SCHOLEN RAKEN ACHTER
melk of puur
Klassikaal lager onderwijs in Nederland:
een schoenenzaak met maar één maat sandalen
CU albert heijn
Belegen
Boerenkaas
Ch albert heijn
°Nuin twee miijuteii
eeiikgp vetse kg ff ie
Trotse Bulgaarse wijnen
voor nederige Balkan-prijzen,
exclusief bij Albert Heijn ff
per stuk 50 gram 45 Melkchocolade Legers
Varkens,
brood
Alpeiwïooi
k HÓLLAND^
Gekookt
Scorpio
maand
Cd albert heijn
per stuk 100 gram 90 I35^ain |j
per stuk 200 gram 175-
2
ALLERHANDE
A
OKTOBER 1970
de bloei, (in mei), verpotten;
dan het loof afnemen, oude
wortels voorzichtig verwij
deren, de knol iets minder
dan de helft boven de grond
en deze grond vast aandruk
ken.
De plant vraagt dan (trou
wens altijd) om zure grond
en dat is dan grond uit het
bos, gemengd met heide
grond (twee delen van het
eerste tegen één deel van
het tweede, één deel oude
koemest en wat houtskool).
Bijmengen met turfmolm.
En dan zijn we er toch?
Nu wordt de pot-met-bol
koel en luchtig en vrij don
ker weggezet. Ook ingraven
onder de struiken is een
mogelijkheid. In september-
oktober (nu dus) komt zij in
de koele kamer bij nog wei
nig licht en pas bij het uit
lopen van de spruiten krijgt
zij wat meer licht en water.
zijn én zeer slecht; meestal
zijn zij natuurlijk (zoals dat
bij' elk mens het geval is)
een mengsel van beide.
Een feit is dat Scorpio
chirurg kan zijn, maar ook
beul; dat hij (zij) kan dich
ten, maar ook enorm kan
liegen. Scorpio is gesloten
van aard, innerlijk zeer
emotioneel, sensueel en
zwaarmoedig. Zelfkennis is
de grootste deugd; haat de
grootste ondeugd.
Slecht verliezer
Schorpioen is een slecht
verliezer, neigt gemakkelijk
tot de misdaad, is opvallend
taktloos en kweekt gemak
kelijk vijanden. Op hoog ni
veau: moedig, offervaardig,
koel edelmoedig. Op laag ni
veau: dieptepunt van ge-
„Het systeem van lesgeven zoals dat tot dusver bij het lager onderwijs wordt gevolgd
is op z'n zachtst gezegd achterhaald. He Vis autoritair. Het manoeuvreert het kind in
een positie wadrin het zich vaak helemaal niet happy voelt.
Je kunt de lagere school van nu vergelijken met een schoenenwinkel die maar
één maat sandalen in voorraad heeft. Passen ze niet, dan heb je pech gehad. Nu kun
je uit een schoenenwinkel weglopen om het ergens anders te gaan proberen.
Op de lagere school valt er niet veel weg te lopen, want waar je ook aanklopt, ze
bieden bijna allemaal hetzelfde: één systeem van onderwijzen, waar al die verschil
lend geaarde kinderen zich maar bij aan te passen hebben. Geen wonder dat de
school van nu in veel gevallen niet vormt, maar misvormt".
groepen hanteren we al heel vuist weg kan praten en die-
lang met succes op onze eigen zelfde doorsnee-Nederlander
school. over het algemeen nog geen
tien woorden rechtuit kan
Aanpassen doorspreken?
Dacht u niet dat het kwam
doordat de Amerikaan op
school geleerd heeft zich ge
makkelijker te uiten."
Wilde varkens eten graag
de platte knollen van de al-
penplant, (de cyclamen
europaeum) die hier alleen
gekweekt voorkomt. U kunt
ze in stralende overvloed
kopen. Dat verklaart de
naam „varkensbrood" voor
onze mooie cyclaam.
Overigens: de bewuste
knollen bevatten een gifstof
die saponine heet; de be
wuste eetgrage varkens eten
de knollen dan ook pas
wanneer ze goed ingedroogd
zijn; dan verliezen ze hun
gift. Slimme vissers van
Sicilië en Calabrië doen ook
hun voordeel met dit gift en
gebruiken het als bedwel
mingsmiddel tijdens de vis
vangst.
