Moderne winkels-van-sinkel waar1 - c^da
(ook) van alles te koop is
ALLEEN DEZE WEEK
HEERLIJKE
ZANDKOEKJES
Winnaars totoprijs (80 mille)
blijven
AH-spaarsysteem
trouw
Met excuses aan de huisvrouw:
CAKE BAKKEN IS BAKKERSWERK
H0KUS-P0KUS
AH-
Keuken-
Prijsvraag
H* «fg
LAATSTE
NIEUWS
AANBIEDING
GISKA VERHEUL (op peis door Amerika) ontdekt de discount houses: §paarobligatieS
„Handige mannen,
die Amerikanen",
zegt Ciska.
IUun standpunt: rustig door-
is er
niet hij
Wij hebben het ook gezien!"
gram van 65 voor 49 ct
pagina
Albert Heijn N.V. Zaandam
Aller
HOFLEVERANCIER
andle
Allerhande januari 1959
pagina
No. 41 Januari 1959
MBËj
IN de vorige AllerHande
heb ik 11 beloofd nog
meer te vertellen over mp
Amerikaanse reis. Welnu,
eerst iets over de kor
tingswinkels, want van
alle Amerikaanse wonderen
en snufjes hebben die m'n
ogen het verst uit hun kas
sen laten rollen.
Stelt u zich voor, even bui
ten de stad een oude fabrieks
hal, een afgedankt pakhuis,
een garage buiten bedrijf
en met erg veel licht,
ongeverfde, houten toonban
ken, kale muren, kale vloe
ren en daarop onafzienbare
rijen ijskasten, tv-toestellen,
radio's, strijkijzers, kleren,
speelgoed, sportartikelen,
meubelen, zeilboten, motor
boten, elektrische strijkma-
chines, nou ja, je kunt het zo
gek niet verzinnen of het
staat er.
Geen bediening
Het enige, dat er niet is, is
een vriendelijke mijnheer of
juffrouw, die u tegemoetkomt
en u aan het verlangde helpt.
In die enorme ruimte vindt u
misschien, na heel lang zoeken,
één enkele bediende, die van
ijskasten, van radio's en van
zeilboten net iets meer afweet
dan uzelf.
In de kortingswinkels word je
volkomen aan je lot overgela
ten. Je kunt er precies uitzoe
ken wat je wilt hebben en daar
kun je uren over doen als je
daar zin in hebt.
30° korting
Heb je je keus gedaan, dan
scharrel je met veel moeite die
ene bediende op, je vertelt hem
dat je die ijskast wilt kopen, die
radio, of dat fornuis, je krijgt
een bonnetje, je wandelt naar de
kassa, je betaalt en je moet
maar zien hoe je je ijskast thuis
krijgt en hoe je het ding daar
krijgt aangesloten. Daar hebben
ze in de kortingswinkels niets
mee te maken, maar je betaalt
voor je strijkmachine, je scheer-
apparaat of je grasroller dan ook
zo'n 30 pet. minder dan in iedere
andere winkel.
En voor die 30 pet. komt iede
re Amerikaan graag met een
aanhangwagetitje achter z'n auto
voor de winkel rijden, laadt met
een paar vrienden z'n nieuwe for
nuis in en sluit het apparaat zelf
aan of strikt er een handige
vriend voor.
Merkartikelen
,,Dat kan natuurlijk niet, dat is
nep", was mijn eerste, degelijk-
GRAND - UNION - CAROLL.
levensmiddelenbedryf in Ha
milton, Ontario, Canada, biedt zijn
klanten de mogelijkheid om zegels
ter waarde van 5 cent te kopen I
tot een maximum van 10 pet. van I
het bestede bedrag, zo lazen wij
in „SuperMarket Merchandising".
Voor 22 dollar aan zegels betaalt
de zaak 23 dollar uit of een spaar-
obligatie die 6 pet. rente geeft.
Dat systeem daar in Canada
vertoont merkwaardige overeen-
vei Mjuiii mei nYvaaruige overeen-, ww
ze leentjebuur gespeeld hebben? l l T
Ja en nee Men heeft vanuit Ca leVeU. geCU gPnlH3 flUl''(>n OOPU
nada om inlichtingen gevraagd, 'Co O
toen men hoorde, dat dit AH-sy-
steem zo'n groot succes is gewor-
I den. En Albert Heijn N.V. heeft
die inlichtingen aan haar buiten-
I landse collega gaarne gegeven.
