„Dagelijks controle
op alle aanvoer"
Het zit er op!
Het zit er in!
AH Doperwten-fijn
Albert Heijn
IN PORTUGAAL IS HET
„aanpakken" GEBLAZEN
TEUGELS
STRAK
HOUDEN
Fruittelers nu volop
in actie
Wat verwachten wij van
de Nieuwe Oogsten?
Dit zijn de
kenmerken
tijdelijk
LITERBLIK
maakt u het leven goedkoper
WANNEER
APPELS?
WANNEER
PEREN?
Wanneer komt de groente?
AUGUSTUS 1961
ALLERHANDE
TVTELKE rol speelt de veiling in de gang van groenten en
fruit van de tuinderijen naar de consument? Met de
gebruinde huid van iemand, die veel in de buitenlucht ver
toeft, zit tegenover ons de heer D. Roskam (44), tuin
der en tegelijk voorzitter van een van de belangrijkste
veilingen van ons land (jaaromzet ongeveer twaalf mil
joen gulden): de Coöp. Veiling ,,De Zuid-Hollandse Eilan
den". Op het oude vliegveld Waalhaven bij Rotterdam
werd na de oorlog een groot complex gebouwen gezet om
aan deze veiling, waaraan het grootste fruitpakstation in
Nederland is verbonden, onderdak te geven.
De heer Roskam trekt eens
aan zijn grote sigaar:
,JJat is niet zo maar in twee
woorden verteld, als u alles
over mijn werkzaamheden hier
wilt weten. In de eerste plaats
zijn daar de aangesloten tuin
ders, die uit vele plaatsen in de
omtrek hierheen komen dik
wijls echter ook van veraf. Da
gelijks rijden hier grote vracht
wagens binnen van de eilanden,
zwaar beladen met alles, wat de
tuin oplevert.
Bedrijven, die tot de beste
fruitkweker ij en van ons land
behoren, brengen hun produk-
ten naar onze veiling. Zo bij
voorbeeld de D o r d t s ch e
Landbouwonderneming
N.V. in Strijensas en de
firma V er duy n de Boer
in Poortugaal. En natuur
lijk zijn er nog veel meer.
Het streven van het veiling-
bestuur is er geheel op gericht
om de kwaliteit van de te veilen
produkten op te voeren, metho
den tot verbeteren van de teelt
te onderzoeken, onderlinge be
sprekingen tussen de leden te
organiseren. En dan natuurlijk
om de teugels strak te houden
bij de controle door de staf van
vaste keurmeesters en zonder
aanzien des persoons fikse re
primandes ja, soms zelfs
boeten uit te delen bij opzette
lijk geknoei met de ingebrachte
produkten.
Neen, het is niet zo eenvoudig
„om zowel de belangen van de
tuinder als ook die van de kopende
handelaar te dienen".
Druk op de knop
De Coöp. Veiling ZHE, zoals
deze kortweg wordt genoemd,
—bcengt..het hele jaar door een bij-
*=zonder groot, assortiment groente
"en'ïruit, zowel 'in kas- als in glas-
produkten. De kopers zitten in
een amphitheatersgewijs gebouwde
DE HEER ROSKAM
tuinder en veilingvoorzitter
koophal. Voor iedere koper bevindt
zich een knop in de vorm van een
drukbel. Op een wand tegenover
de kopers is een enorme klok ge
monteerd met een wijzerplaat,
waarop de cijfers van één tot en
met honderd staan. De veiling
meester hanteert het wiel, dat de
wijzers aangeeft. Geeft hij de wij
zer de vrije loop en drukt een
der kopers de knop vóór zich in,
dan stopt de wijzer plotseling, ter
wijl in het midden van de wijzer
plaat een lampje gaat branden
achter het nummer van de kopers-
bank, dat op transparantglas is
geschilderd. Zodoende weet de vei
lingmeester dus wie er op de knop
gedrukt heeft.
Als man-uit-de-praktyk heeft
voorzitter Roskam een grote voor
sprong op bijvoorbeeld een direc
teur, die wel over commerciële
kwaliteiten kan beschikken, maar
op vaktechnisch gebied misschien
niet dat scherpe oordeel bezit als
het er bijvoorbeeld om gaat om
geschillen bij te leggen. Zo lopen
de heer Roskam en zijn mede
bestuursleden dagelijks tussen de
aangevoerde produkten rond om
hun ogen goed de kost te geven.