Hecate
Hecate, de godin van aar
de en onderwereld, kweekte,
volgens de Griekse sage, de
ze planten in de onderwe
reld; men noemde de plant
daar „Kuklaminos", waarin
u het woord cyclamen al
een beetje hoort.
In de volksgeneeskunde
speelde de saponine vroeger
een zekere rol: ter bezwe
ring van de boze geesten die
onze slaap zo dikwijls (of
niet soms?) komen versto
ren, zette men vaak potten
met cyclamen in de slaapka
mer en dat is best nog eens
te proberen. Die volksge
neeskunde was lang zo gek
niet als wij, (in onze moder
ne hoogmoed) nogal eens
willen doen uitkomen.
Albert Heijn ontdekte in Bulgarije twee If
voortreffelijke wijnen IjiJ
en dat scheelt u guldens per fles!JmmjA, MvmsA
De rode Cabernet Q^7 nl' 7,'i t
Trots, vurig en vol, met W j j If n\
een geheel eigen karakter, f j
Fles 0.75 liter Jm SpïpJlfllr
De witte Misket Karlovo L3-W' Blf1
Enigszins geel-groene tafel- vfffj
wijn. Zuiver en .droog. Be-' jr
hoort tot de betere wijnen. W
Fles 0.70 liter JkÉ
Aan het woord is de heer G.
C. Kool (41), als schoolhoofd
verbonden aan de Bloemen -
daalse Schoolvereniging. Hij
zegt: „Feitelijk verkeer ik bij
de BSV iii een bevoorrechte
positie. De leden van de school
vereniging, de ouders dus, be
talen een bijdrage die afhanke
lijk is van hun inkomen.
De consequentie van deze
methode is dat het zitten blij
ven afgeschaft kan worden. En
wat is er niet plezieriger voor
een kind om leerstof die het
wel beheerst, niet eindeloos te
hoeven herhalen.
Een ander voordeel is dat je
een kind precies die leerstof
kan geven die bij zijn verstan
delijke leeftijd past. Vooral in
de eerste klasse van de lagere
school is dat belangrijk.
Want hoe vaak komt het niet
voor, dat een kind dat dan wel
zes jaar mag zijn, verstandelijk
nog een kleuter is, maar toch
verplicht is mee te lopen op de
voor hem veel te moeilijke la
gere school?"
2ndividu€el
Onderwijs
Herbloei
Overigens: herbloei lukt
alleen bij grote bollen en
dan nog lang niet altijd,
maar het is leuk het eens te
proberen. Lukt het, dan kan
zo'n knol tientallen jaren
lang meegaan.
Gekochte kasexemplaren
moet men de eerste weken
met lauw water begieten;
gaat het blad dan slap han
gen dan helemaal in het
bad: tot de potrand in een
emmer water en zolang tot
de plant niet meer borrelt
(drinkt). Alleen tijdens de
bloei wekelijks wat mest.
En dat is het Alpenviooltje.
Ofwel het Varkensbrood.
Zo krijg ik de middelen om
vrijwel onmiddellijk de laatste
verworvenheden op het gebied
van de onderwijsvernieuwing
in de praktijk te brengen, zon
der dat we al te zeer afhanke
lijk zijn van de overheid. Zo
kent deze school geen klassen
met meer dan 28 leerlingen.
Ik weet het, het klinkt erg
luxe. Maar vergeet niet dat in
de meeste van de ons omrin
gende landen 25 kinderen per
Klas norm is. De situatie zoals
die in ons land voorkomt, vaak
meer dan 40 leerlingen per
klas, wordt alleen nog
geëvenaard in landen als Por
tugal en Joegoslavië.
Op het gebied van de sociale
wetgeving mogen we toonaan
gevend zijn in Europa, waar
het om het onderwijs gaat heb
ben we nog heel wat in te ha
len!
Achter geraakt
„De Nederlander blinkt uit in
taalarmoe. De school heeft de
taak hier verbetering in te
brengen. Met het klassikale
systeem en de volle klassen is
hier nauwelijks gelegenheid
voor. Weer een punt dat pleit
voor individueler onderwijs.
zou zijn. Want uit tegenspraak,
goed geleid en zelfs aangemoe
digd, komt vanzelf samen
spraak. En dat is tenslotte de
bedoeling in onze samenle
ving."
