BERLIJN BUK Albert Heijn spotgoedkoop voor de een BANANEN peperduur voor de ander Wonderlijke aan zone toestanden ■grenzen CISKA NEEMT HET OP VOOR DE CACAO BOTERSTAAF Petertje Pandjes r- WIJN DRINKEN een gezonde gewoonte 2SY enorm voordelig! De huisvrouw J heeft het er j niet gemakkelijk N' op de prijzen zegt genoeg: Spinazie 58 42 65 Sperziebonen 65 45 85 75 Hollandse Snijbonen 52 89 82 149 85 155 Doperwten 62 105 65 110 52 89 55 92 Doperwten middem 69 42 72 Tuinerwten 79 Erwten met wortelen 49 49 Appelmoes 3 maakt u het leven goedkoper De avonturen van OKTOBER 1960 ALLERHANDE 5 >5'' l??Hïrwïf m y». z^zzrm^w. - mm Geflambeerd TTET was natuurlijk onmo- gelijk, dat de strenge scheiding tussen Oost- en West-Berlijn in 1948 ineens twee verschillende soorten Berlijners zou hebben opge leverd. In wezen zijn beiden niet van elkaar te onder scheiden. Ze houden van het zelfde goede der aarde, spreken hetzelfde gemoede lijke Berlijnse dialect met zijn vele superlatieven en zij werken aan beide zijden van het, hier even gekierde IJzeren Gordijn even hard. En tóch, een geoefend oog en daarmee bedoelen wij vooral het scherpe zintuig van de vrouw ziet direct het verschil tussen een be woonster van de Oost- en de West-sektor. Dat ligt tegenwoordig werkelijk niet meer aan een voor velen wel licht nog voor de hand liggende sjofelheid in kleding of aan een .hongerige" gezichtsuitdruk king bij de Oost-Berlijners. Ook in de Oost-sektor is op het gebied van textiel en levensmid delen weer van alles te krijgen, al zijn de etalages daar iets min der luxueus en is de keuze tus sen verschillende merken gerin ger dan in het Westen. Maar ot het in de snit zit of in'het mate riaal, een vrouw zal direct van een Berlijnse kunnen zeggen, of zij zich in de Oost- of in de West- sektor kleedt. Aan de stoffen ligt het ook niet, want Saksen in Oosi Duitsland .:s een van de grootste textielleveran- ciers en produceert weer alles op dit gebied. Maar de coupe, de kleine raff'.nesse en de voor het Westen vanzelfsprekende elegance ontbreken nét daar, waar wij die zouden verwachten. VOEDSELSTROOM Maar de grootste tegenstelling tussen Oost- en West-Eerlijn ligt eigenlijk In het feU, dat de wes telijke bevolking afhankelijk is van de tot op de minuut georga niseerde toevoer van levensmid delen en grondstoffen uit West- Duitsland. Via één smalle corridor door de Russische zone wordt het West- Berlijnse bevolkingsdeel (2% mil joen mensen) gehuisvest, gevoed en gekleed. In één eindeloze stroom rollen de grote vrachtwa gens. voornamelijk via Helmstedt, West-Berlijn binnen met vlees, groenten, fruit, radiotoestellen, meel, bouwmaterialen, garens, brandstoffen, benzine, boter, na gelschaartjes. schoenen, meu bels. stofzuigers, papier, inkt, lip stick en noemt u maar op Er zijn bijna geen grondstof fen in West-Berlijn, behalve de briketten voor de winter, die uit de Oost-zone komen. En toch vindt de West-Berlijnse huisvrouw verse aardbeien, tallo ze merken margarine, boter, alle vlees- en worstsoorten, groenten en dranken in overvloed in de winkels. Zonder zich al te vaak te realiseren, dat al deze produk- ten enkele uren tevoren met de evengenoemde voedseltransporten uit het westen zijn gekomen. Het westen, dat wil zeggen West-Duitsland, dat de „Insuner", de eilandbewoners, zoals de West- Berlijners worden genoemd, met alles bevoorraadt. Wat dat voor een organisatie eist, valt te begrijpen, want afge zien van de dagelijkse behoeften was het nodig om West-Berlijn van enorme koelhuizen en silo's te voorzien. Ook al omdat er