ste&m/ita
Zeven weken
in Casablanca
Helicoptère bezorgde
heer Valk nachtmerries
j[e m &ille t iJc [ait du monde
Voor Europeanen onbegrijpelijk
Sterovita over
de gehele wereld
maar ook grote voldoening
Im
mvmin
In verband met dc bouw van een fabriek voor Sterovita hebben
Dr. F. E. J. Bomli, onze juridisch adviseur en Ir. H. Glazenburg,
adj.-dir. van Sterovita, enige tijd in Marokko doorgebracht.
Aangezien dit land de laatste tijd nogal vaak in het nieuws voor
komt, is het interessant iets over hun indrukken te vernemen.
Een paar dagen, nadat Dr. Bomli gewend in tenten te wonen. De
van zijn zeven weken durende moderne huizen, die de Fransen
reis naar Casablanca was te- voor hen bouwen, vinden ze maar
ruggekeerd, zochten wij hem op in vreemd. Binnen korte tijd zijn de
zijn kamer. Eigenlijk verwachtten deurknoppen, de ramen en hele
wij Di". Bomli te zien met z'n arm deuren er uit verdwenen."
in een doek en een hoofd in het Het merendeel der Marokkaanse
verband. Je kunt nooit weten daar vrouwen gaat gesluierd, maar heel
in Marokko en de kranten staan langzaam aan leggen de jongere,
de laatste tijd vol over bloedige geëmancipeerde vrouwen haar
opstootjes en relletjes in Casa- sluier af, iets wat enige jaren ge-
blanca. Niets van dat alles, 7 we- leden nog als zeer onwelvoegehjk
ken Marokko hadden Dr. Bomli i werd beschouwd. Dr. Bomli ver
uiterlijk noch innerlijk geschokt.
Wel wijzer gemaakt, en stof tot
vertellen geleverd.
Casablanca ligt in een andere we
reld. Een voor de Europeaan on
begrijpelijke wereld. Dr. Bomli zou
iedereen, die van plan is een reisje
naar Afrika te maken de raad
willen geven, zelfs niet te probe
ren de Mai'okkanen te begrijpen,
door onze Europese overwegingen
toe te passen want dat is onmo
gelijk.
Wanneer een fluistercampagne
hier zou zeggen, alle winkels moe
ten dicht, of de vrouwen mogen
voortaan geen mantelpakken meer
dragen, of er wordt voortaan niet
meer gerookt, zou een Europeaan
zijn schouders ophalen en rustig
een cigaretje opsteken. Zo niet in
Casablanca, want wie zich daar
aan niet houdt, loopt de kans te
worden neergeschoten. Een taxi
chauffeur vertelde mij, hoe een
paar terroristen een Arabier aan
hielden die twee pakjes cigaretten
bij zich had. Men stelde de man
voor de keus de cigaretten ter
plaatse achter elkaar op te eten
of te woi'den gedood. Hij at de
cigaretten op."
Dit alles behoeft geen verwonde
ring te wekken in de Arabische
wereld, waarin men altijd een
mensenleven weinig heeft geteld.
Toen Dr. Bomli hoorde dat er
voor hem een reis naar Casablan
ca op het programma stond, heeft
hij zich verdiept in de geschiede
nis van Marokko.
„De oorspronkelijke bevolking van
Marokko bestond uit Berbers. De
Arabieren zijn later gekomen en
hebben zich voornamelijk in de
steden en de vlakten gevestigd.
De Bei'bers wonen vooral in de
bergen. De verhouding tussen de
Arabieren en de Bei'bers is nu niet
bepaald goed te noemen. De Ara
bieren zijn voor een deel aan
hangers van de afgezette sultan
en de Berbers steunen de nieuwe
sultan. Het Franse gouvernement
zit tussen twee polen in. Om de
toestanden in Casablanca enigs
zins te begrijpen, dient men dit
te weten."
Op blote voeten bij de sultan.