Abonneren op
AllerHande
%#AN de gelegenheid om zich
op AllerHande te abon
neren hebben reeds velen
gebruik gemaakt.
Slechts een briefkaart met
duidelijke vermelding van
naam, volledig adres en
woonplaats, liefst in blok-
letters, voorzien van f 2,
aan extra postzegels voor ver
zend- en administratiekosten
en gericht aan Albert Heijn
N.V. Zaandam, is voldoende
om zich gedurende een jaar
van toezending te verzekeren.
De post bezorgt AllerHande
aan huis.
Wij verzoeken u wel in ver
band met de postvoorschrif
ten, deze f 2,aan zegels
aan de adreszijde van de
briefkaart te plakken.
Desgewenst kunt u echter ook
het jaarabonnementsgeld a
f 2,overmaken op post
rekening 9930 t.n.v. Albert
Heijn N.V., Zaandam, onder
vermelding „abonnement Aller
Hande"
Als onderwijzer zou je eigen
lijk twintig jaar vooruit moeten
kunnen kijken. Dan zou je ten
minste enigszins weten wat je
een kind dat nu op school zit,
zou moeten leren, waar hij
straks iets aan heeft. Want dat
is toch het doel van het onder
wijs: een kind dat aanleren
waar hij, eenmaal in de maat
schappij, iets aan heeft.
Wanneer de nieuwe wet op
het basisonderwijs in werking
zal treden?
Plezierig werken
„Ook voor de meer begaafde
leerlingen is het werken in
groepsverband plezierig. Zon
der gehinderd te worden door
het lagere tempo van de rest
van de klas kunnen ze vlot hun
taken afronden. Dit is dan ook
een beter systeem dan het zo
genaamde overslaan van een
klas.
Het gaat erom dat een kind
zich gelukkig voelt. En dat ge
luk van het kind staat goed be
schouwd centraal in het voor
ontwerp van de nieuwe wet op
het basisonderwijs dat dit jaar
gereed is gekomen.
„Dat wordt natuurlijk weer
een kwestie van geld. De
staatssecretaris wil er in ieder
geval haast achter zetten. Vast
staat wel, dat de spfeelleerklas
er binnen één of twee jaren
overal zal zijn. Maar voor de
rest. Wanneer de eerste zin
volle lessen in Engels op de la
gere school gegeven kunnen
worden? Het blijft een vraag.
meenheid. In het bezit van
scherpe, sarcastische humor
Scorpio is altijd „soldaat",
vechter, ontdekker, ridder,
martelaar. De Scorpio-
vrouw is meestal opvallend,
aantrekkelijk en zelfstandig;
soms keurig, soms slordig.
Ook hier het melancholieke.
Men bedriegt een Scorpio-
vrouw niet. De oogopslag is
doordringend maar koel; de
lichaamsvorm is vrijwel al
tijd breedheupig met lange
hals en dunne enkels.
Scorpio heeft grote aan
dacht voor anderen; neigt
gemakkelijk tot psychologie;
is daar goed in. De geborene
onder dit teken bezit grote
produktiviteit en heeft zin
voor samenwerking.
Onweerstaanbaar
Resumerend: Scorpio is
gesloten, zwaarmoedig, sar
castisch, wraakzuchtig,
voorzichtig, hard, moedig,
ondoorgrondelijk én bezit
zelfkennis en kan daarmee
de minder-fraaie eigen
schappen herkennen en be
teugelen.
Maarten Luther was een
typische Schorpioen; Mada
me Curie, Maarschalk Rom
mel, Montgomery, Goeb-
bels, Von Papen, Rodin, Pi
casso, Paganini, Dostojewski,
Camus waren (zijn) andere
opvallende Scorpio's.
Scorpiovrouwen maken
mannen gek, geen man kan
haar weerstaan. En dat zal
dan ook wel gelden voor de
volgende namen: Selma La-
gerlöf, Vivien Leigh, Kathe-
rine Hepburn en Silvana
Mangano. Opgepast!
