voren haalden op
die gevulde Bühne in Amster
dam en haar slanke hand lag
een beetje trillend in die van
haar president-directeur, toen
hij haar feliciteerde.
GOUDEN PLAK
GEEN kleinigheid voor Attie
Westerhof, Caissière van het
Jaar bij AH. Dat begon met een
gouden plak die haar aan een lint
om de hals werd gehangen. Daar
waren bloemen bij, een uitgebrei
de doos met potjes en pannetjes
om nóg mooier te worden en ten
slotte een chèque van maar liefst
vijfhonderd gulden. Allemaal om
dat Attie Westerhof, die aan de
Leeuwenburg 22 in Sneek haar
dagelijkse werk verricht, de bes
te, de snelste, de foutlooste en de
TAE „AROSA SUN", 16.231 ton, 182 meter lang, liggend
•L' in het Noordzeekanaal bij IJmuiden, herbergt een
kleine 450 man, personeelsleden van de Hoogovens. Het
zijn een kleine honderd Spanjaarden, een dikke tweehon
derd Italianen (die er bepaald niet magerder op zijn ge
worden sinds zij uit Italië naar hier kwamen) en een
honderdvijftig Nederlanders- In totaal zijn zestig tot zeven
tig personen nodig om het „kosthuis" in bedrijf te houden-
een beetje Nederlands te leren.
Dat scheelt ze trouwens ook
veel bij een mogelijke promotie.
In het algemeen nog dit: de
Spaanse werkkrachten zijn, me
nen wij, iets beter vaktechnisch
onderlegd dan de Italiaanse. De
Italianendie u hier ziet, komen
hoofdzakelijk uit Sardinië: enke
len komen ook uit Sicilië. Ja,
het klimaat blijft natuurlijk al
tijd een moeilijk punt. Maar
daaraan kunnen wij niets doen!"
accuraatste kassajuffrouw was van
188 meisjes die. tevoren door een
kantenjury aangewezen, als de
beste van de AH-zaak waarin zij
werkzaam zijn, nu uit alle delen
van het land naar Bellevue waren
getogen.
En hoe is ze nu? Wie is nu die
beste, snelste en van nog veel
meer goede eigenschappen voor
ziene Attie Westerhof. Nu
eerst dit: voor Klaas Visser, de
23-jarige controleur bij een radio-
en tv-firma, is Attie altijd ,,de
beste" geweest, want hij gaat
met de 21-jarige Beste Caissière
trouwen.
IETS BLIJVENDS
EN verder? Verder is Attie
Westerhof een slanke, zich snel
bewegende, jeugdige Friezin. Een
meisje van wie ik zou willen zeg
gen dat zij, zoals onze voorvaderen
dat zo duidelijk konden uitdruk
ken, wakker uit de ogen kijkt.
Zeventien minuten over vijf was
het op dinsdagmiddag 13 novem
ber en Attie Westerhof was drie
minuten eerder uitgeroepen tot de
Beste Caissière, toen ze zei:
„Natuurlijk niet, daar had
ik nooit op gerekend. Mijn
chef in Sneek zei: „Attie, ga
op voor die prijs van vijf
honderd gulden, maar ik ant
woordde steeds: Niet zeggen,
anders word ik het nooit. Ja,
dat klopt, ik ben het vorig
jaar nummer twee geworden,
maar dat zegt toch niks?
Heus, geen haar op mijn hoofd
had er aan gedachtdat ik het
ooit zou worden."
Maar ze is het geworden, die
zelfde Attie die de ochtend van
iri ddi vreemde;^
713 BLIJVEN veel op het
schip", vertelt men ons, „ze
gaan eigenlijk niet veel uit. Zo
nu en dan eens naar Beverwijk,
waar een Italiaans tehuis is
„Castra Nostra", en naar Haar
lem waar ze ook gastvrijheid
vinden in een tehuis voor
vreemdelingen van de Peregri-
nusstichting en daar zo goed
als hier trouwens adviezen
van een maatschappelijk wer
ker kunnen krijgen inzake hun
problemen.