voor de bevolking een voorraad van minstens drie maanden aanwezig moet zijn. Tot voor kort was er nog één grondstof in overvloed, n.l. bak stenen, die in een reusachtige fa briek in Berlijn-Spandau worden gefabriceerd van de grote hoeveel heden puin. die het gebom bardeerde Berlijn heeft opgele verd. FLATGEBOUW Maar zelfs de ontzaglijke voor raden, die op het grote terrein van de steenfabriek honderd me ter hoge bergen vormden, raken langzamerhand uitgeput door het razende tempo van de opbouw. Binnenkort zal dit bouwmateriaal ook langs de weg moeten worden aangevoerd, hetgeen weer een heel nieuw en nauwkeurig op pa pier uitgewerkt transportschema met zich mee zal brengen. Dat tempo en de wijze van bouwen zijn inderdaad indrukwekkend. West-Berlijn heeft b.v. het grootste flatgebouw van Eu ropa. Dit gevaarte van ruim 30 verdiepingen huisvest 1450 mensen en werd gebouwd door de beroemde Franse archi tect L e Corbusief. Het is een huis, dat men letterlijk niet hoeft te verla ten om in leven te blijven, want de parterre van dit com plex bestaat uit een complete winkelwijk inclusief een post kantoor en een receptenbus van een apotheek, die vijf keer per dag wordt gelicht. De drankjes en de poeders worden dan binnen een uur aan de woningdeur afgele- leverd. De flats zijn in lagen ,,in el kaar geschoven", zodat iedereen één kamer op de ene en een of twee kamers op een hogere of lagere verdieping heeft. Dit heeft het voordeel, dat deze flats zich over de hele breedte van het ge bouw kunnen uitstrekken en zo- wel aan de oost- als aan de west zijde een balcon hebben. HUURPRIJZEN Hoewel deze woningen behoren tot het meest luxueuze wat West- Berlijn kan bieden, vallen de hu ren naar deze maatstaf gemeten nogal mee. Een bovenomschreven drie-ka- merflat, voorzien van een model keuken met ijskast, stortingsko ker voor het huisvuil en een voor treffelijk ingerichte hadkamer kost inclusief centrale verwar ming ongeveer 210.- p. m. En dan te bedenken, dat behalve de pure steen alles voor dit gebouw, tot en met de verf voor de mo derne kleurvlakken van de bal- cons, via één weg van honderden en nog eens honderden kilome ters moest worden aangevoerd. En toch moet die exploitatie winst opleveren, want het gebouw is eigendom van de welhaast le gendarische Ilse Kubijefski, de veelbesproken en schatrijke film- producente in München, die in 1945 op straat bij een gebombar deerde bank een rugzak volpakte met oude en naar iedereen dacht waardeloze „Reichsduitse" bank biljetten ter nominale waarde van één miljoen. In 1948, toen het oude geld pas werd gesaneerd, bezat ze al drie miljoen „nieuwe" mar ken! En deze zakenvrouw staat er voor bekend, dat ze niets voor niets doet! OUD EN NIEUW Maar juist door die hypermo derne wederopbouw van West- Berlijn zijn ook grote tegenstel lingen ontstaan. Per slot van rekening zijn er nog heel wat ouderwetse huizen blokken overeind blijven staan en deze, uiterlijk dikwijls nogal verwaarloosde en met kogelga ten uit 1945 rijk bespikkelde ge vels bezitten binnen nog dikwijls heel gerieflijke appartementen dank zij de restauraties van de huurders. Toch hebben deze oude huizen in verlerlei opzicht nog bezwaren. Gebouwd om een open binnenhof bestaan ze meestal uit een voqrhuis, twee haaks daarop staande tijhui zen" en als afsluiting aan de achterkant het z.g. „Garten- haus" (zonder dat er verder van een tuin sprake is). Elke vleugel heeft zijn eigen trappenhuis en telt meestal vier of vijf verdiepingen. Liften zijn slechts zelden aanwezig en aan gezien in Berlijn nagenoeg