Toetsen
Maar dan leer je hem bijv.
rekenen. Ik ben er van over
tuigd dat er over twintig jaar
een Japans apparaatje bestaat,
waarmee je bliksemsnel de
moeilijkste berekeningen kunt
maken door simpelweg een
paar toetsen in te drukken.
Zou het niet veel beter zijn
om het kind wat meer "wereld-
verkenning" te geven zoals de
nieuwe wet het noemt? Zijn
creativiteit te ontwikkelen en
hem veel meer te laten sporten?
Vragen waar een onderwijzer
die bewust les geeft, domweg
mee zit.
Ik heb wel eenS horen bewe
ren, dat acht van de tien kin
deren, die nu op school zitten,
straks een job zullen vervullen
die nu nog niet eens bestaat.
Het is toch goed om daar eens
bij stil te staan.
Bij ons staat de cyclaam
bekend als een vrolijke,
aangename winterbloeier die
voorkomt in vele vormen:
witte, roze, rode, lila en vio
lette tinten en soms met ge-
franjerde bloembladen. Dal
is dan de rococogroep, zoals
de bloemist dat zegt, xlie
bonte bladeren heeft met
aders en strepen en randen.
Er is ook een cristatum-
groep die gevuldbloemig is
en waarvan de bloembladen
meestal licht gedraaid en
naar achteren tegen de steel
teruggeslagen zijn, zodat het
binnenste' van de bloem
goéd zichtbaar is. Dan is er
nog een rexgroep (ook heel
mooi) door het fraai gete
kende blad en er zijn zelfs
geurende cyclamen ge
kweekt.
„Brengt oktober vorst en
sneeuw, dan hoort men 's
winters klaaggeschreeuw",
aldus zegt de oude weer
spreuk. Maar een andere
spreuk (waarin wijzelf lie-
De oorzaak dat het lager
onderwijs in Nederland zo ach
ter geraakt is?
„Laten we maar zeggen:
Overbevolking, gecombineerd
met gebrek aan geld. Het kern
probleem van het lager onder
wijs in Nederland is dat van de
overvolle klassen, waarin het
tempo wordt aangegeven door
de grote groep van middelmati-
gen. De minder begaafde leer
lingen raken op deze manier
steeds verder achter, terwijl de
begaafden verplicht zijn zich
grote gedeelten van. de dag te
vervelen."
Wat dan?
„Het beste zou zijn de klas
sen te vervangen door kleinere
werkgroepen, waarin elke leer
ling binnen redelijke grenzen
zijn eigen tempo kan bepalen.
Het principe van de kleine
De scholen zelf komen soms
zo moeilijk op gang. Hoe lang
weten we al niet dat er betere
methoden bestaan om een
vreemde taal te leren, en hoe
veel lagere scholen werken nog
steeds met volkomen verou
derde methoden voor het bij
brengen van Frans?
Betere aansluiting
Een van de uitgangspunten
van deze nieuwe wet is dat het
kind centraal moet staan en
niet het onderwijssysteem. Dit
houdt in, dat het onderwijs
zich zal moeten toespitsen op
de individuele ontplooiing van
elk kind afzonderlijk, zonder
dat het nodig is, dat alle kinde
ren hetzelfde leren. De nieuwe
wet voorziet ook in een betere
aansluiting van de kleuter
school op de lagere school.
Voor veel kinderen is de
plotselinge overgang van de
speelfase naar de leerfase een
grote overgang. Als oplossing
voor dit probleem ziet de wet
gever een zogenaamde speel-
leerklas. Het woord zegt het al:
in dit jaar van de lagere school
leert het kind niet alleen, maar
speelt het' ook, zij het op een
doelgerichte manier. Tijdens
deze periode kan het kind bo
vendien nauwkeurig geobser
veerd worden.
PER 500 GRAM
Neem ook het vak handenar
beid. Jan Ligthart deed het
rond 1900 al. Op vele scholen
wordt nu enthousiast geknipt
en metklei gekneed. Maar is
dat altijd zinvolle, creatieve
vorming? Kan het dat wel zijn,
met zo'n schare van 35 a 40
kinderen?
ver geloven) zegt: „Brengt
oktober veel vorst en wind,
dan zijn januari en februari
zo zacht als een kind".