Met die problemen valt het
trouwens best mee, voorzover
wij dat kunnen zien. Tenslotte
zijn het volwassen mannen die
hier alleen maar in de kost zijn.
Om ze echter te helpen in ons
land tot aanpassing te komen,
doen wij meer dan bijvoorbeeld
een gewone kostbaas zou kun
nen doen: wij organiseren film
avonden in samenwerking met
de bewuste ambassades en der
gelijke, wij geven introductie
avonden over Nederland en hoe
dat staatkundig en geografisch
„in elkaar zit" en natuurlijk
ook over het eigen bedrijf en
wij sporen ze vooral aan Ne
derlands te leren.
Op allerlei manieren stimule
ren wij het aanpassingsproces.
En dan doen wij natuurlijk
als plaatsvervanger van het ge
zin wat aan Kerstmis".
OOK DIT JAAR
Vorig jaar hebben wij een
mooi Kerstfeest gehad en dat
zullen we ook dit jaar weer zo
proberen te organiseren. We
hadden een volledig Kerstdiner
en op Kerstdag zelf een Kerst
wijding met een dienst van het
Kerstevangelie die geleid werd
door Pater Romegio, een Ita
liaanse geestelijke.
De eetzaal u ziet dat die ge
noeg ruimte biedt was mooi
versierd met Kerststukjes, met
kaarsen natuurlijk en het klonk
als een klok. U moet zien hoe
piekfijn ze dan allemaal ge
kleed zijn; nu ziet u ze in hun
vrijetijdskleding. Het leken wel
allemaal directeuren! En je
kunt, als organisator, dan altijd
een beroep op hen doen; zij
werken graag mee.
Ze zijn altijd „in" als het iets
feestelijks aangaat! Het zijn vro
lijke, levendige mensen en zij
wormen, in ons bedrijf, uitste
kende krachten en prettige col
lega's. Vooral als ze erin slagen,
'jpOLK EN BODE op de
„Arosa Sun" het voor
malige passagiersschip dat de
„Hoogovens" gebruiken ter
herberging van een 450
werkkrachten (Italianen,
Spanjaarden en Nederlan
ders), is de Italiaan Ro
meo Polisin i.
Hij is 24 jaar en men ziet
het hem niet aan dat hij Ita
liaan is en afkomstig uit het
•gebied Abruzzi, uit de stad Te-
ramo in de buurt van de kust
'van de Adriatische zee.
Niet te onderscheiden
In hem spreekt duidelijk het
Germaanse bloed van de mil
joenenvolkeren die eens in de
geschiedenis van Italië het land
uit noordelijke richting over
stroomden. Romeo Polisini is
niet te onderscheiden van een
doorsnee-Nederlander of het
moest zijn de houding van
het hoofd en in de gebaren die
ROMEO POLISINI (24)
vloeiend Nederlands
een iets van de onze afwijken
de vloeiing bezitten.
Verloofd
Hij spreekt uitstekend Ne
derlands en hij verstaat elk va
derlands gesprek. Dat hoeft niet
te verwonderen als men weet
dat hij met een IJmuidens
meisje verloofd is en al enke
le jaren in ons land werkt.
Eerst twee jaar bij de Staats
mijnen, toen op de Holland-
Amerika Lijn en daarna nog
bij de textielindustrie, in En
schede. Hij is beambte-tolk op
de Arosa Sun" en zo iemand
is nodig bij een vaak zo heet
gebakerde mêlée van nationa
liteiten en mensentypes. Hij is
trouwens niet de enige die
„tolkt"; er zijn er meer die
wat Nederlands kennen.
