CARLY
J. Blaaser Zoon
mssiE
Kenmerken: Geest en vakkennis
VADER
ZOON
H' t/3
TOILETZEEP
IN ECHTE KLUCHTEN
Ronddrijvende
wrakken
Een feestelijke maaltijd
stukken
De oplossing van een
eeuwenoud raadsel
Ze AS S IE FABRIEKEN WORMERVEER
■Wmml
Een hoeraatje
voor moeder!
'n Broodje
ivorst-speciaal
N1;
JULI 1961 ALLERHANDE
Waarom varen er
geen spookschepen
meer?
ftaiirigp. verrassing^
Alleen bij Albert Heijn verkrijgbaar!
in speciale kennismaking-verpakking
met de originele, kostbare bloemenparfum uit Grasse speciaal voor Albert Heijn samengesteld door de chef-parfumeur Raymond Prié
PANIEK
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
"EEUWENLANG hebben er spookschepen gevaren. Want wat de
oude zeelui zagen waren geen voortbrengselen van hun
verbeelding. Neen, het waren wel degelijk varende schepen. Al
waren zij verlaten en meestal in halfzinkende toestand en boden
■ij daardoor een verschrikkelijke aanblik. Daarbij kwam nog dat
het ontoereikende voedsel van de zeeman uit vroeger dagen,
directe invloed uitoefende op de toestand van zijn zenuwstelsel
waardoor hij aanmerkelijk scherper en nerveuzer reageerde dan
hij, in normale omstandigheden, zou hebben gedaan.
Hoe het ook zijspooksche
pen hebben eeuwenlang de rou
tes van de grote zeescheep
vaart onveilig gemaakt. De le
gende van de Vliegende
Hollander is ontstaan uit
zulk een ontmoeting bij vlie
gende storm. De kapitein van
het schip, zo zegt de legende,
verkocht zijn ziel aan de dui
vel, moest eeuwig rondvaren
met zijn gedoemde bemanning
en telkens dook zijn schip op
voor het oog van ontzette man
nen.
VAN HOUT
Wat nu waren die spooksche
pen van vroeger? Het waren
schepen die, om de een of ande
re reden, meestal in een storm,
waren verlaten door de in pa
niek vluchtende bemanning en
niet waren gezonken zoals men
had gevreesd.
Hoe dat mogelijk was? Wel,
het waren houten schepen en
ofschoon altijd lekkend, konden
zij nog jaren en jarenlang blij
ven drijven.
Tegenwoordig is dat anders. De
totale verdwijning van verschei
dene schepen in de laatste tien
tallen jaren bewijst wel dat de
zaken nu anders zijn dan vroe
ger. Het verschil zit in het feit
dat de schepen vroeger van hout
werden gemaakt en zij tegen
woordig van metaal zijn vervaar
digd.
Wordt een metalen schip door
een bijzonder grote golf over
spoeld dan kan het voorkomen
dat het volloopt en zinkt als een
steen. Geen enkel stukje zal er
van overblijven.
VERDWIJNINGEN
Dat was zonder twijfel het ge
val met de Duitse ,,A d m i r a 1
Karpfange r". een oplei
dingsschip van ijzer en voorzien
van vier masten waarop de Duit
se marineofficieren hun prakti
sche opleiding ontvingen. Het
schip vertrok in maart 1939 met
enkele honderden mannen aan
boord uit Australië en het laat
ste wat men hoorde, was een
radiobericht dat alles wel was
aan boord". Toen verdween het
van het aanschijn der aarde. Er
is nimmer meer iets van vcrno-
Een der meest waarschijnlijke
theorieën is dat het op een ijs
berg liep en onmiddellijk zonk,
zonder ook maar het geringste
spoor na te laten. Een andere
mogelijkheid is dat het door een
grote golf werd overspoeld en
naar de diepte gesleurd.
DRIEMAAL
In 1948 vertrok uit Engeland
het stoomschip „Samke y",
een van drie zusterschepen van
f,,-. -ni'rte model van dezelfde
werf en van dezelfde maatschap
pij. Twee dezer zusterschepen
waren al op bijzonder ongelukki
ge wijze ondergegaan.
