DE ZAANSTREEK
in vogelvlucht
SPECULAAS
Albert He
fin drie jaar van
bediende tot chef
JOPIE KONING BLAAST
HAAR PARTIJTJE MEE
„VLAGGETJESDAG"
ALBERT HEIJN
PIET KLOMP
Waar te midden van groene dreven
een fel industrie-hart klopt
vA
SPECULAAS
SPECULAAS
Corry Kelder
gaat dansend
door het leven
AMANDEL
SPECULAAS
Extra kwaliteit
Extra voordelig
maakt u het leven goedkoper!
SEPTEMBER 1960
ALLERHANDE
3
/»o/c.
r'ORRY KELDER, 15 jaar,
slank en blond, heeft haar
WORMERVEER-WANDELWEG
waar meer gereden dan
gewandeld wordt
ASSENDELFT
TN de haast naar Zaandijk te
komen ontsnapte Assendelft
bijna aan de aandacht. Assendelft
is de lange jongen van de Zaan
streek. Tussen Krommenie en het
Noordzeekanaal ligt het dorp er
licht kronkelend bij. Heerlijk in
zijn ruime bed van honderden
matrassen van het sappigste gras,
dat men zich maar kan denken.
Twee torens staan er als spelden
in, waarmee men het middelste ge
deelte lijkt te behoeden voor van
zijn plaats schuiven. Bijna onmerk
baar heeft Assendelft een dikker
hoofd gekregen dan het vroeger
had. Geen blozend gelaat, gezond
door de landelijke leefgewoonten,
maar heel zakelijk een harde en
rechtlijnige industrie-kop. Zij het,
dat de aanblik van de bedrijven
die zich de laatste tijd in het noor
den van de gemeente hebben ge
vestigd, niet in staat was Assen
delfts ware aard van agrarisch
pronkjuweel te verdoezelen.
WESTZAAN
ziel verkocht aan het dansen.
Het liefst zou zij het hele
leven doorwalsen. Als zij op
de chocoladeafdeling bezig is
met het inpakken van repen,
maakt zij van tijd tot tijd
een kleine danspas. De arbeids
vitaminen die tijdens het werk
op de fabriek gedraaid worden,
zijn voor haar een grote ver
leiding om het werk in de steek
te laten en een nummer in de
zaal weg te geven, zoals nog
nooit iemand heeft gezien. Maai
de plicht roept en dus blijft
Corry haar inpakmachine
trouw.
Brons bemachtigd
Drie maal in de week heeft
zij dansles. Zij leert dan de tan
go, de quickstep, de slowfox, de
Engelse wals en nog veel meer
walsen en foxes en steps. Het
vorig jaar werd haar het brons
CORRY KELDER
tango en slowfox.
A.H. zaken in Noord-Hol- I briek had overgespaard kocht hij
.Dat vind ik zonde." zegt ze, „en
bovendien is het slecht voor je
huid. Als ik uitga doe ik natuur-
toegekendeen diploma dat je lijk wel wat lippenstift op."
zonder danstalent beslist niet
haalt. Nu studeert zij voor het
zilverdaarna voor het goud en
als zij dat allemaal heeft gaat
zij op zoek naar een partner
want dat is het uiteindelijke ide
aal van Corry: uit te kunnen
komen in danswedstrijden.
Vroeg naar bed
Corry maakt zich niet op tij
dens haar werk op de afdeling.
Behalve een hartstochtelijk min
nares van de dans is Corry een
goed zwemster. Daarvoor reser
veert zij de donderdag- en vrij
dagavond.
Om al deze liefhebberijen naast
haar werk vol te kunnen
houden, leidt Corry een gezond
leven: om half zes op en om half
tien naar bed. En als je haar
vraagt of ze nog meer idealen
heeft, zegt ze: „Trouwen en kin
deren krijgen."
land boven het IJ? De man in 1
de khaki kruideniers jas, met
zijn stugge haardos, de man die
luistert naar de naam Piet
Klomp. Hij werkt ongeveer 41
jaar bij Albert Heijn. In dit kor
te tijdsbestek maakte hij car
rière. Vijfentwintig jaar was hij,
toen hij voor het eerst als be
diende de wijk in werd ge
stuurd.
