DERDE AH-SUPERMART IS
GROOTSTE VAN ONS LAND
Nederland struikelt over de kippen...
Albert Heijn bevoorraadde
Sint s knechten-leger
Mogen wij u voorstellen BJELLAND!
tuDowe
In Haarlem werd een levensmiddelen„paleisgeopend
Is het geen idee
Gelegenheid
tot abonneren
en toch: een kippetje-op-tafel
is een grote zeldzaamheid
Allerhande
oogstberichten
Albert Heijn N.V. Zaandam
Aller
■iiiiihiiiiiii
december 1956
Nr. 20 December 1956
HOFLEVERANCIER
Mart de derde en tevens
de grootste van ons land met
een assortiment van ruim
2000 artikelen met een
kwartiertje rustig winkelen
toe.
Op 14 november gingen de gla
zen deuren van dit levensmiddelen-
paleis" aan de Grote Houtstraat
voor het eerst open. In drommen
stonden de Haarlemse dames op
dit moment te wachten. In een
oogwenk hadden de dames de 564
m2 grote winkel in bezit genomen.
Overal zag men ze lopen met hun
karretje of mandje, waarin al
spoedig een pondje zus en een
blikje zo, een paar kroppen andij
vie, sinaasappelen en een stukje
vlees lagen. Alles netjes afgewo
gen, geprijsd en in cellofaan ver
pakt.
Sappigmals vlees
Want ook in de slagerij is het
alles zelfbediening wat de klok
slaat. Daar vindt men de rijen
biefstukkenfricandeaus, rol
lades e.d. kant-en-klaar, uitge
beend, gewogen, geprijsd en in
cellofaan verpakt in de koel
vitrines liggen. De koelvitrines
bevriezen niet, maar houden het
vlees sappig en mals.
Groente, vers van de
veiling
Hetzelfde geldt voor de groen
te-afdeling. Iedere morgen wordt
de A.H.-SuperMart bevoorraad
met vers-van-de-veiling-groen
ten, die verpakt en wel aan
komen. De groenten zijn van-
tevoren namelijk reeds op het
pakstation van een verpakking
voorzien en arriveren per ge-
isoleerde auto in Haarlem.
Zijn de groenten 'eenmaal in
de winkel, dan worden ze on
middellijk naar de koelcel ge
transporteerd, vanwaar ze later
naar de verkoopkoelkasten wor
den overgebracht. Hier kan de
huisvrouw haar groenten dus
weer zelf uitzoeken.
Door de grote zorg die aan de
groenten wordt besteed, behou
den ze hun vitamine gehalte en
blijven vers.
Snelle ontwikkeling
Op de dag van de opening is er
's-morgens een ontvangst geweest
voor autoriteiten op het gebied
van de levensmiddelenbranche,
vertegenwoordigers van gemeente
lijke diensten en persvertegen
woordigers. Tijdens deze bijeen
komst heeft de heer A. H e ij n
J r. gesproken over de enorme ont
wikkeling, welke het kruideniers-
bedrijf in de afgelopen honderd
jaar heeft doorgemaakt.
„Het grote assortiment dat u
in deze SuperMart aantreft is
het moge misschien wat i
vreemd klinken in het licht i
van deze tijd gezien niet geheel1
nieuw, want mijn grootvader
verkocht in zijn winkeltje te
Oostzaan niet alleen reeds krui
denierswaren, maar ook jenever,
klompen, petroleum, e.d. Door
bepalingen, voortvloeiende uit
de vestigingswet, is dit assorti
ment in de loop der jaren aan
zienlijk ingekrompen. Met de
intrede van de SuperMart ech
ter", zo ging de heer Heijn
voort„kon het assortiment op
nieuw uitgebreid worden, maar
in een geheel andere richting.
De grenzen zijn verlegd, als ge
volg van en rekening houdend
met de wensen van het publiek.
