MAAK
I
electrisch speelgoed
teUt:
Leonard deVriep
tekeningen-
joojt
KNIJPBRILLETJE
WIJKT VOOR
WARENKENNIS
ALLER HANDS
EEN ECHTE ELECTROMAGNEET.
Zonder electromagneten zou 'I er in onze wereld heel
anders uitzien, want zij zijn het, die dynamo's en
motoren, telegrafie, telefoon, radio en nog tal van
andere toepassingen van de electrotechnrek mogelijk
maken Zullen we zelf eens zo'n electromagneet
fabriceren?
Hiervoor heb je nodig een zaklantaarnbatterij van 4'/j
volt, een 5 tot 10 cm lange schroefbout (of een ander
ijzeren staafie, desnoods een dikke spijker) en 5 tot
10 meter zgn, schelledraad. heel goedkoop dun koper
draad, omgeven door plistic of katoen Begin met in
een strookjeblik een gaatje te maken waar de bout
doorheen kan en knip twee rondjes van karton, waarin
je een gat boort Het bovenste kartonnetje zet je vast
met wat lijm of met aan weerszijden een elastiekje
Om het stuk bout tussen de twee kartonnetjes wikkel je
oen stukje papier en daar wikkel je dan het schelle
draad omheen, keurig alle windingen naast elkaar en
11 één laag vol, dan wikkel je een tweede laag, daarna
een derde en zo ga je door tot je nog maar een paar
decimeter draad overhoudt. In de rand van elk karton
netje prik je een fijn gaatje, daar haal je de draden
doorheen en dan verbind je de uiteinden van de draad,
nadat je ze met een mesje hebt blank gekrabt (zodat
het koperdraad bloot komt), met de koperen stripjes,
de polen van de batterij.
Houd je de magneet boven wat spijkers en andere
ijzeren voorwerpjes, dan zie |e hoe die omhoog worden
getrokken en op geheimzinnige wijze aan de magneet
blijven „kleven". Laat de magneet niet te lang aan
staan, want dan raakt |e batterij spoedig uitgeput Wie
een modelhijskraan heeft, moet daar z'n electromagneet
eens aanhangen Neem dan in de leiding naar de
batterij een schakelaartje op Oan kun je lijn spelen,
<6hl
DANS DAN,
JUFFROUW
PAPERCLIP!
Een poppetje
chtop kan
danst op magnetisme, wat zullen je
opkijken! Probeer eerst een sigaren-
en. waann onze electromagneet nét
Bevestig tegen een smalle opstaande
kant van het kist|e een gedeeltelijk krom gebogen stuk
ijzerdraad of koperdraad Van karton of stevig papier
knippen we een poppetje zonder armen of beneni
juffrouw Paperclip, die we met potlood, inkt of verf
van een aardig jurkie en een leuk toetje voorzien.
De armen en benen van juffrouw Paperclip maken we
van in elkaar gehaakte paperclips (geen koperen, maar
ijzeren paperclipsl), waarna we haar met een doorge
knipt elastiekje aan het ijzeren galgje ophangen
Op de bodem van het kistje, recht onder de plaats
waar juffrouw Paperclip hangt, bevestigen we onze
electromagneet. In de deksel van het kistje boren we
heel voorzichtig twee gaatjes en daardoor komt één
boutje met twee moeren en nog een boutje met twee
moeren met een veerkrachtig gebogen stukje blik -
zie tekening Hierop zie je tevens hoe de verbindings-
draden tussen de electromagneet, de batterij en de
laatst genoemde boutjes moeten worden. Het blikken
stripje moet goed schoongekrabt worden, anders ge
leidt het de electrische stroom niet
Elke keer dat |e op het blikken stripje drukt zodat het
de kop van de bout raakt, wordt de electromagneet
magnetisch en worden de ijzeren benen en armen
van juflrouw Paperclip aangetrokken. Door het stripje
herhaalde malen achtereen in te drukken gaat juffrouw
Paperclip vrolijk dansenl Het is mogelijk dat
juffrouw Paperclip nog harder gaat dansen als je haar
een rokje van blik geeft - probeer dat eensl
EEN GEHEIMZINNIGE TOVERPLAAT
Op een stukie karton teken |e een gezicht zoals op d#
tekening is aangegeven, waarna je het karton Iang9
die lijnen uitknipt. Knip ook het oog uit Plak hel
kartonnen gezicht op een groter rechthoekig stulc
karton en leg een stuk schelledraad zodanig om hel
gezicht dal de draad de omtrekken van het gezicht
precies volgt. Met een paar stukjes plakband of mei
strookjes papier en lijm plak je de draad vast, opdal
hij niet losschiet. Hier overheen leggen we een derdo
stuk carton, niet te dik en met een glad oppervlak.