Daarvoor was hij wasmachi
neverhuurder geweest; ook
werkte hij in een melkfabriek
en voor zijn diensttijd was hij
al eens eerder een tijdje bij een
kruidenier, in Purmerend zijn
vroegere woonplaats, werkzaam
geweest.
Het begon anders
Zijn opleiding als timmerman
heeft hij moeten afbreken, omdat
de verbinding tussen de plaats,
waar de school stond en zijn wo
ning zo enorm slecht was. Piet
wilde echter vooruit komen en in
de tijd, dat hij bij de kruidenier
een aantal wasmachines... en
stichtte een verhuurbedrijf. De
mensen gingen echter steeds
meer toe over op afbetaling te ko
pen, zodat het bedrijfje achteruit
ging. Een werknemer van Albert
Heijn raadde hem toen aan te
gaan solliciteren; enkele weken
later zat Piet op het hoofdkantoor
te Zaandam.
DE hele Zaanstreek bestaat uit Zaangemeenten:
öf ze liggen aan de Zaan öf ze hebben wel het
woord Zaan in hun namen. Op Krommenie
en Assendelft na, die de namen van andere wateren
eer aan doen, te weten de Crommenije en de
Delft.
WORMERVEER
enige Zaangemeente, waar
de Zaan langs de stenen
voeten van een der hoofdstraten
loopt èn er is te zien, is W o r-
merveer. Denkt nu niet. dat
de Wormerveerders tegen ieder
een daarover opscheppen. Zij
aanvaarden het als een van
zelfsprekendheid, dat hun Zaan-
weg, hun Noordeinde en hun
Zuideinde ieder die er loopt of
rijdt een zeer openhartige kijk
op het water gunnen. Openhar
tig, omdat er in de veel bezon
gen Zaan ook wel eens allerlei
zaken drijven, waarop men niet
zo trots is als op het stoere
water zelve.
Toch is het wel zo, dat Wormer-
veer in de Zaan zichzelf als het
ware de spiegel voorhoudt,
's Avonds bijvoorbeeld, als de lich
ten branden in de tientallen etala
ges langs Zaanweg en een gedeelte
Noordeinde, twinkelt uit het water
een feestelijk beeld van de ge
meente van burgemeester Lyckla-
ma de wandelaar toe. Hij ziet er
dan Wormerveer weliswaar op zijn
kop staan, maar dit optische grapje
neemt hij gaarne voor lief.
Er zullen trouwens genoeg men
sen zijn, die de Zaanweg alleen
maar nemen als niet meer dan
„een" straat. Behalve dan waar het
de twintig meter trottoir betreft,
die uitkomt op de hoek die de
Zaanweg maakt met de Markt
straat.
's Zomers en 's winters staan
daar 's avonds mannen.
Oudere mannen, die in hun
forsheid of door hun tanig uiter
lijk doen denken aan het
Wormerveer van een halve
eeuw terug, toen het gevecht
om het naakte bestaan zich ook
daar in al zijn hardheid de
monstreerde. Er zouden, als men
in de goede hoek zou staan, daar
verscheidene historische notities
zijn te maken.
Maar er worden ook zeer
actuele gesprekken gevoerd.
Want een jongere generatie is er
eveneens altijd present, er mede
voor zorgend, dat een door de
jaren heen karakteristiek ge
worden plekje nog steeds ken
merkend is gebleven voor Wor
merveer.
Wormer. Daarin hebben ze in zo
verre gelijk, dat langs de Veerdijk
te Wormer verscheidene fabrieken
staan van industrieën die te Wor
merveer zijn ingeschreven.
Vorig jaar nog lachten de
Wormers alle andere Zaankanters
uit, omdat in enkele dagen hun
gemeente wereldvermaard werd
door een gat. „Het gat van Wor
mer" werd een begrip, dat bijna
zo bekend raakte als de Gor
diaanse knoop. Met dien verstan
de, dat men met die knoop door
middel van doorhakken tot een
soort oplossing kwam, maar dat
het gat van Wormer een nimmer
ontward raadsel is gebleven.