Zijn er vullingen van kisten, die
wat hun gewicht of stuksinhoud
betreft te wensen overlaten, dan
worden de veilingleden hierop ge
attendeerd.
Om het distributieproces te Ver
beteren en waar nodig te verge
makkelijken worden er leden
bijeenkomsten georganiseerd, waar-
Fijne oogst! zegt Thijs de Tuinder
Prima doperwtjeszegt de AH-verkoper
TER INTRODUKTIE VAN DE NIEUWE OOGST
Onze verdere sortering
Doperwten nieuwe oogst
extra fijn AH
extra fijn Le Soleil
fijn AH
fijn Le Soleil
middel fijn AH
middel fijn Le Soleil
middel II AH
middel II Le Soleil
82
85
62
65
52
55
42
1.49
1.55
98
1.10
89
92
69
72
op demonstraties van het op de
juiste wijze verpakken en behan
delen van tuinbouwprodukten wor
den gehouden. De aangesloten le
den zijn verspreid over de gemeen
ten rondom Rotterdam en op de
Zuid-Hollandse eilanden, op Schou
wen en Duiveland, IJsselmonde en
de Hoekse Waard.
Als gevolg van haar ligging heeft
deze veiling zich van lieverlede
ontwikkeld tot een uitgesproken
consumptieveiling; het bestuur
houdt de ontwikkeling van de af
zet bij de consument dan ook bij
zonder goed in het oog. Zij voert
besprekingen met de handel en
richt zich zoveel mogelijk naar
haar wensen.
Breed assortiment
Weet u, hoe het komt, dat
juist deze veiling zo'n bijzon
der breed assortiment weet te
brengen?" De heer Roskam
steekt intussen zijn sigaar die
in het vuur van het betoog is
uitgegaan opnieuw aan.
„Dat komt omdat er onder de
leden zoveel kleinere, zoge
naamde éénmansbedrijven schui
len, die op betrekkelijke kleine
stukjes tuingrond een groot
assortiment telen zowel van
groente als ook van kleinfruit.
Ze bereiken hierdoor een zo
hoog mogelijke opbrengst en
kunnen door de arbeidsspreiding
over het hele jaar zo voordelig
mogelijk uitsmeren.
Meestal werkt het hele gezin
mee."
De koffie is klaar!
Een verleidelijke geur prikkelt
ons reukorgaan: mevrouw Ros
kam brengt de elf-uur-koffie bin
nen. Met een heerlijk stuk verse
cake erbij! Zelfgebakken! Wat
mevrouw ervan vindt, dat ze haar
man zoveel moet afstaan aan zijn
veelvuldige bezigheden buitens
huis?
„Ach, weet u, ik ben al die
jaren zo zeer vergroeid met het
bedrijf met alles, wat met ie
tuinderij samenhangt dat ik
haast niet anders meer wéét.
Maar het blijft natuurlijk onge
zellig, dat hij ook 's avonds zo
veel weg is. Maar ja, in welk
vak is dat tegenwoordig nu niet
het geval?
En dan weet u waarschijnlijk
nog niet eens, dat mijn man bo
vendien ook nog bestuurslid is
van de „Watergeus" een hen-
gélaarsvereniging, die al meer
dan vijftig jaar bestaat? Maar
vraag 'm daar maar niet meer
over, want dan bent u vanavond
nog niet weg!"
Wat we dan ook maar niet ge
riskeerd hebben
Jfakantie? Daar hebben wij
nu geen tijd meer voor!"
Deze uitroep kwam van fruit
teler A. C. T akt or, bezitter
van een flink fruitteeltbedrijf
op de Zuid-Hollandse Eilanden.
„Ik ben er begin juli een paar
weken tussen uit geweest. Dat
kwam met het werk beter uit,
begrijpt u? Er is op het ogenblik
veel op het bedrijf te doen maar
de drukste tijd moet voor ons
toch nog komen. In september
en oktober als het winterfruit
van de bomen moet, komen wij
vaak handen te kort. Maar wij
telen niet alleen late appel- en
pererassen wij hebben ook rode
bessen, zwarte bessen, pruimen
en vroege appelen en peren."
