Allerhande nuttige wenken om
Morpheus gunstig te stemmen
GEZONDE VOEDING:
gezonde slaap
GEMIDDELD 8 UUR
SLAAP PER ETMAAL
ETEN IN BED?
sparen
r
Stiefmoederlijk bedeeld
Ochtend'- en
,avond'-mensen
ZO WAS HET IN 1900
VITAMINEN
B EN C
Albert Heijn
Vacuum-koffie
iiiiiiiiiiiiiiiEinii
Gelderse Ham
100 gram 39 ct
De Wekker..rrr!
Maar ook
uitgerust!
~l
GEZONDHEIDS REGEL NUMMER ÉÉN
Grootste
verzamelaar
NEUSJE
En nog 10 gulden regels
voor een gezonde slaap
GEEF EEN
ALB. HEIJN
WAARBEBON
Bloemetjes op het hoofd
Illlllllllllllill
Ook na 31 jan. 1962
Halen en proeven!
A
Aller
Albert Heijn N.Y. - Zaandam
pagina
HOFLEVERANCIER
Dat is enorm!
OKTOBER 1961
6e jaargang No. 9 (70)
Slaapkamer: gezondste kamer van ons huis
p EN derde van ons leven brengen wij in bed
door. Het is om die reden dat de slaap
kamer, het bed, het slapen en alles wat daarbij
hoort in dit nummer van Aller-Hande eens extra
in het licht wordt gesteld.
Aan onze huiskamer besteden we alle zorg.
We geven fleur aan ons huis door een gezellige
tuin of alleen maar een bloembak. Maar bij het
overgrote deel van ons volk wordt juist het ver
trek, waar men acht uur per etmaal in door
brengt, stiefmoederlijk behandeld. Nog sterker,
de slaapkamer is waarschijnlijk het vertrek in de
woning, waar we gedurende ons leven langer
verblijven dan waar anders in huis of daarbuiten
ook.
1LS je slaapt zie je er toch
niets van", is het argument
hij velen om de slaapkamer te
meubileren met alleen het
hoogstnoodzakelijke of deze te
gebruiken als het vertrek waar
meubilair en wandversieringen,
die elders in huis niet meer
worden geduld, worden opgesla
gen. Een kale plafonnière, on
persoonlijke vloerbedekking
verschoten gordijnen. Inderdaad,
we zien het in het donker toch
niet.
Maar ook bij dag- en kunstlicht
kan de slaapkamer in ons huis een
functie verrichten. Echt, u behoeft
niet ziek te zijn. om eens even
op bed neer te zakken zonder nu
speciaal te willen gaan slapen. Hoe
genieten we het meest van een
stukje goede muziek? Liggend op
bed, met de ogen gesloten. Het bed
kan een ideale plaats zijn om on
gestoord de spannende detective
uit te lezen, om oude kranten en
tijdschriften door te werken, ge
zellig te puzzelen, ja, zelfs om
naar de televisie te kijken.
Grote dichters en schrijvers uit
de historie werkten op bed aan
hun pennevruchten. Politici stip
pelden de lijnen uit, die hele
werelddelen beroerden, liggend op
hun bed.
BEWOONBAAR
Maak uw slaapvertrek
even bewoonbaar als de an
dere kamers in huis. Prakti
sche indeling, rustige kleu
ren, enkele gezellige en ge
makkelijke, maar niet te
zware meubelen.
Indien een aparte werkkamer
in huis niet nodig of niet moge
lijk is, biedt een ruime slaap
kamer plaats voor een eigen
hoekje, zowel voor de vrouw als
de heer des huizes. Voor de
vrouw een toilettafel, eventueel
gedeeltelijk bruikbaar als bu
reau. Voor de man een een
voudige schrijftafel, bijvoorbeeld
tegen de wand met er naast,
onder of boven wat bergruimte.
De nachtkastjes zijn meer dan
de tafeltjes, waarop een glas
water en de wekker moeten
staan. Ze zijn ook ideaal voor
de tweede (luistergeldvrije)
radio, wat boeken en tijdschrif
ten enz.
VERLICHTING
En dan de verlichting. De zg.
leeslampjes naast het bed dienen
in alle opzichten te beantwoorden
aan het doel. Helder licht om
zonder vermoeid te raken te kun
nen lezen. Anderzijds mogen zij de
partner, als die liever gaat slapen,
niet storen. Een plafonnière wil
len we zonder meer vervangen.