Of ze er nog wel eens praten
over deze affaire? Nauwelijks.
Alleen bij wijze van grapje nu
en dan, omdat ze er wel van ple
zier houden en omdat ze er
enorm gemoedelijk zijn.
KROMMENIE
De lucht kan er bij oostelijke
winden echter ook vol zijn van een
geheel ander aroma, dat bij de een
wrevel maar bij de ander een
plezierige tinteling verwekt. Dat is
het zware, maar desondanks on
zichtbare waas van lijnolie, waar
mee een der plaatselijke indus
trieën nogal royaal omgaat om tot
een zo goed mogelijk eindprodukt
te komen.
TAE meer dan rechte ljjn van de
Nauernasche Vaart houdt In
het oosten Assendelft keurig-Hol-
lands gescheiden van het erf van
buurvrouw Westzaan. West-
zaan, de gemeente die er zich op
kan beroemen de enige in het
Zaanse land te zijn die een burge
meester met een dubbele naam
heeft: de heer R. van Zinderen
Bakker.
Het is bovendien een plaats met
een tweeledige functie. Ten eerste
de huisvesting van wie er al wo
nen en ten tweede het onder dak
brengen van degenen die prijs stel
len op wat men zou kunnen noe
men exclusief wonen. Daar waar
de pluimen van het riet zich laten
beroeren door de zuidwester en
kittige golfjes in de sloten een vrij
wel eeuwig durend spelletje met
elkaar spelen, staan in Westzaan
kleine villa's en bungalows. Enigs
zins het Gooi van de Zaanstreek
dus, maar dan in een zeer water
rijke versie.
TOPIE KONING (16 jaar), die
J overdag aan de hopjesma
chine staat, loopt 's avonds
mee in een drumband. Jopie
blaast daarbij op de hoorn.
Met zijn veertigen lopen ze in
de band, die 12 hoornblazers
telt. Onlangs waren ze met
EZELLIG publiek ontmoet men
^trouwens ook in Krommenie,
de bloemrijkste van de Zaange
meenten. De verklaring daarvoor
is burgemeester J. C. A. I* r o v i 1 y.
Hij is een man die van moderne
dingen, hard werken, maar boven
al van de natuur en van het vrije
leven buiten houdt. Waar men in
zijn gemeente maar een plekje
vindt, dat Flora een kansje zou
kunnen geven, plant men bloemen,
struiken of bomen. Vooral in de
nieuwe wijken kan men na een
frisse regenbui of tijdens een hel
dere zonnige dag het zuivere par
fum van wat maar bloeien wil in
de neus voelen prikkelen.
ZAANDIJK
AN Krommenie met een zeer
de aandacht trekkende brede
uitbreidingsuitloper in het westen
naar Z a a n d ij k is op dit papier
slechts een kwestie van een enkele
zin. In feite is het tenslotte ook niet
meer dan een zaak van een kilo
meter of wat, omdat de Zaanstreek
nu eenmaal niets anders is dan een
reeks plaatsen, die stevig gearmd
naast elkaar staan. Waar de ene
gemeente een beetje breder of
langer wordt naar links port zij
al spoedig in de rechter zij van de
andere.
En Zaandijk is druk bezig met
een uitgroeien in de richting van
Wormerveer. Waar eens molen
De Koperslager een volkomen vrij
uitzicht had op de drassige zode
van het weiland, moet hij sinds
enkele jaren al een beetje op de
tenen gaan staan om nog iets te
kunnen zien van de grenzen van
het groen-voor-de-koeien. Een mo
derne school en huizen in het wes
ten van Zaandijk zijn hem daar in
de weg gaan staan.
Omdat hij zo lang en slank is,
ziet hij echter nog wel iets van de
kern van Zaandijk. Met name van
de vele oude paden, die door hun
vervallen toestand al jaren een
doorn in het oog van de bestuur
deren van de gemeente zijn. Mei
zou er de sloper graag zijn kan.
geven, maar ook in Zaandijk loopl
men natuurlijk net zo lang op zijn
oude schoenen tot men nieuwe
heeft.