In Limburg zegt men dat
(nuchterder) zo: „Een koude
oktober een zachte nieuw-
jaarsmaand". Maar omge
keerd is dat allemaal ook
weer waar. „Is oktober
warm en fijn, dan zal 't een
scherpe winter zijn". Denkt
u maar eens aan vorig jaar
oktober, toen we zo'n prach
tige lange herfst genoten:
we hebben er, met een ein
deloze winter, lelijk voor
moeten boeten. Want: „Ok
tober met groene blaan,
duidt een strenge winter
aan". Dus: goed opletten op
de aard van het weer in de
ze wijnmaand!
Goed: de cyclamen die u
koopt, moeten licht en voor
al gelijkmatig koel staan
(het beste is een tempera
tuur van plm 10 graden C).
Tocht is fataal maar dat is
het voor uw Arie April ook.
Men geve water langs de
potrand (dus vooral niet op
de knol!) en. alleen zeer drif
tig bloeiende planten dient
men te voorzien van water
op het schoteltje eronder.
(Wat dan na een half uur
niet wordt opgenomen, dat
doet men weer weg.)
Uitgebloeide bloemen,
goede vrouwen, moeten mét
steel, gele bladeren en slap
pe enge bladeren afgedraaid
worden. Wie hogeschoolkun-
dig te werk gaat, behandelt
de aldus ontstane wonden
met sigarenas of houtskool
(„afdekken").
Tegen hel; einde van de
bloei minder en minder wa
ter gaan geven. De pot mag
echter niet uitdrogen (ook
dat geldt voor uw Arie
April) en de knol moet fris
blijven.
Zo'n cyclaam kan men na
Autoritair
(Advertentie)
Er is geen tijd en geld voor
muzikaal onderricht. Geen tijd
en geld voor lichamelijke op
voeding. Geen tijd en gëld voor
alles wat eigenlijk zo vanzelf
sprekend is. Hoe lang zal dal
dan duren voordat de vernieu
wing in het lagere-schoolonder-
vvijs is doorgedrongen?
En dan dat autoritaire van de
school. Als je je kind als ouder
eenmaal bij de schooldeur hebt
afgeleverd, heb je er niets meer
over te zeggen. Je moet maar
afwachten wat juf en meneer
van hem maken. Als je geluk
hebt, is het een goede leer
kracht. Maar wie heeft die ga
rantie?
/«o«o«\
ïoMl VOLVET v%o
1° o o 02 o o
fcVzKM EUÏ
VS3 Q$3,oSZ/
Ik ben er voor dat de ouders
het recht hebben om invloed
uit te oefenen op hetgeen er
met hun kind op school ge
beurt. Ik weet wel, je kunt met
inspraak ook te ver gaan. Maar
in dit geval liever te ver dan
de situatie waar we momenteel
in zitten.
Inspraak
Gewend
We hebben nu een vooront
werp van een wet op het basis
onderwijs.
Let wel, eea voorontwerp,
bedoeld om kritisch te worden
bekeken door ieder die met on
derwijs te maken heeft. Ook
door de ouders. Kijk, dat is in
spraak! „Op deze wijze", schrijft
staatssecretaris Grosheide „zal
En mochten de ouders het het wellicht mogelijk worden
verkeerd zien dan moet een een wettelijke regeling tot
school toch in staat zijn hen stand .te brengen, die niet van
van hun ongelijk te overtuigen, boven, wordt opgelegd, maar
Nu heeft een onderwijzer altijd gedragen wordt door degenen
gelijk, net als in de klas. Hij is die bij het basisonderwijs het
de baas. meest betrokken zijn."
We weten wat de noden zijn.
Natuurlijk is hij de baas. Een Nu hoeft alleen nog maar het
jongetje van tien spreekt niet inzicht door te breken dat de
tegen'. Toch zou het goed zijn tijd aangebroken is ze snel te
als er wat meer tegenspraak lenigen."
Komt het kind in het tweede
leerjaar van de basisschool dan
is het inmiddels gewend aan
leren en daarbij weet je als on
derwijzer op welke verstande
lijk niveau het kind zich be
vindt. Zo kan je hem nu ge
makkelijk de leerstof geven die
past bij zijn vermogens.
Is het een snel bloeiend kind,
dan begint het direct met wat
zwaardere leerstof. Is het kind
daarentegen wat later, dan be
gint het ook op een wat minder
pittig niveau, om dit natuur
lijk na enige tijd weer in te
lopen.