Na deze inleiding kwamen de ver
halen pas goed los. Over het jaar
lijkse feest van de Muzelmannen,
waarbij een schaap wordt geslacht
en waarbij de Berbers overal van
daan naar Rabat komen om de
sultan hun hulde te betuigen. De
Berbers slaan hun tentenkampen
vlak bij de stad op en ontvangen
daar de sultan, die te paard door
het kamp rijdt. Afvaardigingen
brengen een bezoek aan het pa
leis, waarbij zij hun sloffen uit
trekken en op blote voeten de
sultan naderen. Pas wanneer zij
het paleis verlaten, krijgen zij hun
sloffen terug. Dr. Bomli vertelt
over Moulay Idris, de heilige stad
van de Mohammedanen, waarin
voor 10 jaar nog geen Europeaan
een voet had gezet. Ook nu mogen
er nog geen Christenen in Moulay
Idris wonen.
Dat het in Marokko toch niet zo
rustig was als Dr. Bomli wil doen
voorkomen, bewijzen de moorden
op zes Joden in Petit Jean en de
zes in Port Lyautey vermoorde
Europeanen, woonachtig in de
Arabische wijk.
Casablanca is een moderne, grote
stad met 900.000 inwoners. De
Marokkanen wonen in speciale
wijken. De voertaal in de stad is
Frans. Over het Franse gouverne
ment vertelt Dr. Bomli dat zij veel
goeds hebben gedaan voor de ge
zondheidstoestanden in Marokko.
„De Arabieren zijn een bijzonder
zindelijk volk, maar zij zijn altijd
telde ter illustratie het verhaal
zijn gastvrouw, die wanneer
zij naar haar grootouders ging,
haar sluier voordeed, maar in huis
en op straat het doekje niet ge
bruikte.
Onze zegsman zou over Marokko
urenlang kunnen vertellen. Hij
heeft er zijn ogen opengehouden
en niet domweg met een gids in
de ene hand en een bus insecten
poeder in de andere (je weet nooit
in zo n vreemd land) door Casa
blanca gerend. Geheel begrijpen
kan een Europeaan de Arabische
mentaliteit toch nooit.
De N.V. Sterovita Melkproduc
ten omvat thans 6 [abrieken,
t.w. 2 in Amsterdam, 1 in Breu-
kelen (condens en kaas). Delft,
I]sselmonde en Dordrecht car-
tonverpakking
Breukelen werkt voor de export
over de gehele wereld. Dordt,
met haar cartonverpakking, werkt
speciaal voor de Amerikaanse
troepen in Duitsland, Frankrijk
en Bngeland.
Vanzelfsprekend wordt aan de
kwaliteit de grootste aandacht
besteed.
in Breukelen is thans een groot,
modern ingericht, laboratorium in
aanbouw. Hier wordt ook een
speciale studie gewijd aan het
vervoer van melk naar Casa
blanca, waar Sterovita het vol
gend jaar een nieuwe fabriek
hoopt te openen.
In totaal werken bij Sterovita
ruim 1000 personen, een respec
tabel aantal wanneer men be
denkt, dat het bedrijf in 1941
werd begonnen in een klein, op
gekocht fabriekje in Amsterdam
en reeds na 6 jaar uitgegroeid
was tot een bedrijf, dat 6 modern
ingerichte melkfabrieken omvat.
De leveranties aan de Ameri
kaanse troepen dateren van 1948,
toen een gedeelte van de, tot dat
moment uitsluitend Deense, leve
ringen kon worden verkregen.
Sterovita is een nog jong. maar
vitaal bedrijf, dat nog vele moge
lijkheden in zich bergt.
De A.H.-helicoptère heeft de heer H. Valk, onze reclamechef, heel
wat hoofdbrekens en grijze haren gekost! Burgemeesters, commissa
rissen van politie, Rijksluchtvaartdienst, mist, regen, benzine, filiaal
chefs, manden met boodschappen en dames om die manden aan te
nemen. Dit alles spookte de heer Valk dagenlang door het hoofd. Het
was alles helicoptère wat de klok sloeg. Het gehele gezin van de
heer Valk deelde in de vliegzorgen.
Het is niet allemaal van een leien dakje gegaan. De heer Valk moest
en zou de primeur voor Albert Heijn hebben. En dat lukte hem!