Hetzij door een gezellige hang
lamp, maar nog liever door een
passende schemerlamp, die de
slaapkamer net het licht geeft, dat
de rust behoevende mens ver
langt.
Het versleten kleedje voor het
bed is een doorn in het oog. Trou
wens, ook dat sombere afgedankte
zeil uit de huiskamer, dat op de
slaapkamer terecht is gekomen.
We zoeken het liever in een wel
iswaar hygiënische vloerbedek
king, maar-een, die niet koud aan
de voeten is. En dan een paar
gezellige kleedjes, een originele
wandversiering enz.
VOORLICHTING
Zo kunnen we wel doorgaan.
Met wat fantasie is al heel wat
te bereiken. Maar anders gaan
we ons licht eens opsteken bij
een goede woninginrichting, de
Stichting Goed Wonen in Am
sterdam, of het Bouwcentrum
in Rotterdam.
VOEDING en voedingsgewoonten kunnen op verschillende
wijzen hun invloed op de slaap doen gelden. Voor een
gezonde slaap is in de eerste plaats een evenwichtig zenuw
stelsel nodig. Vele factoren die op de zenuwen inwerken
hebben wij niet in de hand: woningnood, verkeerslawaai,
enerverend politiek nieuws enz. Te weinig is echter nog
bekend, dat een juiste samenstelling van de voeding onze
zenuwen kan versterken.
Door gebrek aan vitamines (speciaal vitamine B) wordt
de functie der zenuw vezels belemmerd, waardoor nervosi
teit en beverigheid kan optreden.
DAT een zeker kwantum ongestoorde slaap voor de gezondheid noodzakelijk is, voelt
bijna iedereen wel aan en het werd door het wetenschappelijk onderzoek van de laatste
jaren ook ondubbelzinnig bewezen. Men heeft o.a. een aantal personen onderzocht, die er
van overtuigd waren dat zij ongestraft met heel weinig slaap toekonden. Deze mensen
deden vrijwillig geen oog dicht gedurende niet minder dan 50 uren; sommigen hielden
het zelfs 100 uur uit zonder inéén te storten. Na zulk een lange slapeloze periode waren
zij nog in staat, berekeningen foutloos uit te voeren of een verdienstelijke partij tafel
tennis te spelen.
Bij meting met een speciale apparatuur bleek echter, dat de spieren van deze mensen
in een abnormale spanningstoestand verkeerden. Hierdoor werkten
zij minder efficiënt dan normaal en iemand, die chronisch te weinig slaapt, „verslijt" zijn
lichaam dan ook sneller, is eerder oud en heeft meer kans op ziekte.
UïE grootste verzameling post-
zegels ooit in het bezit van
één man, was die van Philippe
von Ferrari; hij bracht deze
bijeen in de jaren 1865 tot 1917,
toen hij in Lausanne stierf. Hij
was rijk en had het mooiste van
het mooiste weten te verwer
ven; zijn verzameling omvatte
400.000 zegels en een groot aan
tal duplicaten.
Zij werd verkocht voor een
bedrag van bijna zes miljoen
gulden tijdens veertien veilingen
die tussen 1922 en 1925 in Parijs
werden gehouden. Vijftien der
zegels waren zo zeldzaam dat zij
in totaal 150.000 dollar op
brachten.
De hoeveelheid slaap, die ge
middeld nodig is voor het be
houd van lichamelijke en geeste
lijke gezondheid, bedraagt acht
uren per etmaal. Er zijn
„ochtendmensen", die vroeg
naar bed behoren te gaan en
dan ook ongestraft vroeg kun
nen opstaan: hun slaapperiode
ligt ongeveer tussen 10 uur
's avonds en 6 uur 's morgens.
Andere types, zg. „avondmen
sen" gaan bij voorkeur pas laat
naar bed doch moeten er dan
voor zorgen, dat zij niet te vroeg
opstaan: een slaapperiode van 1
uur 's nachts tot 9 uur 's och
tends zou voor hen ideaal zijn.
