AH-Super-Mart:
Ideaal winkelen voor
Nederlandse huisvrouw
KOPEN IN SUPER MARKETS
voor Zweedse huisvrouw
gewoonste zaak van de wereld
Zelfbedieningssysteem heeft
bestaansmogelijkheid bewezen
Aller Hande
nu ook
per
post
m
WIJ HADDEN ONGELIJK
Toetje in groen
of rood
CISKA
winkelt
Feestelijke dranken voor
feestelijke dagen
Stockholm
TIJDBESPARING
Steeds jongere obligatiehouders
melden zich aan
W" hadden ongelijk, toen wij in ons Septembernummer schre
ven, dat Piet Vet uit Wormerveereen der jongste zo niet
de jongste obligatiehouders van Albert Heijn was geworden.
Dit ongelijk is ons duidelijk gemaakt door talrijke briefschrijvers
die met steeds jongere obligatiehouders kwamen aandragen en
die vaak foto's van de gelukkige bezitters van AH-klantenobli-
gaties als bewijsstukken erbij voegden.
in
Attentie voor
peulvruchten
Albert Heijn N.V. Zaandam
Aller
HOFLEVERANCIER
Haede
SAHO01000007
Allerhande november 1955
November 1955
In 1917 heeft de Amerikaan Clarence Saunders het zelf
bediening s-systeem in de kruideniersbranche „uitge
vonden". Het is uit nood geboren door personeelsgebrek
4 maar is sindsdien heel geleidelijk het Amerikaanse
zakenleven gaan beheersen. Sinds 1945 heeft het navolging
gevonden in Europa. Ook hier in Nederland. Twee jaar
geleden leidde dit ertoe, dat met zeventig leden werd
opgericht de Nederlandse Vereniging van Zelf bediening s-
bedrijven. Thans telt deze jonge organisatie al meer dan
tweehonderd leden. En niets wijst erop, dat dit al het
eindpunt zou zijn in de onstuimige ontwikkeling van deze
actieve club, getuige het feit, dat voor een dezer dagen
in Arnhem gehouden vergadering meer dan vierhonderd
belangstellenden werden genoteerd, onder wie verschei
dene regeringsvertegenwoordigers.
"'imsmem-
In deze bijeenkomst is warme
hulde gebracht aan de Ameri
kaanse pionier van het ze'Jbedie-
ningssysteem. Het werd gedaan
door de heer H. H. iS k 1 h uit
Dahl (W.-Duitsland), die het Ame
rikaanse en Europese zelfbedie
ningssysteem met elkaar ver
geleek.
De heer W. Groenwoudt
uit Bussum concludeerde vervol
gens in een korte, bondige rede,
Bij het bezoek, dat ver
scheidene leden der
Tweede Kamer onlangs op
een oriëntatie-tocht door
de Zaanstreek ook aan de
fabrieken van Albert Heijn
N.V. te Zaandam brach
ten, gaf de heer A. Heijn
jr. de volksvertegenwoor
digers een indruk van de
lessen, die aan de leerlin
gen der AH-Bedrijfsschool
worden gegeven.
De heer A. Heijn jr. (links op
de foto in gesprek met een van
zijn medewerkers) voorziet, dat
het Super Market-systeem nog
meer aan betekenis zal winnen.
dat de zelfbediening ook in ons
land haar bestaansmogelijkheid
al volledig heeft bewezen en gaf
vervolgens als zijn mening te
kennen, dat de Super-Market
Super-Mart zegt Albert Heijn
de ideale winkel van de toekomst
is wegens het tijdbesparende ele
ment voor de huisvrouw.
Alles onder één dak
hulsvrouw dit systeem al
even aantrekkelijk blijkt te
vinden als haar buitenland
se zusteren. De redenen
hiervoor zijn, dat niet op
een beurt gewacht behoeft
te worden, zelfstandig een
keus bepaald kan worden,
en last but not least
alle dagelijkse gezinsbe
hoeften hier onder één dak
bij elkaar worden gevon
den.
Over die Super-Marts heeft ten- i
slotte in deze bijeenkomst de heer I
A. H e ij n Jr. gesproken, zijnde
de vertegenwoordiger van het
enige Nederlandse bedrijf dat werken
hiermee in Amsterdam en Rotter- wen gaan wericen,
dam al de nodige ervaring opdeed.
Naarmate meer gehuwde vrou-
het huishoud-
personeel schaarser wordt en
„horen en bezorgen" wegens de
kosten en het personeelsgebrek
niet gehandhaafd kunnen worden,
zal deze distributievorm nog meer
aan betekenis winnen, voorspelde
de heer Heijn.
