Voor alle gevallen van griep controle met de thermometer „Wij weten het niet van tevoren" Influenza niet zonder meer onschuldig Het hangt aan de muur en het tikt ZEGT JEANNE ROOS ALBERT HEIJN heeft voor elk wat wils 19 22 30 30 30 10 25 38 35 38 48 45 Bedwing Uw ongeduld Houd Uw bloembollen 49 nog in de kast ALLER HANDE 3 Van onze medische medewerker. ER zijn talloze aandoeningen der ademhalingswegen, die in het koude jaargetijde meer voorkomen dan in de zomer. Men zegt dan: „Ik heb een griepje op gelopen" of „een ernstige kou gevat", men blijft enkele dagen in bed of in ieder geval thuis, en daarmee is de kous af. In de wetenschap verstaat men echter onder griep (beter: influenza) een ziekte, veroorzaakt door een precies aangeduide verwekker: het influenz a-v irus. Virussen zijn ziekteverwek kers, nog veel kleiner dan bacteriën, en in het algemeen o n gevoelig voor sulfa-prepa- raten, penicilline en andere antibiotica. Zij veroorzaken betrekkelijk onschuldige ziek ten als verkoudheid (iets an ders dan influenzaen con junctivitis (ontsteking van het slijmvlies der ogen), doch ook zeer ernstige, zoals kinder verlamming, pokken en vlek- typhus. Influenza, veroorzaakt dus door het influenza-virus, kan men niet zonder meer een onschuldige aandoening noemen. Het virus nestelt zich in het slijmvlies dat de ademhalingswegen bekleedt tot diep in de longen toe, en tast dit slijmvlies ernstig aan. In ongecompliceerde gevallen (die de overgrote meerderheid vormen) wordt het slijmvlies binnen enige dagen weer opge bouwd; de patiënt, die drie a vijf dagen koortsig is geweest, knapt dan op en is nog een week later volkomen genezen. Anders wordt de toestand, wanneer er zich ten tijde van de aanval van het virus te vens bacteriën (meest al staphylococcen, soms ande re) in de ademwegen bevin den. Een onbeschadigd slijm vlies houdt deze ernstige ziekteverwekkers tegen; het door influenza verzwakte vlies wordt echter gemakke lijk doorbroken en in zeer korte tijd kan er een ge vaarlijke longontsteking ont staan. Gelukkig zijn de genoemde bacteriën wèl gevoe lig voor antibiotica, zodat deze longontsteking in de meeste gevallen effectief kan worden bestreden. Tijdi ge ziekenhuisopname is dan echter noodzakelijk. Moeilijk te onderkennen De diagnose „influenza" is aan het ziekbed thuis niet te stellen. Allerlei andere aandoeningen lijken er precies op en alleen met behulp van vernuftige methoden is in een wetenschap pelijk centrum het virus aan te tonen. Wordt er gesproken over „griep", dan is er in meer dan 75% der gevallen heel iets an ders aan de hand (ernstige ver koudheid, bronchitis, maagdarm stoornis die men zeer onweten schappelijk wel „buikgriep" noemt, enz.) Het komt er evenwel maar op aan, bovengenoemde, door de naast* het virus tevens aan wezige bacteriën veroor zaakte, longontsteking t ij d i g te onderkennen. Arts waarschuwen Hiervoor enkele regels: Is de temperatuur om streeks 38 graden, en loopt deze plotseling op tot 40 graden of hoger, dan dient de arts onmiddellij k te worden geroepen. Matige koorts, die echter na ongeveer vier dagen nog geen neiging toont tot dalen, dient eveneens als verdacht te worden be schouwd. Ouden van dagen reageren vaak niet met tempera- tuursstijging op begin nende longontsteking; men houde hen dus extra goed in het oog en lette vooral op toenemende kortademigheid en be nauwdheid. In alle gevallen van „griep" is dus controle met de ther mometer, liefst driemaal 1. 