niets wordt thuisbezorgd, moet de huis vrouw van de hoogste verdieping haar boodschappenlijstje wel heel nauwkeurig opmaken om niet op jonge leeftijd aan kortademigheid te gaan lijden. Het vreemde is. dat deze hui zen in de regel wel een concier ge hebben, die o.a. belast is met het schoonhouden van de trappen huizen en de ..binnenhof", maar wier taak verder uiterst vaag en weinig omvattend is. Aangezien de grote huisdeur om 8 uur 's-avonds op slot gaat, staat een bezoeker voor een hermetisch ge sloten deur, als hij niet precies het tijdstip van aankomst met zijn gastheer heeft afgesproken. Die oude huizen hebben nl. geen afzonderlijke bel naar de ver schillende appartementen en de concierge kan niet uit haar wo ning gelokt worden met de in Parijs zo bekende kreet ,,Le cor don s'il vous plait!" TRAP OP, TRAP AF Wèl liggen in al die vier of vijf verschillende en niet met elkaar verbonden woonlagen 's morgens en 's middags de post en de kranten in de bus. Maar ook dat is niet het werk van de concierge. Post- en krantenbezorgers dragen hun bestellingen stuk voor stuk al die trappen op. Geen makkelij ke taak voor de veelal vrouwe lijke postbodes met hun zware leren tassen. Het boodschappen doen wordt de Berlijnse huisvrouw in zo verre gemakkelijk gemaakt, dat er in elke woonwijk, onge acht de standingdaarvan, al le nodige winkels in een om trek van 200 meter te vinden zijn. Ver hoeft de Berlijnse dus nooit te lopen. Dat kan ze zich ook niet veroorloven, want wanneer zij alles zelf moet doen, verlangt haar gezin, dat zij om twaalf uur een complete warme maaltijd op tafel heeft staan, wanneer zij nog maar net de uitgebreide af- wasboel van het zeer „warme" Berlijnse ontbijt beredderd heeft. En 's avonds, bij het zg. „Abend- brot" wordt dat nog eens dunne tjes overgedaan, nadat kort tevo ren de Kaffee mit Kuchen om vier uur zijn verorberd. En een „Imbisz" vóór het naar bed gaan is ook altijd welkom. De Berlij- ner eet nu eenmaal graag, dik wijls en veel! En het zijn beslist niet altijd eenvoudige gerechten, die „der Herr Gemahl" van de keukentechniek van zijn echtgeno te verlangt. Zij is dan ook een groot deel van de dag bezig met inkopen en haar werk in de keuken, ook al zijn de dagen voorbij, toen elke rechtgeaarde Berlijnse huisvrouw naar Werder toog (nu Russische zone) om tegen spotprijzen mandsgewijze groenten en fruit in te kopen, die dan thuis in onaf zienbare rijen weckflessen* als wintervoorraad werden geconser veerd. Torten en Kuchen van eigen maaksel zijn daardoor iets zeld zamer geworden, maar een echte „Kasekuchen" wordt toch nog steeds volgens het eigen recept thuis gemaakt. PRIJZEN De prijzen van de levensmidde len zijn niet hoger dan bij ons, hoewel men dat zou verwachten in verband met de aanvoerkos- ten. Kip is b.v. zeer goedkoop. Daarentegen is boter niet alleen duurder, maar ook veel smake lozer dan bij ons. Maar laten we eens een kijkje gaan nemen in de Oost-sektor van deze merkwaardige stad. Dat kan, want iedere West-Ber- lijner en buitenlander kan zon der enige moeilijkheden het oos telijk deel van de stad bezoe ken (voor West-Duitsers kan dat nog wel eens moeilijkheden op leveren). Voor inkopen heeft de westelij ke bezoeker dan wel even de hulp nodig van een oostelijke kennis. Omdat de oostmark nl. prac- tisch een vierde deel waard is van de westmark, krijgt men in West-Berlijn (bij elke bank en dus heel officieel) 3.80 oostmark tegen 1 westmark. Daar de prijzen in de Oost-sektor nominaal min of meer gelijk zijn aan die van het westen, zou een westerling