MOE ZITTEN
EEN GROTE KUNST
AH-Sinas
Wij aanbidden de bank
3«
cd
TOOST
35
35
Stervend
reuzengeslacht
KOFFIE
Cat's Pride
175
Perla
Americana
Tom Po8s
39
J. Kok van AH
opende Woerdense
kaasmarkt
A
Katkins
MED KIEZEN
N KOPEN:
nctie of versiering?
Keuze-commissie
Helpende
hand
van
centrum
eltreffend
Tentoonstellingen
«lichting
Een knal
bankje
voor Max
Klachten
Jasperina de Jong
Eric Herfst
Annie M. G.
Schmidt
Robert de Vries
4 oktober:
dierendag!
3 BLIKJES 99
ALBERT HEIJN
grote
loost
pak±13
stuks
kleine
toost
pak±28
stuks
jOBER 1967
ALLERHANDE
loe zitten ze de mannen en
gouwen, wier gezicht we ken-
■n uit krantenstukjes of van
e beeldbuis? Hoe doen ze hun
ferk of rusten ze uit als ze
Rjjuiskomen na een vermoeiende
vol spanningen en drukte?
Doen ze dat keurig op of in
een stoel, die „gebouwd is
volgens de regels, die specialis
ten op dit gebied (industriële
vormgevers, binnenhuisarchi
tecten) hiervoor hebben vast
gesteld? Of vinden ze hun
„draai"' pas op een doodgewoon
krukje, een bank of noemt
u zelf maar op?
Een handjevol bekende persoon
lijkheden hebben we hierover
eens nader gepolst:
5 Raad voor Industriële Vorm
geving is een belangrijke
ikel ussen huisvrouw en fa-
jnt. Het kiezen bij de aan-
i van huishoudelijke artike-
U voor de hedendaagse huis
een moeilijke opgave: de
id van artikelen groeit ge-
jg, terwijl de consument in
eeuw van de massaproductie
ua altijd tevreden moet zijn
de grootste gemene deler van
wensen en eisen van alle ko-
die deze of gene fabrikant
ichtlijn heeft gekozen. Bo-
ijpn worden er voortdurend
kelen gefabriceerd van mate-
|d, waarvan wij de eigen-
ppen helemaal niet kennen,
apparaten, die technisch zó
kkeld zijn, dat wij als
de voor- en nadelen onmo-
kunnen beoordelen. Door
kunnen wij ons in deze we-
vol technische en chemische
êdnen eigenlijk nog laten ra-
l wie kunnen wij vertrou-
de eerste plaats de behoor-
a fabrikant, die alles doet
1 in zijn vermogen ligt om de
?:e reputatie die hij moeizaam
=r. verworven, te behouden,
d fabrikanten laten hun pro-
en keuren en beoordelen door
kundige instanties, zoals de
MA m Arnhem en het Insti-
voor T.N.O. in Delft. Grote
arde hechten veel fabrikanten
aan het oordeel van de
ehting Raad voor Industriële
rmgeving, die zich beweegt
een terrein, dat ook de huis
ten nauwste aangaat.
iewuste vormgeving van ge-
liks- zowel als van siervoor-
is zo oud als de mense-
te beschaving. Wie ooit aan-
ihtig ïeeft gekeken naar de
ipunten, mesjes, naalden, enz.,
de allereerste „ambachtslie-
n" moeizaam hebben gefatsoe-
ird uit een
ik steen, een
of een hoorn,
dat zij zich
tijds circa
half miljoen
r geleden
dubbele
gave hebben
eld: het werk-
moest vol-
aan het ge-
doel en het
t tevens
ettig in de
id liggen",
laar zelfs in
oertijd kwam
al betrekke-
gauw een
[de eis bij: die van de schoon-
i Aan deze eis werd voldaan
het aanbrengen van ver
ingen, of door het voorwerp
een zo fraai mogelijke vorm
sven. Het is het verlenen van
laatste vorm van schoon-
die ook nu nog zo'n be-
pijke rol speelt bij de vorm-
ïng in het algemeen en bij de
□striële vormgeving in het
zonder.
Elka Schrijver is een
schrijfster die zich voor
namelijk bezighoudt met
het moderne en antieke
gebruiksvoorwerp, maar
die vroeger ook veel
heeft geschreven over on
derwerpen die betrekking
hebben op de Vrouwen
beweging en het Vrou
wen-Verenigingsleven.