Kostbare investering
De problemen en moeilijkhe
den bij de exploitatie van een
Super-Mart moeten niet worden
onderschat. De Amerikaanse
bedrijven, die zelfs al over eigen
parkeerterreinen moeten be
schikken, rekenen tegenwoordig
al met een noodzakelijke mini
mum-omzet van 400.000 dollar
per jaar. Over het rendement
van de Nederlandse bedrijven
kan nog weinig worden gezegd
i omdat de opzet nog te jong is.
Voornamelijk door de kostbare
koelvitrines zijn de investeringen
zeer hoog.
Er zijn In Nederland nog te wei
nig fabrikanten, die hun artikelen
zodanig verpakken, dat ze zonder
meer in een zelfbedieningszaak
of Super-Mart kunnen worden
verkocht. Er gelden l.ier speciale
eisen en daar zijn de verpakkingen
niet op afgestemd.
Nieuwe eisen
Tenslotte heeft de heer Heijn
er op gewezen, dat voor een
succesvolle exploitatie van Super-
Marts in ons land nodig is, dat
wordt ingezien, dat de Vestigings
wetten en andere bepalingen, die
zichzelf hebben overleefd, dienen
te worden gewijzigd of moeten
verdwijnen. Ook hoopte hij, dat de
stedebouwkundigen weldra reke
ning zullen houden met de geheel
nieuwe eisen, die dit soort bedrij
ven aan zakeDpanden stellen.
]Vr Aller Hande een
11 jaar verschijnt, is ge
bleken dat niet iedereen
het blad regelmatig ont
vangt. Het spreekt van
zelf, dat alles in het werk
wordt gesteld de bezor
ging aan huis zo vlot
mogelijk te doen geschie
den.
Om echter elk risico
uit te sluiten een of en
kele nummers mis te lo
pen, is thans de mogelijk
heid opengesteld zich op
Aller Hande te abonne
ren. Slechts een brief
kaart, met vermelding
van naam, volledig adres
en woonplaats, voorzien
van 50 cent aan postze
gels, ter dekking van de
administratiekosten, en
gericht aan Albert Heijn
N.V., Zaandam, is vol
doende om zich van toe
zending van alle num
mers, die in 1956 zullen
verschijnen, te verzekeren.
De post bezorgt ze dan
aan huis.
-j
METROPOOL VAN
HET NOORDEN
""•l'HSHHf»
KK» r" 1 JtU*
api» tmm.,
(foto
I is rijk aan levendige, gezellige winkelstraten
boven) met moderne gebouwen, warenhuizen en zelfbedieningszaken.
En wie van extra-drukte houdt, die zoekt Kunsgatan op (foto
onder), de straat, waar het hart van Stockholm het felst klopt.
to&gjjjifc-,?
v'4
Dr Mr Bomli benoemd
tot onderdirecteur
De Raad van Bestuur heeft Dr Mr
P. E. J. Bomli benoemd tot onder
directeur van Albert Heijn n.v. Dr
Bomli was tot nu toe juridisch
adviseur van dit bedrijf.
De heer Heijn deelde me
de, dat de Nederlandse
Wonderbaar
maar.... waar
Advocaten dragen
hetcostuum dat ontwor-
pt/i werd als rouwdracht
voor Koningin Anne van
Engeland (1714). Wat voor
de (Engelse) advocaten
geldt, geldt ook voor de
Eton boys: hun pakje is
de rouwdracht die speciaal
ontworpen werd bij de
dood van George 111 van
Engeland (1820).
Krenten kregen hun naam
door Corinthe, damast
door Damascus en mous
seline door Mosoel.
De neusgaten van een wal
vis zijn nooit even groot,
het rechter is altijd groter.
Vlinders hebben
heel fijne smaakorganen:
zij weten één deeltje sui
ker in 300.000 deeltjes
water te vinden, terwijt, de
mens maar net één deeltje
suiker in 200 deeltjes wa
ter kan herkennen,
Bijen ruiken met de laat
ste acht lidjes van hun
achterpoten. Opgm-
vingen in Ur der Chal
deeën tonen aan. dat er
regerings- of „eenheids"-
bier werd gebrouwen; er
werd over de kwaliteit
geklaagd.