Het ene, de „S a m t a m p a"
zonk voor de kust van Wales in
april 1947 en sleurde de hele be
manning van de reddingboot van
het plaatsje Porthcawl mee en
de tweede, de „Samwate r",
vloog bij Portugal in brand
ook in 1947 en zonk. Twintig
man kwamen erbij om het leven.
zeelieden elkaar verhalen
verteld over spookschepen
die zij eens, op een donkere
nacht, tegenkwamen en die
als een schim voortglijdend
met halfgereefde zeilen en
zachtklapperend wantplot
seling Opdaagden in het dtiis-
ter en de wacht die ze aan
riep en geen antwoord ont
ving met ontzetting vervulden
Meestal zo ging het ver
haal brachten dergelijke
ontmoetingen onheil en
ziekte
twee dode negers die beiden ge
dood bleken met messteken.
De laatste aantekening in het
logboea dateerde van zes weken
terug en had betrekking op een
positie ongeveer 1600 kilometer
oostelijker dan waar het werd
aangetroffen. En de beide mannen
waren, zoals duidelijk was vast
te stellen, beslist niet langer dood
dan een dag of twee. Toch waren
er geen negers aan boord geweest
toen men was uitgevaren en van
het lot van de bemanning en de
I twee Spaanse priesters, die op de
Fillippijnen aan boord waren ge
gaan. is nooit iets bekend gewor-
den.
Hetzelfde Is het geval met de
„M a r i e Celeste"' Het schip
werd in Gibraltar binnenge
bracht en was onbemand. Wat
was er gebeurd? Deskundigen
menen dat het hetzelfde was dat
vaker voorkwam op houten sche
pen: bij slecht weer was het erg
gaan lekken en, in de veronder
stelling dat het zou zinken, had
de bemanning het verlaten in de
sloepen. Die sloepen nu waren
vergaan en het schip was blijven
drijven.... Het was een der vele
spookschepen die in vroeger da
gen ronddreven en de mannen
met schrik vervulden.
Ouwe Jan en Jonge Jan,
creatieve kunstenaars, die
miljoenen doen lachen met
toneelstukken en sketches.
ffliiiiiiiiiiiimiiiiimiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiimmiiiiiiiiiiip
In zijn boek ..Great World
Mysteries" dat Eric Frank
Russell schreef (uitgave van Dob-
son in Engeland) verklaart hij dit
mysterie door te wijzen op de pa
niek die slachtoffers van bepaalde
vergiftingen kan bevangen. Een
tiental jaren geleden ontstond zulk
een paniektoestand bij de bewo
ners van een Frans plaatsje Pont
St.-Esprit.
Wat bleek? De mensen geraak
ten in een soort waanzinstoestand
ten gevolge van het eten van
moederkoren, een door ziekte aan
getaste roggekorrel, die uiterst
giftig is en ergotisme veroorzaakt.
Dit uit zich door waanvoorstellin
gen van zulk een verschrikking
dat de mensen geen uitweg meer y-,
weten. H
Op het schip, aldus Russell, dre- van tsvee elkaar aanvullende carrières,
ven deze waanvoorstellingen, de Nederlanders deden (en doen) lachen dat de tranen nen
kapitein diens vrouw en verder ye j wangen rolden (en rollen). De een is Jan
de gehele bemanning, m zee. Het x
4s mogelijk, maar zeker is het|Blaaser de Oude, die trouwens nog maar jaar is,
niet.
R ZIJN twee Blaasers in ons land, die beiden, in de loop
twee elkaar aanvullende carrières, miljoenen
Waarom tegenwoordig geen
spookschepen meer varen is wel
duidelijk: metalen schepen zin
ken onmiddellijk als zij vollopen
of breken. Alleen houten sche
pen konden blijven drijven. Zij
spookten op die manier jaren
lang op de stromen der oceanen.
inderdaad veel onheil gebracht:
drie andere schepen zonken bij
een botsing met haar. In het
nachtelijk duister kon men het
wrak niet bijtijds waarnemen en
zo ontstonden botsingen.