Groot feest
Romeo Polisini vertelt:
„De avond vóór Kerstmis
gaan wij bij elkaar een spelle
tje doen, kaarten of zo; dan ko-
De buitenlandse krachten voelen
zich thuis. Na afloop der werk
zaamheden leggen zij gaarne een
kaartje op de Arosa Sun.
men de familieleden te zamen
en brengen op die manier de
avond door. Als het dan twaalf
uur is en de Kerstnacht begint,
dan gaan wij naar de kerk
diensten. Zo begint ons Kerst
feest. Ik geloof wel dat het zo
gaat in héél Italië. Wij maken
er een groot feest van en het
Kerstmaal is een heel evene
ment. Daar is altijd kalkoen
bij. Zonder kalkoen is een Ita
liaans Kerstmaal ondenk
baar!"
Voor de liefhebbers
]yu KUNNEN ONS voor
stellen dat uw smaak
niet uitgaat naar slaatjes en
snackjes, maar dat u de
kaas en de goede wijn be
mint.
Ga dan naar AH en kies
er uit de grote sortering
kaas uit binnen- en buiten
land precies die soorten die
u bijzonder plezierig beroe
ren.
Zorg voor alle soorten
brood: witte- en zwarte rog
gebroden, de dunne Kavli,
Pumpernickel, wit- en vol
korenbrood, toost in groot
en klein formaat. Geef er
botertjes bij.
Ontkurk de heerlijkste fles
(sen) Chateau neuf du
P ape laat de wijn in de
glazen fonkelen en het ge
sprek zweven tussen luchtig
en zwaar.... U zult heerlijke
uren beleven.
CISKA VERHEUL
de wedstrijd in Heerenveen haar
reis naar Amsterdam begon, sa
men met haar collega-caissières
van Heerenveen, Leeuwarden, Har-
lingen en Drachten. Dezelfde At-
tie, die de avond van dezelfde dag
om negen uur in Amsterdam weer
in de trein stapte, óp van de ze
nuwen wat de ouders en Klaas in
Sneek zouden zeggen.
„Er is direct een telegram
naar mijn filiaalchef in Sneek ge
stuurd en hij zal ze thuis waar
schuwen en alles vertellen",
lachte Attie, nog steeds over
haar toeren door alle eer, suc
ces en cadeaus, waartoe ook
een gloednieuwe tas behoorde.
„En die vijfhonderd gulden,
niet te geloven. Wat ik er mee
ga doen? Nou, neen, als ik het
zeg is het net of ik dacht ze te
krijgen en dat is niet zo. Maar
ja, u heeft gelijk, natuurlijk
heb ik een wens. Een nieuwe
naaimachine. Dat is iets blij
vends, een herinnering die ik
steeds bewaar", zei ze. „En, al-
zeg ik het zelf, mijn grote hobby
is juist het zelf maken van kle
ren. Ja, het zal wel een naai
machine worden".
VHOLIJK SOOIIT
TTonderd en tachtig AH-caissières
hadden de hors d'oeuvre en
de koninginnesoep al achter de
rug, tijdens een uitgebreid diner
en zaten te genieten van het
Cocktail Trio dat hen van de ene
lachbui in de andere deed rollen,
toen ik naar de hoofdtafel in die
dinerzaal keek.
Daar zat de man wiens naam
dagelijks door tienduizenden Ne
derlandse vrouwen wordt uitge
sproken wanneer ze zeggen: „Ik
ga nog even naar Albert Heijn."
Dat is eigenlijk wel gek. want
geen van die vrouwen gaat dan
bij de heer A. Heijn op bezoek.
Stelt u zich voor dat het wel zo
was. Daar was niet tegen aan te
slepen met koffie en stoelen.
Hij zat aan de hoofdtafel, tus
sen de twintig caissières die alle
maal in de finale waren gekomen
en naast Attie Westerhof. Even
eerder had hij (die ik persoonlijk
bewonder wegens zijn gemakke
lijke manier van optreden) op
het toneel gestaan en daar had
hij, de president-directeur, tot on
geveer tweehonderd van zijn per
soneelsleden gezegd:
„Dames en een heel klein
beetje heren, ik zal geen speech
van een half uur houden, want
dan zou iedereen zeggen: man,
schiet op, maar ik wil wel mijn
vreugde uitspreken over een ge
slaagde caissièredag. Geslaagd
en dat is begrijpelijk, want cais
sières zijn een vrolijk soort.