Wij nodigen de lezer uit
meer van deze wetenswaar
digheden in te zenden. Wel
moeten ze, als bovenstaan
de wetenschappelijk verant
woord zijn: Adres: Ciska
Verheul, Harstenhoekweg
189, Scheveningen. Natuur
lijk wordt u voor uw moeite
beloond.
CONSTANCE, 8 maanden
jongste obligatiehoudster
Hoezeer het ons ook spijt, wij zijn
door de feiten gedwongen Piet Vet
als jongste obligatiehouder te ont
tronen. Daarvoor in de plaats komt
nu (voorzover wij kunnen nagaan)
het acht maanden oude dochtertje
van de heer A. de N. u i t Z e i s t,
die ons schreef, dat wij de spaar-
drift van ouders ten behoeve van
hun kinderen onderschatten, want
Constance, die U hier op de foto
ziet, was reeds met haar vier maan
den als obligatiehoudster inge
schreven onder de wel zeer voor
barige titel van „Mevrouw".
Wij zijn nu voorzichtiger gewor
den en durven dus niet meer
te beweren, dat anderhalfjarige
Jeanne de Jong uit Voor
burg de jongste obligatiehoud
ster op één na is. Zij is het in
elk geval wel van de familie De
Jong, en als wij haar Moeder
goed hebben begrepen, zal het
niet lang duren of al haar vijf
kinderen zullen obligatiehouders
zijn.
Gevulde cake-rand met
Reine Claudes of Kersen
Benodigd: 125 gram marga
rine, 125 gram suiker, 200 gram
bloem, 2 afgestreken theelepels
bakpoeder, 2 eieren, 4 eetlepels
melk, enkele druppels vanille-
esscnce.
Vulling: 1 blik of fles vruch
ten (reine claudes of kersen)
eventueel wat suiker om bü te
zoeten, wat aardappelmeel.
Vla: 1 melk, 30 gram suiker,
25 gram custardpoeder.
Decoratie: styf geklopte
slagroom en enkele gesuikerde
viooltjes.
Bereiding van de rand: Smeer
een cake-blik van ongeveer 17%
cm middellijn in met vet en beleg
het daarna met boterhampapier.
Vet ook de buitenkant van een
puddingvorm in en leg deze zo
lang op één kant. Zeef de bloem
en vermeng deze met het bak
poeder en een snufje zout. Roer de
margarine en dé suiker grondig j
door elkaar, strooi vervolgens op
deze roomachtige massa een des- i
sertlepel bloem, voeg een ei toe en
kneed alles goed door elkaar. Voeg
daarna het tweede ei toe, meng het
op dezelfde manier door de massa,
roer er vervolgens zeer voorzichtig
blik op een treefje keert om af te
koelen.
Bind het vocht van de vruchten
uit blik met een weinig aardappel
meel en roer er vervolgens de
vruchten weer doorheen. Wanneer
de rand geheel is afgekoeld, wordt
deze op een gebakschaal geplaatst,
waarna U de vruchtenmassa in het
midden uitstort. Kook een vla van
de genoemde benodigdheden en
klop deze koud. Vervolgens hier
mede de rand aanvullen tot alleen
de gladde bovenkant van het ge
bak nog zichtbaar is. Boven- en
buitenkant garneren met slagroom
en gesuikerde viooltjes.
(Voor de afbeelding van deze cake
verwijzen wij naar de bakartikelen-
advertentie op pag. Z onderin.)
IA EZE zomer ben ik een
week in Stockholm ge
weest. Zo maar, gewoon uit
logeren bij een vriendin. Je
moet maar boffen, dat je
vriendinnen hebt, die in Stock
holm wonen en dan daarbij nog
zo vriendelijk zijn je te logeren
te vragen. Maar hoe dan ook,
ik ben zo gelukkig geweest en
U zult zich zeker kunnen voor
stellen, dat ik daar eens goed
rondgeneusd heb of er ook wat
te ontdekken viel, dat voor de
lezeressen en lezers (ja zeker,
ook mannen plegen dit blad
door te snuffelen, zoals ik merk
aan de brieven, die de redac
tie aan mij opstuurt) van Aller
Hande interessant zou kunnen
zijn.
Laat ik U dan direct vertellen,
dat de winkels in Stockholm (met
de voorsteden mee ruim een mil-
lioen inwoners) over het algemeen
heel modern zijn. De nieuwste
modesnufjes liggen er overal voor
de ramen en de vrouwen zijn er
zeer smaakvol gekleed. Maar over
kleding wil ik nu niet spreken,
dan ben ik voorlopig nog niet
uitgepraat.