Vaak is dit late opstaan wegens
de eisen van het werk niet mo
gelijk. Men dient er dan voor te
zorgen, door middel van een
middagslaapje of een flinke dut
in het begin van de avond het
tekort in te halen.
Kritieke uren
De periode tussen ongeveer half
drie en half vijf in de ochtend is
de meest kritieke Gedurende deze
uren is het gehele organisme op
slapen ingesteld. De lichaamstem
peratuur is laag. de hartslag lang
zaam; ook de ademhaling werkt
traag en er bevindt zich meer
koolzuur in het bloed dan op an
dere tijden. Iedereen, die op deze
uren wel eens heeft moeten wa
ken, weet hoe ellendig men zich
dan voelt en hoe het verlangen
naar een warme rustplaats alles
overheerst. Het is voor de gezond
heid extra schadelijk, wanneer
men regelmatig wakker is op deze
kritieke uren van de nacht.
Veel mensen zijn zich er niet
van bewust, dat zij chronisch te
weinig slapen. Allerlei klachten
en kwalen zoals lusteloosheid, ge
brek aan plezier in het werk en
het leven, snelle vermoeidheid, ge
brek aan concentratievermogen,
hartkloppingen, maag-darmstoor
nissen enz. vergallen deze mensen
het levensgeluk en ook de dokter
weet er vaak geen raad mee.
Door nauwkeurig te noteren hoe
lang men werkelijk slaapt (dus
niet slechts in bed ligt), bijv. gedu
rende een week, komt men dan
tot de verrassende conclusie dat dit
niet meer dan vijf a zeven uren
per etmaal bedraagt.
Het geneesmiddel ligt nu
voor de hand: zorg er conse
quent voor, acht uren per et
maal te slapen. Lukt dit eens
een keer niet, dan de volgende
nacht het tekort inhalen! Men
zal dan bemerken, dat de klach
ten zeer spoedig verdwijnen.
„Licht" en „zwaar"
Tot slot enkele opmerkingen
over de slaapdiepte. Deze is
vermoedelijk van minder belang
dan de slaapduur. „Lichte" sla
pers hebben evenveel profijt van
hun acht uren lichte slaap als
„zware" slapers van acht uren die
pe slaap. Hierbij dient men ook te
bedenken dat eigenlijk alle men
sen afwisselend „licht" en „zwaar"
slapen. Perioden van zeer diepe
slaap worden gedurende de nacht
regelmatig afgewisseld door min
der diepe perioden, waarin men
gemakkelijk ontwaakt zodra er een
onverwacht geluid, lichtsignaal of
aanraking plaatsvindt.
Dieren in de vrije natuur slapen
nooit diep. Dit zou veel te gevaar
lijk zijn: bij het minste gerucht
moeten zij ontwaken om hun vij
anden te ontvluchten. Zelfs huis
dieren als hond en kat, die niet
beducht hoeven te zijn voor bela
gers, slapen slechts zelden diep.
Het „lichte" slapen is dus de oor
spronkelijke, biologisch-normale
manier; de „diepe" slaap heeft zich
bij de mens ontwikkeld onder in
vloed van de beschavingsgeschie
denis, die een onbedreigde slaap
plaats waarborgde.
leven, kunnen op ongelofelijke
grote afstand een prooi ruiken. Dat
bleek uit de vangst die een pool-
jager deed op Spitsbergen. Hij had
een stijfbevroren dode eendachtige
vogel in zijn val gestopt en ving
daarmee een vos. Toen hij in de
sneeuw de sporen van de vos eens
volgde, bemerkte hij dat het dier
de dode vogel op een afstand van
acht kilometer had geroken: de
sporen veranderden op dat mo
ment plotseling van richting en
liepen in één rechte lijn naar de
dode vogel.
I 1. Dc slaapkamer
De slaapkamer behoort de
rustigste kamer van het huis
I te zijn. Behoudens het bed en
I de toilettafel bevinden zich
in deze kamer zo weinig mo-
I gelijk meubelstukken. De
I vloerbedekking behoort glad
I en stofvrij te zijn. Zo men
„warme" kleedjes voor het
I bed wenst, moeten deze dage-
I lijks buiten worden uitge
klopt. Dichte, lichtwerende
gordijnen zijn in de slaap-
kamer noodzakelijk.