Het is te begrijpen, dat zeelui
een bijgelovige angst koesterden
voor zulke wrakken. Neem het
geval van de ,,F r e y A n t o-
n i o", een Spaans schip dat al
tijd een mysterie is gebleven. De
Engelse marineboot HMS „Li
zard" voer eens in de buurt van
Ceylon, enkele jaren voordat Ko
ningin Victoria aan het bewind
zou komen, dus in het begin van
de vorige eeuw.
STUURLOOS
Het kwam een ander vaartuig
tegen dat. als stuurloos, voor de
wind voer. Toen men het praaide
Anfonio"ette zijn SHetn1fad geen £)E oude houten schepen lekten maar zonken vaak niet: dan ver-
andere bemanning aan boord dan
en de ander is Jan Blaaser de Jonge, die 38 jaar
is en een ijverig, begaafd en deskundig artiest die, vanaf
de dagen dat hij op de HBS was (en daar al altyd in de
weer was tot wanhoop der leraren en vreugde zijner mede
leerlingen) onafgebroken, in de een of andere amuserende
functie, op het toneel heeft gestaan en, in de laatste jaren,
verscheidene malen ook voor de televisie successen heeft
geoogst en zelfs de t.v.-critici waarderende woorden wist af
te dwingen. En dat zegt wat!
Oude Jan Blaaser. de vader f afliep en omdat de spelers ande
van Jonge Jan dus. heeft bekend
heid verworven met een zestien-
re verbintenissen aantrekkelijker
vonden. Maar duidelijk is dat het
liet de bemanning ze en de wrakken werden „spookschepen".
tal toneelstukken die nog. bijna
dagelijks, kan men rustig zeggen,
opgevoerd worden door een van
de talrijke amateurtoneelvereni
gingen die ons land rijk is. Bo
vendien had hij een belangrijk
aandeel in het beroemde klucht-
werk „Potasch en Perlemoer met
vakantie" dat een vervolg was op
het. uit Amerika stammende
..Potasch en Perlemoer in tex
tiel" en waarmee het Gezelschap
Johan Kaart, enkele jaren gele
den, eindeloze reeksen volle zalen
wist ie trekken.
Wat zelden gebeurt: bij uitver
kocht huis "zoals dat heet) heeft
men het stuk (voorlopig» laten wonaeren; scm
vallen omdat het theaterseizoen I kenmerken de tw
r\E BLAASERS stammen uit
een toneelgeslacht. Grootva
der. vader, zusters, neven en
nichten, alle zijn loneelkinderen
geweest of zijn het nog. Jan de
Jnnge's nicht Be pp ie Nooy'
viert triomfen in volkstoneel
stukken. Tante Beppie Nooy is
een bekende en geroutineerde
kracht van hetzelfde genre. Ook
haar leven is gevuld geweest
met het toneelspel. Het leven I
van de Blaasers is altijd be
heerst geweest door het toneel.
Dat Jan Blaaser sr. niet als
toneelspeler is doorgegaan staat in
verband met de beslissingen die
een mens nu eenmaal in het le
ven moet nemen: dan wordt het
kiezen of delen. En Jan sr. kóós.
Hij koos een „burgerbetrekking" en
werd een gewaardeerde kracht in
„burgerver'oand". En een goed
huisvader, een prettig mens, een
hartelijk mens, een gevoelig mens.
Met echter steeds een trek naar
het toneel. Naar die toverachtige
en wonderlijke wereld van het to
neel die toch zo hard is, zo mee
dogenloos. Hij ontsnapte uit zijn
het
IHRBPMiu «ij
vakkennis kende de bouw van het goede, de-
I gelijke toneelstuk, hij kende het
weer zal opduiken Het is name
lijk een echte klucht. En ofschoon
fijngeslepen lieden graag op de
klucht neerzien en het verschijn
sel veroordelen als een soort min
derwaardige lollebroekerij-van-
verdacht-allooi, bekijkt, het pu
bliek dat geheel anders! En niet
alleen het publiek: de ware to
neelkenner en criticus weet maar
al te goed hoe enorm moeilijk het
is een goede klucht of een pak
kende sketch te schrijven.