Enige jaren geleden heeft
zij een bijdrage geleverd
aan het boekje „Wat
iedere goede huisvrouw
ook moet weten", onder
de titel „Ook het alle
daagse kan mooi zijn."
tracht de Raad voortdurend te
bemiddelen bij het in contact
brengen van fabrikanten en ont
werpers.
Een door deze organisatie uit
gegeven „Maandbericht" wordt
verzonden aan circa 250 aange
sloten fabrikanten, zowel als aan
de ingeschreven ontwerpers en
belangstellende particulieren en
instellingen. Alle partijen blijven
op deze wijze op de hoogte van
het belangrijkste dat op dit ter
rein in binnen- en buitenland
wordt gedaan en gepubliceerd.
De bibliotheek van het Centrum
voor Industriële Vormgeving op
het Damrak te Amsterdam maakt
het iedere geïnte
resseerde moge
lijk de jongste
ontwikkelingen
te volgen.
Produkten,
door fabrikan
ten vrijwillig
ter beoordeling
ingezonden,
worden door een
speciaal be
noemde Keuze-
Commissie ge
toetst op hun
goede vorm,
op kwaliteit en
maar ook
constructie.
fc het tweede kwart van deze
streefde men vooral naar
iroud en doeltreffendheid. Bo
eien wilden de beste fabri-
:n hun produkten liefst zo
en zo voordelig mogelijk
rraardigen. Daarom ook lie-
i zij overbodige versïeringsele-
oten bijna vanzelfsprekend
e?. Nu is dit streven weer iets
de knel geraakt. Wij zien dit
i. aan de nieuwere auto's, die
wij Is tal van overbodige, vaak
ifs hinderlijke versieringsele-
enter vertonen, uitsluitend be
eld om de ij delheid van de
lenaar te strelen.
Vele jaren ondervond men de
ei en van de grote weerstan-
en moeilijkheden tussen hen,
de produkten moesten ont-
rpen en hen, die ze moesten
Ticeren.
het besef dat men deze
ilijkheden alleen gezamenlijk
kunnen overwinnen, is in
1 de Bond voor Kunst en In-
strie opgericht: deze heeft niet
fen bij de fabrikanten veel
troordelen tegen kunstenaars
"fcgenomen, maar tevens bij bei-
partijen een veel beter begrip
wekt voor de technische, chë-
Khe en psychologische eisen
L-::an de industriële ontwer-
moet voldoen alvorens hij
?r de fabrikanten van wezen-
Is nut kan zijn.
h 1950, nadat men was gaan
teffen dat de best mogelijke
ingeving, vooral ook t.a.v.
reeds gevorderde buiten
ge concurrentie, onont-
irfyk was voor het voortbe-
Bn en de groei van onze
len industrie, werd, na een
sie met de B.K.I., de Raad
Industriële Vormgeving
het leven geroepen.
Deze Raad heeft zich van meet
aan ten doel gesteld een be
zielende zowel als een voor
aten de rol te spelen. Eerst
de Raad bemiddeling ver-
bij het verwezenlijken van
fcd gefundeerde opleidingsmo-
tjWieden voor toekomstige in-
«Sriële ontwerpers. Bovendien
In de grote hal van het Cen
trum voor Industriële Vorm
geving in de Beurs te Amster
dam wordt een permanente,
maar steeds wisselende ten
toonstelling gehouden gratis
toegankelijk van door de
Keuze-Commissie goedgekeur
de industriële producten.
Bovendien worden van tijd
tot tijd speciale tentoonstellin
gen georganiseerd, die ge
woonlijk bedoeld zijn voor het
grote publiek, maar af en toe
voor speciale groepen geïnte
resseerden. Zo heeft men er
tentoonstellingen gehad van
kantoormachines, electrisch
gereedschap „straat-meubi
lair", zoals verkeerszuilen,
brievenbussen, lantaarns, e.d.
De Amsterdamse modeko
ning Max Heymans, auteur
van het boekje Knal, 49 jaar,
zegt van achter zijn grote don
kere brilleglazen:
Een stoel? Ik heb een werk
bankje waarop ik de meeste en
belangrijke uren van de dag zit.
