Thailand is een vriendelijk en
gastvrij land
"DE LIEFDE VOOR DE TECHNIEK ZIT IN DE FAMILIE"
Modelbouwer Matt van Tuel:
DE HEER B. P. VELEMA HOOFD AGF-GROEP:
pagina 10
FLITSEN
Tweede fase
onderzoekprogramma
automatische kassa
bij AH afgerond
Behalve de definitieve installatie
van de automatische afrekenap-
paratuur in Albert Heijn filiaal
Heemskerk, is in de 2e fase van
het onderzoekprogramma auto
matische kassa sinds maart 1978
in Albert Heijn filiaal Delft/Mar-
tinus Nijhofflaan een ander sy
steem op dit gebied getest.
Deze 2e proeffase is nu afgerond.
De informatie die uit het systeem
komt, blijkt niet in belangrijke
mate af te wijken van datgene wat
het systeem in Heemskerk ople
vert.
Aangezien er bovendien extra
kosten mee zijn gemoeid (bijv.
door het aanbrengen van de
streepjescode), is er reden om de
proef met automatische kassa's te
concentreren in het filiaal Heems
kerk. Dit betekent dat, medio
juni het kassabestand bij AHSM
Delft weer in de normale toestand
wordt gebracht.
Inmiddels is in het kader van de
invoering van de Europese Arti
kelnummering (EAN), op het
produkt AH rijst - als eerste
eigen merkartikel - de z.g.
"streepjescode" aangebracht.
prijzen
Als commercieel man werd de heer Vele-
ma getroffen door de manier waarop in
Thailand de prijzen worden "afge
maakt". Alleen postzegels en benzine
hebben in het land vaste prijzen, maar
verder is het een resultaat van onder
handeling tussen koper en verkoper. Dat
spel hoort helemaal bij het levenspa
troon van de Thai. "Ze hebben daar in
feite drie prijzen. Die gelden respectieve
lijk voor blanken die geen Thai spreken,
voor blanken die dat wel doen en voor de
autochtone bevolking. Als je die prijs
dan hebt gehoord begint de onderhande
ling. Je moet als koper weten wat je wilt,
want het is onbeleefd om het met elkaar
niet over de prijs eens te worden. Aardig
is nog dat ze daar de eerste klant van de
dag nooit laten weggaan zonder dat hij
iets heeft gekocht.
Als de eerste man of vrouw vertrekt
zonder iets te kopen brengt dat ongeluk,
zo gelooft men", heeft de heer Velema
ervaren.
gelijke beloning
Jongens en meisjes, mannen en vrouwen
verdienen het zelfde in Thailand. Voor
waarde is dan wel dat beide seksen
volstrekt gelijk werk verrichten.
En dat betekent dat je op een bouwwerk
ook meisjes ziet die een zak cement van
vijftig kilogram met zich mee torsen.
Het zijn allemaal herinneringen die de
eerste man van de AGF-groep achteloos
ophaalt. Thuis gebeurt dat ook nog wel
als hij en zijn vrouw de series foto's en
dia's weer eens doornemen.
Terwyl wy in Nederland de kachel nog
maar eens hoger draaiden en ons afvroe
gen of we nu eens een echte ouderwetse
winter zouden meemaken, vloog de heer
B.P. Velema, hoofd AGF-groep van
AHSM vlak voor de Kerst het betere
weer tegemoet.
Zeventien uur na het vertrek vanaf
Schiphol stonden hy en z(jn vrouw op de
warme luchthaven van Thailands hoofd
stad Bangkok na twee jaar weer oog in
oog met hun dochter en schoonzoon.
Het jonge echtpaar beiden zyn 29 jaar)
werkt in het Verre Oosten voor de
Overzeese Zendingsgemeenschap Orga
nisatie. Vlak na het vertrek van zyn
dochter in oktober 1976 maakte de heer
Velema al plannen voor een bezoek over
twee jaar. Hy verheugde zich erover dat
het bedrijf hem a"c medewerking ver
leende om er vyf weken tussenuit te
trekken.