in het oosten bijna vier keer zo goed koop uit zijn! Het oosten zou dan ook volledig leeggekocht worden, ware het niet dat de autoriteiten T~iE befaamde Franse ar- chitect Le Corbusier ontwierp dit forse flatge bouw, dat in de buurt van het Ólympisch-stadion is verrezen. Hij gaf aan dit model, dat hij overal in de wereld bouwt, de naam Type Berlijn". sinds de afschaffing van de dis tributiekaarten daar een soort per soonsbewijs in het leven hadden geroepen voor de Oost-Berlijners, op vertoon waarvan alleen maar kan worden ingekocht. Heeft men daar kennissen wo nen. dan is de oplossing vrij een voudig. Pro forma koopt deze Oost-Berlijner in en het gekochte krijgt de westelijke gast dan z.g. ten. geschenke. Wij zagen in een textielhandel een stel éénpersoonslakens met sloop liggen. Dt prijzen waren net verlaagd en dit pakket kostte 28,50 oostmark. Een eenvoudig rekensommetje leert ons, dat dit bedrag gelijk staat met 7.20! Hetzelfde geldt voor grammo- Upelt de bananen, halveert ze en bakt ze in boter licht goud bruin. Dat gaat heel snel. Zodra ze mooi bruin zijn, legt u ze op een vuurvaste schaal, bestrooit ze heel licht met suiker en giet er wat rhum of cognac over. Dan houdt u er een lucifer bij en het dessert brandt even met een prachtig blauwe vlam tot groot jolijt van alle kinderen en vol wassenen! (Kinderen mogen een geflambeerd gerecht gerust eten, immers de alcohol is verbrand, slechts het aroma blijft over!) Banane Royale T J haalt of laat halen: een bakje met vanille-ijs en een bakje met slagroom. En u heeft een fles met chocolade-vla klaar staan. Per persoon rekent u een halve banaan die u op het vanille-ijs deponeert. U giet de chocolade-vla over ijs en banaan en garneert het geheel met slagroom. Tot zover dit recept. Klaar als een klontje, zou ik zéggen. Be dankt. mevrouw Mica en veel succes, baklustige lezeressen. CISKA VERHEUL foonplaten en boeken. Drie lang speelplaten met een simfonie van Beethoven, twee concerten voor hobo van Bach en pianomuziek van Ravel en Debussy kwamen ons in totaal op 12.-. Voor de Berlijnse huisvrouw loont het desondanks niet om da gelijks in het oosten haar inko pen te „laten" doen. Dat kan een bewoner in het oosten zich ook niet veroorloven en bovendien bestaat er altijd nog een vage en incidentele controle op inkopen aan de sektorengrens. Zo leeft men in deze verdeel de stad met mensen, die in we zen gelijk zijn. Het westelijk deel likkebaardend naar de, door het koersverschil tussen oost- en westmark veroorzaak te goedkoopte in het oosten, de bewoners van Oost-Berlijn hun kerend naar de weelde en de genietingen van het voor hen onbetaalbare westen. YP7ELK kind heeft niet eens een keertje een "ingertje in cacao-poeder gestopt? Het was een steelse beweging en de vin ger werd snel afgelikt. En on danks het wat rulle, bittere vindt ieder kind de chocolade- sfmaak bijzonder lekker. In de „cacao-poeder-vorm" maakt het kind kennis met de chocolade- smaak in zijn puurste vorm en blijft in de meeste gevallen een grote liefhebber van de tradi tionele chocolade-melk die ons verwarmt op bijzonder kille da gen! Chocolademelk U kan men- die chocolade melk maken in een kopje, dus per persoon, maar m menig goed Hollands gezin bestaat nog de „chocoladeketel", waarin de chocolademelk dus in het groot wordt gemaakt ten pleziere van de gehele familie. De verhoudingen zijn als volgt: een ons suiker, een half ons ca cao en twee liter melk. De suiker en de cacao goed door elkaar roeren, de klontjes eruit wrijven en er wat koude melk door roe ren tot men