Aan dit bankje is nog een ge
schiedenis verbonden. Toen acht,
negen jaar geleden dit huis ver
bouwd werd, hadden twee tim
merlieden zo'n werkbankje bij
zich, dat zij de hele dag achter
zich aan sleepten. Zjj gooiden
hun gereedschap onderin en bo
venop zaagden zij. Ik was er di
rect „dol" op. Ik zei altijd, dit
bankje wil il» hebben. Toen ze
klaar waren, gaf ik 's avonds een
feest, een van de timmerlui liet
zijn bankje voor mij achter.
En 's avonds? Dan zit ik op een
terrasje in de stad of ga op een
bank liggen of zitten op een kus
sen.
O ja, ik zou best een paar mak
kelijke fauteuils willen, maar ik
prefereer de leegte boven de vol
te. Ik zou niet weten, waar ik die
hier zou moeten zetten.
Wat de huisvrouw het
meeste zal interesseren is,
dat zij bij de Raad terecht
kan met klachten over in
dustriële produkten. Voor
de meeste vrouwen is dit
prettiger dan het zich
rechtstreeks wenden tot de
fabrikant. In het Centrum
worden de in lekentaal ge
uite bezwaren „vertaald"
in technisch geformuleer
de zinnen, waarop de fa
brikant gemakkelijker kan
reageren. Zo dient de Raad
voor Industriële Vormge
ving tegelijkertijd als ver
gaarbak en zeef, en te
vens als zaakgelastigde
van de huisvrouw. Boven
dien wordt op deze wijze
aan de fabrikant een waar
devolle bijdrage geleverd
mits wij, huisvrouwen,
daarbij helpen door onze
wensen en bezwaren ken
baar te maken.
Eén-liter-fles voor
driekwart-prijs
Een jles sinaasappel
limonadegazeuse die
nu eens niet, zoals ver
reweg de meeste ande
re, een inhoud van 0,75
liter, maar van een hele
liter heeft, is van nu af-
aan in de winkels van
Albert Heijn verkrijg
baar. Behalve het forse
formaat zijn er nog een
paar dingen opvallend:
het eigen AH-merk en
(als gevolg daarvan) de
prijs: 0,72, dus belang
rijk voordeliger* dan de
veel kleinere flessen
van andere merken. Ter
introduktie is de prijs
zelfs voor enige tijd op
ongeveer hetzelfde ni
veau vastgesteld, nl.
0,65. Er wordt een
statiegeld van 0,25 be
rekend.
Deze gang van zaken
met ons eigen merk si
nas sluit aan op de ver
schijning, enige jaren
geleden, van Cola-
drinken „Up-drink",
de AH-frisdranken die
als eerste in één-liter
flessen in de handel
werden gebracht.
De opening van de feestelijke
kaasmarkt die op woensdag 2
augustus jl. in Woerden werd
gehouden, was toegedacht aan
een handelaar en de keus waS
gevallen op de heer J. Kok uit
Koog aan de Zaan. die in dienst
is van Albert Heijn N.V. en twee
jaar geleden de Gouden Kahsboor
won. De heer Kok heeft nauwe
relaties met de Woerdense markt,
omdat hij er wekelijks als inko
per present is.
Hij uitte er in zijn toespraak
zijn verwondering over dat in de
afgelopen jaren de produktie van
boerenkaas 't neusje van de
zalm steeds geringer is gewor
den. De opbrengst van boeren
kaas. zo merkte hij op, is een
belangrijke bron van inkomsten
van de boerderij. En in feite is
een boerderij toch als een fabriek.
Mevrouw Herfst, beter bekend als Jasperina de Jong,
onze veelzijdigste cabaretière, thuis in haar woning in het Am
sterdamse Osdorp, (met tuintje waarop zij erg trots is), juist
terug van vakantie uit Spanje.
„Hoe ik zit? Ik zit niet, ik lig altijd."
„Het liefst lig ik vóór de voorstelling om mij te ontspannen,
's Avonds na de voorstelling ben ik veel te wakker daarvoor, dan
loop ik, zorg ik voor mijn man. We aanbidden onze bank, we
leven erop!"