Bevestig met wat plakband het bovenste karton aar»
het onderste. De uiteinden van de draad verbind je mei
de polen van een batterij.
Dan nodig je enkele toeschouwers uit Je strooit wal
Ijzervijlsel (aan de smid vragen) over het gladde
karton, tikt zachtjes enkele malen op het karton en
dan zien de toeschouwers tol hun verbazing dat de
fijne ijzerdeeltjes zich zo rangschikken dat een gezichl
zichtbaar wordt Vooral als je de batterij en de draden
verborgen hebt, zullen je bezoekers versteld staan ovea
deze geheimzinnige proef, die je ook zo kunt doei|r
dat je eerst het ijzervijlsel uitstrooit, dan de strooit!1
inschakelt en tenslotte tikt Veel succes, electrisch«j
KURK EN SPELDEN MOTOR
Een echte electrische motor kun fa maken van een
kurk, wat spelden, draad en een grote hoefmagneet ol
twee staafmagneten De kurk moet vrij groot zijn,
zuiver rond en zuiver cylindrisch, d.w.z niet aan éen
kant smaller toelopend. In ieder uiteinde van de kurk
prik je een grote speld, precies in het midden, zodat
de kurk niet hobbelt als wij hem draaien om de as, dia
de spelden vormen. Met een scherp mesje snijd je twee
heel dunne strookjes uit de kurk en dan wikkel je om
de kurk vijf meter schelledraad met plastic isolatie. De
uiteinden draai je enkele slagen in elkaar, pas op dat je
de isolatie niet beschadigt Van de uiteinden krab je
over een lengte van 2 cm de isolatie weg en die
uiteinden prik je met twee spelden in één kant van
de kurk zie de tekening
In een plankje van zacht hout prik |e kruiselings twee
paar spelden of dunne spijkers- Deze vormen de lagere,
waarin de kurk. die het anker van onze motor vormt,
gemakkelijk moet kunnen ronddraaien Draai nu twee
paar schroefjes in het plankje of sla er twee kop-
spijkertjes in. De uiteinden van de draden, dia we
straks met de batterij verbinden, krabben wc blank en
draaien we eerst enkele malen om de buitenste
schroefjes of spijkertjes en daarna om da binnenste
Vervolgens buigen we de blanke draaduitemden recht
omhoog, zodat ze de spelden raken, die met de
uiteinden van de draadwikkeling zijn verbonden. Dia
twee omhoog gebogen draden voeren via de spelden
de stroom toe aan de anker wikkeling,
Tenslotte plaatsen we de hoefmagneet over het anker
of leggen we opzij ervan twee staafmagneten mei
polen, die elkaar aantrekken, naar elkaar toe. Verbinden
we nu de uiteinden van de losse draden met de polen
van de batterij, dan zal het motortje gaan draaien.
Eventueel moet je het anker even op gang brengen of
moet je de omhoog stekende koperdraadjes iets ver
buigen, zodat ze met meer of minder kracht tegen da
spelden drukken De spelden en koperdraadjes mogen
niet vet of vuil zijn, want dan kan de electrische strooni
er niet door. Krab ze daarom even schoon met
scherp mesje
HET kruideniersvak maak
te in de afgelopen jaren
een grote verandering door
en doet dat nog. Een der
tig jaar geleden was de
kruidenier een gezellig oud
baasje, compleet met knijp
brilletje en met niet zo erg
hygiënische opvattingen. Zijn
opleiding bestond hoogstens
uit zeven jaren lagere
school. Tegenwoordig is de
kruidenier op de hoogte
van warenkennis en ver-
koopkunde. Hij weet te or
ganiseren en is ontwikkeld.