En nu maar hopen en vertrouwen,
dat de Canadese huisvrouwen ook
zo graag sparen op een zo voor-
I delige rentebasis als de Neder-
j landse huisvrouw. Wèl blijkt uit
I dit verhaal, dat men in Amerika
j heus nog wel wat wil leren van
dat oude Europa van ons.
I Mogelijkheid tot abonneren
Van de gelegenheid om zich op
AllerHande te abonneren heb
ben al reeds velen gebruik ge
maakt.
Slechts een briefkaart met ver
melding van natam, volledig adres
en woonplaats, voorzien van 50 ct.
aan extra postzegels voor adminis
tratiekosten en gericht aan Albert
Heün N.V. Zaandam, is voldoende
om zich gedurende een jaar van
toezending te verzekeren. De post
bezorgt dan AllerHande aan huis.
Wij verzoeken u wel, in verband
met de postvoorschriften, deze
50 ct. aan zegels aan de adreszijde
van de briefkaart te plakken.
Nederlandse gedachte, toen ik de
lage prijzen in de kortingswinkels
zag. ,,Dat zijn afgekeurde appara
ten, daar is iets mee aan de hand
of 't is een slechte kwaliteit."
Maar nee, de kwaliteit bleek net
zo goed te zijn als in iedere an
dere winkel en bovendien waren
het stuk voor stuk apparaten van
bekende, vooraanstaande merken.
Alleen doordat de eigenaar van
zo'n kortingswinkel genoegen
neemt met een zeer lage winst,
wat hij kan doen omdat hij z'n
kosten en inrichting tot een mini
mum heeft beperkt, kunnen de
Amerikanen zo goedkoop in de
discounthouses terecht.
Hoge huren
In schrille tegenstelling tot de
voor ons ongekend lage prijzen in
de discounthouses staan de (voor
ons ook ongekend) hoge huis
huren, die de Amerikaan betaalt.
Zo'n 30 ','j van het maandelijks in
komen gaat naar de huisbaas.
Men is daar in Amerika aan ge
wend en vindt het heel normaal.
Maar iedere Amerikaan eist in
ruil voor die hoge huur een ab
soluut eigen huis, d.w.z. een wo
ning, die beslist niet lijkt op het
huis van zijn linker-, rechter- en
overbuurman en waarvan geen
tweede in de hele stad te vinden
is. Hij wil een vrijstaand huis met
een tuin liefst niet in een etage
woning, behalve natuurlijk in de
grootste steden.
Of hij nu iedere maand huur be
taalt of tegen een fikse prijs een
huis heeft laten bouwen, doet er
niet toe, z'n woning moet iets per
soonlijks hebben en voor dat
Van alle kanten snel met de auto
bereikbaar ligt dit shopping cen
ter, waarin alle soorten winkels
zijn gevestigd, in de buitenwijken
van Detroit (Michigan). Er is
parkeerruimte voor maar liefst
7500 auto's.
vele klanten in de zelfbedieningswinkel van Albert
Hejjn in de Oranjegalerij te Schiedam. De laatste
klanten komen langs de kassa. Vlug en accuraat slaan
de vingers van het meisje de cijfers aan: „Alstublieft,
mevrouw!" zegt ze en zij telt het wisselgeld uit, „U
spaart toch zegels, mevrouw?" Op het bevestigend
antwoord overhandigt zij de zegeltjes en ziet toe,
dat de klant deze zorgvuldig opbergt in een apart
vakje van haar tas.
Als ten slotte alle klanten de
winkel hebben verlaten, kan het
meisje zich niet meer inhouden
en zij zegt tegen een qollega'tje:
„Zag je die mevrouw daarnet?
Weet je wie dat is?"
De ander meent: ,,'t Is een van
de vaste klanten ze komt hier
tenminste elke week haar bood
schappen halen. Ik ken haar wel
van gezicht
„Maar heb je haar dan niet in
de krant gezien? Dat is mevrouw
Brand, die d'r man de voet
baltoto heeft gewonnen. Ruim
tachtigduizend gulden. Wat een
geld, hè?"
Lieve help, wat een boel! En
wat hébben ze er mee gedaan?"
,JJou, een bontjas misschien,
en een huis, of een autoen
Voor de Amerikaanse huisvrouw
is wat wij een droomkeuken
noemen een noodzakelijkheid.
„anders dan de anderen" is de
Amerikaan bereid te betalen en
flink ook.
Prijsbewust
Wij, Nederlandse huisvrou
wen, en dat is heus geen
overdreven bewering sprin
gen zuinig en economisch met
het huishoudgeld om. Misschien
is de Amerikaanse huisvrouw
nog iets „scherper".