Van kluchten hebben vader en -
zoon Blaaser het geheim in het ..burgerverbintenis
bloed. En dat behoeft niet te ver- i schrijven van toneelstukken.
onderen: geest ..«ui— 1 wahHp
JÏ/JETALEN schepen zinken vaak
wanneer zij door golven
overspoeld worden. De houten
zeilschepen van vroeger bleven
ook dan nog drijvend.
De „Samke y" gaf, op 31
januari, nog tekenen van leven;
daarna verdween het met 48 kop
pen en nimmer meer werd er
iets van teruggevonden.
Vlak vóór de Tweede Wereld
oorlog vertrok de „W a r a t a h"
uit een Australische haven; het
schip deed Durban nog aan. De
dag na haar vertrek had zij nog
contact met een ander Engels
schip. Waarna het verdween met
de bemanning, de lading, de boten,
de passagiers en alles....
BOTSINGEN
Het waren ijzeren schepen en
zij zonken als stenen. Anders
ging het met de houten schepen.
Dat bewijst het geval van de
,,F ann ie W o l si o n". Het
was een schoener die, tijdens
een storm., door - de bemanning
werd verlaten omdat men bang
was dat zij zou zinken. Het ge-1
beurde bij de Amerikaanse kust 5
in 1891. I;
Zij zonk niet. Integendeel: zij
bleef nog drie jaar drijvend en
liep toen aan de grond op de
westschotse kust in 1894. Zij j 1
had, als een waar spookschip, I
I/ADER",
.jschriiil
Feestelijk is Uw maaltijd
met Lassie als keukenvriendin. Haar moderne
produkten zijn nl. onovertroffen in
kwaliteit, hoge voedingswaarde en snelle
bereiding.
Spaar tijd en geld met Lassie Tover Rijst.
In acht minuten droog gekookt zonder
aangekoekte pan.
Lassie Klaarhavermout, een ideaal gerecht zonder
koken met yoghurt of karnemelk,
koude of warme melk.
Lassie Vluggort voor moderne mensen, die
houden van variatie in hun menu. Klaar en gaar
in de recordtijd van 15 minuten.
Andere voortreffelijke Lassie produkten zijn:
vlugkokende havermout, tafelrijst, parelgort
en Alkmaarse gort 314.
Op alle Lassie produkten, plus de Kellogg'»
Cornflakes en Kellogg's Rice Krispies
vindt U Lassie punten.
Hebt U het benodigde aantal bij elkaar, dan
ontvangt U tegen uiterst lage prijs Laesie
of Lassie boy, een fraaie pop in Volendammer
klederdracht of een artistiek uitgevoerd
platelen bord met een al even fraaie
lepe) van hoogwaardig edelstaal.
ZEGT JAN Jr.,
schrijft zulke fijne goed-
speelbare stukken omdat hij het
vak kent. Dat merk je aan al
les. Daarom ook kan het ama
teurtoneel er zo goed mee uit
de voeten."
Blaaser jr. Is trots op zijn va
der. Hij is trots op het succes
dat zijn vader heeft en op het
métier waaruit hij stamt. Hij
praat met waardering en genegen
heid over familie (Oom) Jan Nooy
en Tante Beppie en Nicht Beppie
en hij zegt: „Ik kón toch niet an
ders dan artiest worden!"
Hij zegt dat niet met spijt. In
tegendeel. Hij zegt dat op de toon
van iemand die eenvoudig niet
anders zou weten of kunnen. Van
af zijn jongste dagen wilde hij
„aan het toneel". En hij kwam
er..
Niet via dat moderne instituut
de toneelschool, maar gewoon
„door op het toneel te
gaan s t a a n". Zoals dat eeuwen
lang gebeurde in toneelspelers
kringen.
Daar werd je als wiegekind al
het toneel opgedragen om even te
huilen in het stuk en ging je. als
kleuter aan moeders rokkfen, mee
om een dramatische toets te ge
ven aan het tragische stuk en zo
klom je. al groeiend op, tot je
vakman was. Zonder toneelschool.
Zonder Molière. Zonder Racine.