2. Het bed
Het bed moet vol
doende lang en breed
zijn, zodat men armen en
I benen kan uitstrekken. Vaak
wordt vergeten dat de dekens
aan deze afmetingen behoren
I te zijn aangepast. De dekens
I moeten warm doch licht zijn.
Elektrisch verwarmde de
kens zijn voor gezonde per
sonen volstrekt af te raden.
I De matras behoort een
verticale vering te bezit
ten en zo hard mogelijk te
I zijn. Het bed moet zodanig
worden geplaatst, dat er geen
1 tocht op het hoofdeinde valt.
I Tocht gedurende de nacht is
oorzaak van reumatiek!
i :i. Ventilatie
Tijdens het slapen behoort
I er altijd ten minste één raam
wijd open te staan. Dit geldt
ook voor de winter. Bescher-
Iming tegen koude zoeke men
in meer dekens, doch niet in
het sluiten van de ramen!
I 4. Nachtkleding
ID e z e mag nooit
knellen op maag of buik.
In het algemeen is het be
langrijk, de schouders en het
I bovenlichaam warm te be
kleden, doch strakzittende
onderkleding is uit den boze.
S. Geen planten
nachts
nodig
Planten verbruiken
zuurstof, die ook i
heeft.
6. Geen kinderen
Kinderen in uw slaapka
mer worden door u gestoord,
doch hun aanwezigheid ver
stoort evenzeer uw slaap.
7. Het bad
Bij voorkeur neemt men
een bad of douche 's ochtends
bij het opstaan. Een bad vóór
het slapengaan is niet onder
alle omstandigheden af te ra
den, doch behoort in het al
gemeen te worden vermeden.
8. Wandeling
Voor het slapengaan maakt
men een flinke wandeling;
geestelijke inspanning en
lezen in bed zijn onjuist. Na
het opstaan zijn ochtendgym
nastiek of andere lichame
lijke oefeningen op zijn
plaats. Wanneer men slecht
slaapt, is het lezen van een
ochtendkrant beslist onjuist.
Even ongezond is het wekken
met behulp van een wekker.
Wanneer u zich erop instelt.,
op een bepaalde tijd wakker
te worden, lukt u dit ook
zonder wekker!
9. Slaaphouding
De normale slaaphouding
is op de rechterzijde, met
licht opgetrokken benen. Veel
mensen slapen beter op de
linkerzijde of op de mg; dit
is natuurlijk volkomen in
orde. Wanneer men echter
slecht slaapt, behoort altijd
de rechter zijligging te wor
den geprobeerd.
10. Slaapmiddelen
De beste slaapmiddelen zijn
nog altijd: een glas rode wijn
en een niet te volle maag.
Personen met een gevoelige
maag nemen bij voorkeur een
glas melk. Op een volle maag
kan niemand slapen.
Er bestaan tegenwoordig
onschuldige slaaptabletten,
die voor slecht slapende
oudere mensen een zegen
kunnen zijn. Jongere mensen,
die niet goed slapen doen er
echter verstandig aan de ge
noemde tien regels nauw
keurig op te volgen. Slaap
tabletten of een bezoek aan
de dokter zijn dan meestal
niet meer nodig!
U)E volgende voedingsmiddelen,
die er in het dagelijks menu
I vaak bekaaid afkomenbevatten
veel vitamine B: peulvruch
ten (bruine bonen, kapucijners
erwten, linzen), gedroogde
zuidvruchten vijgen, da
dels, abrikozen e.d.), haver
mout, gort, bruinbrood.
Ook het vitamine C is voor de
zenuwen van belang. Dit vita
mine komt in allerlei vruchten
voor. In het koude jaargetijde
zijn vooral sinaasappelen,
grapefruits en citroe
nen van belang; ook het inge
blikte sap van deze vruchten be
vat veel vitamine C. Aar d-
appelen zijn in het begin
van de winter een belangrijke
vitamine C-bron, doch hun ge
halte neemt later snel af. Een
bijkomend voordeel van aard
appelen is. dat zij ook veel ka
lium bevatten, een mineraal dat
al evenzeer voor het zenuw
stelsel belangrijk is.