Haar prijzenkennis is enorm;
zij laat zich nooit knollen voor
citroenen verkopen, weet haar
fijn waar ze goedkoop en goed
.terecht kan en doet dan ook daar
haar inkopen. Op die manier is
ze in staat geld over te sparen
voor luxueuzere zaken.
„En", zult u waarschijnlijk
zeggen, net als ik deed, „die 30%
korting in die kortingszaken
daar ben ik glad voor, maar wat
doe je wanneer je echtgenoot
met een hamer alleen maar op
z'n eigen vingers kan slaan en
voor een doorgeslagen stop de
electricien belt?"
Dat soort mannen schijnt in
Amerika niet te bestaan. De
Amerikanen bezitten haast alle
maal een draaibankje, een elek
trische boor, een kist vol gereed
schap en ze zijn altijd bereid el
kaar in huis te helpen. Dat moet
ook wel want de timmerman, de
loodgieter, de tuinman vragen in
Amerika gepeperde prijzen.
Luxe is noodzaak
Dat zelf-doen geldt niet alleen
voor de Amerikaanse man, de
vrouw weet er ook weg mee. Wij
Zie verder pag. 2, 8ste kolom
„We blijven
rustig zegeltjes
sparen, dat
mag u gerust
weten", zegt mevrouw Brand.
ik weet het niet
J^LKE huisvrouw of zij moet
al heel erg zelfverzekerd zijn
zet de vorm met het cake
beslag altijd met een klein
beetje angst en vrees in de
oven: hoe zal haar baksel nu
weer uitvallen?
Toeval
Dat is inderdaad meestal de tra
gedie van de thuis gebakken cake.
Het komt erop neer dat het toeval
er een veel te grote rol in speelt.
Want cakemeel, hoe praktisch
ook en handig, is een gevoelige
grondstof vanwege de elementen
erin die het rijzen bevorderen. En
suiker is ook gevaarlijk: teveel
suiker in de cake veroorzaakt een
te zwaar, een té versuikerd ge
bak. En de klefheid binnenin is
óók weer een gevolg van verkeer
de verhoudingen in de toegepaste
ingrediënten; dan ontstaan schei
kundige reacties. Zo is er meer,
véél meer.
Dat alles nu maakt het cake-
bakken van de huisvrouw meestal
zo'n spannende en wisselvallige
geschiedenis. Die maar al te vaak
op een teleurstelling uitloopt.
Bakkerswerk
Eigenlijk is cakebakken ook al
leen maar iets voor de bakkerij.
Wie het cakebakken ziet in de
grote bakkerijen van A. H. begrijpt
dat. Terwijl aan de ene kant de
honderdduizenden kerstkransen
werden bereid (zuivere amandel-
spijs, zuivere roomboter) waarom
i A. H. beroemd is (dit jaar zou men
b.v. een afstand van Amsterdam
i naar Alkmaar belegd kunnen heb-
ben met de in lengte aaneengelegde
I AH-kerststaven en -kransen) was
men. aan de andere zijde bezig met
j de cake.
I „Wat zouden ze in zo'n bakkerij
j toch voor wondermiddel gebruiken
om die cake altijd zó lekker te
kunnen maken?", denkt de huis-
vrouw.
„U begrijpt wel", zegt hij, „dat
wij geen toevalsgebak kunnen
gaan produceren. Alles wat in
de ovens gaat moet er ook pre
cies zo uitkomen als wij dat wil
len: prima, best! „Volmaakt",
liever gezegd.
Methode
Wie eenmaal de methode kent
heeft geen moeite met cake. De
methode? Wel, die bestaat uit
een aantal onderdelen.
Geen wonderen °m te beginnen gebruiken wij
gewone bloem. Die is weliswaar
Er is geen sprake van een won- speciaal geschikt voor cake;
dermiddel. Of men zou het vak-1 dtunoor heeft het Moratorium
van A. H. er eerst een reeks
manschap van de banketbakkers proeven mee gmomerlj maar
zo willen noemen. De chef van de verder is er niets bijzonders aan.
bakkerij legt een deel van het Het is dus geen bakmeel. Dat
mysterie uit. I hebben wij niet nodig want wij
VAN de heer B. van Rietschote, Lin-
naeusparkweg 181, Amsterdam-
O., ontving ik een erg leuke brief, die ik
hieronder laat volgen:
„Eind oktober jl. zijn wij, mijn vrouw
en ondergetekende, teruggekeerd na een
verblijf van een half jaar, grotendeels in
Califvrnië. Wij kunnen dus wel een oor
deel vellen over hetgeen u heeft verteld
in het november-nummer van AllerHande
en hetgeen volkomen juist was.
lege flessen die in het
vuilnisvat gedepo
neerd werden en niet
zoals hier, terugge
in het begin ston
den we met verbazing
te; kijken als we met
schoonzoon, dochter
en twee kinderen om
de veertien dagen te
zamen 's avonds naar
de store gingen om in
kopen te doen. Wat
werd er dan ingesla
gen? Soms hadden we
wel twee wagentjes
nodig. Grotendeels
werd alles in de grote
ijskast opgeborgen.