Zonder Vondel. Maar doodgewoon
met de zaal vóór je en de decors
achter je en dan maar spelen: het
moest over de voetlichten komen!
Gewoon op het toneel
Jan Blaaser kreeg een keu
rige HBS-opleiding en toen ging
hij „gewoon op het toneel
sta a n". En speelde in dramati
sche stukken bij Oom Nooy
..Het licht in de nacht"
bijv. en ..Een huis vol her -
r i e", dat vrolijker was en toen j
dacht hij. na zowat jaren toneel-
ervaring-in-de-praktijk te heb
ben opgedaan: Nou moet ik het
waar maken! Nou moet ik me
verdiepen. Nou moet ik er
kómen!" Hij werkte in het
kluchtgenre bij Johan Kaart.
En in het statige genre bij Cor
van der Lugt Melsert in Schip
per naast God" en „zat"
toen acht jaar bij het toneelen
semble „Puck" en speelde daar
van alles en kwam toen bij het
cabaret „St. Germain des Piés"
en dat zelfs tegelijkertijd en dat
betekende dan om 11 uur hiér
klaar en om kwart over elf daar
beginnen.
Zo breidde zich het werk
uit. Hij werd quismaster
voor de t.v.f hij werd caba
retier, hij voerde regie en hij
begon te schrijven. Net als
vader: alleen in korter vorm.
Hij schreef sketches.
Wie heeft er niet wel eens een
van hem gehoord in het radio
programma „T i e r e 1 a n t ij-
n e n" van Tonny Schifferstein
als hij, samen met Jan Doderer,
lachgolven over het land stuwt.
Vier jaar, élke zaterdagavond
van het seizoen, een nieuwe sketch
schrijven is geen kleinigheid!
Vier jaftr élke zaterdagavond mil
joenen mensen laten lachen is een
gave! Jan Blaaser doet het. Bij
(dus) zijn andere werk. Een ca
baret met o.a. Sacha Denisent en
.Tan Doderer dat „Euro-Visite"
heet en daartussendoor nog eens
een rol voor de t.v. (zoals „Re-
quiem voor een zwaar
gewicht" met Ko van Dijk en
„D e h u 7. a r e n" en die zo om
streden klucht „Drie is te
veel", waarover de t.v.-critici
het zo vreselijk oneens werden.
Hoe het ook zij: „Drie is te
veel" zal de hele zomer te zien
zijn in de Amsterdamse Kleine
Komedie.
Jan BJaaser jr., een levendige
wat gedrongen man met kortge
knipt haar en pientere snelle
ogen. zakelijk van benadering en
uitermate intelligent, die de on
uitgesproken woorden in het ge
sprek onmiddellijk begrijpt een
prettig gesprekspartner dus
heeft het druk. Hij zit soms op
één avond ,,op de radio", „op de
televisie" en op een toneel in Rot
terdam („want dat laatste kan
nog niét op een opname-bandje of
zo", zegt hij).
Elk jaar krijgt hij ofschoon
ile toneelschoolopleiding dus ont
breekt aanbiedingen van to
neelgezelschappen. Hij heeft het
te druk. Hij komt 's nachts om
vak, hij kende de moeilijkheden,
de techniek van de decors, de be
perktheid van de middelen (meest
al) en de bezwaren van te grote
tableaus (te veel personen die
moeten optreden). Hij schreef zo
wel voor beroeps- als voor ama
teurtoneel, liefst zestien stukken
(o.a. „In een andere we
reld", „Gemaskerde men
sen", Pension „Wel gel e-
g e n,") en wel geen Nederlander
of hij heeft eens een stuk gezien
van Jan Blaaser.
Bescheiden voortwerkend, zon
der de drukte die tegenwoordig zo
dikwijls elk optreden, hoe onbe
nullig ook, begeleidt en die nog
I extra gestimuleerd wordt door op
goedkope faam beluste armzalige
scribentjes-zonder-talent, heeft Jan
Blaaser sr. een oeuvre geschapen,
dat dan wellicht niet vermeld zal
worden ln de hooggeleerde werken
van Litteraire Persoonlijkheden,
maar dat een ganse generatie
doorsnee-vaderlanders (en dat be
slist niet bedoeld ln onaangename
zin) heeft vermaakt, geboeid en
ontroerd.