Nu, die bank is er dan ook naar. Hij beslaat twee wanden en heelt
als rug en zitting warm-bruine ribfluwelen kussens waarin je be
haaglijk weg kunt zakken. Hij beheerst, zonder dat dit indringend
aandoet, het hele woonvertrek. Hij noodt erop plaats te nemen, met
voorbijzien van de twee gemakkelijke fauteuils met hoge (stoffen)
ruggen.
„Het liefst hier", zegt mevrouw
Annie M. G. Schmidt als ant
woord op de vraag waar ze graag
zit en ze kruipt meteen in een
hoekje van een heerlijke diep
rode zachte bank. Kranten en
boeken naast zich, tafel met as
bak ervoor; ze rookt een sigaret.
„Ja, hoe wil ik zitten, wat
wil ik voor meubels om me
heen hebben", piekert ze hard
op in haar huis aan de vaart
in Berkel en Rodenrijs, hele
maal door groen omgeven. ,Jk
houd van knus, van krull'e-
marijne, lekker krulietjes, lek
ker gezellig, ik kan er niets
aan doen. Ik doe natuurlijk
alles fout, ik heb geen smaak."
Haai' poes. die ze twaalf jaar
had, is net overreden, maar op
een stoel slaapt een nieuw poes
je. heel klein, met de naam
Thijs.
Het is een vreselijk gezellige
kamer, waar mevrouw Schmidt
in huist. Ze vindt het goed, dat
ik haar „eerder een Biedermeier
mens dan een moderne mevrouw"
noem. Open haard (niet te groot),
wat flessen in een hoek, grote ra
men, warme kleuren, geen staal
maar hout om haar heen, ouder
wetse olielamp boven tafel en
ergens tegen een muur een prent
van „M'n ouwe opa", waarvan
mevrouw Schmidt zegt: „Zo heer
lijk, kan ik wel opvreten".
Hoe samen te vatten de omge
ving van de beroemde schrijf
ster? Wellicht zo: een warm huis,
waar iedereen zich binnen de
twee minuten thuis voelt.
Met precies midden in de ka
mer: Annie M. G. Schmidt, in
een hoekje van haar bank.
Jasperina'sman. Eric Herfst,
de leider van het Lureleicabarct:
„Ik heb geen eigen stoel. Waar ik
ga zitten, hangt af van wie er is,
wie er komt". „Maar" met een
stille, vertrouwelijke glimlach
„ik heb wel een favoriet plekje,
in de hoek van de bank, bij het
raam. Wie het eerst komt, heeft
dit plekje. Ja, ik houd van zit
ten. We hebben tenslotte een
staand beroep. Lekker breed
languit 's avonds na de voorstel
ling. dan kan de spanning weg
ebben."
Er moet worden uitgehaald, wat
erin zit,
Na zijn toespraak huldigde de
heer Kok het echtpaar Rijnsbur
ger, dat vijftig jaar lang met kaas
naar de markt is gekomen,
(Foto en tekst werden ons ter
beschikking gesteld door het
dagblad Rijn en Gouwe).
Nergens ter aarde reiken zulke
hoge oomen naar de hemel als in
de streek ten noorden van San
Francisco, de vochtigwarme ge
bieden van de Californische kust-
gebergten. Hier groeien de vaak
meer dan 100 meter hoge, altijd
groene reuzen, de Sequoia sem-
pervirens en de Sequoia gigan-
tea; soms hebben zij stammen die
tot twaalf meter doorsnede heb
ben. Men schat de leeftijd van
deigelijke reuzen op minstens
2000 jaar; verscheidene ervan
zouden vier- tot vijfduizend jaar
oud zijn (aldus tonen hun jaar
ringen aan). Zij zijn daarmee
ouder dan de piramiden van
Egypte. Sinds 1820, toen men ze
begon te kappen, is het bestand
teruggelopen met liefst 85 per
cent. De motorwaag doet hier
verschrikkelijk werk; steeds ver
der rukt hij op naar de grens
van het natuurreservaat, het
Redwood National Park. Dit is
een gevaar voor de bomen in dat
reservaat: door het kappen wordt
een bestaande toestand in de wa
terhuishouding en de bodemge
steldheid geheel veranderd. Het
particulier initiatief dat, in de
V.S., voorbeeldige successen heeft
bereikt, op dat terrein van de
natuurbescherming, staat hier
voor een ongewoon zware taak. In
februari nog slaagden waakzame
natuurminnaars erin de bouw
van twee stuwdammen te verhin
deren; de twee zouden dat ande
re geweldige wonder der natuur,
de Grand Canyon, tot een stuw
meer hebben misvormd! Of het
zal lukken de Redwood-reuzen
te behouden is echter zéér de
vraag: grote commerciële belan
gen staan hier op het spel. Het
roze-rode hout van de Redwoods
is water- en rottingsvrij; het
wordt niet aangevreten door ter
mieten en het is gemakkelijk te
verwerken. Vroeger werd het
voor watertanks en pijplijnen
gebruikt, nu is het materiaal
voor interieur- en exterieurbe-
timmeringen: het brengt de be
zitters tot 25 percent winst. Een
akelige omstandigheid is verder,
dat de natuurvrienden onderling
het niet eens zijn over het doel;
de ene groep streeft naar de ver
dubbeling van het huidige reser
vaat tot 200 vierkante kilometer;
de andere groep, die reeds in
1918 werd gesticht en de „Save
the Redwoods League" heet. is al
tevreden met een vergroting van
het gebied met 40 vierkante km.