WORMERVEER
in de Zaanbocht
KOOG
1MET een benauwd gezicht kijkt
Koog aan de Zaan wel
eens naar zijn verre nicht West
zaan, die een dame is van ruimte
alom. Koog aan de Zaan voelt
dagelijks het knellen van een
onwrikbare hand om de nek. De
ijzeren hand van de spoorweg.
Tussen de dijk, waarover van
's morgens vroeg tot diep in de
nacht de treinen zich haasten en
het water van de Zaan ligt de
gemeente gekluisterd.
Graag zou men er, al bouwen
de. een sprongetje over de spoor
dijk willen maken, zomaar in het
wijde land van het Westzijder-
veld. Maar het mag niet. Al vele
jaren niet, omdat hogerhand nu
eenmaal anders heeft beslist. Er
zou toch nodig een beetje lucht
moeten komen, want de plaats
is als een dambord, waarop men
ook de witte velden in gebruik
heeft genomen. Een nauwelijks
te tellen aantal woonstraten be
wijst het.
OOSTZAAN
DEZE flits van de Zaanstreek
zou nog minder volledig zijn
dan nu al het geval is, wanneer
Zaandam niet aan de orde
kwam. Een bescheiden doorsnee
van die stad vindt u echter elders
in deze editie. Maar dan Oost-
zaan nog zult u zeggen. Vandaag
volstaan wij ermee te vermelden
dat Oostzaan niet alleen heerlijk
rustig een echt dorp is, maar ook
springlevend en op zijn hoede. Het
voelt elke dag de pols kloppen van
het grote Amsterdam. En het is
een tikkeltje bang voor die hoofd
stad van het land. Men weet na
melijk, dat de Amstelstad met loe
rende annexatie-ogen uitkijkt naar
het oude dorp, dat door de eeuwen
heen een trouwe uitloper is ge
weest van de Zaanstreek.
droegen ze haar zo maar op de
vlag te dragen.
Van het een kwam het ander:
eerst spaarde ze voor een hoorn
daarna studeerde ze avond-in,
avond-uit hoorn en tenslotte
speelde ze zo goed dat ze haar
vroegen zich als hoomblaasster
bij de band te voegen. Sinds
dien heeft zij één maal in de
week repetitie en studeert zij
iedere dag minstens een half
uur.
Interesse
Zij houdt van haar werk
en nog steeds kijkt zij met
verbazing naar de machines,
die zonder dat zij er veel voor
hoeft te doen hopje voor hopje
inpakken. Ze praat onder haar
werk wat met de meisjes, maar
toch schiet ze flink op. Alleen
als de Blue Diamonds door de
radio spelen, heeft zij moeite om
niet alles in de steek te laten en
fijn een nummertje met ze mee
te blazen. Want de Blue Dia
monds zijn haar favorieten. „Ik
vind ze geweldig," zegt ze. „Als
ze voor de televisie zijn, ga ik
altijd kijken."
PIET KLOMP
niet van zelf gegaan.
werkte behaalde hij zijn vakdiplo
ma.
Als je de heer Klomp nu vraagt
waarom hij dat deed zal hij ant
woorden: „ach, ik weet het eigen
lijk niet. Ik vond het jammer
niets te leren, daarom behaalde
ik mijn vakdiploma maar."
Toen hij uit dienst vandaan
kwam en hij op de melkfabriek
werkte behaalde hij om dezelfde
reden zijn middenstandsdiplo
maook omdat hij zijn vrije
tijd nuttig wilde gebruiken.
Van het geld, dat hij op de fa-
„Vlug gegaan"
,J)e rest is allemaal vlug ge
gaan" vertelde Piet ons. De tijd
dat ik bij Albert Heijn ben, kan
je verdelen in drie maal ander
half jaar. De eerste anderhalf
jaar werkte ik in een filiaal te
Nieuwendam. Ik begon er in de
wijk en het bevoorraden van de
winkel Zodoende leerde ik de
prijzen kennen en wist ik pre
cies waar alles stond.