Ik zou U willen meenemen op
een ochtendwandeling door de stad,
waarbij mijn vriendin haar dage
lijkse inkopen deed voor haar
gezin, bestaande uit man, vrouw
en twee bengels van jongens van
zeven en vijf jaar oud.
Haar dagelijks „levensmiddelen
pakket" haalt mijn vriendin, hoe
kan het anders in een zo modern
en welvarend land als Zweden, in
een Zelfbedieningszaak. Die zaken
vind je daar overal en je kunt
er van alles krijgen tot groenten,
vlees, brood, melk, sigaretten en
drank toe. Alles practiseh verpakt.
IT begrijpt wel, hoeveel tyd haar
het winkelen in zo'n grote zaak
bespaart.
Handige pakjes
Biscuits koop je uitsluitend in
handige pakjes, die niet al te groot
zijn, zodat je meteen meer pakjes
en verschillende soorten kunt mee
nemen.
Het vlees kopen levert nooit
meer moeilijkheden op. Vroeger
kostte het altijd hoofdbrekens want
tussen U en mij gezegd en gezwe
gen, Julie (zo heet mijn vriendin)
heeft geen snars verstand van vlees.
Zij kon alleen met veel moeite een
biefstuk herkennen.
„Het is heerlijk", zegt zij, „nu
breng ik telkens eens wat
anders mee, want je ziet pre
cies wat je krijgt en behoeft
niet te vragen naar buitenissige
stukken, waarvan ik nooit de
naam kan onthouden. Alles is
practiseh en aantrekkelijk ver
pakt, dus stof- en bacterievrij.
En je hebt de zekerheid, dat
geen vliegen of vuile handen
vóór jou er al aan geweest zijn.
De prijs staat op het etiketje
vermeld, dus ik kan mijn menu
aanpassen aan de staat van
mijn portemonnaie op dat
ogenblik."
Ik vind dat zij volkomen ge
lijk heeft en Sven (haar man)
zegent het ogenblik, dat zij in
deze zelfbedieningszaak haar
inkopen ging doen. Het dage
lijkse menu is nu heel wat ge
varieerder geworden, want elke
dag biefstukja, dat zou ook
vervelen. Ik kan me dus de
gevoelens van Sven best voor
stellen.
T eruggekaatst
En als zij zo jubelt over die
mooie Zweedse Super-Markets
word ik altijd een beetje chau
vinistisch. Zó slecht zijn wij er
in Nederland toch ook niet aan
toe. En als ik eens op een Zater
dagmiddag in Rotterdam ben,
ftfOG meer fleur en kleur ver- p^JJQ
krijgt het huisprogramma
in de feestdagen, wanneer U
onverwacht een van die koste
lijke, oud-Nederlandse dranken
serveert, die U nergens anders
zult tegenkomen. De kosten
zijn gering. Ook de bereiding
er van kan geen enkele huis
vrouw veel hoofdbrekens kosten.
Dus gaat het slechts om het -
juiste recept. En dat vindt D
hier!
WARME WIJN
In een melkketel (tuit en dek
sel moeten goed afsluiten) de in
houd van een fles Algierse rode
tafelwijn en een fles rode bes
senwijn. 2 dl water, 100 gram
suiker en een sinaasappel. waar-
Als Bisschop, inplaats van ge
noemde wijn nu de zoete Mistella
nemen.
W1JNPVNCH
300 gram suiker met 1 dl water
tot een stroopje koken; 1 fles
Algierse tafelwijn toevoegen, ver
der als kruiden 5 kruidnagelen.
foelie
citroen.
Na ongeveer 10 uur zachtjes trek-
ken, zeven en een glaasje rum
toevoegen.
maak ik ook altyd van de ge
legenheid gebruik om even in de
Super-Mart op de Nieuwe
Binnenweg rond te kjjken, want
daar kun je ook net als in Zweden
verpakt vlees en groenten kopen!
O zo!
En in Amsterdam is ook een
Super-Mart in Nleuw-West. En
al kun je daar geen verpakt vlees
kopen, het staat wel op het pro
gramma, heb ik gehoord. En weet
U al dat er in de Grote Hout
straat in Haarlem een „reusach
tige"' Super-Mart komt?
Dit heb ik Julie ook allemaal
even verteld, dat begrijpt L' wel
en ik had de voldoening, dat zjj
er even stil van was.