Ook keken we met
verbazing naar de
bracht werden om er
statiegeld voor terug
te krijgen.
A.s. emigranten die
het stuk in AllerHande
gelezen hebben, zul
len nu waarschijnlijk
denken, dat is daar
een eldorado. Maar nu
de keerzijde. Dollar
en gulden zullen we
gelijk stellen. Eten en
drinken zal dan wel
gaan. De huishuur be
draagt echter zo on
geveer 25 a 30 van
het gemiddelde inko
men.
Dan zijn de afstan
den van huis naar het
werk meestal zo groot
dat het bezit van een
auto vereist is. Deze
auto moet dan op af
betaling gekocht wor
den met hoge rente en
verzekeringen. Emi
granten moeten na
tuurlijk ook het no
dige huisraad hebben.
Dit ook op afbetaling.
Zodoende zijn de eer
ste jaren moeilijk.
Maar wie werken
wil en alles aanpakt,
komt na enige jaren
daar overheen en Hol
landers zijn er gewild
en hebben volop
werkgelegenheid. Ove
rigens hebben wij erg
veel natuurschoon ge
zien en volop genoten."
maken gebruik van de natuur
lijke rijzing in het deeg die ont
staat als het beslag goed wordt
opgeklopt.
Machinaal geklopt
Dat gebeurt hier natuurlijk ma
chinaal en daar kan geen mens
tegenop. Het luchtige opkloppen,
dat zo'n machine doet, is een van
de geheimen van de luchtigheid
van het baksel. Cake móét im
mers luchtig zijn.
Wij gebruiken even goede en
smakelijke grondstoffen als de
huisvrouw maaren dat is
wéér een belangrijk puntwij
gebruiken ze in de goede
verhouding! Een teveel
aan suiker, aan boter of aan weer
iets anders verstoort de goede
verhouding.
Goedkoper
Een rechtstreeks gevolg hier
van is dat wij, ook al door de
grote hoeveelheden, welke wij
verwerken, veel goedkoper kun
nen zijn. En dan is er natuur
lijk nóg iets: het bakproces-zelf.
Dat is, ook al, wetenschappelijk
uitgezocht door onze bakkers
vaklieden en ons laboratorium.
Dit bakproces hebben wij vol
komen in de hand in onze mo
derne ovens; daar is geen plaats
meer voor het toeval.
U begrijpt: werkend met zo kos
telijke grondstoffen en in zulke
grote hoeveelheden, mogen wij
immers niets meer aan het toeval
overlaten. Waarbij bovendien nog
komt dat wij aan onze naam van
fameus cakebakker geen afbreuk
zouden mogen doen door wisse
lende kwaliteit. Daarom: onze
cake is constant van dezelfde
lichte, luchtige kwaliteit".
Daarom, als de huisvrouw een
AH-cake haalt, bespaart zij zich
werk, een „lam" kloparmpje en
geld.
een televisie
precies
Tweemaal op bezoek
Wij weten het wel, want wij zijn
bij het echtpaar Brand op bezoek
geweest, eerst toen het nog maar
net wist, dat ze de gelukkigen wa
ren van de KNVB-noolprijs, een
bedrag van ruim 82.000 gulden, en
later, twee maanden nadien, toen
de eerste roes al weer voorbij was.
nog een keer. Hoe is het gegaan?
De heer Brand, ijzerwerker van
beroep, had juist zijn werk ver
loren en was druk aan het sollici
teren, toen hij, luisterend naar de
radiouitslagen van de KNVB, een
beetje bleek <werd om zijn neus en
tegen zijn vrouw zei: „Ans, ik heb
veertien uitslagen goed
Mevrouw Brand, werkzaam op
een lijstenfabriek in Vlaardineen,
was iuist bezig met het plakken
van de obligatie-zegeltjes, toen wij
het echtpaar later nog eens be
zochten.
