Binnen een week na pluk op tafel
De MOSSEL
klimt op
naar de top
Caissière van
het jaar
Weer W%
verwacht
GEORGANISEERD
SAMENSPEL
MOSSELDAG
Maak donderdag
Let op eerste aanvoer
ALBERT HEIJN KIEST:
Voorselectie
PER TREIN VLUGGER DAN (VOORHEEM) PER ROOT
Albert Heijn is er als eerste in Nederland in
geslaagd een zodanige organisatie voor de
inkoop en aanvoer van Spaanse sinaasappelen
op te bouwen, dat de sinaasappelen reeds en-
Kleine jongen- kele dagen na de pluk in Spanje op de Neder-
landse fruitschalen kunnen liggen. Thans voe
ren daartoe speciaal ingerichte spoorwagons
de Spaanse vruchten gedurende het gehele si
naasappelseizoen (van november tot juli) per
rail van Spanje rechtstreeks naar het Paksta-
tion van Albert Heijn te Rotterdam en bezor
gen de Nederlandse huisvrouw daarmee voort
durend verse en gave sinaasappelen van een
constante kwaliteit.
AH-klantenobligaties
Niet de zon - de koude kleurt
de sinaasappel oranje
vruchten.
"J/OOR een bekend en
aloud Spaans sinaas
appel- en mandarijnen-
merk heeft Albert Heijn
de alleenverkoop kun
nen verwervenChico.
Dat merk garandeert de
huisvrouw een pluk-
verse sinaasappel.
Chico staat op de do
zen, waarin ze worden
aangevoerd en een la
beltje met het opschrift
Chico wordt gehecht
aan de zacht-katoenen
netjes, waarin alle si
naasappels, met uitzon
dering van de iets
kwetsbaardere navel-ap
pels, worden verkocht.
Op elke Chico-navél-
sinaasappel is een waar
borg voor echtheid van
het merk aangebracht.
Chico is het Spaanse
woord voor „kleine jon
gen".
V
■TOM»
e
Zie
pagina
s
6
Aller
Albert Heijn N.V. - Zaandam mjL. JL. JX. JJL JJX JX. S (Li|< li NOVEMBER 1961
hofleverancier 6e jaargang No. 10 (71)
Zie
Geef een
pagina
3
cadeaubon
AH-SINAASAPPELEN
Een zonnige glimlach
bij een zonnige pluk
Chico
Buitengewone omstandig
heden voorbehouden zal de
uitkering op AH-Klantenobliga-
ties over het jaar 1961 evenals
verleden jaar weer 7% pet. be
dragen, zo heeft de Raad van
Bestuur van Albert Heijn N.V.
dezer dagen in een tussentijdse
mededeling bekend gemaakt.
Dat wil dus zeggen, dat er op de
AH - Klantenobligaties behalve
de vaste rente van 4 pet. naar
alle waarschijnlijkheid weer
een winstaandeel van 3% pet.
wordt uitgekeerd.
Dat gebeurt dan weliswaar pas
volgend voorjaar, maar het is
prettig te vernemen, dat de
vooruitzichten weer gunstig zijn.
Ondanks het feit, dat de inwisse
ling van spaarboekjes tegen
winstdelende AH-Klantenobliga-
ties op 31 januari 1962 tijdelijk
wordt stop gezet, gaat de jaar
lijkse uitkering van rente en
winstdeling op de reeds uitge
geven klantenobligaties natuur
lijk gewoon door.
En aangezien die uitkering elk
jaar zeer de moeite waard is
waar krijgt men 7% voor
z'n gespaarde geld? haast
menige huisvrouw zich deze
maanden nog een boekje vol
te krijgen
Met de feestdagen in zicht en de
daarbij horende feestmaaltijden
zal dat voor menigeen zo'n toer
niet zijn.
Maar ook na 31 januari 1962 be
houden de spaarzegels hun
waarde, want het spaarsysteem
zelf blijft onverminderd door
gaan. Na die datum krijgt men
namelijk voor een boekje met
49 aan zegels 52 contant te
rug. Een mooie rentevergoeding
dus van 3.
Vanzelfsprekend is een voor
bereiding om de vruchten op
een tot nu toe ongekend snelle
wijze rechtstreeks naar Albert
Heijn te vervoeren, niet van
Nederland alléén uit te regelen.
De AH-afdelingen Inkoop en
Verkoop hebben zich terdege in
Spanje overtuigd van de prach
tig ingerichte pakstations, van
het vakmanschap van de Spaanse
medewerkers, die de AH-organi-
satie bij haar streven naar het
beste fruit ter zijde staan en van
de onafzienbare rijen sinaas
appelbomen in (le schitterend
verzorgde plantages. De oogst
van duizenden en nog eens dui
zenden bomen, waaraan de
sinaasappels en mandarijnen nu
hangen in hun volle pracht,
wordt nu in een recordtempo
rechtstreeks gebracht naar de
klanten van Albert Heijn.