Nauwelijks twee dagen in Holland vloog de helicoptère voor A.H.,
met aan boord een trotse reclamechef, die gelukkig op dat moment
nog niet wist wat hem allemaal stond te wachten. Hij verkeerde nog
in zalige onwetendheid omtrent afgekeurde landingsplaatsen, ver
boden tot het strooien van waardebonnen en hevige slagregens, die
landingen volkomen in het water kunnen laten vallen.
De landing in Amsterdam, op het
terrein aan de Jan van Galen
straat, lukte uitstekend. Enthou
siast over dat grote brommende
insect besloot een der leden van
de directie, de heer D. A. Terwee,
de plaats van de heer Valk in te
nemen en de sprong naar Bussum
per helicoptère te wagen. Hilver
sum, Amersfoort, Utrecht
overal hetzelfde beeld, grote men
senmassa's, die het hefschroef-
vliegtuig kwamen bekijken. Na
er! De regen stroomde bij bakken
tegelijk uit de lucht, toen de heli
coptère boven Zaandam uit het
grauwe wolkendek te voorschijn
kwam, maar de Zaandammers
lieten zich daardoor niet weer
houden, bij duizenden bekeken ze
de helicoptère.
Het lijkt nu of de heer Valk
alleen maar slapeloze nachten
door de reclamevlucht heeft ge
had. Dat is niet waar. Daar waren
de burgemeesters en andere plaat
die eerste dag kon de heer Valk selijke autoriteiten, die zonder uit
eindelijk weer eens rustig gaan zondering spontaan hun mede-
slapen, zonder te worden gekweld werking verleenden. Het kwam
zelfs voor dat vroede vaderen de
heer Valk opbelden met de vraag
in hun gemeente te willen landen.
Aan één van zo n verzoek is ge
hoor gegeven. De helicoptère land
de in Axel, dat feestte ter ere van
de bevrijding, die 10 jaar geleden
plaats vond.
Er waren veel grappige momen
ten, bij voorbeeld in Deventer,
waar de jeugd zo enthousiast
werd, dat de chef na het uitdelen
van de waardebonnen te voor
schijn kwam met gescheurde
kleren en een bloedneus.
door angstvisioenen van verlaten
landingsplaatsen, waar enkel een
paar opgeschoten jongens de heli
coptère kwamen bekijken.
Bij die enige rustige nacht bleef
het echter. De volgende dag toon
de de helicoptère zijn kwade zijde.
Van Hilversum via Deventer naar
Assen ging alles goed. Maar daar
begon het. In Leeuwarden trok
men tussentijds de toestemming tot
landen in, zodat de piloot het
toestel in een ruk door moest
vliegen naar De Kooy. Een tocht,
die eigenlijk te ver was voor de
benzinevoorraad. Er zijn daar in
de cabine van de helicoptère er
gens in de lucht tussen Assen en
Den Helder heel wat zweetdrup
peltjes gevallen, maar Den Helder
kwam in zicht, zonder dat er een
noodlanding moest worden ge
maakt.
En dan de landing in Zaandam,
die kostte de heer Valk een jaar
van zijn leven. Juist Zaandam. De zal het de heer Valk moeite kos-
eerste maal dat de helicoptère zou ten weer te wennen aan een leven
landen en dit feest met veel tam- zonder helicoptères, weerberich-
tam en ophef was aangekondigd, ten, benzine en een wentelende
bleek op het laatste moment, naar't schx'oef, want hij deed het met
oordeel v. d. Rijksluchtvaartdienst, plezier. De heer Valk voelde zich
de landingsplaats te klein. De twee- gelukkig, zoals hij ons vertelde,
de keer moest ^en zou de landing op een dergelijke manier als
doorgaan, al zou de onderste steen „goodwill ambassador" voor Al-
boven komen. Slecht zicht of geen bert Heijn te kunnen optreden,
j zicht, regen of mist, geland moest B.
Aan het einde van deze unieke
reclamerondvlucht door Nederland
Nederlandse melk vertegenwoordigd te Casablanca
Het fraaie laadperron met overkapping te Dordrecht
De flessenvulafdeling te Amsterdam
Melk. bestemd r
de Amerikaanse troepen, wordt hier in carton verpakt
Per vliegtuig wordt de melk naar het buitenland verzonden