Bij het toewijzen van bouw
volume voor levensmiddelen
zaken wordt van overheidswege
echter nog onvoldoende met deze
nieuwe ontwikkeling rekening
gehouden. Bij de stedenbouw
kundige planning wordt te wei
nig gelet op de grote ruimte,
welke nodig is vooor een ver
antwoorde inrichting van een
modern levensmiddelenbedrijf,
waarbij zelfbediening een eerste
vereiste is." Aldus de heer A.
Heijn Jr.
Fraai interieur
Dat bij de inrichting van deze
SuperMart naar een zo fraai mo
gelijk interieur gestreefd is, moge
blijken uit het feit, dat het Bouw
bureau van Albert Heijn N.V. hier
bij de hulp heeft ingeroepen van
de binnenhuisarchitect H. F.
Zwartkruis W.B.A. te Wasse
naar, die met kleur- en vlakver
deling, belichting e.d. een sfeer
heeft weten te scheppen, welke
voor een levensmiddelenbedrijf
zeer opvallend is.
Bij de ingang treft men
zes Amerikaanse, gemechaniseerde
check-outs aan. elk met transport
band en wissel voor zeer snelle
afwerking.
Via de achterzijde van het pand
worden de goederen door middel
van een transportband met een
lengte van 85 meter naar de maga
zijnen op de eerste en tweede
etage getransporteerd, vanwaar
liften en transportbanden zorgen
voor bevoorrading van de winkel.
Ten behoeve van de slagerij in
deze SuperMart worden de bouten
vlees per monorail (in totaal een
lengte van 58 m) naar de bouten
cellen getransporteerd, die met de
vleesverwerkingsruimte, de uit
beencellen en vleeswarencellen een
oppervlakte beslaan van ruim
60 m2.
Al deze bijzonderheden tonen
duidelijk aan, dat het winkelen
in deze SuperMart niet alleen
zo plezierig is, omdat men drie
winkels onder één dak vindt,
maar ook omdat alles is inge-
Ananaspudding
met stukjes ananas 75
100 gram
Griespudding
met amandelen
pak 100 gram
pak 250 gram
Rode bessesap
per fles
28
59
Bitterkoekjes-griespudding^
pak 250 gram
Puddingsaus
aardbeien, frambozen,
sinaasappel, ananas,
kersen, per fles
Wie de praktische inrichting
van de A.H.-SuperMart te
Haarlem heeft aanschouwd
en het gemak ervan heeft
ondervonden, zal direct ge
wonnen zijn voor deze mo
derne manier van winkelen.
richt volgens de modernste prin
cipes van het zelfbedienings
systeem, dat in deze A.H.-
SuperMart zijn meest ideale
vorm heeft gevonden
|V ATUURLIJK, er zit
iets gezelligs in de
drukte van een overvolle
zaak. Misschien handha
ven vele huisvrouwen
daarom wel de gewoon
te om haar huishoudelij
ke inkopen bij voorkeur
op het laatst van de week
te doen. Maar.die ge
zellige gewoonte kost de
dames onnodig veel tijd,
iets waar alle huisvrou-
wen gebrek aan hebben.
Vandaar ons advies de
drukte aan het eind van
de week wat te gaan mij- ;Y
den. Waarom zou men tj.
niet eens een paar dagen g
eerder naar de winkel
stappen dan men gewoon
is? Speciaal voor de
Kerst- en Oudejaars-inko-
pen zouden we deze
„koop-spreiding" van
harte willen aanbevelen.
AN de gelegenheid om zich op
Aller Hande te abonneren heb
ben al reeds velen gebruik ge-
maakt.
Slechts een briefkaart met ver
melding van naam, volledig adres
en woonplaats, voorzien van 50 ct.
aan extra postzegels voor admini
stratiekosten en gericht aan Albert
Heijn N.VM Zaandam, is voldoende
om zich van toezending te ver
zekeren. De post bezorgt ze dan
aan huis.