Nu is het dus zover, dat
de sinaasappels vrijwel met
een uit de huerta(sinaas-
appeltuin) in de speciaal
geventileerde Transfesa wa
gons worden geladen en
rechtstreeks naar Rotterdam
komen, waar zij op eigen
terrein van Albert Heijns
Groothandel N.V. aan de
Reedijk worden gélost.
Hier staan de modernste aan
voer- en verpakkingsmachines
opgesteld. Over zachte nylonrol-
len loopt het fruit naar aanvoer-
banden, die doorverbonden zijn
met schuimrubber jakobslad
ders. Beschermd en beschut glij
den de sinaasappels en manda
rijnen in zacht katoenen netten
en worden in dozen met kleine
hoeveelheden volgepakt netjes
(dit met het oog op voorkomen
van druk en beschadiging tij
dens het vervoer) in snelle
vrachtwagens naar alle AH-fi-
Halen in Nederland vervoerd.
Grootste exporteur
van sinaasappelen en
mandarijnen
Men slaagde erin contact te
leggen met een Spaanse expor
teur, die gevoel heeft voor een
juiste behandeling van de sinaas
appels en mandarijnen, van de
pluk af tot het ogenblik, dat de
wagons gaan rijden. Hij is een der
grootste Spaanse exporteurs, die
zelf ook over enorme sinaasappel-
tuinen beschikt. Met de grootste
zorg zijn die tuinen tegen berg
hellingen en in valleien in de om
geving van Valencia in terrasvorm
aangelegd. Speciale vruchtbare
grond werd opgebracht en een
voor Spanje uniek irrigatiesys
teem zorgt voor een juiste be
vloeiing van de tuinen.
Maar niet alleen aan de voor
bereidingen voor deze plantages
werd de grootste zorg besteed,
ook de opgroeiende en volgroeide
Start
van
het
seizoen
Zodra zij in Spanje de juiste rijpheid hebben bereikt,
starten wij met de aanvoer van onze Chico sinaasa-
appelen. Let op de raambiljetten in onze winkels
waarop wordt aangegeven dat deze extra-kwaliteit
sinaasappelen in onze zaken zijn gearriveerd.
Albert Heijn N.V.
appel met z'n wat vastere
vruchtvlees, maar heerlijk zoet
van smaak en fijn aromatisch.
Zeven tot acht weken duurt de
ze pluk en reeds in deze perio
de komen ook de eerste pitlo-
zen, de zg. Castellanas
en Salustianas aan de
beurt, gevolgd door de C a-
d e n e r a s. Deze laatste geeft
de langste oogst en kan tot eind
februari worden geplukt. De
hekkesluiters van het seizoen
zijn achtereenvolgens de
bloedappel, de Ver
nas Imperiale en de
Valencia Late. Heel ty
pisch bij deze laatste twee soor
ten is het feit, dat er alweer
MOGELIJKHEID TOT
ABONNEREN
Van de gelegenheid om zich op
Aller-Hande te abonneren hebben
reeds velen gebruik gemaakt
Slechts een briefkaart met ver
melding van naam. volledig adres
en woonplaats, voorzien van 50 ct.
aan extra postzegels voor admi
nistratiekosten en gericht aan
Albert Heijn N.V. Zaandam, is vol
doende om zich gedurende een jaar
van toezending te verzekeren. De
post bezorgt Aller-Hande aan huis.
Wij verzoeken u wel in verband
met de postvoorschriften, deze
50 ct. aan zegels aan de adreszijde
van de briefkaart te plakken.
PRINSES BEATRIX was mijn tafeldame", zegt mossel
handelaar P. J. de Leeuw, „en eerlijk gezegd was ik
wat nerveus. Haar bezoek aan ons Zeeuwse dorp was een
succes geworden. Toen de maaltijd. Het menu was uitste
kend en daarop stonden ook mosselen. Ik keek naar
de prinses, toen haar een schaaltje werd voortgezet. Ik
durfde haar niet vragen: Hoogheid, is dat uw smaak? Ik
keek en wachtte af.
"V/I OSSELH ANDELAAR
Leeuw <ik ben met 1
bomen worden tot en met ver
troeteld.