Klaar voor het gebruik
„En hebben jullie ook dat?", zei
ze even later en zij troonde me
mee naar een vitrine, waarin keu
rige aluminium schaaltjes met com
plete maaltijden gereed stonden. Je
behoeft het thuis alleen maar even
op te wannen. Behalve fijnere scho
tels waren er ook bakjes met een
stevige hutspot.
„Dat nemen wij altijd als wij
er een hele dag op uitgetrokken
zijn naar Satsjöbaden en aan zee
op de rotsen gelegen hebben", zei
zij- „Wij nemen voor ons vieren
dan een fijnere schotel en een een
voudige voedzame, dat is ruim
voldoende en per persoon ben ik
dan weinig duurder uit dan wan
neer ik alles thuis zelf moet toe
bereiden. En nu staat het eten in
tien minuten op tafel."
Ladderpech
Ik was even geslagen en
moest toegeven, dat men in
Zweden alles op alles zette om
het werk van de huisvrouw zo
veel mogelijk te verlichten.
Op dat moment gebeurde er
een van die rampen, die ken
merkend zijn voor het vrou
wenleven in de 20e eeuw; ik
voelde in mijn linker nylon een
flinke ladder van boven naar
beneden schieten. „Geen nood",
zei Julie, die mijn benauwd ge
zicht gezien had en zij troonde
mij mee naar een stand met een
grote keuze in alle prijzen en
tinten van keurig verpakte
nylon-kousen. „Als wij dade
lijk een kopje koffie gaan drin
ken op de daktuin van Nordisk
Kompaniet, het grote waren
huis, trek je ze op het toilet
even aan en klaar ben je". Zo
gezegd zo gedaan.
TVT OG steeds legt de Neder-
- landse huisvrouw te weinig
waardering aan de dag voor de
kostelijke peulvruchten. Daar
de oogst dit jaar schitterend
uitviel en de prijzen dus ook
gunstig liggen, nemen wij graag
de gelegenheid te haul, eens in
het hijzonder de aandacht op
deze belangrijke voedingsbron
te vestigen, liehulve dit punt is
er voor de huisvrouw nog een
aantrekkelijk voordeel, nl. dut
zij door peulvruchten in plaats
van aardappelen te gebruiken
eens een dag van het hinderlijke
schillen verlost is. Op een druk
ke werk- of wasdag of met een
groot aantal eters dus een
ideale oplossing, voor de smul-
papen tevens een groter aantal
mogelijkheden op één en het
zelfde thema.
de melk en de overige bloem door >n 15 kruidnagelen zijn gestoken.
ongeveer 2 uur laten trekken. Zo I
warm mogelijk in glazen serveren.
PAUL, 9
heel wat keertjes
jaar
JEANNE, 18 maanden
de eerste van de vijf
en tot slot 1 pakje vanille-suiker.
Stort van de massa in het
cake-blik, plaats vervolgens de
1 puddingvorm in het midden en
druk deze zover naar beneden, tot
het op de bodem van het blik rust
Plaats er een gewicht op van on
geveer kg. zodat de vorm op
zijn plaats blijft. Verspreid ver-
ten gaan halen en zo de zegel- volg/ns ?et van "LTS
tjes bij elkaar gespaard. Ik heb de Puddingvorm zodat het
Aller Hande" er heel wat keertjes voor moeten j bakbllk voor ongeveer is ge-
fietsen. Het geheel was een idee vu*d.
ran mijn vader. Bah de deogring in een tamelijk
Met vriendelijke groeten, hele oven in ongeveer een uur table of wanneer men eens eJ!tr,
goudbruin. Snij het gebak eerst goed voor de dag wil komen,
PAUL VAN DEN DUNGEN langs de randen los, vóór U het i Graves Supérieures.
En tenslotte is hier de foto van
de negenjarige Paul van den
Dungen uit Nijmegen, die
zijn obligatie zelf heeft verdiend,
zoals hij in zijn briel, die hieronder schajjpen bv Albert Heijn moe-
volgt, vertelt:
In Uw krant
gelezen over de 15-jarige obli
gatiehouder. Ik zelf ben 9 jaar
oud en ben ook obligatiehouder.
Echter heb ik die niet gekregen,
doch iedere week zelf de bood-
BISSCHOP
Als warme wijn, echter nu uit
sluitend van Algierse rode tafel
wijn bereiden: kruiden: 1 sinaas
appel met kruidnagelen, pijpka
neel en foelie.
KARDINAAL
Als Bisschop; inplaats van ge-
'T IS HIER GEEN ZELFBEDlENINGSZAAK
MEVROUW