"Onze dochter woont met haar man en
twee kinderen (een jongetje van vijf en
een meisje van twee jaar) in Chainat
Muang. Die plaats ligt op 200 km
afstand van Bangkok. Na zo'n ontmoe
ting met de kinderen op het vliegveld
heb je de indruk dat je het schriftelijk
contact dat er altijd was achteloos kunt
voortzetten, maar je ontdekt dan dat een
persoonlijk contact toch even anders
ligt. Je kunt niet zonder meer verder
praten over de onderwerpen die je ook in
de brieven al hebt aangesneden. Toch
komt dat heel snel terug", schetst de
ervaren Ahold-medewerker. Met zijn
vrouw beleefde hij vijf avontuurlijke
weken. De eerste tweeënhalve week
werden doorgebracht in het huis van
dochter en schoonzoon, daarna volgden
vijf dagen Bangkok, vervolgens vijf
dagen in het zogenaamde "Bloemen-
dorp" in Noord-Thailand bij een Neder
landse zendelinge- en lepraverpleegster
en tot slot veertien dagen vakantie in
Thailands tweede stad Chieng Mai met
kinderen en kleinkinderen.
kennismaking
De heer Velema: "Onze dochter en
schoonzoon wonen daar in een heel
gewone straat, dus zeker niet in de
wijken waar de mensen met de wat
dikkere portemonnee zitten. Als zende
lingen willen zij juist contact hebben met
de bevolking. Dat gaf ons de gelegen
heid om goed kennis te kunnen maken
met de modale Thai, om het zo eens te
zeggen. De toeristen worden door Thai
land geleid, zoals de Amerikanen Euro
pa doen, wat betekent van de ene be
zienswaardigheid naar de andere. Wij
hebben de mensen daar leren kennen als
uitermate vriendelijk en gastvrij. We
hebben zelfs uitnodigingen ontvangen
om te komen eten en daaraan gaven we
ook gehoor". De welvaart van het land
viel de familie Velema niet tegen.
Uiteraard vallen met name in Bangkok
de grote verschillen op tussen arm en
rijk, maar met hulp van de Wereldbank
worden overal in het land grote projec
ten opgezet, die de economie moeten
stimuleren.
De huidige koning Bumipohl stelt welis
waar politiek weinig voor maar de vorst
zet zich ten volle in voor sociale- en
maatschappelijke ontwikkelingen. Hij
stimuleert dit en reist daarvoor het hele
land af.
binnenlanden
Omdat de schoonzoon van de heer
Velema zich intensief bezighoudt met
het verstrekken van boeken en lectuur
van de zendingsgemeenschap en in die
functie de nodige kilometers op de
motor aflegt, kreeg de AH-man uit de
"verse sector" de unieke kans om als
duopassagier de binnenlanden van Cen
traal Thailand in te gaan. Het viel hem
op dat de grote, primaire wegen over het
algemeen goed geasfalteerd zijn, maar
dat de kleinere wegen nog "puur na
tuur", dus zandpaden zijn. Een motor
of jeep is voor de meeste zendelingen
dan ook een onontbeerlijk vervoermid
del. "Toen mijn vrouw en ik op pad
gingen met de lepraverpleegster hebben
we het zelfs meegemaakt, dat we lopend
onze weg moesten vervolgen. Dat ging
dan over een echt junglepad waarop je
de bamboestengels eerst wegboog voor
dat je kon doorlopen. Af en toe klim
mend over bomen en langs afgronden.
Ook de patiënte, die we toen bezochten
bleek reuze gastvrij. Ze tracteerde geheel
volgens 's lands aard op thee en zout".
De hele vloot staat al uitgestald als we
by Matt van Tuel in Weert de zolder
opklimmen. Een vyftal schepen hele
maal klaar, één nog in aanbouw. Het
trotse bezit van een nyvere modelbou
wer. "Het is een hobby die erg in
opkomst is," vertelt Matt, "Morgen ga
ik naar een internationale tentoonstel-
ing in Dortmund. Als je ziet wat er al
aan geavanceerde techniek is, daar
word je bang van."