Dat moet ook, omdat een zure
caissière de klanten wegjaagt
en één ding is zeker: AH hééft
geen zure caissières."
De heer Heijn gaf in enkele
zinnen een kenschets van de goe
de caissière:
„Ze is de gastvrouwe in een
zelfbedieningszaak, ze is dik
wijls de enige met wie de klant
in contact komt. Betalen is niet
leuk en als je dan op een zure
manier van je geld wordt afge
holpen is dat helemaal naar.
Maar onze klanten kómen en ik
moet dus wel concluderen, dat
onze caissières goed zijn."
OP DE HUID
AP het ere-schavotje hadden ze
gestaan, Attie Wester
hof boven nummer 1. The a
Ratelband uit Tilburg
op nummer 2 en Albertina
Hoorn uit Kampen op
nummer 3.
En nu wisten ze het allemaal,
die honderd en tachtig, wie de
besten waren. Ze wisten allemaal
dat van hen verwacht werd een
verzorgd uiterlijk, een bescheiden
make-up maar ook een schoon
trommeltje, waaruit ze de kinde
ren bij de kassa een snoepje aan
bieden.
Ze wisten nu nog eens te be
ter dat ze goed verzorgde nagels
moesten hebben en dat ze „tijdig
de wagentjes en mandjes weg
moesten halen".
Maar ze wisten iets meer, al
die honderd en tachtig caissières,
die uit het hele land waren ge
komen, namelijk dat hun presi
dent-directeur een man is die het
woord „dienst-verlening" per
soonlijk op de huid wil schrij
ven van alle mensen die in zijn
bedrijf werken.
Dat is de mentaliteit, die Ne
derlanders met een verziende
blik altijd heeft gekenmerkt.
lamitische bevolkingsgroep niet
steeds even goed begrijpen.
Het liefst zou de heer Ollong
ian ook met zijn gezin naar In-
lonesië willen terugkeren en
tientallen andere Ambonese ge
zinnen uit het woonoord „Wylde-
merk" met hem.
Het gezin Ollong.
J^ALAMAT MAKAN", wenst
me de radiotelegrafist Ol
long: „Smakelijk eten", en hij
maakt een uitnodigend gebaar
naar de welvoorziene rijsttafel
Zijn in Nederland geboren kin
deren, de vierjarige S i 11 i
de bijna drie jaar oude A m i-
n a t u 1 en de kleine D j a-
m a 1, die dit voorjaar zijn eer
ste verjaardag vierde, laten zich
geen tweemaal noden. Want
hoewel het gezin Ollong al
sinds meer dan tien jaren in
ons land vertoeft, blijft de rijst
voor deze Ambonese familie
nog altijd het hoofdbestanddeel
van de warme maaltijd.
0 KAMPOUDSTE
De heer S. Ollong kwam in 1957
als kampoudste naar het Ambo
nezen-woonoord „Wyldemerk" in
de Gaasterlandse bossen, dicht
bij het Friese dorpje Balk. Vóór
die tijd was hij radiotelegrafist
aan boord van verschillende kust
vaarders, voor het merendeel van
Duitse rederijen.
moeilijke tijd.
gelijke gelegenheden. Hij Is de
man die duizend en een dingen
regelt; die het contact met het
gemeentebestuur onderhoudt, die
namens de bewoners optreedt bij
besprekingen met het provinciaal
bestuur, en die zich een enkele
maal gedwongen ziet tot het bij
leggen van persoonlijke geschillen
tussen de bewoners, hoewel dat
laatste gelukkig zo goed als nooit
voorkomt.
WEL ST.-NICOLAAS
Kerstmis en Oud en Nieuw
iert de Ambonese bevolkings
groep in „Wyldemerk" niet.