De eisen, die men aan
een kruidenier stelt, zijn
veranderd. Dit heeft tot ge
volg dat de krachten, die
de kruideniersbranche aan
trekt, uit een andere bevol
kingsgroep moeten komen
dan enige tientallen
geleden. De nieuwe
van verkopen verschilt
de dag en nacht van de
oude manier.
jaren
wijze
Vruchtengruel
Kook 100 -gram rijst in
1 liter water gaar; roei
er, even vóór het opdie
nen, rauw fruit en sui
ker naar smaak door.
In aanmerking komen
aardbeien, bessen, ont
pitte kersen en pruimen,
stuikjeis in een suiker
stroop gekookte rabar
ber, enz.
Ha vermout-
koekjes
Kook 50 gram haver
mout in V2 liter melk
tot een dikke brij. Deze
op smaak met suiker,
kaneel en een snuifje
zout afmaken en het
geheel laten afkoelen.
Intuissen 80 gram
bloem voorzichtig dooi
de brij roeren, zodat een
stevig geheel ontstaat.
Ook het ei toevoegen.
Daarna -boter of marga
rine in de koekepan 'heet
laten worden, hierin
lepels havermoutbrij
leggen en deze bij ma-
OLIFANTSOREN
Maak op de gewone wijze een flensjes- of
pannekoekenbeslag en meng er meteen een flinke
eetlepel cacao doorheen. Bak de flensjes of
pannekoeken op de gewone wij-ze in margarine
of boter en kook intussen van een pakje vanille
puddingpoeder en ruim y2 liter melk een stevige
Nu laag om laag een flensje of pannekoek laten
afwisselen met een laagje vanille-vla, waarna
geëindigd wordt als werd begonnen. De stapel
in punten snijden, waardoor het meteen duidelijk
zal zijn, hoe dit gerecht aan zijn naam komt
Als aardige bijzonderheid zij hier vermeld, dat
dit originele toetje het eerst werd gelanceerd
tijdens het wereld-congres van Waterpadvinders,
dat in de zomer van 1954 te Nieuwkoop werd
gehouden.
tiige warmte bakken. Is
de bovenkant droog., dan
de koekjes keren en ook
aan de andere kant
bruin bakken.
Havermout met
fabarber
Breng liter melk
aan de kook en roer er
45 gram 'havermout
doorheen. Zachtjes laten
doorkoken tot de haver
mout gaar is. O-p smaak
met suiker afmaken. Op
de gewone wijze rabar
ber schoonmaken, in
stukken snijden en met
een weinig water gaar
icoken. Zo nodiig binden
met wat aardappelmeel
en op smaak met suiker
afmaken. De helft van-
de havermoutpap iin een
schaal storten, hierop
de rabarber leggen en
ver-volgens het geiheel
'bedekken met de rest
van de pap. Garner en-
met jam of kaneel met
suiker.
Aardbeien-
pudding
500 Gram gewassen
en schoongemaakte
aardbeien door een zeef
wrijven en bij deze pu-
rée 100 gram lichte
basterdsuiker en het sap
van een halve citroen
roeren. In 1 dl warm wa
ter 12 gram gelatine op-
Losisen en na afkoel-in-g
eveneens dooir de purée
roeren. Wanneer de
massa een wat vastere
vorm aanneemt, over
doen in een omge
spoelde -puddingvorm en
verdei- laten opstijven.
Keren en serveren met
vanillesaus (zie olifants
oren)
Variaties op een pu
blicatie van de Voe
dingsraad,
idem Ned. Zuivel-
bureau
Advertentie
Een goede tip
voor een extra tractatia
Aardbeien op beschuit
of met AH-Custard
AH-Custard per pak 25
dubbel pak 48
AH-Pudding per pak 15
Keuze uit 7 smaken: chocolade,
mocca, amandel, vanille, room,
citroen, frambozen