Het sinaasappelseizoen in Span
je loopt van november tot juli en
in die periode rijpen steeds an
dere soorten na elkaar aan de bo
men. Het fruit dat in treinen,
voor Albert Heijn geladen, naar
Nederland komt, is steeds vers
geoogst. In de tuinen is uiteraard
met die opeenvolging van de soor
ten rekening gehouden, zodat
men na de eerste pluk niet met
een is uitgepraat.
De eerste appel die nu wordt
geoogst is de bekende navel
bloesem aan de boom zit als de
sinaasappels worden geplukt.
Knip. knip
Eigenlijk kan men niet van
plukken spreken, want de sei
zoenarbeiders, die de oogstwerk-
zaamheden in de tuinen verrich
ten, gebruiken kleine krombek-
schaartjes die met een koordje
aan de pols vastzitten. Iedere rij
pe appel wordt eigenlijk geknipt.
In mandjes worden de „geknip
te" appels verzameld en naar het
einde van de tuinen gebracht om
vervolgens te worden gewogen.
Men rekent niet met kilo's maar
met een speciale Spaanse maat,
de aroba, ongeveer 12% ki
logram. Plukkers worden dan ook
per aroba betaald. Men stort nu
de sinaasappels in kisten en op
vrachtauto's gaat het naar het na
bijgelegen eigen pakstation.
Hier krijgen de stoffige appels
eerst een goede wasbeurt met hel
der bergwater. Dan worden ze ge
droogd en opgepoetst dooi' rollen
met zachte nylon borstels. Op
banden worden de oranje-appel
tjes vervolgens naar een tunnel
tje gevoerd, waar verstuivingsap
paraten ze bespuiten met een
soort waslaagje, dat de appels
niet alleen tegen stof en vuil be
scherrr^, maar bovendien de aro
ma doet vasthouden.
gen soms wel enkele dagen staan
omdat de schepen in verschillen
de havens hun lading innemen.
Na acht dagen varen werd de Ne
derlandse haven bereikt. Ook wel
in verband met prijsspeculaties
hielden exporteurs bepaalde par
tijen langer vast dan eigenlijk
voor de kwaliteit wel goed was.
Weer lossen, opslag in de doua
neloodsen. Na de veilingdag het
expediëren naar de grossiers.
De kans op het optreden van
bederf was ook nog groot wanneer
het schip met zwaar weer op zee
te kampen had gehad en men
niet kon ventileren. Dat alles is
met ingang van het nieuwe si
naasappelseizoen wat Albert
Heijn aangaat onmogelijk gewor
den.
En het resultaat? Een verbe
terd prodxukt met een grotere
versheid en dat alles toch tegen
een aantrekkelijke prijs. Het
merk Chico garandeert u „pluk-
verse" sinaasappelen. Onherroe
pelijk zijn het aroma èn de
smaak van fruit, dat binnen ze
ven dagen na de pluk geconsu-
meerd kan worden, een open ba-
ring
TTET begin van het sinaasap-
11 pelseizoen is afhankelijk
van de eerste koude nachten
j over het Spaanse land. Want
het is niet de zon, die de groe-
ne appeltjes oranje maakt,
S maar juist de kou van de
nachten. In november begint
het kwik 's nachts zodanig te
l zakken, dat men inderdaad
van kou kan spreken.
5 De groene appels, die aan
S de bomen hangen, kunnen al
best rijp zijn, maar toch wor-
den ze niet geplukt. Hun huid
is hard, dicht en compact.
Maar het is de kou, die de po-
riën doet opengaan en een
chemisch proces in de schil
S veroorzaakt, waardoor het
5 groen in oranje verandert.
In
een
week
In Rotterdam wordt er
evenmin tijd verloren. Op
de overdekte losplaats wor
den de dozen uitgeladen en
via een serie transportban
den begint onmiddellijk het
verpakken van de sinaas
appels in netjes en ze gaan
direct naar de winkels.
Een week nadat het
krombekschaartje in Span
je het steeltje van de appel
doorknipte, pakt u in een
der AH-winkels al het netje
op en gaat u met versere
sinaasappels dan ooit tevo
ren naar huis.
Vroeger 14 dagen
Voorheen gingen de appels
van de tuinen via de pakstations
per trein of auto naar de Spaan
se havenplaatsen. Op de kaden of
in de loodsen bleven de zendin-
De
135.-
begonnen, nu zet ik jaarlijks
miljoenen om) vertelt graae
over de dag, dat een stralende
kroonprinses Yerseke bezocht.
Vele uren verbleef ze in ons
oude vissersdorp, zegt hij, lo
gisch dat mijn bedrijf hier stil
lag. In een grote tent hebben
we het gezelschap ontvangen.
Ik dacht: geen feest zonder
mosselen en 200 genodigden
hebben we toen laten kennis
maken met vele tientallen ki
lo's verse mosselen!