Wat is er sedert de tntoprijs in
uw leven veranderd?", vroegen
wij. „Niet zo heel ceel." zei ze,
„hoe zou ik het de hele dag thuis
achter de ramen kunnen uithou
den, na zoveel jaren te hebben
gewerkt? Ik heb mijn werk op
de lijstenfabriek weer gewoon
hervat en mün man werkt weer
bij een distilleerderij in Schie
dam."
Nuttige dingt
fen
Maar die bontjas, dat klópt
Mevrouw Brand heeft er zich zelfs
twee aangeschaft: een lange en
een korte. Ook de hoer Brand heeft
zich netjes in de kleren gestoken
En die auto klopt ook. Zij hebben
nu een mooie auto. die de heer
Brand, zodra hij zijn rijbewijs
heeft, gaat gebruiken voor zijn
oleizier en om zijn vrouw iedere
avond van haar werk te halen
Onder de nuttige dingen, die ze
zich hebben aangeschaft, rekenen
zij verder een centrifuge, een stof
zuiger en nog enkele andere huis
houdelijke apparaten, terwijl de
heer Brand, die een verwoed ama
teur-fotograaf is, zich een klein-
beeldcamera en een elektronenflits
heeft aangeschaft. Hij is voorne
mens kleurendia's te maken en
heeft voor dit doel ook een pro
jector gekocht. Mevrouw Brand,
die lang niet onverdienstelijk
schildert, heeft zich eindelijk eens
behoorlijk in het schildersmate
riaal gezet.
Nieuw huis
Voor de rest leeft het echtpaar
rustig voort alsof er niets gebeurd
is. Als je in zo'n scheefgezakt huis
moet wonen, waar een halve meter
water staat onder de vloer, dan
gaat je hart vanzelfsprekend uit
naar een menswaardiger verbluf.
Het ziet er naar uit, dat him wens
om weg te komen weldra in ver
vulling zal gaan.
ZU hopen binnenkort een woning
te krygen in Nieuwland, de nieu
we woonwijk van Schiedam.
„Ja, die nieuwbouw," zeggen zy,
„zodra wy kunnen, zeggen we on
ze huidige „scheefbouw" adieu.
Hier begint een knikker te rollen
als je hem in de huiskamer op de
vloer legt
Goede gaven
Wat zij nog meer met de tach
tigduizend gulden hebben gedaan?
Wel, in Den Bosch had mevrouw
Brand bekenden wonen, die het
niet zo best hadden en die drin
gend verlegen waren om een
nieuw ameublement. Zonder voor
afgaande mededeling stopte daar
plotseling een auto uit Schiedam
voor de deur en twee man droegen
bij de verbouwei -"rde familie zo
maar een gloednieuw ameublement
naar binnen.
En verder staat het geld op de
bank. Daar kan dus niks mee ge
beuren en ze kunnen het nu zo
beleggen, dat ze er zo lang moge
lijk plezier van hebben. Dat is
beter dan thuis, want in de eerste
impuls van je hart zou je er voor
anderen ik weet niet wat mee wil
len doen.
Hoeveel bedelbrieven heeft het
echtpaar niet ontvangen, hoeveel
verzoeken om geld of afgedankte
meubels en zelfs televisietoestellen
zijn er niet uit alle delen van het
land gekomen. Aan de deur kwa
men handelaren met velerlei pro-
dukten, die zij ver boven de prijs
trachtten te verkopen.
Hoeveel sympathieker is dan
niet de brief van dat familielid;
„Nou Willem, ik feliciteer je met
die prijs. Ik ben al die jaren niet
bij jullie geweest en nu kom ik
ook niet Een standpunt, dat
zeker waardering verdient.
Sterke benen
Het leven gaat gewoon door.
Het is misschien een geluk, dat
men er even aan moet wennen
plotseling rijk te zijn. De heer
en mevrouw Brand beseffen,
dat zij geen dolle overijlde
dingen moeten gaan doen en
tevens beseffen zij de waarde
van het geld. Van het poolgeld,
maar ook van het te verdienen
en te sparen geld.
„Ik blijf rustig zegeltjes plak
ken, dat mag u gerust weten
zegt mevrouw Brand. Het ziet
er naar uit dat zij de sterke
benen hebben, die nodig zijn
om de plotselinge weelde te
kunnen dragen. Onze geluk
wensen, ook met dit laatste
Franse confectie '*'"eur hemelsblauwe stof met het
jasje voorzien van een dubbele rij knopen.
]VIo(lel Mistigri De 9r0,e kraag is geaccentueerd door
O zonnestraalvormig-uiteenlopende motieven.
(Max Mozes)