Niet collectief tenminste, want
lier en daar kreeg bijvoorbeeld
Ie St.-Nicolaasviering toch wel
eeu feestelijk tintje. Zoals o.m.
bij het gezin Ollong, waar de
tinderen onthaald werden op
lekkernijen. Het is een van de
gebruiken die de familie Ollong
van de Nederlanders heeft over
genomen, en die alleen maar
bedoeld zijn ter verhoging van
de gezelligheid in de huiselij
ke kring.
Voor de rest kent het gezin
z'n eigen Mohammedaanse feest
dagen, waarvan de besnijdenis en
het huwelijk wel mede van de
belangrijkste zijn. Bij die gele
genheid wordt ook de inwendige
mens niet vergeten: bami, saté
met kippe- of geitevlees beho
ren tot de hoofdgerechten.
EIGEN LEVENSSTIJL
De gehele nederzetting, die en
kele tientallen gezinnen omvat,
belijdt de Mohammedaanse gods
dienst, en ook dat brengt z'n ty
pisch eigen moeilijkheden met
zich mee. Moeilijkheden ten aan
zien van de voeding, omdat de
Koran nu eenmaal een aantal
bepalingen kent omtrent de heili
ging van de maaltijden; moeilijk
heden ook ten opzichte van de
dorpsbewoners, die de levensstijl
en levensgewoonten van deze Is-
0 GOEDE RUST
De samenstelling van het dage
lijks menu levert niet veel moei
lijkheden op. De familie Ollong
is al sinds jaren klant bij Al-
bert Heijn in Sneek: „de rijst is
hier beter dan we in Ambon ge
wend waren", zegt hij. Maar toch
blijft de terugkeer naar Indone
sië het ideaal van het gezin. De
kinderen begrijpen daar nog niet
veel van. Zij duiken huiverend
weg in hun dikke winterjassen.
Het land waar hun vader en moe
der geboren zijn, hebben ze nooit
gezien.
De kleine Aminatul, die eigen
lijk Aminatuldjannah heet, maakt
van de gesprekspauze gebruik
om de lepel de lepel te laten en
zonder dat iemand erop let, een
grote hap bami met behulp van
de vingers naar binnen te laten
glijden.
FMj
AMINATULDJANNAH
netjes met lepel
„De functie van kampoudste is i
eigenlijk een erebaantje en een
vertrouwenspositie", vertelt hij.
Het wordt dan ook niet gesala- i
rieerd, De benoeming komt tot I
stand op voordracht van een aan- j
tal vertrouwenslieden en na
stemming van de bewoners van
het woonoord.
„Toen ik in 1957 in deze func
tie benoemd werd, heb ik ge
meend niet te mogen weigeren,
omdat ik de hoop had op die
manier iets voor mijn mede-1
landgenoten te mogen beteke-1
nen."
De heer Ollong, die behalve
Nederlands en Fries ook een aar
dig mondje Engels spreekt, is
dan ook de trouwe afgevaardigde
van de bewoners bij alle mo-
UI
„Pflït!" zegt het Wik als het
opengaat. En het kofflefeest kan
beginnen. Zulke brand-verse
koffie hebt u nog nimmer gezet.
Maar daarvoor ie het dan ook
AH-Vacuumkoffie. altijd een
half uur geleden gebrand, direct
luchtledig verpakt. En boven-
lien: precisie-gemalen (niet te
trof, niet te fljn) dus voordelig
n het gebruik.
In de 4 smaken
Kleur
Vicuumbllk
250 tr»m*
VDL-AROMATISCH
Goudmerk
1.72
AM-MACHTIG
Roodmerk
1.45
MILO-GEURIG
Groenmerk
1.45
PITTIG
Paarsmerk
1.20
AH-Vacuumkoffie in blik is zelfs nog lager
in prijs dan elk ander kwaliteitsmerk in pak.
heeft de 4 lekkerste koffies
President-directeur A. Heijn geflankeerd door de winnaressen;
de drames A. Westerhof en Th. Ratelband,