Als u wilt zien of van
een aantal eieren één ei
rauw of al gekookt is, dan
neemt u een plat bord en
probeert daarop ieder ei te
laten ronddraaien. Het enige
ei dat behoorlijk snel rond
tolt (omdat zijn inhoud niet
tegenwerkt) is het gekookte
ei. Dat staat in verband met
het natuurkundige begrip
„traagheid".
Dit rijkskeurmerk staat op de
belegen boerenkaas. Het garan
deert de echtheid. Bereid uit
100% verse, volle melk, zó van
de koe. Zacht en aromatisch van
smaak. Kaas van de boerderij,
kaas om van te genieten.
Het achtste teken van de
Dierenriem der astrologen
beheerst de periode van 23
oktober tot 21 november.
Schorpioen is het sterkste
teken uit de zodiac (dieren
riem). Geborenen onder dit
teken kunnen zeer nobel
Nieuwe wet
Evenals de Mammoetwet
houdt de nieuwe wet voor het
basisonderwijs rekening met de
zogenaamde laatbloeiers;
kinderen die geestelijk iets
jonger zijn dan hun kalender-
leeftijd aangeeft.
Kandidaat-notaris mr. H. A.
W. Friederichs heeft onder de
titel "Van testament tot erfe
nis" (De Tijdstroom 14,90) een
boekje geschreven over een on
derwerp waardoor ai heel wat
familieruzies zijn ontstaan.
Conflicten die nooit hadden
behoeven voor te komen als
men meer en beter van de za
ken op de hoogte was geweest.
Terecht zegt dan ook de auteur
in zijn inleiding: „Menigeen
weet uit 'ervaring, dat een
sterfgeval de achterblijvenden
voor problemen kan plaatsen,
die veelal met moeite en soms
zelfs in het geheel niet worden
opgelost. De nadelige gevolgen
daarvan doen zich dan nog in
lengte van. jaren gevoelen. De
oorzaken van deze problemen
zijn eenvoudig: onwetendheid
en onbekendheid met een aan
tal feitelijkheden".
Erg prettig is zeker, dat het
boek is geschreven voor een
groot publiek. De man of
vrouw die er niets van afweet,
vindt toch goed leesbaar ge
schreven een schat van in
formatie. Bovendien bevat het
boek tal van praktijkvoorbeel
den, die ook de moeilijkste pas
sages sterk verhelderen. Het
laatste deel van het boek is ge
heel gewijd aan het overlijden
van de zakenman, de gevolgen
daarvan voor de onderneming
en familie.
Exclusief
voor Nederland
Alleen bij
Albert Heijn
Dit zijn dus geen kinderen
die het nooit leren, maar nor
maal begaafde kinderen die in
een wal later stadium school-
rijp zijn. Eigenlijk die groep
van kinderen die over het alge
meen gedoemd was in de eerste
klas van de lagere school te
blijven zitten.
kantta klaar
nu niet alleen in
beugelflessen
maat ook in pijpjes
(nog niet in aÜe
filialen verkrijgbaar).
Waarom met die lekkere AH chocolade letters per se wachten tot Sinterklaas?
Die fijne Delicata chocolade letters smaken ook nu al verrukkelijk.
Slagvaardig
Het is belangrijk dat een
school slagvaardig kan zijn, dal.
zij zich snel kan aanpassen bij
de behoeften van de samenle
ving, maar ook dat je je kan
richten naar de pedagogische
en didaktische inzichten van
het moment. En dat zijn dan
niet de stokpaardjes van de on
derwijzer met verheven idea
len, maar wetenschappelijk
verworven uitkomsten.
Een mens wordt voor een be
langrijk deel gevormd in zijn
eerste levensjaren. Doe je dat
slecht, dan wreekt zich dat op
latere leeftijd. Hoe dacht u dat
het kwam dat een doorsnee-
Amerikaan zo vlot voor de
Beugelfles 58
Pijpje 44
Vol hele hazelnoten
Doos met 10 kant-en-klare b a
filters, gevuld met pittige, W ^/Vr
versgemalen koffie. JÊÊÉ
(Plastic filterhouder 25 ct)
want alle waar
is naar zijn geld