een glad dun papje heeft verkregen. Intussen wordt de rest van de melk aan de kook gebracht. Het cacao-mengsel wordt erbij ge voegd onder voortdurend roeren met ROOMBOTER en AMANDELEN bereid keurige does verpakt PER STUK en al roerende laat men de cho colademelk een minuut of vijf doorkoken, waarna dechocolade ketel gevuld wordt. illct koffie TTflLT u een zeer bijzondere traktatie, dan maakt u cho colade-melk met koffie. U heeft voor twee liter melk, drie dl koffie-extract nodig, anderhalf ons suiker en negentig gram cacao. U gaat als boven aange geven te werk, maakt het glad de papje en giet het met het koffie-extract in de kokende melk. Verder versiert u iedere kop met een lepel stijfgeklopte slagroom. Met wat biscuitjes erbij haast een maaltijd! Chocolade-saus Chocolade-saus maakt u van cacao, melk, maïzena, suiker en vanille-suiker. Van dertig gram maïzena, veer tig gram cacao, honderdtwintig gram suiker maakt u met wat koude melk (afgenomen van een liter) een dun papje zonder klont jes. De rest van de liter melk brengt u aan de kook en u yoegt er een pakje vanille-suiker bij. Zodra de melk kookt, giet u het papje erbij en onder voortdurend roeren laat u de saus ongeveer vijf minuten doorkoken tot ze ge bonden en gaar is. Die saus dient u warm op bij een schaal peren uit blik, deze laatste zijn natuurlijk koud. Beschuit met vla Probeert u ook eens beschuit met chocolade-vla. Een stuk of wat beschuiten besmeert u met oranje-marmelade. Een paar er van legt u op de bodem van een diepe schaal. U kookt chocolade-vla net als de chocolade-saus (de verhouding is: 1 liter melk, een half ons ca cao, vijf-en-vijftig gram maïze na en tachtig tot honderd gram suiker). U laat ze afkoelen en roert daarbij af en toe om vel- vorming te voorkomen. Zodra de vla koud is. giet u de helft over de beschuiten, u legt er de overige besmeerde be schuiten op en giet daar de rest van de vla over. Als u wilt, gar- rijk aan vitaminen ieder blik tot de rand gevuld binnen 4 minuten op tafel half blik litarblik Spinazie «tra kwaliteit Sperziebonen axtra kwaliteit DOperWten extra 1i|n Doperwten extra lijn {La Solail) Doperwten «in <Le soia«i Doperwten middel <un Doperwten middel fijn (la Solail) DOperWten middel li (La Solail) AppeimOeS van goudreinetten potten 7 9 Neem een paar blikken in huis een voorraadje geeft u veel gemakt neert u dit dessert met slagroom waar u wat oranje-marmelade doorheen klopt, maar noodzake lijk is dit allerminst. Chocolade-glazuur ALS u zo'n heerlijke cake heeft gebakken met de Cake- Mix, snijdt u die cake dan eens doormidden en besmeer ze met chocoladevla, waar u wat ge- confijte kersjes doorheen heeft geroerd. U besmeert de cake daarna aan alle kanten mei chocolade-glazuur. Door een ons poedersuiker roert u 10 gram cacao en ongeveer een eetlepel kokend water. Als de ingrediën ten goed vermengd zijn, heeft u een stijf glazuur waarmee u de taart bestrijkt. De hoeveel heden die hier genoemd worden, duiden vanzelfsprekend slechts op de verhouding, niet op de benodigde hoeveelheid. Heerlijk, vooral bij een kop je koffie of thee! VOOR DE KINDEREN TJETERTJE PANDJES, je kent hem nog wel, Je weet wel, die stoutert die trekt aan de bel. Hij kamde zijn haar niet en poetste geen schoenen En wilde de stoep van zijn moeder niet boenen. Hij vulde de pijp van zijn vader met stro En gaf hem soms klapsigaren cadeau. Eens op een keertje, heel kort geleden Toen sloop stoute Petertje zacht naar beneden Hij kroop in een kast en begon toen te eten; Jonge, als vader dat eens had geweien Hij at