„De bessenpluk is al lang ach
ter de rug en ook de vroegste
appelen, de Y e 11 o w's, zijn
weg. De oogst hiervan was dit
jaar niet zo best. Met de per-
zikr ode z om er app els en
de Stark Earliest ging het
beter. Nu tegen eind augustus
beginnen wij met de pluk van
de James Grieve, ook een
heel smakelijke handappel. Wat
de late appelrassen betreft teel
ik voornamelijk C o x's Oran
ge Pippin, Golden De
licious, Jonathans e.d."
EEN KUNST
Menigeen denkt misschien dat
het fruit vanzelf groeit en dat is
eigenlijk wel zo. Maar goed fruit
telen is een kunst. Er moet heel
wat gedaan worden om mooie,
gave appelen en peren naar de
veiling te kunnen brengen, zegt
de heer Taktor.
Om te beginnen moet de fruit
teler uitgaan van goed plant-
materiaal en van goede ras
sen. Verder moeten de bomen
tijdig gesnoeid worden en er moet
regelmatig gespoten worden met
ziektebestrijdingsmiddelen. Het
snoeien gebeurt in de wintermaan
den en wel vanaf oktober tot
maart, als de bomen weer gaan
uitlopen.
Het bespuiten moet wel twaalf
maal gebeuren in de tijd dat de
bomen zijn gaan uitlopen tot veer
tien dagen vóór het oogsten.
VEILIG
De Keuringsdienst voor Wa
ren ziet er nauwlettend op toe,
dat er niet nog korter vóór het
oogsten gespoten wordt. Overi
gens behoeft men toch voor
vergiftigingen niet bang te
zijn, want er worden geen
voor de mens giftige
stoffen meer gebruikt.
HLEP
„Of ik veel personeel op mijn
bedrijf in dienst heb? Weinig
vaste krachten, maar dikwijls
veel los personeel. Bovendien
werk ik hoofdzakelijk met
vrouwelijk personeel en zelfs
mijn vaste staf bestaat uit drie
dames.
Ik moet zeggen dat dit systeem
mij goed voldoet. Het werk op
een fruitbedrijf leent er zich
goed voor om door vrouwen ge
daan te worden. Veel vrouwen
komen pas als de kinderen naar
school zijn en verdwijnen weet
tegen de tijd dat zij uit school
komen, 's Zaterdags wordt er
bij ons niet gewerkt en ook
's maandagsmorgens niet in ver
band met de wasdag."
,JJe kleinv er pakking"zo vult
de heer Taktor aan, „die wij te
genwoordig hoe langer hoe meer
ziengebeurt meestal op de ver
pakkingsstations. Vroeger werd
dit werk uitsluitend met de
hand gedaan, maar nu komen er
steeds meer machines voor in de
plaats. Dat voor kleinverpakking
uitsluitend eersteklas fruit ge
bruikt wordtspreekt vanzelf."
MACHINES
Op een fruitbedrijf heeft men
tegenwoordig veel in de hand,
maar storm, hagel en nachtvorsten
blijven voor de fruitteler gevaar
lijk en kunnen binnen enkele
ogenblikken zijn oogst, die er goed
voorstaat, volkomen vernietigen. g:
Fruitteler Taktor ziet er echter I3
niet naar uit dat hij zich door
tegenslagen van welke aard dan
ook zal laten terneerdrukken.
Vervolg van oag. 1)
heeft dit niets te maken: het is
een klomp vastgeperste aarde
humusrijke potgrond noemen we
dat met een kleine opening
waar het plantje In komt. Soms
Is dit gat wat groter zoals hier,
dan is het bestemd voor bijvoor
beeld bloemkool."
Pioniersvrouw
Met haar schort wapperend in
de wind komt daar de jonge me
vrouw Van Zevenbergen aanlopen
een blad met kopjes en een kan
dampende koffie torsend voor de
hardzwoegende mannen. De blon
de Janny van Zevenber
gen (32) blijkt een onmisbare
steun voor haar man te zijn: sa
men met hem is ze destijds (zo'n
twaalf jaar geleden) begonnen het
stuk weiland te bewerken, dat nu
MEVROUW TAKTOR
aan de appelpluk.