Eiwitten
Blijkens vele onderzoekin
gen zijn voor de zenuwen en
voor de slaap bepaalde amino
zuren van doorslaggevende be
tekenis. Aminozuren zijn de
bouwstenen der eiwitten en
men zij er dus steeds op bedacht,
voldoende eiwithoudend voed
sel te gebruiken. In de eerste
plaats denken wij hierbij aan
melk, karnemelk en kaas
(room en boter bevatten geen
eiwit), eieren, vis en vis-
produkten in blik, vlees
en vleesprodukten zoals
rookvlees, ham, bacon e.d. Wan
neer ondanks een eiwitrijke
voeding de slaap te wensen
overlaat, is het soms nuttig, de
moderne stof Dianabol in te
nemen. Dit moet echter altijd
in overleg met de dokter plaats
vinden.
Bejaarden
De ervaring leert, dat vooral be
jaarden vaak een onvolledige voe
ding tot zich nemen. Deze mensen
voeden zich slecht omdat zij me
nen, dat men op hogere leeftijd
„niet zoveel meer nodig heeft".
Het moderne onderzoek leert ech
ter, dat gezonde bejaarden precies
evenveel nodig hebben als jonge
re volwassenen! Oudere mensen
met slaapstoornissen dienen dan
ook in de eerste plaats hun menu
te controleren en de eventuele te
korten aan eiwit en vitamine aan
te vullen.
Nu is er nog een ander aspect
dat in verband met het slapen de
aandacht verdient. Gezonde slaap
is alleen mogelijk bij een goed
functionerend maag-darmstelsel.
Hardnekkige constipatie kan een
oorzaak zijn van slecht slapen.
Daarom moet men er voor zorgen
genoeg lichaamsbeweging te ne-
lllllllllllllllllllllllllilllllllllllülllllllllllllllllllllllllllllll
ER zijn veel mensen die tegen
*-• St. Nicolaas of Kerstmis aan
goede vrienden of familie een
levensmiddelenpakket zenden.
I)e grote vraag die men zich
daarbij altijd stelt is „Wat
doe ik er in" en „Hoe zou het
aankomen". f
Ten einde deze moeilijkheden
men, genoeg slakkenhoudend voed- voor u uit de weg te ruimen
sel te nuttigen (bruinbrood. rogge- stelt Aibert Heijn binnenkort
brood, groente, fruit) en door
„dressuur" de darm eraan te wen
nen, zich iedere ochtend voor of
direct na het ontbijt te ledigen.
Een sigaret verricht hierbij soms
wonderen.
Ook het dagelijks nuttigen van
een kleine hoeveelheid rode wijn
bij de hoofdmaaltijd helpt meestal;
er zijn eenvoudige, doch zeer goe
de soorten rode wijn in de han
del.
De functie der ingewanden wordt
min of meer geregeerd door de
maag. Een gevulde maag geeft
aanleiding tot een onrustige darm
en een gestoorde slaap. Daarom:
nooit zwaar eten vlak vóór het
slapengaan!
waardebonnen ter waarde van
f 5 beschikbaar. In elke Albert
Ileijn-winkel kunt u voor f 5
dergelijke, fraai uitgevoerde,
bonnen kopen. U stuurt de bon
aan degene die u wilt bedenken.
De ontvanger kan (net als bij
een boekenbon of een platen-
bon) de Albert Heijn-bon ge
bruiken om zijn aankopen in de
AH-winkels te betalen.
U kunt de bonnen uiteraard
ook zelf bewaren om straks, als
een appeltje voor de dorst, in de
dure decembermaand uw onge
twijfeld extra aankopen te fi
nancieren.
Racen zonder tegenstander
HET komt zo nu en dan in de
Amerikaanse paardenracewe
reld voor dat slechts één der in
geschreven paarden op komt da
gen. Het gevolg is dat dit paard,
aangezien de race toch doorgaat,
de baan rondgaat en op die ma
nier wint en de prijs in de wacht
sleept. Sinds 1910 zijn er achttien
van zulke merkwaardige races ge
weest; de laatste was de Pimlico
Special die in 1942 werd gelopen
toen het paard Whirlaway het
enige was van de negen dat op
kwam dagen, vervolgens met zich
zelf racete en de 10.000 won.
jDIJ het wisselen der sei-
zoenen voelt een vrouw
zich steeds onweerstaanbaar
aangetrokken tot de een of
andere gedaanteverwisseling.