WU verzoeken u wel in verband
met de postvoorschriften deze 50
ct. aan zegels aan de adreszijde
van de briefkaart te plakken.
Er was eens een land waar bijna tweehonderdduizend
pluimveehouders zich bezig hielden met het terzakekundig voe
den en mesten van verschillende kostbare kippenrassen. Door
de grote toewijding en ijver van deze lieaen werd het land de
grootste eierenexporteur ter wereld en het wist tevens op te
klimmen tot de positie van de belangrijkste slachtpluimvee-pro-
ducent van Europa.
Zo voerden de nijvere inwoners in één jaar tijds voor een
waarde van ruim 400 millioen zilverkleurige guldens naar buur
landen uit; naast 14 millioen (gouden) eieren per jaar, ging ook
5 millioen kilogrammen panklaar geslacht pluimvee naar andere
landen.
En 5 millioen kilogrammen slachtpluimvee betekent, ruw aan
geduid, ongeveer 5 millioen malse boutjes
58
49
In acht van de tien
gemeenten wordt
geen kip verkocht
Gij denkt nu: ,.Wat zullen ln
een dergelijk paradijselijk sprook
jesland de inwoners zélf heerlijk
hebben kunnen smullen van deze
slachtdiertjes! Immers (denkt gij
verder) in een land dat zoveel
kan uitvoeren naar buurlanden,
zullen de inwoners-zelf toch wel
éérst de pan gevuld hebben met
een heerlijke bout!"
Nee, lezer, gij vergist u.
In het land waarover hier ver
teld wordt, at slechts 13 percent
der bevolking regelmatig een
braadkipje, 66 percent at een heel
enkele keer eens een boutje en
bij 21 percent kwam de malse,
blanke hap nimmer op tafel!
Een vreemd land, denkt gij, als
gij dit verneemt.
Te duur
Het is uw eigen land! Het is
Nederland.
Ofschoon wij vooraan in de rij
der wereld-sla chtpluimvee-expor-
teurs staan, is het met de con
sumptie in eigen land droevig ge
steld. En dat ten nadele van de
Nederlandse keuken, de goede
naam van de Nederlandse huis
vrouw en de tevredenheid van het
gezin. Er zijn redenen voor, zo
als spreekt. Iedere huismoeder zal
onmiddellijk als eerste reden aan
voeren: „De prijs is te hoog. We
zijn dol op poularde, op piepkui
ken, op braadkip, maar de prijs
is een beletsel." Zij heeft gelijk.
Er is echter nog een andere be
langrijke reden en die staat in
nauw verband met die eerste: er
bestaat in ons land geen toerei
kend distributie-apparaat voor
,,kip" (want laten we ons hier nu
eens even bezighouden met die in
ons land meestgevraagde vogel).
Wat wordt bedoeld met dit
„ontoereikend distri-
butieapparaa t"?
In ons land, met zijn bijkans
11 millioen inwoners, berust de
gehele winkelhandel van poular
de en piepkuiken bij zo onge
veer 650 personen, poeliers.
Van deze poeliers bezitten 250
een winkel en trekken, zo on
geveer, 400 ventend rond. Dit
betekent, dat men in zeker 800
van de 1000 Nederlandse ge
meenten niet zomaar „ineens"
zijn trek naar een poularde kan
bevredigen, eenvoudig omdat er
geen poelier woont; een merk
waardige toestand.
Voor kip op reis
Voor een mooi panklaar piep
kuiken, een échte poularde,
moet men op reis. Naar dus een
van de 200 gemeenten waar wél
een poelier troont. En dat is dan,
voor een groot deel, voornamelijk
in het Westen van het land.
Amsterdam, die grote stad, met
haar naar het millioen reikende
aantal inwoners, moet alle „kip"
(en wild) die het eet, betrekken
van zo'n kleine veertig poeliers
en wat losse venters. De huis
vrouw, die daar dus op een
„beestje" wil tracteren, moet
eveneens een hele tocht maken in
de meeste gevallen (en dan nog
met de grote kans inplaats van
poularde, bot te vangen).