1JOE GRAAG WIJ dat ook zou-
den willen wanneer wij een
koude, gure lente beleven en
wanneer de zomer ons doet
denken aan een vervroegde
herfst, de mens kan nog niets
veranderen aan het weer!
Als wij dat alles bedenken,
dan begrijpen we dat men van
oogst-resultaten eigenlijk nooit
een verstandig woord in het
vooruit kan zeggen. En toch
moeten de inkopers van Albert
Heijn eigenlijk deze „voorspel"-
kunst volledig beheersen.
Een van hen is de heer W.
F. N o 11 e. Hij is een van
de grootste experts op het ge
bied van de inkoop van veler
lei produkten. AH verkoopt er
op het ogenblik zo'n drie-en-
een-half- a vier-duizend.
Het valt nog mee
„Door het bijzonder slechte
weer van dit seizoen, is de
DE HEER NOLTE MET
ZIJN ASSISTENT
keuren, proeven en nog eens
keuren en proeven het beste
is voor de klanten van AH nog
niet goed genoeg
grootte van de doperwten-oogst
beneden de verwachting geble-
ven", zo zegt hij, „maar de
kwaliteit ervan is goed".
I Hij vertelt dat van de sper
ziebonen de oogst vertraagd is,
evenals van zoveel andere te vel
de staande gewassen. De uitzaai
was echter zeer groot en mocht,
dank zij een verbetering in het
weer, het gewas toch nog goed
binnenkomen, dan bestaat de mo
gelijkheid dat het lage prijsni
veau van vorig jaar voortgezet
kan worden.
De aardbeien-oogst was door de
weersomstandigheden slechter dan
vorig jaar; vandaar dat de con
serven van deze vrucht of de jam
ervan een kleine wijziging in de
prijs hebben moeten ondergaan.
Ook de frarnbozenoogst was beslist
minder dan de vorige zomer, ter
wijl de onvolprezen meikersen dit
seizoen ook achter zijn gebleven.
De bessen daarentegen zijn nu
goedkoper geweest, waardoor de
prijs van het rode bessensap kon
worden verlaagd; de pruimen zijn
hier dit jaar ook billijker en dus
de conserven ervan eveneens. Wat
de appels betreft zal dit jaar min
der geoogst worden dan het vorige.
En om even een kijkje buiten de
grenzen te nemen: Californië heeft
een zeer goed gewas van perziken,
ook de oogsten van rozijnen en
amandelen beloven daar veel goeds.
Trouwens wat deze beide laatste
artikelen betreft, geldt dit voor
het gehele noordelijke halfrond.
Vinger aan de pols
Uit de aard der zaak koopt
men zo gunstig mogelijk in, op
het juiste moment. Dat juiste mo
ment kan men ongeveer benaderen
omdat dagelijks van alle belang
rijke centra van de gehele we
reld alle oogstberichten en statis
tische gegevens binnenkomen. Ver
der zijn er natuurlijk de steeds
weerkerende „bemonsterde" aan
biedingen, de weerberichten enz.
enz. en dat alles vormt dan eigen
lijk een stramien waarop door het
inkopers-team naarstig verder ge
borduurd wordt.
En dan geldt zeker voor de
inkoper van levensmiddelen dat
hij niet alleen letterlijk over
een zeer goede smaak behoort
te beschikken, maar dat hij het
gevoel voor de inkoop in de
toppen van zijn vingers dient
te hebben, net als de huis
vrouw die bij het koken nog
even dat kruidige „snuifje" tus
sen duim en wijsvinger wikt en
weegt vóór zij het in de pan
strooit.
Waarbij dan in laatste instantie
ieldt dat zonder geluk niemand
.vel vaart en dat de mens aan
het weer nog steeds niets kan
veranderen.
Maar daar het werkterrein van
ie heer Nolte tenslotte de hele
wereld omvat en zijn „tweede na
tuur" als scherp inkoper hem j
daarbij goed van pas komt, kun
nen u en wij nog altijd bij AH
het allervoordeligste inkopen!
hun trotse bezit vormt. Terwijl
Maarten overdag nog als knecht
zijn geld verdiende, begon Janny
toen nog zijn verloofde naar
eigen goeddunken de lap grond te
bewerken.
Haar ogen dwalen over de grote
lap grond vóór ons. Ze lacht by
de herinnering: „Wat was het
moeilijk in het begin. Elk vry
ogenblik waren we aan de slag.