2. 3. per dag, onontbeerlijk! Het percentage longontstekingen tij dens een influenza-epidemie wisselt van jaar tot jaar en is nooit te voorspellen; zorgzame koorts-controle kan het aantal slachtoffers tot een minimum be perken. Ten tijde van een epide mie zijn de artsen overbelast en dient de patiënt, samen met zijn omgeving, op intelligente wijze mede te werken om het eventu ele gevaar tijdig te onderken nen. Vaccinatie Er zijn geen geneesmiddelen bekend, die tegen het influenza- virus zélf werken. Alles wat als zodanig wordt aangeprezen is dus nutteloos. Wel zou men kun nen trachten het uitbreken van deze ziekte te voorkómen door middel van vaccinatie (inspuiting van een vaccin, ver gelijk pokkenvaccinatie). Het vi rus telt evenwel een groot aan tal „stammen" en ieder jaar kan men weer een andere stam als aanvaller verwachten. Het voor dit jaar bereide vac cin is samengesteld in de ver wachting, dat een bepaalde stam een rol zal gaan spelen. A7EE, we weten het niet van tevoren..." Ik heb die zin zeker al achthonderd drie en dertig maal uitgesproken. Tegen vriendelijk lachende dames, tegen olijke heren, tegen verlegen bakvissen. Allemaal hadden ze mij dezelfde onvermijdelijke vraag gesteld: „Zegt u nu eens eerlijk, we luisteren iedere Zaterdagavond naar „Het hangt aan de muur en 't tikt", zo knap als jullie dat doen, zegt u nou eens eerlijk, wéét u het echt niet van tevoren?" En dan zeg ik: „Nee mevrouw, we weten het echt niet van tevoren, dat moet u van me aannemen." „O natuurlijk, als u dat zegt, dan geloof ik u onvoor waardelijk," zegt de mevrouw dan, maar in haar ogen speur ik toch nog een lichte twijfel. Wy willen het niet weten ook.... Blijkt nu deze verwachting niet uit te komen niemand kan ln dezen iets met zekerheid voor spellen! dan zal het vaccin ook weinig kunnen uitrichten. Het enige wat wU kunnen doen is het tot ons nemen van een gevarieerde voeding, zodat de algemene weerstand van het lichaam zo groot moge lijk is; een voeding, waarin rekening wordt gehouden met het gehalte aan eiwitten, vita minen en mineralen. Wees niet bang voor de bui tenlucht: koude is niet erg. wan neer men voldoende gekleed ls. Overvolle trams, treinen en bus sen daarentegen zijn waie kweekplaatsen, waarin virussen en bacteriën „van mond tot mond" gaan. Van medisch standpunt bezien is het zich ver plaatsen per fiets of te voet ech ter verre te verkiezen Advertentie „Moeder, mag ik een snoepje!" Welbekende klanken, die veelvuldiger klinken als het weer tot binnenspelen dwingt. U stopt ze dan graag wat toe, de kinderen. Een snoepje op z'n tijdAch, dat maakt de kosten niet uit. Bij Albert Heijn zeker niet. Daar kopende kunt voor hetzelfde geld ook de groten laten medelen. Er is voor elk wat wils! Droptoffee's 100 gr. Borstulevelien 100 gr. 100 gr. Katjesdrop Knoopdrop 100 gr. Dropmélange 100 gr. Rollen Drop per rol Pepermuntballen 200 gr. 29 Kaneelkussentjes 200 gr. 29 Haverstropitten 200 gr. 29 Toffee's de Luxe 100 gr. 25 PEANUTS, Hazel noottof fees met kleine stukjes hazelnoot 100 gr. Hazelaars met nootvulling PEPERMUNT per rol 15 Goudhopjes 100 gr. Amandelbonen in iedere boon een hele amandel, 100 gr. Bridgeknoopjes fijne choc, vulling 100 gr. Nougatdragees 100 gr. HOE WEET U DAT ALLEMAAL? Kijk en dan ga ik over tot de volgende