STERK VERHAAL
Zegt mosselhandelaar De
Leeuw, die in '36 een bescheiden
bedrijfje in Yerseke begon: ..Mos
selen? Daar zitten verhalen
in. meneer". En met smaak ver
telt hij zijn recente ..ontmoeting"
met zijn eigen produkt in een
grote stad, ergens „in het westen
des lands".
Er kwam een „kennelijke feest
ganger" langs, zegt hij. die, la
ten we zeggen, een weinig ge
dronken had. Ik keek naar hem
en zag hem naar een visstalletje
gaan. Daar bestelt hij mijn pro
dukt.. U wéét toch dat mosselen
na alcoholica
De heer De Leeuw wéét alles
van mosselen. Heel het lange pro
ces dat dit kostbare zeegerecht
doormaakt eer het, vers of als
half-conserven op de eettafel in
Grondige selectie
Uiteraard wordt er ook gron
dig geselecteerd. Eerst een gro
ve selectie, waarbij de afwijken
de appels eruit gaan. Dan volgt
het sorteren op grootte en ten
slotte wordt bij het verpakken in
de dozen een laatste controle ge
houden, waarbij eventueel ach
tergebleven „verkeerde" sinaas
appels nog kunnen worden ver
wijderd.
Per aantal verdwijnen de gese
lecteerde appels dan in de karton
nen dozen, die ieder ongeveer
16% kilo vruchten bevatten.
Vrachtauto's brengen de dozen
met de „Chico's" dan naar het
op enkele kilometers afstand gele
gen spoorwegstation. Daar staan
de Transfesawagons al klaar.
Niet alleen zijn deze wagons
speciaal voor sinaasappelvervoer
ingericht, o.a. door een apart
ventilatiesysteem, maar boven
dien kan de spoorbreedte van de
wielen met een enkele handgreep
worden gewijzigd, zodat deze in
Spanje op breed spoor rijdende
wagons ook zijn te gebruiken op
het wat smallere Europese spoor.
Dit voorkomt overladen en het
daarmede gepaard gaande opont
houd aan de Spaans-Franse
grens.
De wagons gaan nu zo snel mo
gelijk noordwaarts, voor een
groot deel meerijdend in de spe
ciale Trans-Europ-goederentrei-
nen. Er is geen oponthoud aan de
Nederlandse grens, want Al-
bert Heijn heeft op zijn eigen ter
rein in Rotterdam een vaste
douanepost, die onmiddellijk na
aankomst in actie kan komen.
Rappe handen verpakken duizenden vruchten
TME caissière van het jaar" is in Amerika allang een
bekend begrip. De caissière wordt daar als de gast
vrouw beschouwd van de moderne SuperMarts en zelfbe-
dieningsbedrijven. Eigenlijk is zij degene, met wie de klant
in de moderne winkel het meest in persoonlijk contact
komt. Daarom is niet alleen haar accuratesse in het om
gaan met geld en prijzen van belang Ook de houding en
het optreden van de caissière tegenover de klant is van
grote betekenis. In feite is zij de „bank" van de zaak en
de „gastvrouw" van de klanten.
Om alle caissières die bij het
vervullen van hun taak alleen
met het beste tevreden zijn, te
complimenteren, gaat Albert
Heijn, de cassière van het jaar
kiezen. Tussen 8 oktober en 5 no
vember heeft een aantal dames
in alle daarvoor in aanmerking
komende AH-winkels boodschap
pen gedaan en van zoveel moge
lijk verschillende kassa's ge
bruik gemaakt om de caissières
te kunnen beoordelen. Deze klan
ten hebben tegen het eind van
de actie hun oordeel gevormd en
hun stem uitgebracht. Zij lever
den schriftelijk en in een geslo
ten enveloppe, die alleen door de
jury mocht worden geopend, de
ze stem in. Uit elk filiaal was
er een caissière die de meeste
stemmen kreeg.
Caissièredag 1961
Eind november komen deze ge
lukkigen bijeen in Bellevue te
Amsterdam voor de AH-Caissière-
Dag 1961. Daar zullen al deze
caissières nogmaals worden ge
test, o.a. op snelheid en accura
tesse, zodat ten slotte uit de
ongeveer tweehonderd aanwe
zigen er twintig overblijven, die
onder elkaar zullen moeten „strij
den" om de titel „AH-caissière
van het jaar 1961".
Een deskundige jury zal voor
de moeilijke taak staan die cais
sière aan te wijzen. Is de keuze
eenmaal gevallen, dan zal de
caissière van het jaar huiswaarts
kunnen keren met een chèque-
boek ter waarde van vijfhonderd
gulden, te besteden naar keuze.