Maar we zyn ten slotte gekomen
waar we wezen wilden."
„Dat daar", en ze wijst naar de
bloementuin achter het huis, „is
mijn hele lust en mijn leven." Een
feit, waarvan de. vele kinderen van
Flora een veelkleurig bewijs leve
ren. Een klein blond meiske komt
aandribbelen. Grote grijze kijkers
nemens ons nieuwsgierig op.
„Dat is onze jongste", vertelt
moeder Janny, terwijl ze de vier
jarige Trudy-Christiane
op de arm neemt.
Kennis verrijken
Binnen nippend aan een
glaasje muskaatwijn praten we
nog even wat na over de verschil
lende aspecten van het tuinders-
bedrijf.
Maarten van Zevenbergen blijkt
niet alleen een man van de prak
tijk- 's avonds leest hy dikwijls in
vakliteratuur en hij maakt deel
uit van een studieclub van de vei
ling Z.H.E. (Zuid-Hollandse Eilan
den) Deze telt zo'n kleine honderd
leden, die 's winters op geregelde
tijden bij elkaar komen om erva
ringen uit te wisselen, cursussen
te volgen, die verzorgd worden
door de Rijksvoorlichtingsdienst
voor de Landbouw en lezingen te
beluisteren, hetgeen allemaal ge
beurt in de grote kantine van het
veilinggebouw. Zo maken de vrou
wen van de leden bijvoorbeeld de
zer dagen een excursie naar de
proeftuin in Alkmaar.
„Deze bijeenkomsten zijn on
misbaar", is de mening van
Maarten. Kwaliteit is het enige
wat tegenwoordig werkelijk telt.
Wil je stand kunnen houden te
genover de concurrenten, dan
moet je steeds proberen je kwa
liteit te verbeteren. Wie alleen
naar het geld kijkt, komt „stik-
verkeerd" uit. De veilingbrief
is voor ons, tuinders, belangrijk.
Daaraan kun je ten slotte zien,
wie je afnemers zijn en wat je
dus waard bent. Vandaar dat we
er trots op zijn dat we Albert
Heijn als trouwe afnemer heb
ben!"
Je zou zo zeggen, dat "Maarten
van Zevenbergen nu toch wel geen
vrije minuut per dag meer over
heeft: 's morgens om vyf uur op
doorwerken tot zes uur 's
avonds cursussen, vaklitera
tuur, een gezin En dan toch
nog tijd voor zijn grote hobby: fo
tograferen Wat hij bovendien nog
zeer verdienstelijk doet, zoals
blijkt uit de vele kleurendia's, die
keurig in platte metalen koffertjes
gesorteerd en opgeborgen zijn.
Maarten en Janny van Zeven
bergen uit Poortugaal twee
jonge energieke mensen om je pet
voor af te nemen!
Nieuw verwarmingssy
steem voor de krootjes
een primeur in de
omgeving.
Perzikrode
Zomerappel
Zigeunerin
Ellisons
Orange
Cox's Orange
Pippin
Glorie
van Holland
Nolarisappel
Lax ton's
Superb
Present van
Engeland
sept. okt. nov. dec.
Clapp's
Favourite
Triomphe
de Vienne
Beurré Hardy
Bonne Louise
d'Avranches
Beurré
Alexandre Lucas
Saint Remy
Brederode
grootste aanvoer
kleins
Andijvie
Aubergines
Augurken
Bloemkool
l ":'H
Boerenkool
Prinsessenbonen
i
Pronkbonen
Snijbonen
Champignons
Komkommers
Chinese kool
Gele kool
Groene kool
Rode kool
Witte kool
Koolrapen
Kroten
Paprika
Bospeen
Waspeen
Winterpeen
Postelein
Schorseneren
Selderij, blad en bos
Selderij, bleek
Knolseldert|
Spinazie
Spruiten
Zigeunerin
Groot. Fraai rood gestreept.
Zacht vlees. Iets droog en
zachtzuur. Matige handappel.
James Grieve
Middelmatig groot. Bleek
groen met zwakke blos. Zeer
zacht vlees. Zeer goede hand
appel.