Waarom komen er dan niet
meer poeliers?
Omdat deze hun rangen streng
gesloten houden; het is zeer
moeilijk er in opgenomen te wor
den om een nieuwe poelierszaak
te openen. Dat hierin een der
voornaamste oorzaken van de te
hoge prijzen van „ons kippetje"
ligt, is gemakkelijk te begrijpen.
Kunnen de prijzen omlaag? Na
tuurlijk! Bij groter distributieap
paraat, bij groter omzetmogelijk-
heid zal de groothandel, de gros
sier, de groot-slachter (die ook de
export in handen heeft) goedkoper
kunnen gaan werken. En, de goe
de uitzonderingen onder de poe
liers niet te na gesproken, ook
beter kwaliteiten kunnen aanvoe
ren naar nieuwe verkooppunten,
dan nu gebeurt, via de bestaande
winkels.
De groothandelaar exporteert
ook. Met duizenden tonnen, mil-
lioenen beestjes dus, exporteert
hij o.a. naar Zwitserland, naar
Italië en naar Duitsland. De ex-
J^E 17de november stond Am
sterdam, zoals ieder jaar
bij de intocht van St. Nicolaas,
op zijn kop. Geen evenement in
het hoofdstedelijke leven is
fleuriger dan deze gebeurtenis.
Of er nu een belangrijk staats
hoofd op bezoek komt dan wel i
een beroemde generaal, nie-
mand trekt zoveel belangstel- j
ling als de Goedheilig man.
Voor Albert Heijn had deze glo-j
rieuze intocht aparte betekenis.
Niet alleen dat het populaire
A. H. muziekkorps met bravour
zijn medewerking verleende,
Sint betrok het strooigoed voor
zijn leger van Zwarte Pieten weer
voor een belangrijk deel bij dit
bedrijf. Velen wisten dat blijk
baar, want toen er tegen kwart
over twaalf voor de aanvang van
deze gezellige zaterdag-intocht bij j
het filiaal in de Van Woustraat een
konvooi van 32 Scooter-Zwarte-
Pieten arriveerde, was er een ge
weldige belangstelling van moe
ders met wat zenuwachtige kleu
ters.
De manier, waarop de Zwarte
Pieten de kleintjes tegemoet tra
den, deed de meesten spoedig hun
reserve verliezen. En toen de ge
mengde toffees over de hoofden
regenden, was het enthousiasme
zelfs zo groot, dat een van de
glanzende scooters onder de voet
werd gelopen.
Dat alles was in een ommezien
gebeurd. Nauwelijks een kwartier
tje. Een te korte tijd voor de
zevenjarige I n d r a F a 11 i
het dochtertje van de filiaal-chef
in de Van Woustraat, om aan dit
kleurige en bedrijvige gezelschap
te wennen. Vanuit een verstolen
hoekje in de zaak, half schuilend
achter oma's rokken, had ze on
opgemerkt het schouwspel gade
geslagen. De veiligheid van oma's
handdruk over haar kleine knuist
je had ze zich geen moment la
ten ontglippen.
J^ENTE prijk' met rozelaren,
Zomer tooi' de korenbloem,
't Najaar duik' in wingertblaren,
Winter met zijn graauwe hairen,
Winter heeft den hoogsten roem.
J^MNG en vingers mogen blaauwen
Van het stollen van het bloed,
De ochtend op den middag graauwen
En de dag in nevels flaauwen
De avond maakt het alles goed.
jfALlG dan die avondstonden,
Die de barre Winter schenkt,
Als men, aan zijn huis gebonden,
's Levens wellust heeft gevonden.
Waar geen wareldsch leed ze krenkt
WILLEM BILDERDIJK (1756—1831)
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli
port vergt het allerbeste. Hij, de
specialist in de braadkip, in de
poularde, koopt alleen het beste
in, slacht alleen het beste en
voert alleen het beste uit.