Ontroerd ja, want niet alleen
vrolijk werk is het streven van
Jan sr. Hij won een prijs met het
drama ,,W ie van u zonder
zonden is
Een boeiende persoonlijkheid en
in hart en nieren Amsterdammer.
En, onafgebroken, dag-ln-dag-uit
vervuld van het enig ware leven
(voor hem): het toneel en al wat
daarmee te maken heeft. Vooral
nu hij gepensioneerd is en er de
tijd weer voor heeft.
BIJ AH vindt u een biscuitje dat
de prettige naam „Croquet
te" draagt. Ineens herinnerde ik
mij dat Franse kinderen als zij
's middags uit school thuiskomen
altijd een stuk stokbrood eten met
een stuk chocolade. Zo maar droog,
knappend stokbrood, doormidden
gesneden en versierd met een hele
reep chocolade.
Versiert u ln navolging van de
Franse moeders nu eens dit bis
cuitje door er chocolade-pasta
tussen te smeren; tussen twee er
van dan altijd, en ook met een
gulle hand! Of u geeft ze als u
eens theevisite heeft, enkelvoudig
drie uur Ihuis, van een ver uptre: uw raeest eeüelde
den ergens in de provincie; hij I Jam besmeerd,
slaapt tot een uur of tien. Dan
gaat hij, voor de deur, vissen.
En nu we het toch over het ver-
ennen van kinderen hebben (en
Dan komt de slager langs en heus moeders, af en toe is dat wel
die zegt wat Jaloers: „Nou me- eens heel goed en nuttig, maar
neer Blaaser. u hebt maar een laat het een uitzondering blijven!)
jofel leventje!" bij AH vindt u maar liefst 70
soorten suikerwerken, dat zijn dus
Hij weet met dat meneer Blaa- zuurtjes. toffees, lollies, dragees,
eer om 3 uur elweer naar Leeu- dn)p vruehtenkoekjes e.d.
3 uur alweer naar Leeu-
arden moet. Of naar Venlo. Om
daar 's avonds op te treden.
Meneer Blaaser zegt
danks tegen die slager:
„Ja, een Jofel leven!"
En hij méént het!
Vooral ln de zomer en in de
akantie ook alweer bijzonder ge-
deson- |lefd!!
CISKA VERHEUL
Dat was vakwerk!
EEN DER merkwaatdigste nn-
L V
afloop was dat wat op de 20ste
augustus van het jaar 1933 plaats
vond op een bergweg in Japan op
een afstand van 95' kilometer van
Tokio.
Een bus met zeven passagiers
allen mannen vloog uit de
bocht en dook over de rand van
een ravijn: honderden meter» la
ger kwam het voertuig neer en
de chauffeur kwam om het teven
Tijdens de val echter bleef het
voertuig een ogenblik in een boom
hangen. De inzittenden begrepen
dat dit hun enige kans was en
door de open ramen wisten zij
zich, in een oogwenk, in veibg-
heid te stellen in de takken van
de boom. Hun opmerkelijke tegen
woordigheid van geest, zuivere
berekening van het juiste ogen
blik en lenigheid kunnen verklaard
worden door het feit dat de zeven
mannen deel uitmaakten van een
circusnummer aan de trapeze.
broodjes en snijdt ze overlangs
in twee helften. Rooster iedere
helft even alleen aan de open
gesneden kant.
Van een blikje Frankorter knak
worstjes (het lange model) snüdt
u ook de worstjes overlangs in
tweeën. Leg een halve worst op
de geroosterde kant van het
broodje, leg daar weer een vry
dikke plak pittige kaas op. be
strijk de andere helft van het
worstje met mosterd en leg die
mosterdkant op de kaas. In de
oven laat u bij hoog vuur in rap
tempo de kaas even smelten en de
buitenkant van het gevulde worstje
lichtbruin worden.
U kunt er uw maaltijd mee doen
en een goed geschonken glas koel
bier vormt er een perfecte com
binatie mee.
CISKA VERHEUL