Manks Codlin
Tamelijk klein. Bleekgroen
met soms zwakke ongestreep
te blos. Vast, lichtzuur vlees.
Hand- en moesappel.
Ellison's Orange
Middelmatig groot. Bleek
groen, later geel met oranje
blos. Aangenaam zuur en aro
matisch. Zeer goede hand
appel.
Cox's Orange Pippin
Tamelijk klein. Bleekgroert
tot geel met oranje blos.
Aangenaam zuur en aroma
tisch. Zeer sappig, vast vlees.
Bijzonder fijne handappel.
Glorie van Holland
Middelmatig groot. Fraai geel
met blos. Lichtzuur, sappig,
vast vlees. Goede handappel.
Laxton's Superb
Middelmatig groot. Groen
met bruinrode kleur. Sappig.
Aangenaam zuur en aroma
tisch. Fijne handappel.
Goudreinette
Groot. Groen, vaak met een
blos. Roestig ruw oppervlak.
Stevig, fris zuur vlees. Beste
hand- en moesappel.
Sterappel
Tamelijk klein. Fraai donker
rood. Vast, soms enigszins
rood vlees. Fris zuur. Goede
handappel.
Present van Engeland
Middelmatig groot. Lang
werpig (hoog). Bleekgroen
tot lichtgeel. Los vlees.
Zachtzuur. Groot klokhuis.
Goede handappel.
Jonathan
Tamelijk klein. Geel met
fraaie, effen blos. Tamelijk
vast vlees. Lichtzuur. Goede
handappel.
Golden Delicious
Middelmatig groot. Lange
steel. Groengeel tot geel. Ta
melijk vast vlees en zacht
zuur, soms bijna zoet. Zeer
goede handappel.
Winston
Klein. Donkergroen, later
soms geelachtig met blos.
Vast vlees en dikke schil.
Zeer goede handappel.
Clapp's Favourite
Groot. Groen tot groengeel
met blos en wat roest. Sap
pig en zoet. Goede handpeer.
Triomphe de Vienne
Groot. Geelbruin. Zacht, sap
pig, zoet en aromatisch. Zeer
goede handpeer.
Beurré Hardy
Middelmatig groot. Breed.
Groengeel. Zacht, sappig
zoet en aromatisch. Stevige
schil. Zeer goede handpeer.
Bonne Louise d' Avranches
Tamelijk klein, slank. Groen
met vaak fraaie blos. Rins,
sappig en zeer aromatisch.
Zeer goede handpeer.
Williams Duchess
Zeer groot. Geelgroen tot
fraai geel met roest bij de
steel. Zacht vlees. Sappig
vrij zuur. Handpeer.
Conference
Middelmatig groot. Slank.
Groen tot groengeel met
roest. Sappig en zoet. Licht
geel vlees. Goede handpeer.
Légipont
Middelmatig groot. Dik.
Bleekgroen tot geel met iets
roest. Zacht, smeltend en
zoet vlees. Handpeer.
Zwijndrechtse wijnpeer
Tamelijk klein. Groen met
zwakke blos. Korrelig vlees
rond klokhuis. Fris van
smaak. Hand- en stoofpeer.
Doyenné du ComJce
Groot. Breed. Bruingroen
met soms zwakke blos. Zeer
sappig, smeltend, zoet en aro
matisch. Zeer fijne handpeer.
Beurré Alexandre Lucas
Groot. Breed. Groen tot fraai-
geel. Grof vlees. Sappig. Vrij
zoet. Handpeer.
Gieser Wildeman
Tamelijk klein, Bruingeel met
veel roest en een blos. In de
kook zachtvlezig, iets korre
lig en roodbruin. Zeer goede
stoofpeer.
Saint Remy
Groot, breed. Groen tot fraai
geel. Roodkokend, zacht en
fijnvlezig. Goede, rinse stoof
peer.
Brederode
Groot. Appelvormig. Vlees
heuveltje bij de steel. Groen.
In de kook donkerrood. Goe
de, rinse stoofpeer.
De aanduiding roest of veel
roest bij enige der hier genoemde
fruitsoorten doet misschien bij
het lezen wat vreemd aan. Het
is echter een vakterm waarmee
uitsluitend de kleur zg. roest
bruin wordt bedoeld. Aan de
kwaliteit van peer of appel
doet dit echter niets af.