Op dezelfde manier zou hij ook
de binnenlandse markt van het
beste voorzien. Hij levert alles
panklaar af. En! En.zuiver
van gewicht. In een fris cello
faantje ligt het boutje in zijn
diepvrieskast. Wie het koopt be
hoeft het hiet meer te wassen. In
het buitenland is het zo: wie daar
plotseling lust krijgt in een maal
tje poularde, behoeft de kinderen
maar even naar kruidenier, zelf
bedieningszaak of slager te stu
ren en het beste van het beste
sist even later in de oven.
In Nederland zou dit ook kun
nen. Een grotere afzet betekent
een grotere handelszekerheid en
dit weer: lagere prijzen.
Zie verder pag. 2, 3e kol.
ER is op dit ogenblik op de
wereldmarkt een onredelijke
speculatie innootmuskaat. Om
dat de oogst in West-Indië ten
gevolge van een tyfoon veel schade
heeft geleden, is er op papier een
wereldtekort becijferd.
In dergelijke gevallen heeft de
plotselinge grote vraag op de
wereldmarkt bij zo'n becijferd te
kort het gevolg dat de prijzen tot
onredelijke hoogte stijgen. Dit doet
zich nu met nootmuskaat ook voor.
De ervaring heeft geleerd dat hier
door de wereldconsumptie sterk af
neemt en dat dan dikwijls het te
kort in het geheel niet ontstaat.
Hoewel men dus tijdelijk met deze
abnormaal hoge prijzen rekening
dient te houden, zal ook in dit
geval de prijs wel weer tot een
redelijk niveau teruglopen.
]£ortelings zijn ook de eerste
partijen Califbmische nieu
we pruimen gearriveerd. De
oogst is groter dan gewoonlijk,
maar daartegenover staat dat
het formaat van de vruchten
iets kleiner is. De kwaliteit is
prima. De prijzen zijn ongeveer
op het niveau van vorig jaar
gebleven, zodat deze smakelijke
en gezonde vrucht zeer koop
vaardig blijft, en zeker grote
aandacht van de huisvrouw ver
dient.
TERWIJL krenten dit jaar iets
lager noteren, brengen rozij
nen in de verschillende produktie-
centra, mede als gevolg van over
heidsbemoeienis, hogere prijzen op.
HET fruit blUft duur. Mooi fruit
is er in verhouding tot andere
oogstjaren weinig, en de conser-
venfabrieken ruimen de moes
appel-markt elke week schoon op.
De peren-oogst is dit jaar zelfs
opvallend klein. Ongetwyfeld mag
dan ook gerekend worden op een
kortere seizoenaanvoer van hand
peren, en een hoge markt voor de
stoofperen.
DE eerste zendingen Spaanse
sinaasappelen zijn eind novem
ber op de Europese markt ver
schenen. De oogst in dit land heeft
in het begin van dit jaar nog te
lijden gehad van de vorst. Daar
tegenover staat, dat Amerika, Is
raël en Marokko een uitstekende
cogst-opbrengst melden. De kwali
teit schijnt niets te wensen over
te laten. Hopelijk zal de internatio
nale toestand niet verhinderen, dat
we er ruim van voorzien worden.
SINDS enkele weken zijn de
nieuwe vygen hier weer ver
krijgbaar. Ze zijn nog altyd een
goedkope, smakeiyke en by uitstek
gezonde lekkerny. Uit een oogpunt
van hygiëne brengt A.H. deze
Zuidvruchten alleen in een aan-
trekkeiyke klein-formaat-verpak-
king.