Na ongeveer vier maanden
mocht ik mijn eerste klant hel
pen. Veertien dagen ben ik eer
ste bediende geweest; toen stel
de men mij aan tot assistent
chef; „invaller" zeggen wij al
tijd. Denk nu niet, dat alles van
zelf is gegaan.... Ik heb er hard
voor gewerkt en enorm veel te
danken aan mijn strenge chef C.
Alberts, de vroegere bedrijfs
leider van de AH-winkel in
Nieuwendam, nu bedrijfsleider
van de AH-SuperMart in de
Middenweg Amsterdam-Oost.
Strenge leermeester
De heer Alberts was streng in
de goede zin van het woord. Als
ik iets wilde leren zei hij: Alles
wil ik je leren, nu heb ik geen
tijd, kom na sluitingstijd maar te
rug.
Dan leerde ik alles, wat ik dien
de te weten. Dit alles duurde
anderhalf jaar.
Toen kreeg ik mijn aanstelling
tot assistent-chef. Ik reisde door
geheel Noordholland boven het
IJ. Bij mijn weten, ben ik in alle
filialen op vier na geweest.
Ook dit duurde anderhalf
jaar Men had mij toen nodig
voor beheerder van het filiaal in
de v. d. Pekstraat, waar ik
nu ook al weer anderhalf jaar
inzit. Ik heb in het begin een
moeilijke tijd gehad; moeilijk met
het personeel en ook met de klan
ten, waar ik een beetje aan moest
wennen. Nu loopt echter alles ge
smeerd.
Ik heb een fijn ploegje perso
neel. Wij zijn helemaal aan elkaar
gewend en werken als echte colle
ga's. Het is net of deze zaak van
ons allemaal een beetje is
JOPIE KONING
.12,3 in de maat.
zijn tachtigen. Toen had zich
een drumband uit Schotland
bij hen aangesloten.
Hoe ze ertoe gekomen is
hoomblaasster te worden? Al
vanaf haar prille jeugd liep zij
als klein meisje achter de
drumband aan. Dat lopen op de
maat trok haar enorm. Je kreeg
dan het gevoe} dat het hele le
ven alleen maar bestond uit
vrolijke drie- en vierkwartsma
ten.
Voorop met de vlag!
Ze werd ouder en eigenlijk
voelde ze zich zo langzamer
hand te groot om altijd maar
nutteloos mee te lopen, straat
in straat uit. Ze vroeg zich
af of ze niet iets zou kunnen
doen in het orkest. En toen
voor de
Ze is er weer, de speculaas-van-het-nieuwe-seizoen! Gebakken in
Albert Heijp's eigen banketbakkerijen. Ovenvers, overfijn, sprook
jesachtig lekker! En (om de traditie te handhaven) fabelachtig laag
geprijsd! Niet vergeten morgen meteen proevenl
„door en door'7 met
échte amandelen
per pak 240 gram)
geurig gekruid, een
AH-specialiteit
per pak
(r= 500 gram)
Wormerveer wil niet alleen zeg
gen de Zaan gezellig voor
huis, maar ook de Zaan als een
last. Als een obstakel, dat aanlei
ding is tot veel wachten en veel
gemopper. Deze verschijnselen kan
men waarnemen op dè verbinding
tussen Wormerveer en Wormer:
de Zaanbrug. Deze heeft de vorm
van een zandloper: de opritten
vrij breed, maar de brug zelf smal
en knellend voor alle verkeer. Wie
weet, dat de brugwachters er in
hun ploegendienst weinig gelegen
heid hebben tot het maken van
een praatje, zal begrijpen, hoe deze
brug hoewel uiteraard onmis
baar vaak onderwerp is van veel
onhartelijke commentaren.
Zonder diezelfde brug zou Wor
mer, de wat landelijke buur van
Wormerveer. echter nergens zijn.
Hoewel ze er zelf zeggen, dat Wor
merveer zijn reputatie van indus- j
triegemeente goeddeels dankt aan
voor de boterham
per pak
500 gram) m SSP