uiteenzetting. Ik zeg dan: „Lieve mevrouw, nu moet u eens goed naar me luisteren. „Het hangt aan de muur" is een dood gewoon gezelschapsspelletje. Wij deden dat vroeger op verjaardagen al. Zo iets als „wat zeg je van mijn vriend." Als men nu met zo'n simpel gezelschapsspelletje van te voren al de antwoorden gaat afspreken, wat blijft er dan nog voor aardigheid aan?" Mevrouw knikt toestemmend, dat is zo, vindt ze. „Maar hoe weet u dan die antwoor den allemaal,'' zegt ze. Ze geeft het niet op. „Lieve mevrouw," zeg ik dan, „ten eerste weten we de antwoorden niet alle maal, w(j hebben er wel eens meer dan de helft ge mist. Ten tweede kun je met zo'n spel een zekere techniek ontwikkelen en zoveel routine krijgen, dat je het sneller en ook be ter kunt dan mensen, die die dingen nooit doen. Als u iedere avond gedurende een maand met uw man „Het hangt aan de muur.." zou doen, bijv. voor u sla pen gaat, dan zou u een geducht lid van ons team kunnen zijn, geloof me. Oefening baart kunst, ook bij het aan de muur han gen." „Ja maar, soms zegt u het ineens, zonder aanleiding lijkt het wel en dan zou je toch zweren, dat u het van tevoren Niets is vast houdender dan het wantrou wen. „Lieve mevrouw", kom Ik dan weer, „stelt u nou eens voor, we weten de antwoor den van tevoren allemaal. Het zou er dus op neerkomen, dat we daar met zijn vijven voor die zaal mensen en die. microfoon een nummertje geïmproviseerd toneelspelen gaan zitten weggeven. Nou dan Dat moet dan natuurlijk klin ken. En u weet toch, dat na tuurlijk doen op een toneel en voor een microfoon het moeilijkst is wat er is, als ja ten minste spelen moet? Voor een dergelijk karweitje heeft men een team doorgewinterde en zeer goede acteurs nodig. Een team met minstens Ank van der Moer, Ko van Dijk, Albert van Dalsum en Fle Carelsen, als u me volgen kunt. Alleen dan zou de uit zending (mits na enige repe tities) de indruk geven, dat het team van tevoren niet wist wat de antwoorden wa ren. Nou dan Eén keer is het me ge beurd, dat ik per ongeluk door een onhandigheid van iemand, op het bord waar op het onderwerp geschre ven stond, tijdens de uitzen ding het woord „babysitter" zag staan. Ik heb geen vraag gesteld. Ten eerste voel je je een oplichtster, ten tweede is iedere spon taneïteit door het weten volkomen verdwenen. Het team raadde het toch, daar niet van, maar ik zweeg in alle talen. Dus, nee, mevrouw we weten het niet. Sterker, we willen het niet weten ook." JEANNE ROOS. heerlijk snoepje met gemalen pinda's 250 gram U hebt wellicht in het najaar wat bloembollen in de grond ge bracht of in een donkere kast of kelder geplaatst U zult wellicht ook en dat is natuurlijk heel juist geregeld eens hebben ge keken of er wat te zien was. Word niet ongeduldig. Laat de hyacinten en tulpen voorlopig waar ze zijn en wacht zo lang tot hun knoppen werkelijk 6 8 cm. hoog zijn. En dan nog mogen zij niet naar de woonkamer verhuizen; breng ze eerst nog een poosje naar een donkere, maar nu warme plaats tot de knoppen ongeveer 2 cm zijn gerekt. Past U er vooral voor op, Uw troetelkinderen in deze tijd niet te laten verdrogen. Na dit proces worden de potten op een lichte, koelere plaats ge bracht b.v. voor het raam van een verwarmd vertrek tot de bloei van de bollen intreedt en U in de meest letterlijke zin het voorjaar „in huis" kunt halen.

Allerhande | 1955 | | pagina 3