TT ET succes, waarmede de Noor-
se visconserven-industrie over
de ganse wereld een belangrijk
afzetgebied voor haar produkten
heeft weten te vinden, steunt ze
ker voor een groot deel op tra
ditie en vakmanschap en voor een
ander deel op haar voortdurende
waakzaamheid, de vruchten van
wetenschappelijke en technische
inspanning toe te passen. Een van
de meest ivooruitstrevende bedrij
ven op dit gebied is wel Chr-
Bjelland Co A.S. te Stavanger,
die met haar 22 visverwerkende
fabrieken (uitgerust met het mo
dernste materieel), tot het groot
ste concern van Skandinavië mag
worden gerekend en zich in ruim
een halve eeuw een wereldreputa
tie heeft verworven.
Alles in eigen hand
Nog immer wordt de lijf
spreuk van wijlen Chr. Bjel
land: „Laat niets aan het toe
val over" als een strenge stel
regel in het bedrijf in ere ge
houden. Daar leggen allerlei be
wijzen getuigenis van af.
B v. om de kwaliteit volledig
te kunnen garanderen bleek het
noodzakelijk alles in eigen hand
te nemen.
Welnu: Bjelland heeft tien eigen
trawlers varen, die voor geregel-
en hieronder een van
de prachtige trawlers, die
voor geregelae aanvoer
van de fijnste haring
soorten zorg dragen.
de aanvoer zorgdragen. In eigen
bedrijven worden de etiketten ont
worpen, cliché's gemaakt, blikken
gestanst, sleutels, spijkers en zelfs
de kisten gefabriceerd. Een eigen
machinefabriek vervaardigt onder
delen, nodig voor onderhoud en
vervanging en ontwerpt en con
strueert nieuwe machines. Kort
om: het is een modern, vitaal be
drijf.
Onbekend maakt onbemind
Pikante lekkernijen zijn ook in
Nederland in trek. Daarom is het
niet fte verwonderen, dat de Bjel-
land-conserven door steeds meer
Nederlanders „ontdekt" en ge
waardeerd worden.
Daarvan zijn de Cocktail
Snacks verreweg het popu
lairst. Zij kunnen worden geser
veerd op toast of sandwich met
eieren, tomaten, enz. Ook bij het
ontbijt, lunch of diner vormen
zij een welkome en smakelijke
aanvulling van de maaltijd.
Voor deSardelringen wordt
de beste kwaliteit brisling ge
bruikt, d.i. de jonge haring, die
voor de Noorse kust wordt ge
vangen.
Appetittsild zün frisse, sma
kelijke filets, zonder graat en
huid, van vette, in de herfst
gevangen en met kruiden toe
bereide haring.
Gaffelbiter wordt gemaakt
van IJslandse haring, in kleine
stukjes gesneden, met suiker
bereid, waaraan een voortref-
felijke wijnsaus wordt toege
voegd.
Deze moderne fabriek van
Bjelland is aan de haven
van Stavanger gelegen.
Bereid met eieren en tomaten
geldt II o v m e s t e r s i 1 d voor
een uitstekende hors d'oeuvre.
Het bestaat uit plakjes fynste
IJslandse haring, bereid met
pikante wijnsaus en stukjes ui.
Bijzondere kunst
Het puikje van de IJslandse ha
ring dient als grondstof voor
Bjelland's Cocktail Snacks en an
dere lekkernijen. De juiste manier
van bewaren (tot het moment
waarop de haring is „gerijpt") en
het toevoegen der kruiden is meer
dan een wetenschap. Het is een
kunst, die alleen vakmensen met
een levenslange ervaring machtig
zijn. Na het rijpingsproc s is de
haring geschikt om in kleine stuk
jes (filets) te worden gesneden en
in citroen-,- tomaten-, sherry- of
dille-saus te worden ingelegd. En
dan gaan zij in de blikken.
Bjelland komt met de nade
ring der feestdagen in de ver
hoogde belangstelling te staan.
Mocht u Bjelland nog niet ken
nen, wel, maak er eens kennis
mee. U zult als gastvrouwe ze
ker een complimentje ontvan
gen, omdat u wat anders ser
veert dan gewoonlyk! Iets bij
zonders!