De zaak is in een lelijke impasse
gercakt. waaruit zelfs de Presi
dent haar niet heeft kunnen be
vrijden. Bij een kaptempo als
wat nu wordt toegepast, duurt
het nog 15 tot 20 jaar tot de
laatste reus is gevallen. Ook die
welke, nog in 1963 werd ontdekt:
een sequoia van liefst 112.2 meter
hoogte.
Jk ben meer een ligger dan een zitter", zegt in Hillegersberg
bij' Rotterdam acteur en directeur van het Nieuw Rotterdams
Toneel de heer Robert de Vries.
„Neen, ik meen het, ik ga altijd boven op bed liggen als ik
een rol inoet leren".
Maar als hij thuis komt. moe
van een repetitie of van de re
gie?
„Dan zit ik in deze stoel", wijst
hij op zijn zetel: niet opvallend,
bruine houten poten en veel stof.
„Maar een stoel die je kunt ver
zetten neb ik altijd gehad", legt
hij uit en laat de zitting naar
voren en de rugleuning naar
achteren glijden. Het teken voor
zoon Bartje (van twee en een
half jaar) om op vaders schoot
te klimmen. „Zo zitten we dan
ook dikwijls", zegt Robert de
Vries, „hij tegen me aan en dan
even de ogen dicht."
De heer De Vries is net terug
(met zijn vrouwi uit Amerika
en Canada: schouwburgen kijken
in New York en Montreal. En
daarna vakantie in Zeeland (bij
Veere) en op de Veluwe met zijn
in één handbeweging uit te bou
wen kleine aanhangwagen.
„Ik ben gek op ons nakomertje
Bartje". zegt de acteur. „Ik ge
niet heel erg van hem. Hij ver
vult al zo'n beetje de functie van
kleinkind", aldus de 49-jarige
acteur, die nog vier kinderen
heeft: Rob (20), candidaats-medi-
cijnen in de zak: Joke (19), op
weg naar de toneelschool; Edwin
(17), gaat de laatste klas van het
gymnasium in; en Nelieke (13),
tweede lyceum.
En over zijn stoel: „Niks bij
zonders, maar het zit..Heerlijk".
Na het succes van Rabat-
koffie nu ook Perla-Ame-
ricana, de koffie-der-kof-
fies, in dubbelpak van 500
gram.
DUBBELPAK
500
GRAM
Een krachtige, bijzonder fijn-
geurige melange met de
beste koffiesoorten uit Mid-
den-Amerika. De koffie-der-
koffiesl
albert heijn
SPECIALE
AANBIEDING:
van 28 sept, t/m. 4 okt.
blikje 215 gram ,45
blikje 215 gram
zak ca 450 gram té A
I Kattebakvulling. Absorbeert ff
vocht, voorkomt nare lucht-
I jes en is zeer zuinig in het
gebruik.
cd
albert heijn
Knapperige goudbruine
toost, vers verpakt in nieuwe
luchtdichte verpakking. Kies
uit de grote toost met het
mooie rechthoekige model
of kleine toost, de prijs is
hetzelfde:
cd
albert heijn