Voorts zijn er tweede en derde
prijzen. In ieder geval ontvangen
alle deelneemsters aan de AH-
Caissière-Dag een fraaie Marok
kaanse portefeuilleset en voor
twintig finalisten is er een uitge
breide make-up set.
Vriendelijkheid. behulpzaam
heid, nauwkeurigheid, snelheid,
maar ook een goede verzorging
van haar uiterlijk en van de om
geving van de kassa zijn alle
maal factoren, waarmede de bij
de beoordeling betrokken klanten
rekening hebben gehouden.
MOS SE LH A N DEL A A R
DE LEEUW
Prinses was m'n tafeldame
huis of hotel, in restaurant of op
een party verschijnt, heeft voor
hem geen geheimen.
Dit is het proces: op de per
celen, de speciale mosselgronden,
wordt het zaad uitgezet. Zaadjes
ter grootte van een halve tot een
centimeter, die uitgeplant worden
om na twee jaar. als de mosse
len voor consumptie geschikt zijn,
weer boven water gehaald te wor
den. Dat gebeurt door de beman
ningen van de zeventig tot negen
tig kotters tellende vloot, rond
300 man, die in deze sector hun
werkkring vonden.
De mosselgronden zijn bij de
Waddenzee en in Zee
land. Mdar de eerste bewer
king, het zandvrij maken (verwa
teren, zegt de vakman) geschiedt
alleen in het Zeeuwse.
HOGE EISEN
Er worden namelijk hoge eisen
gesteld aan de gronden, waarop
dit verwateren plaats heeft. De
bodem dient zuiver (geen groen,
geen vuil) te zijn en voldoende
hard. Bovendien moet het er bac
teriologisch vrij zijn. Nauwkeurig
wordt daar door deskundigen op
toegezien. En alleen in het Zeeuw
se, zegt de heer De Leeuw, is het
geschikte terrein te vinden. Het
water rond Yerseke wordt niet
door vervuiling bedreigd, fabrie
ken hebben elders hun uitwate
ring. ook het bedrijf van de heer
De Leeuw zelf.
„Uiterst belangrijk, die twee
I punten", zegt mosselhandelaar
De Leeuw, „een en ander is van
grote invloed".
Dagelijks wordt van de gerei
nigde hoeveelheid een partij,
noodzakelijk voor de dagproduk-
tie, naar de fabriek gebracht.
Daar begint men weer met
reinigen. Is dat gebeurd dan wor
den de mosselen gestoomd. Een
speciale machine zorgt er voor
dat dit in ....één minuut het ge
val is.
Huisvrouwen doen daar zes tot
zeven minuten over, zegt de heer
De Leeuw precies. Wie dan „nou
en?" denkt, vertelt hij geduldig
dat het juist in die paar minuten
kan „zitten", tijdens die langere
behandeling gaat veel van het
waardevolle van de mossel ver
loren.
Na het stomen is het gemak
kelijk de vis de vaktaal zegt
het vlees uit de schelp te ha
len, weer wordt er gewassen en
dan kan de inleggerij aan het
werk. met azijn en kruiden wor
den de voor de conservering be
stemde mosselen in kleine en
grote flespotten gedaan. Dage
lijks verlaten reusachtige voor
raden Yerseke, zo'n 10.000 tot
12.000 kilo, becijfert de eigenaar
van het Zeeuwse bedrijf, per
jaar gaat zo'n slorige drie mil
joen kilo de deur uit!
Een (heel erg globale) schat
ting leert dat wanneer men (Jte
hele voorraad aan potten en
potjes eens achter elkaar in
een rechte lange rij langs een
autoweg zou zetten, een gedeel
te van rond 150 kilometer leng
te gehaaldzou worden.
BUITENLAND
Waarheen gaan al die miljoe
nen kilo's die de vaderlandse han
del jaarlijks op de markt brengt?
In totaal zijn het niet minder dan
73 miljoen kilo verse mosselen,
die de liefhebber worden „voor
gezet". Wel, Frankrijk is de bes
te afnemer, daarheen gaat per
jaar ongeveer de helft. België
neemt van het resterend gedeel
te zo'n 30 procent en dan blijft
er dus nog 20 procent over voor
de inleggerijen en de verse han
del in Nederland.
Er is juist deze maand een ac
tie aan de gang om de Neder
landse huisvrouw eens wat meer
de blik op de mossel te
doen richten, vertelt de heer De
Leeuw, „maak de donderdag tot
mosseldag" is het motto.
(Zie vervolg pag. 2, 6e kim)