van de suiker, de kaas en de stroop En niet zo'n klein beetje, maar 'n hele hoop Eindelijk kon er beslist niets meer bij, Petertje zuchtte en glimlachte blij. Hij kroop vlug in bed maar kreeg pijn in zijn maag En ja.toen begon het gehuil en geklaag Hij begon hard te huilen en riep zachtjes „Au", Maar moeder hoorde dat natuurlijk al gauw. Ze ging naar hem toe enbegreep het toen al Ze zei: „Doe nu nooit meer zo vreselijk mal" Petertje zei: ,,'k zal het heus nooit meer doen", En kreeg van zijn moeder toen een heel dikke zoen. WILLY GEERLING jr. JN DE LATIJNSE LANDEN is men gewoon, bij iedere lioofd- maaltijd wijn te drinken. Te weinig is in onze streken bekend, dat dit, van medisch standpunt bezien, heel gezond is. Wijn bevor dert de verteerbaarheid van het voedsel, en wel speciaal van vette spijzen. Witte en rode wijn, hoe verschillend ook in allerlei opzicht, zijn wat dit aspect betreft beide even waardevol. Geneeskracht De geneeskundige betekenis van het wijndrinken is hiermede nog lang niet uitgeput. Zo is de wijn een alleszins aanvaardbare drank voor mensen van rijpere leeftijd. Wat melk ls voor de Jeugd, is wijn voor de ouderdom. Wij denken hierbij aan een dagelijkse hoeveel heid van 1 2 glazen Allerlei kleine, doch hinderlijke kwaaltjes zoals slapeloosheid, obstipatie, prik kelbaarheid en gebrek aan eetlust kunnen zodoende op treffende wijze worden verholpen. Er zijn bijna geen situaties denk baar, waarbij het met mate drinken van wijn ongunstig is. Ook voor zieken is het een uitstekende drank. Alle ziekten, ook de onschuldige, zoals griep, gaan met verlies van lichaamsgewicht gepaard; door zijn gehalte aan alcohol levert de wijn extra voedsel, dat ook bij gebrek aan eetlust nog gemakkelijk wordt opgenomen. De voedingswaarde van wijn is zelfs zeer aanzienlijk: 7 kcal. per gram alcohol. Een gram koolhydraat of eiwit levert slechts 4 kcai. Licht verteerbaar Wijn bevordert niet alleen de verteerbaarheid van andere voe dingsmiddelen, doch is zelf ook uiterst makkelijk verteerbaar. De opname in het bloed geschiedt direct vanuit de maag; de inwer king der verterings-sappen uit de darm is daarbij niet nodig, hetgeen bij vet en eiwit wèl het geval is. Natuurzuivere wijnen bevatten nooit meer dan 15 pet. alcohol; bij die concentratie komt de gisting vanzelf tot staan. Een schadelijke werking op het maagslijmvlies is daarom niet mogelijk, want deze treedt eventueel pas op, wanneer men zich te rijkelijk bedient van alcoholica boven 20 Enige spelregels Wat het kiezen van wijn betreft: uw eigen smaak is hierbij door slaggevend. Men late zich vooral niet afschrikken door de gedachte, dat een diepgaande kennis van namen en jaartallen noodzakelijk is! Wèl moeten enige elementaire regels in ere worden gehouden: 1. Gebruik steeds zorgvuldig gereinigde wijnglazen. 2. Rode wijn behoort te worden geschonken, wanneer de fles op kamertemperatuur is ge bracht, de witte wijn moet koeler zijn: kelder-, even tueel keuken- of buiten temperatuur. Het te snel verwarmen van rode wijn, bijv. op de schoor steenmantel, en vooral ook het onderkoelen van witte wijn in een ijsemmer, is ech ter uit den boze! De edele eigenschappen kunnen door een dergelijke „grove" be handeling verloren gaan. I. Rode wijn wordt gedronken bij vlees, witte by vis en be paalde gerechten, zoals zwe zerik en kalfshersenen. Ook bij een koude hors-d'oeuvres serveert men witte wijn. Zoete witte wijn leent zich alleen tot gebruik bij het dessert, bijv. ijs, fruitgerechten of pudding. (Graves; Sautemes).

Allerhande | 1960 | | pagina 5