Soms vindt ze deze in een
nieuw pakje of een modieuze
hoed. maar in elk geval toch
ook in een ander kapsel.
En dit is iets, waar de he
ren kappers maar al te graag
rekening mee houden.
Vandaar, dat ook Alexan
der, die tot de topklasse van
het Elizabeth-Arden-team be
hoort, enige nieuwigheden op
coiffuregebied lanceerde, tij
dens een persbijeenkomst in
de exclusieve salon in Den
Haag. Zijn kapsels voor over
dag muntten uit door een
chique eenvoud, de charme
van de vrouwelijke persoon
lijkheid onderstrepend. Of er
echter een vrouw te vinden
zal zijn.die het aandurft de
bloemetjes op haar hoofd in
plaats van buiten te zetten?
Eigenlijk een wat
zonderlinge vraag,
want iemand die bed
legerig is, kan na
tuurlijk alles in bed
eten wat voor zijn
gezondheid nodig is.
Een gezond mens
kan ook alles in bed
eten, op straffe van
prikkende kruimeltjes,
kleverige vingers en
vruchteschillen of ap
pelklokhuizen waar
hij of zij zich geen
raad mee weet. Hoe
dikwijls komt onder
de bedden van kinde
ren niet de zonder
lingste verzameling
restanten voor!
Voorwaarde van
het eten in bed is
niet precies wat u
eet. maar wel in
welke houding u
voedsel en snoepe
rijen tot u neemt.
Heeft u wel zo'n
handig opstandje
waardoor u de in
druk krijgt dat alles
net zo staat als op
de tafel? En zo u
dat niet heeft, krijgt
u dan wel een blad
van formaat op uw
knieën?
Natuurlijk zult u
's avonds laat nooit
omvangrijke maal
tijden of gerechten
tot u nemen, niet in
en niet uit bed!
Alleen dat hele
lichte snackje, dat
verse toostje met
een kop thee of een
glas melk (voor de
liefhebbers) komen
hiervoor in aan
merking.
Laat niets u letten
om voor het slapen
gaan (als dit uw ge
woonte is) nog een
laatste vrucht van
de dag te eten, maar
zoudt u snoepen, be
denk dan wel dat
tandenpoetsen on
ontbeerlijk is.
Maar, het moet
ons van het hart,
wij, Nederlanders,
zijn eigenlijk geen
echte „souper-genie
ters".
Na onze degelijke
avondmaaltijd, die
meestal om zes uur
plaats vindt, drin
ken we nog een
kopje thee met
eventueel een koek
je maar dan Is het
ook wel afgelopen.
Wie echter 's avonds
werkt kan zo'n
snackje nog best ge
bruiken, mits licht!
Tot en met 31 januari 1962 kunt u
uw volgeplakte AH-spaarboekje
nog inwisselen tegen een winst-
delende AH-klantenobligatie of
een AH-spaarobligatie.
Na die 31ste januari worden tijde
lijk geen AH-klantenobligaties of
spaarobligaties verstrekt, maar
ontvangt men voor een volge
plakt spaarboekje met ,f 49 aan
zegels 52 terug. Drie gulden
extra, een hoge rente dus van uw
gespaarde geld.
De mogelijkheid om op aantrek
kelijke manier te sparen blijft
dus bij AH gehandhaafd. Aan
trekkelijk. omdat de AH-spaar-
zegels altijd hun waarde blijven
behouden en men op deze wijze
ongemerkt een aardig bedrag,
met hoge rentevergoeding, bijeen
kan sparen.
Maar: het is een vrijwillig spaar
systeem. Wie er niet aan mee wil
doen, is daar vrij in en komt er
niets aan tekort. Het spaarsys
teem staat immers geheel los van
de prijzen die men bij AH voor
de produkten betaalt. Die prijzen
zijn nettoprijzen, dat wil zeggen,
dat er niets extra's is opgelegd
om het Iater_in de vorm van kor
ting weer terug te kunnen geven.
Men loopt daardoor ook niet de
kans om te veel betaald te heb
ben als men van de korting ach
teraf geen gebruik maakt.
Bij AH weet men direct waar men
aan toe is. En wie sparen wil, die
kan dat voordelig en geheel vrij
willig bij Albert Heijn met de
bekende AH-spaarzegels doen.