Matt van Tuel, 29 jaar oud, chef van de
afdeling AGF in het AHSM-filiaal aan
het Franz Léharplein in Eindhoven. In
maart vierde hij z'n 12Vi-jarig jubileum.
De liefde voor de techniek zit in de
familie. Hij zag z'n broer veel "prutsen"
met latjes en lijm, begon zelf met
elektrische treinen, en zo ging het
verder. Die treinen staan trouwens nog
steeds bij 'm op zolder. De locomotief
die hij op z'n zesde jaar kreeg, functio
neert nog. Op z'n veertiende kreeg hij
een bouwpakketje voor een transistor
radio in handen: "Daardoor is m'n
interesse voor elektronica gewekt. Je
kunt er allerlei leuke dingen mee doen.
Toen ben ik met de treinen gestopt om te
gaan modelbouwen. Dat is de beste
mogelijkheid om elektronica in toe te
passen. Je kunt er ook actiever mee
bezig zijn, ermee varen, of vliegen."
boten
Waarom koos hij voor boten? "Het is
veiliger dan vliegtuigen. Een boot kan
niet neerstorten. Als je bij het vliegen
één verkeerde stuur-impuls geeft, is dat
gelijk een grote schadepost. Ik héb wel
vliegtuigen gebouwd, maar die verkocht
ik dan weer. Ik deed dat meer voor de
lol, en ik hield er wat geld van over om
verder te kunnen bouwen. Want het is
wel een dure aangelegenheid."
Matt beschouwt zijn hobby ook als een
remedie om spanningen af te reageren:
"Je kunt je er fijn in ontspannen na een
dag hard werken. Ik merkte dat vooral
toen ik bij Albert Heijn in m'n oplei-
dingstijd zat, en van het ene filiaal naar
het andere ging. Dan was je blij als je
rustig kon gaan zitten, om dan even alles
te vergeten."
Wie ook aan 't modelbouwen wil gaan.
krijgt van Matt het advies om heel
simpel te beginnen: "Je moet jezelf niet
overschatten. Anders loop je het risico
dat het de eerste keer al tegenvalt. Elk
stadium heeft z'n moeilijkheden. Je
moet er geleidelijk in thuis raken."
Zelf werkt Matt nu voornamelijk met
Duitse modellen. Verkopen doet hij ze
niet meer, hij brengt er wel steeds
verbeteringen in aan. En zo nu en dan
koopt hij er een model bij. Hij is nu aan
z'n zesde bezig. Drie boten zijn vaar
klaar. Het zijn allemaal modellen die
ook in werkelijkheid bestaan, afgezien
van de raceboten, die alleen als model
ontworpen zijn. De raceboten die Matt
heeft, zijn de kleinste die er zijn: tot een
gewicht van 1,2 kilogram, 53 cm lang:
en met een vermogen van 140 Watt. "Ik
heb ook motoren die 340 Watt geven.
Die kunnen in één klap twee vingers
afslaan. Die zijn door hun gewicht niet
geschikt voor zo'n klein bootje."
Het varen met de modellen vindt vooral
plaats in het vlak bij Weert gelegen
recreatiegebied De IJzeren Man. Hij
gaat er in de weekenden vaak met z'n
broer heen, maar ook mevrouw Van
Tuel is inmiddels enthousiast gemaakt:
ze heeft haar eigen zender en ook een
modelboot. Overigens beperkt Matt de
ze vaar-activiteit tot periodes met mooi
weer: "In de winter ga ik niet. Als er iets
gebeurt met de boot, moet je zwem
men..."
Hoe duur is deze hobby? "Iedereen kan
voor betrekkelijk weinig geld een model
kopen waar je plezier van hebt. Als je er
500 gulden voor over hebt kun je al een
leuke start maken, met een model 4-
radiobesturing."